Maandelijks archief: mei 2014

Hoop

Lift every voice and sing

.

Hoop vind ik een mooi begrip, een mooi woord ook. Het straalt optimisme en positiviteit uit. Toen ik gisterochtend een artikel las over Maya Angelou (waarover ik gister schreef naar aanleiding van haar overlijden) kwam ik het volgende stukje tegen:

“De kracht van het woord ontdekte ze (Maya Angelou) in 1940, tijdens een ceremonie ter afsluiting van haar lagere school. Een klasgenootje droeg daar het ‘negervolkslied’ voor, een gedicht van James Weldon Johnson. Wij zijn een weg gegaan die nat is van tranen, wij hebben ons een weg gebaand door het bloed van doden.”

Nieuwsgierig geworden naar dit gedicht zocht ik op de titel en kwam de Wikipedia pagina tegen met de tekst en de historie.

‘Lift every voice and sing’ is geschreven door James Weldon Johnson (1871 – 1938) in 1900 en voor het eerst gereciteerd door 500 schoolkinderen van de gesegregeerde Stanton School. Johnson schreef het gedicht als introductie van zijn gast Booker T. Washington (ter gelegenheid van het vieren van de verjaardag van Lincoln). In 1905 werd het gedicht door zijn broer John Rosamond Johnson op muziek gezet.

Door de jaren heb is het gedicht en het lied bekend geworden als ‘The negro National Anthem’ en werd door veel zwarte Amerikanen uitgevoerd waaronder Stevie Wonder, Anita Baker en Bobby Brown.

In de autobiografie ‘I know why the caged bird sings’ van Angelou wordt het lied gezongen  door studenten en publiek bij haar afstuderen.

Een heel bijzondere versie van dit lied is de uitvoering van Al Green en Deniece Williams, bijgestaan door onder andere Roberta Flack. Persoonlijk hou ik enorm van de hoop die gospel en soulmuziek in zich bergt, bij deze uitvoering komt dat bijzonder sterk naar voren.

.

Lift every voice and sing

Lift every voice and sing
Till earth and heaven ring,
Ring with the harmonies of Liberty;
Let our rejoicing rise
High as the listening skies,
Let it resound loud as the rolling sea.
Sing a song full of the faith that the dark past has taught us,
Sing a song full of the hope that the present has brought us,
Facing the rising sun of our new day begun
Let us march on till victory is won.

Stony the road we trod,
Bitter the chastening rod,
Felt in the days when hope unborn had died;
Yet with a steady beat,
Have not our weary feet
Come to the place for which our fathers sighed?
We have come over a way that with tears has been watered,
We have come, treading our path through the blood of the slaughtered,
Out from the gloomy past,
Till now we stand at last
Where the white gleam of our bright star is cast.

God of our weary years,
God of our silent tears,
Thou who has brought us thus far on the way;
Thou who has by Thy might Led us into the light,
Keep us forever in the path, we pray.
Lest our feet stray from the places, our God, where we met Thee,
Lest, our hearts drunk with the wine of the world, we forget Thee;
Shadowed beneath Thy hand,
May we forever stand.
True to our God,
True to our native land.

.

Lift-Every-Voice-and-Sing-9780802782502

Ik kan de video hier niet delen maar je kunt hem vinden op: 

Met dank aan Wikipedia

 

Maya Angelou

Maya Angelou (1928 – 2014)

.

Op woensdag 28 mei overleed, op 86 jarige leeftijd, Maya Angelou. Maya Angelou werd ook wel “America’s most visible black female autobiographer” genoemd en al in de jaren tachtig las ik boeken van haar. In die tijd vooral verhalen en pas veel later gedichten want Maya Angelou was behalve schrijfster van autobiografieën (zeven!) ook schrijfster van essays, televisieshows, toneelstukken en films. Kortom een zeer inspirerende en belangrijke schrijfster. Ze ontving in haar lange loopbaan verschillende keren awards en meer dan 30! eredoctoraten.

Met haar eerste biografie ‘I know why the caged bird sings’ kreeg ze internationale bekendheid. Van haar hand verscheen ook een gedicht met deze titel.

.

