De film en het gedicht

.

De film Beowulf uit 2007 van Robert Zemeckis is gebaseerd op het epische gedicht Beowulf. De tekst van dit gedicht werd bewerkt door Neil Gaiman en Roger Avary. Ray Winstone speelt de rol van Beowulf. Verder spelen o.a. mee John Malkovich, Angelina Jolie, Crispin Glover, Robin Wright Penn en Anthony Hopkins.

Beowulf is het oudste epische gedicht dat in een taal geschreven is die duidelijk een oude vorm van het huidige Engels is. Men is het niet eens over de precieze datum, maar men schat dat het manuscript uit de 10e eeuw stamt. Er is echter meer onzekerheid over de oorsprong van het gedicht zelf. Er komen enkele archaïsche woorden in het werk voor die suggereren dat het gedicht uit de 8e eeuw stamt, misschien zelfs de eerste helft ervan. Maar gezien het feit dat in poëzie – ook Oudengelse – vaak bewust archaïsche termen worden gebruikt, is dit geen doorslaggevend bewijs. Het gedicht staat, samen met o.a. het kortere gedicht Judith, in wat tegenwoordig het Beowulf-manuscript wordt genoemd. De tekst is door twee scribenten opgeschreven, de tweede neemt het halverwege het gedicht over. Wie de oorspronkelijke samensteller of auteur van het gedicht is valt niet te achterhalen, noch of de vorm waarin het manuscript ons heeft bereikt de oorspronkelijke is of een – door de monniken die het hoogstwaarschijnlijk hebben opgetekend – met christelijke elementen verrijkte versie.

Hieronder een klein gedeelte van de tekst in het oud Engels en in een vertaling.

.

ðá þæt onfunde     sé þe fela aéror
módes myrðe     manna cynne
fyrene gefremede     –he, fág wið god–
þæt him se líchoma     laéstan nolde
ac hine se módega     maég Hygeláces
hæfde be honda·     wæs gehwæþer óðrum
lifigende láð·     lícsár gebád
atol aéglaéca·     him on eaxle wearð
syndolh sweotol·     seonowe onsprungon·
burston bánlocan·     Béowulfe wearð
gúðhréð gyfeþe·

.

Toen merkte hij, die eerder vele,
ellende in zijn geest, op de mensheid
wreedheden had gepleegd  –hij, die vocht met God–
dat zijn lichaam hem niet wilde gehoorzamen,
maar hij werd door de stoutmoedige bloedverwant van Hygelac
aan de hand gehouden;  elk werd door de ander;
verfoeid zolang hij nog leefde; lichaamspijn voelde hij,
de ontzagwekkende boeman; op zijn schouder werd
een grote wond zichtbaar, zenuwen sprongen,
spieren barstten; Beowulf werd
oorlogs-lof gegeven;

.

Eerste bladzijde van de oude tekst.

Met dank aan Wikipedia.