Maandelijks archief: oktober 2015
Bij die wilg, van god verlaten
W.H. Auden
.
Bij de kringloopwinkel kocht ik het kleine maar fijne bundeltje van uitgeverij Bert Bakker uit 1995 ‘Vertel me de waarheid over liefde’ met gedichten van W.H. Auden met vertalingen van Willem Wilmink. Op de achterflap van de bundel staat te lezen:
“De poëzie van W.H. Auden hoort tot de mooiste van de twintigste eeuw. In deze bundel zijn een tiental van zijn tijdloze, even schitterende als aangrijpende liefdesgedichten bijeengebracht.”
Uit deze bundel het gedicht ‘Underneath an abject willow’ in het Engels en in de vertaling van Wilmink.
.
Underneath an Abject Willow
.
Underneath an abject willow,
Lover, sulk no more:
Act from thought should quickly follow.
What is thinking for?
Your unique and moping station
Proves you cold;
Stand up and fold
Your map of desolation.
.
Bells that toll across the meadows
From the sombre spire
Toll for these unloving shadows
Love does not require.
All that lives may love; why longer
Bow to loss
With arms across?
Strike and you shall conquer.
.
Geese in flocks above you flying.
Their direction know,
Icy brooks beneath you flowing,
To their ocean go.
Dark and dull is your distraction:
Walk then, come,
No longer numb
Into your satisfaction.
Over Emily Dickinson
Spelen met zeepbellen
.
Willy de Boo ken ik al lang. Ze schreef stukken in de plaatselijke krant van Maassluis en teksten. Pas geleden verraste ze me met de mededeling dat er van haar een bundel zou worden gepubliceerd. In eigen beheer met gedichten, poëtische teksten en korte verhalen. Deze bundel ‘Spelen met zeepbellen’ is een kijkje in het leven en de denkwereld van de schrijfster. Naast de verhalen en poëzie staan er leuke illustraties en afbeeldingen in dit charmante boekje.
Van de gedichten is het gedicht ‘I dwell in possibility’ toch wel mijn favoriet. In tegenstelling tot wat de titel doet vermoeden is het geschreven in het Nederlands over het geboortehuis van Emily Dickinson (1830-1886), de Amerikaanse dichteres. Het boekje is verkrijgbaar bij de auteur en heeft als ISBN nummer 978-90-6824-056-6
.
I dwell in possibility
.
Wie poëzie verkiest
boven roem, is net als
Emily Dickinson en moet
naar Amherst reizen
om er te ruiken aan een sfeer
van eenvoud en gedichtjes schrijven
.
-dag in dag uit
over kleine zaken van formaat
dat is waar Dickinson
over praat, met groot besef van tijd
en zijn vergankelijkheid-
.
In dit geliefd familiehuis
schreef en schreef en schreef zij
ingekeerd, vol vlijt
toch stond er nooit te lezen
‘ik woon hier’
wel
‘ik woon in mogelijkheid’
.
Tuin van Eros
Jan Engelman
.
De dichter, kunst- en cultuurcriticus en essayist Jan Engelman (1900 – 1972) is voornamelijk bekend geworden vanwege zijn gedicht ‘Vera Janacopoulos’, dat volgens sommigen een typisch voorbeeld is van poésie pure waarbij de schone klank en de symboliek hiervan belangrijker zijn dan de betekenis.
Simon Vestdijk heeft in zijn studies over poëzie, ‘De glanzende kiemcel’ uit 1942, aannemelijk gemaakt dat gedichten als ‘Vera Janacopoulos’ niet alleen gebaseerd zijn op klanken, maar dat de betekenissen van de afzonderlijke woorden wel degelijk bijdragen aan de poëtische sfeer van het gedicht. Het gedicht werd na verschijnen in een tijdschrift meteen beroemd, en door sommigen wat belachelijk gevonden, of zelfs het “einde der poëzie” zoals door de hoogleraar Nederlands, Nico Donkersloot.
Engelman was zowel om zijn opvattingen en gedichten als vanwege zijn persoonlijke leven omstreden in het literaire leven van vóór de Tweede Wereldoorlog. Hij zou er een losse seksuele moraal op nahouden, hoewel hij zich hierover nooit expliciet heeft uitgelaten. Toch kreeg Engelman in zijn actieve jaren als dichter verschillende literaire prijzen zoals de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre in 1954.
.
Uit zijn bundel ‘Tuin van Eros’ uit 1932 het gedicht ‘Vera Janacopoulos’ met de bekende openingszin “Ambrosia, wat vloeit mij aan?”.