I know why the caged bird sings

The free bird leaps
on the back of the wind
and floats downstream
till the current ends
and dips his wings
in the orange sun rays
and dares to claim the sky.

But a bird that stalks
down his narrow cage
can seldom see through
his bars of rage
his wings are clipped and
his feet are tied
so he opens his throat to sing.

The caged bird sings
with fearful trill
of the things unknown
but longed for still
and his tune is heard
on the distant hill
for the caged bird
sings of freedom

The free bird thinks of another breeze
and the trade winds soft through the sighing trees
and the fat worms waiting on a dawn-bright lawn
and he names the sky his own.

But a caged bird stands on the grave of dreams
his shadow shouts on a nightmare scream
his wings are clipped and his feet are tied
so he opens his throat to sing

The caged bird sings
with a fearful trill
of things unknown
but longed for still
and his tune is heard
on the distant hill
for the caged bird
sings of freedom.

.

maya

Rivieren langs de verzen

Poëtische fiets- en wandelroute

.

Zaterdag 24 mei is de aftrap van de poëzieroute ‘Rivieren langs de verzen’. De 10 kilometer lange fiets- en wandelroute voert over de dijken en door de uiterwaarden van Rijn en Waal bij Millingen en Kekerdom. Op vier meter brede schoolborden staan twintig gedichten van Vlaamse en Nederlandse dichters, speciaal voor dit doel volgens het thema ‘water’ geschreven. In goede samenwerking met Staatsbosbeheer kon de Stichting Kunstcommissie Millingen dit bijzondere project realiseren. ‘Rivieren langs de verzen’ is  van 24 mei tot 24 september 2014 te bekijken en lezen.

Dichters die hebben geparticipeerd in dit project (en zijn geselecteerd door het Poëziecentrum) zijn:Albertina Soepboer, Andy Fierens, Bart FM Droog, Bernke Klein Zandvoort, Bert Bevers, Delphine Lecompte, Elly de Waard, Hanneke van Eijken, Hans Tentije, Kira Wuck, Krijn Peter Hesselink, Marijke Hanegraaf, Marjolein Pieks, Martijn Benders, Miek Zwamborn, Rodaan al Galidi, Sylvie Marie, Tjarda Eskes, Victor Vroomkoning en Willem Thies.

Informatieboekjes met routekaart en gegevens over de dichters zijn gratis te verkrijgen bij diverse bedrijven langs de route, en ook bij de speciaal opgerichte Pöeziebank aan de Heerbaan in Millingen aan de Rijn. Met dank aan Stichting Waardwonen is de Poëziebank -gevestigd in een onlangs leeggekomen bankgebouw. In de Poëziebank wordt een grote hoeveelheid tweedehands poëziebundels aangeboden, deze zijn te koop voor één euro per stuk.

Meer informatie over de Poëziebank en de poëzieroute op: http://www.kunstinmillingen.nl/

rivieren1

 

rivieren2

 

rivier4

Met dank aan: http://rivierengebied.wordpress.com/

Eerste (papieren) bundel klaar van MUG books

Wij dragen Rotterdam

.

Begin van dit jaar ben ik mijn eigen uitgeverij begonnen, MUG books. Ik had het idee om vooral E-poëzie uit te gaan geven maar al snel bleek dat dichters toch graag wat in handen hebben. Toen ik benaderd werd door Mark Boninsegna met de vraag of ik ook een fysieke bundel kon uitgeven moest ik daar even over na denken maar na een goed gesprek met Mark, Daniël en Marco ben ik gaan kijken wat er mogelijk was.

En zo is het gekomen dat de eerste papieren titel van MUG books een feit is. Een mooie uitgave met poëzie van Mark Boninsegna, Daniël Dee, Edwin de Voigt, Gino van Weenen, Von Solo, Miguel Santos, Marco Martens, Kobus Carbon en Rotterdamse Keet (de enige vrouw in deze Rotterdamse rebellenclub) en begeleid door Jana Beranová.

De bundel is al te bestellen via http://wijdragenrotterdam.nl/ voor maar € 12,- en wordt op zaterdag 14 juni gepresenteerd tijdens Poetry International.

