Gedichten op vreemde plekken Deel 98: Op een pilaster in de dijk

.

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog liet Frederik Hendrik in 1629 rond de stad ‘s-Hertogenbosch een veertig kilometer lange aanvalslinie aanleggen. Deze linie bestond uit een aaneenschakeling van dijken, grachten, forten en kampementen.
Het water van de Aa, de Dommel en de Dieze werd door het systeem van dijken en grachten om de stad heen geleid. De moerassen, die de stad van oudsher moeilijk te benaderen en onneembaar maakten, konden hierdoor worden drooggelegd.
Na een beleg van vier maanden sloegen de manschappen van Frederik Hendrik een bres in Bastion Vught. Op 14 september 1629 werd de capitulatie getekend en de stad ingenomen. Met deze verovering bevestigde de stadhouder zijn faam als ‘stedendwinger’.
Over de uittocht van de Spaanse troepen liet Frederik Hendrik door zijn secretaris Constantijn Huygens in zijn dagboek optekenen:
‘De bezetters mochten ongemoeid met slaande trommels, vliegende vaandels in volle bewapening met pak en zak en gemaakte buit naar Diest vertrekken’

Het verslag sluit met de woorden:

‘1629 is dus voor mij een memorabel jaar geworden. Via een der zwaarste en gedenkwaardigste belegeringen hebben we veel lof en ontzag gewonnen. De onoverwinnelijke moerasdraak ‘s-Hertogenbosch is bedwongen.’

Tegenover Bastion Vught ligt een waterdoorlaat naar het Bossche Broek, dat bij hoog water als waterberging wordt gebruikt. Op een van de pilasters in de dijk is het gedicht te lezen dat Kees Hermis geïnspireerd door de historie voor deze plek schreef.

In totaal komen er elf poosplaatsen langs of nabij de Dommel, tussen Bastion Vught en Sint-Michielsgestel. De term en het concept ‘poosplaatsen’ zijn afkomstig van de dichteres en beeldend kunstenares Pien Storm van Leeuwen. In dit neologisme klinken ‘verpozen’ en ‘poëzie’ door in relatie tot een bepaalde plek. Al enige jaren werkt ze aan kunstprojecten die op innovatieve wijze het landschap verbinden met de wijze waarop mensen zich tot dit landschap verhouden. Poëzie geïnspireerd door de plek, is daarbij de gedachte.

.