.
Vera Janacopoulos
Cantilene
Ambrosia, wat vloeit mij aan?
uw schedelveld is koeler maan
en alle appels blozen
de klankgazelle die ik vond
hoe zoete zoele kindermond
van zeeschuim en van rozen
o muze in het morgenlicht
o minnares en slank gedicht
er is een god verscholen
violen vlagen op het mos
elysium, de vlinders los
en duizendjarig dolen
.
Met dank aan Wikipedia en gedichten.nl
Blik vooruit
Drs. P.
.
Bij het afscheid van burgemeester Karssen van Maassluis werd een Cultureel afscheid georganiseerd. Door persoonlijke omstandigheden kon ik daar helaas niet bij aanwezig zijn. Voor het afscheid had ik een gedicht uitgezocht van Drs. P. dat is voorgedragen tijdens de afscheidsmiddag door de voorzitter van de Culturele Raad Maassluis Marcel van Raaij.
Omdat elke gelegenheid om een gedicht van Drs. P. te plaatsen er één is, hier het gedicht (of lied eigenlijk) met de passende titel ‘Blik vooruit’ die oorspronkelijk verscheen op de CD ‘Per pont & slee met drs. P.’ uit 1978.
.
Blik vooruit
Blik niet opzij, blik niet omlaag, maar blik vooruit
Want in die richting moet je toch jezelf bewegen
Voor de doelbewuste mens
Is de horizon de grens
Maar pas op, je komt de gekste dingen tegen
Loop niet in prikkeldraad, dat is nadelig voor de huid
Kijk uit je ogen, zie niet om en blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit
Kom, laat het hoofd niet hangen, werp de blik vooruit
De wereld heeft je zoveel waardevols te bieden
Nu eens dit en dan weer dat
Vind je op je levenspad
Maar kijk uit voor greppels en voor pyramiden
En val niet door een glazen deur, dat maakt zo’n rotgeluid
Wees dus verstandig, blijf attent en blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit
Bekijk het goed, trek er een ogenblik voor uit
En dan begrijp je welke kant je op moet kijken
Verreweg de beste keus
Is de richting van je neus
Als je ooit iets in het leven wilt bereiken
Want voor je ligt de toekomst, en misschien een blikje fruit
Dat is dan ook weer meegenomen, blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit
Denk maar even aan de zeevaart, de historie wijst het uit
Want zo’n kaper zat toch ook niet als een zak in zijn kajuit
Hij stond altijd op de voorplecht in de hoop op rijke buit
Veel serviesgoed en juwelen, bij elkaar een lieve duit
En de koers was Noord ten Oosten, en de wind zo goed als Zuid
En een zeemeeuw vloog voorbij met van dat snerpende gefluit
En de stuurman droomde van zijn meest recente zeemansbruid
Dus ze voeren op een klip en zo verdween de hele schuit
Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit
.
De Rijken
Hans Magnus Enzensberger
.
Hans Magnus Enzensberger (1929) is een Duits schrijver, dichter, vertaler en redacteur en geniet grote faam in Duitsland en daarbuiten. In zijn jeugd maakt hij het nationaal socialisme van dichtbij mee (zijn buurman in München was Julius Streicher, oprichter en uitgever van Der Stürmer) maar na de oorlog studeerde hij filosofie en literatuur aan de universiteiten van Erlangen, Freiburg, Hamburg en Parijs.
Tot 1957 werkte hij als radioredacteur. Hij nam deel aan verschillende bijeenkomsten van de literaire beweging Gruppe 47. Van 1965 tot 1975 was hij redacteur van het tijdschrift ‘Kursbuch’. Sinds 1985 is hij redacteur van de prestigieuze bibliofiele boekenreeks ‘Die Andere Bibliothek’, uitgegeven in Frankfurt. Enzensberger is ook de oprichter van het maandblad ‘TransAtlantik’. Zijn werk werd in meer dan 40 talen vertaald.
Zo ook in het Nederlands. Ron Wijckmans vertaalde voor Poetry International zijn gedicht ‘De rijken’ uit 1994.
.
De rijken
.
Waar ze toch steeds weer vandaan komen,
die weelderige bendes! Na elk debacle
zijn ze uit ruïnes komen kruipen,
onaangedaan; door elk oog van de naald
zijn ze geslopen,
tal-, steen- en zegenrijk.
.
De arme stakkers. Niemand mag ze.