Inmiddels zijn er al nieuwe geïnteresseerden die me benaderd hebben om ook een papieren bundel uit te laten geven. Meer informatie over MUG books staat op http://mugbookpublishing.wordpress.com/of mail je vraag naar mugbookspub@gmail.com

.

books

 

 

MUGbooks_logo

Poëzie op straat

Nijmegen

.

Poëzie is werkelijk overal te vinden en soms kom je er per ongeluk mee in aanraking. Als je je beweegt over de Dijkgraaf van Wyckweg bijvoorbeeld in Nijmegen. Daar is op het asfalt het gedicht “Ik    Je” aangebracht door Made by Mensch.

.

Ik draag

 

ik adem

 

Ik bescherm

 

Ik crave

 

Met dank aan: http://www.dorsoduro.nl/

Dichter bij (de) zee

Dichter, Kunst en poëzie en poëzie en muziek

.

Behalve dat ‘Dichter bij zee’ de titel is van een dichtbundel van Dirk Devroye, zijn er meer mensen en organisaties op het idee gekomen iets met ‘dichter’ en ‘zee’ te doen.

Zo is er het Kunstproject ‘Dichter bij Zee’ op Texel. Op de strand-afgang van Paal 9 op Texel staan 10 strandhuisjes. Zij vormen de expositie Dichter bij zeeElk huisje is omgetoverd tot een kunstwerk door een kunstenaar in verbinding met een dichter. Dit initiatief is een onderdeel van Kunst- en Cultuurmaand Texel die loopt van 31 mei t/m 30 juni.

Dan was er op het nabij gelegen Terschelling afgelopen zaterdag in Midsland het poëzie-evenement Dichter bij zee georganiseerd door Stichting Actief Midsland (SAM). Voor de pauze konden dichters van het eiland hun poëzie ten gehore brengen en na de pauze trad dichteres Ellen Deckwitz op. Bij de entreeprijs van dit evenement zat behalve een drankje tevens een gelegenheidsbundel van die middag voorgedragen poëzie van de eilanders.

In 2004 werd in Hoek van Holland de kunstroute Dichter bij Zee georganiseerd. Langs de route, vanaf het centrum van Hoek van Holland tot aan de pier, waren op afzonderlijke locaties, tien kunstwerken te zien. hAAi realiseerde de objecten van Tjitske Jannsen en Wilfried de Jong. Elk kunstwerk verbeelde een ander telefoonnummer. Wanneer men dit nummer belde was er een gedicht te horen dat speciaal geschreven was voor de betreffende locatie en door de dichter zelf was ingesproken. 

Tot slot was er in 2012 en 2013 in Vlissingen de ‘Dichter bij de Zee’, een soort stadsdichter waarbij de zee een prominente rol speelt. Dichter Jan Kortsmit nam op de nationale gedichtendag, afgelopen januari afscheid met het gedicht ‘Dichter van het Park’.

.

DBZ2

 

DBZ3

 

dichterbijzee_1

 

DBZ1

 

Literaire routes app

Letterkundig museum

.

Het Letterkundig museum in Den Haag heeft samen met 7scenes een App ontwikkeld met literaire routes en wandelingen. Tijdens het museumweekend in 2013 presenteerde het museum de eerste wandeling over Jan Siebelink langs diverse Haagse decors uit Siebelinks boeken.

In mei 2013 volgde een route door Noordwijk. Schrijvers en dichters verkozen door de tijd heen dit pittoreske dorp voor rust, inspiratie of afzondering. Noordwijk was de woonplaats van schrijvers als Henriette Roland Holst, Albert Verwey J.B. Charles. Ook P.F. Thomése, Harry Mulisch en Susan Smit hebben zich laten inspireren door het decor van duinen, bollenvelden en boulevard, strand en zee. De Literaire Route Noordwijk is ontwikkeld is samenwerking met Stichting Schrijvers Pantheon. De gids op deze tour is acteur Hans Croiset. 

Er is ook nog een Couperus route door Den Haag.  Deze wandeling voert door het Den Haag van Couperus, langs de huizen waar hij woonde en de plekken die een rol spelen in zijn werk.  De Couperus-wandeling is ontwikkeld in samenwerking met het Couperus Genootschap.

.

De App is gratis te downloaden via de Appstore of Google play.

.

