Site-archief
De rokkenjager
en diens bijdehante tante
.
Herta Müller (1953) is van Roemeense komaf maar woont en werkt in Duitsland sinds 1987. In 2009 ontving zij de Nobelprijs voor Literatuur en eerder kreeg ze al de Kleist-prijs, de Marieluise-Fleisserprijs en de Europese Literatuurprijs. Ze is naast dichter ook schrijver en essayist.
Voor mij is vooral haar werk als collagedichter interessant. Haar huis ligt vol kleurige knipsels van woorden en afbeeldingen uit kranten en tijdschriften welke ze gebruikt om haar herkenbare collagegedichten mee te maken. Haar gedichten zijn fantasievol en humoristisch maar net als in haar proza steekt toch ook hier af en toe verbijstering en angst de kop op. In 1982 debuteerde ze met de verhalenbundel ‘Niedrungen’ waarna nog vele boeken en bundels volgde. Een groot deel van haar werk is vertaald in het Nederlands.
In 1987 trad ze toe tot de Duitse PEN-club, die ze in 1997 verliet, omdat deze was samengegaan met de DDR-afdeling die in haar opinie teveel samenwerkte met de Securitate, de geheime dienst uit Roemenië, een land dat ze was ontvlucht omdat diezelfde Securitate gezorgd had dat ze werd ontslagen bij ‘De machinefabriek’ waar ze vertaalster was omdat ze weigerde met de geheime dienst samen te werken.
In 1987 werd een bundel van haar vertaald in het Nederlands ‘Barrevoets in februari’ waarna er nog verschillende zouden volgen. Zoals de bundel ‘De rokkenjager en diens bijdehante tante’ uit 2011, een vertaling van ‘Die Blassen Herren Mit Den Mokkatassen’ uit 2005. Ik zet de Duitse titel erbij want in deze dikke bundel staan de oorspronkelijke collagegedichten in het Duits (uiteraard) met daarbij in tekst de Nederlandse vertaling van Ria van Hengel.
Uit deze bundel nam ik een gedicht zonder titel met daarbij het oorspronkelijke collagegedicht in het Duits.
.
de zwager van mijn vader had van de oorlog
nog maar één arm de andere was van wasdoek
gevuld met zand in plaats van een hand zat
er vingergroot een haalkje aan dat glom onder
water lokte de vissen naar boven de zon was
onder het viaduct geschoven met haar gele
laatste tand algauw kwamen de avondspreeuwen
in een zwerm voorbij die leken voor mij op het
jasje met zand in de mouw
en op de trap naar het kanaal ging slechts een
lachwind aan de haal
.
Collage gedicht
Hertha Müller
.
Hertha Müller (1953) is een Duitstalige schrijfster van Roemeense afkomst. Ze stamt uit een etnisch Duitse familie uit het Banaat (een geografische en historische regio in Centraal Europa). Zij studeerde Duits en Roemeense taal- en letterkunde en ontving voor haar werk in 2009 de Nobelprijs voor Literatuur. Omdat ze weigerde met de Securitate samen te werken werd haar werk in Roemenië verboden of ernstig gecensureerd. In 1987 week ze samen met haar partner Richard Wagner uit naar West Duitsland. Daar werkte ze verder aan haar oeuvre dat vooral gaat over het dagelijkse leven in een dictatuur.
Bij het schrijven van haar proza putte de schrijfster tijdens de dictatuur uit woorden die ondanks alles vrijelijk in haar hoofd konden rondzoemen. Vreemd genoeg bedient ze zich voor haar poëzie juist vaak van het gedrukte woord. In Nederland verscheen in 2011 bij uitgeverij De Geus haar bundel ‘De rokkenjager en diens bijdehante tante’.
Uit deze bundel, vertaald door Ria van Hengel, een ‘collage’ gedicht met vertaling.
.
op een keer regende
het melk op het huis
in 3 ploegen kwamen
alle katten drinken
de magere op de arm gedragene de
spitsneuzige die met slim genoegen
de hemel als privébezit in hun kop
droegen de verslagene de begravene
maar tevreden geworden
met de jaren – en overreden met
granaatrode poten waren de bulgaren
verreweg de mooiste van alle katten
in de dakgoten
.
Meer informatie over Hertha Müller is te vinden op de site van Meander: http://meandermagazine.net/wp/2011/06/een-lust-voor-het-lezersoog/
ZICHTBAAR ALLEEN 