Zwaar gaan ze onder hun last gebukt.
Ze beledigen ons,
krijgen overal de schuld van,
kunnen er niets aan doen,
moeten weg.
.
We hebben alles geprobeerd.
Gepreekt hebben we,
gesmeekt hebben we ze,
en pas toen het niet anders meer kon,
afgeperst, onteigend, geplunderd,
we hebben ze laten bloeden
en tegen de muur gezet.
.
Maar nauwelijks lieten we het bijltje hangen
en namen plaats in hun fauteuil,
of we stelden vast, eerst
ongelovig, maar dan verzuchtend:
ook tegen ons was geen kruid gewassen.
Ja echt, je went aan alles.
Tot de volgende keer.
.
Onderweg naar hier en later
Een recensie
.
Via zijn website http://gewogenwoorden.be/ maakte ik kennis met de poëzie van Koen Snyers (1966). Vanaf het moment dat ik op zijn site begon te lezen wist ik dat ik te maken had met iemand die kon dichten. Ik schreef een commentaar en van het één kwam het ander.
Zijn poëziebundel ‘Onderweg naar hier en later’ is uitgegeven door zijn eigen uitgeverij Zeghetmettekst (http://zeghetmettekst.be/) een uitgeverij van poëzie, prozapoëzie en poëzieproza. De bundelcover is geïllustreerd door Lies Schroeyen. De bundel bevat 40 gedichten en is onderverdeeld in 5 delen met als verbinding 4 regels met als leidend motief ‘Onderweg’.
Dit is een verwijzing naar de titel en derhalve zou je verwachten dat het thema van deze bundel Onderweg is. En in zekere zin is dat ook zo. Onderweg in de tijd, onderweg in een relatie, onderweg met de trein en zelfs het (stromende) water dat een aantal keer terugkeert is onderweg. In grote lijnen worden een relatie beschreven (van de dichter en zijn geliefde, van een niet nader genoemde vrouw en man), het reizen met de trein en het stadsleven. Steeds vanuit een ander oogpunt maar met een rode draad die je al lezend gaat herkennen.
De gedichten zijn in klare taal, toegankelijk en met mooie poëtische vondsten als / Is dat zo: kunnen we met het glas / halfvol blijven klinken op de liefde? en / Ze vertelt over de eerste woorden die hij / sprak: ze rijmden niet. Of hij en zij ooit / met elkaar te rijmen zouden zijn, dat / wist ze niet.
Hier en daar wordt Koen wat kwistig met taalgrapjes zoals in het laatste gedicht krenterig / krentenbrood, koffie pruttelt, mijn lief houdt zich stil, roeren in onze koffie/ en zijn het roerend eens maar nergens had ik de neiging om zinnen over te slaan. In mijn geval betekent dat, dat de dichter een toon aanslaat of een geluid heeft gevonden waarin je vanzelf mee gevoerd wil worden.
Naar het einde van de bundel lezend ga je de verbanden zien en herken je zinnetjes uit eerdere gedichten. De gedichten zijn los uitstekend te lezen maar als geheel voegen ze een extra dimensie toe aan de leesbeleving.
De tekst op de achterflap meldt: Deze bundel is meer dan een verzameling van losse (proza)gedichten: hij leest als een poëtisch verhaal met miniatuurschetsen en toevallige ontmoetingen. Als lezer waan je je onderweg in het leven van alledag, met sprongen in tijd, ruimte en hoofd.
Ik kan het daar alleen maar eens mee zijn.
Uit de bundel het gedicht ‘Halte een’
.
Halte een
.
Halte een, elf minuten vertraging.
.
Scholieren overrompelen het treinstel en mijn ge-
moed met veel rumoer. Anderen stappen geruisloos
in de trein om naar hun werk te sporen.
.
Een vrouw komt recht tegenover mij zitten. Haar
aanwezigheid tempert het rumoer en mijn gemoed.
.
Ik schat haar een jaar of dertig – ja, ik zou zelfs de
leeftijdsjaren van mensen tellen, als dat kon.
.
Gelooft u nog in de liefde? vraag ik aan de vrouw.
U mag mij tutoyeren, zegt ze, seconden stelend om
na te denken over mijn vraag.
Tutoyeer mij ook maar, zeg ik en ik herhaal: geloof
jij nog in de liefde?
.
Met het glas halfvol kan je blijven klinken op de
liefde, antwoordt ze.
.