LR

 

logo LM

 

 

 

Van de dichter J.B. Charles het gedicht: Aan de schrijvers uit: Ik ben het (1990)

 

Aan de schrijvers

Neem een schep woorden,
schep mij een taal,
kom op, vertel een verhaal.

Maar tel ’t op je vingers na:
het moet helemaal
zelf zijn verzonnen.

Anders hoef ik het niet.
Wat jij hebt gevoeld
dat wil niemand horen,
ook niet wat je ‘bedoelt’.
Dus doe niet te echt.
Praat mij niet van wetten,
ik stik al in recht.

Maar tover mij voor
en ik ben je knecht:
samen krijgen wij die verdomde
werkelijkheid er wel onder.

Suzanne Vega

Poëzie in muziek

.

De zangeres Suzanne Vega is vooral bekend als zangeres van hits als ‘Luka’, ‘Tom’s diner’ en ‘Left of center’. Wat minder bekend is, is dat ze ook gedichten schrijft en verhalen.

Zo verscheen van haar in 1999 het boek “The Passionate Eye: The Collected Writing of Suzanne Vega” met daarin verhalen, herinneringen, gedichten en songteksten. Op haar officiële website is zelfs een pagina besteed aan gedichtjes uit haar jeugd. Daar kun je al lezen dat ze op zeer jonge leeftijd talent had voor taal.

Haar jeugdpoëzie staat op http://www.suzannevega.com/suzannes-childhood-poems/

Maar ook in de teksten van haar liedjes blijkt een poëtisch taalgevoel. Hieronder de tekst van een van haar grootste hits Luka.

.

Tom’s Diner

I am sitting
In the morning
At the diner
On the corner

I am waiting
At the counter
For the man
To pour the coffee

And he fills it
Only halfway
And before
I even argue

He is looking
Out the window
At somebody
Coming in

“It is always
Nice to see you”
Says the man
Behind the counter

To the woman
Who has come in
She is shaking
Her umbrella

And I look
The other way
As they are kissing
Their hellos

I’m pretending
Not to see them
Instead
I pour the milk

I open
Up the paper
There’s a story
Of an actor

Who had died
While he was drinking
It was no one
I had heard of

And I’m turning
To the horoscope
And looking
For the funnies

When I’m feeling
Someone watching me
And so
I raise my head

There’s a woman
On the outside
Looking inside
Does she see me?

No she does not
Really see me
Cause she sees
Her own reflection

And I’m trying
Not to notice
That she’s hitching
Up her skirt

And while she’s
Straightening her stockings
Her hair
Has gotten wet

Oh, this rain
It will continue
Through the morning
As I’m listening

To the bells
Of the cathedral
I am thinking
Of your voice…

And of the midnight picnic
Once upon a time
Before the rain began…

I finish up my coffee
It’s time to catch the train

.

Slammin’

Marc Kelly Smith

.

De meeste mensen zullen niet meteen de naam Marc Kelly Smith kunnen plaatsen. Ik denk dat maar weinig mensen, inclusief slam dichters weten dat hij de grondlegger was van de Slam Poetry in Chicago in de jaren 80 van de vorige eeuw.

In november 1984 begon  bouwvakker en dichter  Marc Kelly Smith een poëzieavond serie in een  jazzclub in Chicago genaamd de ‘Get Me High Lounge’, op zoek naar een manier om nieuw leven in poëziepodia  te blazen. Hij noemde dit podium ‘The monday night poetry reading’. Hoewel gevestigde dichters de vorm die hij koos bespotte (op deze manier voordragen in plaats van gedragen voorlezen) groeide het podium en werd snel populair. Smith zag zijn aanpak als een opgestoken middelvinger naar de gevestigde dichters die hij verwaand en versleten beschouwde want op hun evenementen “luisterde niemand naar ze”.

Of zoals Smith het verwoorde,  nadat hij zelf ooit naar een dergelijk evenement was geweest met zijn manuscripten verborgen in een krant:

“Het woord ‘poëzie’ stoot mensen af. Waarom is dat? Door wat de scholen er mee hebben gedaan. De slam geeft het terug aan de mensen .. We hebben mensen nodig om via poëzie met elkaar praten. Dat is hoe we onze waarden communiceren, onze harten, de dingen die we hebben geleerd, die maken dat we zijn, wie we zijn.”

