José van Zutphen

.

Op zondag 7 april jongstleden interviewde ik de Rotterdamse dichter en ‘rapgranny’ José van Zutphen op het dichterspodium van Dichter bij de dood op de begraafplaats Oud Eik en Duinen in Den Haag. Na het interview droeg José een aantal van haar gedichten voor en bij één gedicht voelde je in de zeer goed bezette aula een emotie bij het aanwezige publiek: herkenning, mededogen en een gevoel van verdriet. Ook ik merkte bij mezelf dat dit gedicht iets bij me deed, reden genoeg om José na afloop te vragen of ik het gedicht hier te mogen plaatsen.

Afgelopen Hemelvaartsdag, bij de Haarlemse Dichtlijn, kwam ik haar weer tegen en kreeg ik, zoals ze beloofd had, het bundeltje ‘Het nevelt in haar hoofd‘ waarin het desbetreffende gedicht ‘Mijn moeder’ uit 2006 is opgenomen. Voor dit bundeltje (A6 formaat wat het meteen sympathiek maakte, ik moest meteen aan de MUGzines denken) heeft José een keuze gemaakt uit de gedichten die zijn ontstaan vanuit een intens contact met haar moeder in de laatste jaren van haar leven. Haar moeder die erg van taal hield, verloor steeds meer het vermogen tot spreken en verstaan van taal, het schrijven en het lezen. Nog steeds wordt José door het onvermogen  van mensen met een niet aangeboren hersenletsel en hun onvermogen tot lezen, schrijven en verstaan geraakt, en ze heeft in dit bundeltje een aantal gedichten bij de gedichten over haar moeder gevoegd.

.

Mijn moeder

.

Eens droeg ze mij naar water

en waste, al het spelen moe,

de laatste resten van de dag

schoon naar de avond toe.

.

Mijn dromen lagen teruggeslagen

als dekens donzig zacht

te wachten om beschermd toe te dekken

te wachten op mijn sprookjesnacht.

.

Nu baad ik haar, mijn moeder

zoals zij vroeger deed

spelend met waterdruppels

genietend van wat warmte heet

.

En om haar naakte schouders een doek

waar ik doorheen mijn woorden weef

zo zacht zo droog ik haar in mijn armen

zo zacht vertellend hoe ik om haar geef.

.

Als zij dan weer wat later

gekleed is voor een lange dag

voel ik me even moeder

kijkend naar haar blije lach.

.

En om haar te beschermen

zoals zij vroeger deed

leg ik mijn dromen op haar kussen

voor als zij niets te dromen weet.

.