De bundel ‘onderweg naar hier en later’ is te koop voor € 11,- (exclusief verzendkosten) via de website gewogenwoorden.be
33-27
Herman de Coninck in Tirade
.
Zondag, dus Herman de Coninck. In het literair tijdschrift ‘Tirade’ verschenen in 1978 (jaargang 22) een aantal gedichten van Herman de Coninck. Het gedicht ’33-27′ vind ik persoonlijk erg mooi, grappig en ontroerend.
.
Viewfinder
Behind the Barracks
.
Via via kom je soms van de ene op de andere site en loop je tegen gedichten op vreemde plekken op. Zo ging het ook bij het gedicht ‘Viewfinder’ van Alice Lyons, dat zich naast de Barracks, in Cootehall, County Roscommon (Ierland) bevind op een glazen raam. Via een gedicht op een trap kwam ik op de website http://www.alicelyons.blogspot.ie/.
‘Viewfinder’ maakt deel uit van AFTER, een serie openbare kunstwerken die de ongekende gevolgen van de (in 2008) economische boom van Ierland op het landschap als onderwerp hebben. Deze kunstwerken werden mogelijk gemaakt door TRADE, het international artist in residence programma.
.
Viewfinder
In the shed beside the Barracks
in the shade of it, damp and February cool I feel
I am standing in a camera
The shed walls frame a picture
of the river and across it
sunlit luxury bungalows
all lined up to face The View
Here where a boy squatted
overheard the father’s plot
(This was in “Korea”)
to sell his son downriver
.
Son-net
Christine D’haen
.
Christine D’haen (1923 – 2009) was een Vlaams dichter die in 1948 debuteerde in Dietse Warande en Belfort en in het Nieuw Vlaams Tijdschrift. Hoewel ze zichzelf als agnost zag speelde het katholieke milieu waarin ze opgroeide en leefde een grote rol in haar werk.
In 1958 verscheen haar dichtbundel ‘Gedichten 1946-1958’. Deze gedichten bezitten een klassiek vormschema dat nogal opvallend was in de tijd van de Vijftigers , die er een veel uitbundigere stijl op na hielden. Haar gedreven poëtisch werk kenmerkt zich door een retorisch taalgebruik met beladen symboliek, een poëtisch-technische begaafdheid, een enorme taalrijkdom, een ongeziene verbeeldingskracht en een zintuiglijke geladenheid. Meermaals komen er verwijzingen terug naar de Griekse mythologie. Om het de lezer wat makkelijker te maken, voegde ze veelal voetnoten toe.
Christine D’haen was tot haar dood actief en kreeg tijdens haar leven verschillende literaire prijzen zoals de Prijs van de stad Gent, De Anna Bijnsprijs der Nederlandse letteren en De grote prijs der Nederlandse letteren.
Uit haar bundel ‘Merencolie’ uit 1993 het gedicht ‘Son-net’.
Son-net
Klimmend naar ’t zenit zoekt zij die haar licht
in ’t lichaam stort, blind van gestolde glans,
met bevende transgressie naar zijn trans,
doch voelt door bijstere nacht zijn blik gericht
op zijn in zich verzengd eigen gezicht
weerkaatsend hun oorspronkelijk dubbelnaakt,
of ’t oog gesperd de waterspiegel raakt
waar de beminde knaap verdronken ligt,
dan duikt hij naar haar schimmige tweeling-vacht,
of splijt hij met zijn vlijm gesloten schacht,
met gouden tong likkend een duister gras
ondersteboven in een woudmoeras,
of daar in zilveren ketenen gekneld
met goud bespat verzonken vrouwenspeld.
.
Met dank aan Wikipedia
Ton
100.000!
.
Op 3 oktober 2011 lukte het me om een nieuw blog aan te maken op wordpress. Mijn oude blog op web-log verdween en ik kon gelukkig een doorstart maken. Vanaf november 2011 ben ik weer berichten gaan plaatsen. Op 24 augustus bereikte ik de mijlpaal van 200.000 pagina views. Gisteravond betreikte ik een nieuwe mijlpaal namelijk 100.000 bezoekers sinds november 2011.
Door de jaren heen zie ik een gestage groei in het aantal views als in het aantal bezoekers. Het aantal abonnementen op dit blog is gestegen tot 215 (dagelijks bericht als ik een bericht plaats). Dit soort cijfers, de reacties en de likes blijven een grote motivatie om door te gaan met dat wat ik zo graag doe: schrijven (van en) over poëzie.
Iedereen die mijn blog bezocht en bezoekt dank daarvoor.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 