Volgens Smith waren de eerste Slams meer een variété show dan een competitie. Hoewel Slams overal anders zijn is Smith verantwoordelijk voor kenmerken als de publieksjury en de cash prijzen. In het begin maakt hij zelfs gebruik van show elementen als het aandoen van bokshandschoenen bij de dichters waarna ze samen in een soort boksring geplaatst werden.

Na het succes in Chicago breidde de Slams zich uit over meer dan 500 plaatsen in de Verenigde Staten. Marc Kelly Smith kreeg de koosnaam slampapi die hij nog altijd voert op zijn website http://www.slampapi.com/

Eind jaren 90 begon poetry slam over te waaien naar Europa. In Duitsland is poetry slam inmiddels een televisiefenomeen. Ook in Frankrijk bestaat een actieve slambeweging. In Nederland worden sinds 1998 slams gehouden. Sinds 2002 wordt er een jaarlijks Nederlands kampioenschap poetry slam georganiseerd.

Van de hand van Marc Kelly Smith het gedicht ‘The sign rattled, it had all these buttons of glass’.

.

The sign rattled, it had all these buttons of glass

Stanley’s store at the end of our alley
Had a dead end sign shaped like a diamond
Set into the ground at the back of the curb
Turned up on a point,
One of its kind left in the world.
Euclid Avenue ran into it.
Eighty-fourth Place crossed it.
Tootie-Fruitie Freddie and Ricky Cooke
Pitched pennies on the sidewalk behind it.
I raced Kenny Knottingham
In a race I regarded
As the race of my life
From the blotched beige bark
Of the big leaf sycamore
Peeling
To within a tag-hand’s reach of winning
Rattling the buttons of glass
That covered the sign
As I fell to the ground —
A hand on the curb,
A hand in the mud.
My face scraped by the pipe
That supported that sign.
It was the race of my life
Lost boarded up abandoned
Block by block purchased and sold.
And try as I may not to
I run it again and again.
Sometimes in my dreams.
Sometimes while sipping coffee in North Shore cafes
Or on the Gold Coast
When the autumn dusk drops its lavender air
And the electric lights in the buildings
Square themselves double on the damp streets
Making the people I do not know
Weave in and out of the mist
To become the people I forgot to keep with me
Walking out of my mind
Into places that will never be again.
Stanley’s store at the end our alley.
A pane of glass framing another world.
A dead end sign.
And I race backwards
Never able to win.

.

slam

 

slam2

 

Slam3

 

Carollade

Versvorm bedacht door Lewis Carrol

.

Deze versvorm werd bedacht door Lewis Carrol, schrijver van onder meer Alice in Wonderland. De Carollade bestaat uit steeds 6 regels waarvan de eerste zin steeds begint met: Hij dacht dat hij een … zag.

De tweede zin begint met het woord ‘die’ of ‘dat’.

De derde zin luidt: Maar toen hij weer keek was het slechts.

Regel 5 en 6 bevatten commentaar.

.

Hieronder een voorbeeld.

.

Hij dacht dat hij een Schoonheid zag

Daar in de maneschijn.

Maar toen hij weer keek was het slechts

Een oude chagrijn.

“O God!”, riep hij en wendt zich af,

“Dit is beslist geen gein.”

 

Hij dacht dat hij een Vrome zag,

Daar naast zich in de kerk.

Maar toen hij weer keek was het slechts

Een stukje duivelswerk:

“t Is maar”, zei hij “Uit zestien tien

Een blauwhardstenen zerk”.

 

Hij dacht dat hij een Wijze zag,

Een wijsgeer voor zijn hart.

Maar toen hij weer keek was het slechts

De domheid, zeer benard.

Hij riep: “Dit is het ook al niet,

Val dood nu voor mijn part!”

 

Hij dacht dat hij zich zelve kent

(Hij is al vijftig jaar).

Maar toen hij weer keek zag hij slechts

Een domme oude vent.

Hij zei: “Ik ga geen kant meer uit,

‘k Blijf zitten op mijn krent”.

.

lewis_carroll

Met dank aan: https://sites.google.com/site/versvormen/