Site-archief

Harry Potter Villa

Canzonetta

.

Gedichten en verzen zijn er in veel vormen. De vrije vorm is veruit de meest beoefende onder dichters maar onder de vaste versvormen is zoveel moois te vinden. Neem nou de canzonetta. De canzonetta stamt uit de 16de en 17de eeuw in Italië en was een meerstemmige vocale compositie met speelser karakter dan het madrigaal. In de romantiek soms gegeven aan instrumentale delen van een sonatevorm. In later eeuwen werd de canzonetta ook een klein lyrisch gedicht.

Een canzonetta bestaat uit minimaal 2 keer 8 regels (maar meerdere strofen van 8 regels kan ook), met een rijmschema ababcdcd en het metrum is vrij. Op de onvolprezen website van Google met versvormen staat een mooi voorbeeld met de titel ‘Harry Potter Villa’ (geen dichter bekend).

.

Harry Potter Villa

.

De spanning zakt ons danig in de benen:

Vandaag gaan wij naar Harry Potter toe.

Wat zal het worden: griezelen of wenen?

Het laatste boek… Maar nog is er geen clou.

We moeten daarvoor tot het voorjaar wachten,

Al roepen we “helaas”, of soms zelfs “boe”!

Daaraan veranderen zelfs hog’re machten

Geen zak, maar het is wel een heel gedoe.

.

De zaal is vol, een uitverkocht theater.

De film begint, de deuren gaan nu toe.

Er komt een eind aan eindeloos gesnater,

Want ieder is op zoek nu naar een clue.

Je hoort geen popcorn, zelfs geen chipsgekraak.

Er is geen commentaar, geen mens roept “boe”!

Men is bevreesd voor Voldemort zijn wraak.

Wat nu? Maar dat wordt nog een heel gedoe.

.

We weten al dat Harry zal gaan winnen

En Hermelien groeit naar haar Ronnie toe.

Ook Ginny Wemel zal haar vriend beminnen,

Maar dát is in het voorjaar pas de clou.

Voorlopig zijn er eerst nog duist’re moorden.

Het is zo spannend, (mensen roep geen “boe”!)

Het wachten is nu op de slotakkoorden.

Dat duurt nog lang en wordt een heel gedoe.

.

Rimas Dissolutas

Provençaalse troubadourzang

.

Er bestaan vele (vaste) versvormen, ik beschreef er in het verleden al meerdere. Vandaag aandacht voor de Rimas Dissolutas. Hoewel Rimas Dissolutas (ook wel de coblas unisontantis genoemd) doet denken aan iets uit de Romeinse tijd, komt deze versvorm voor in de Provençaalse troubadourzang.

Het bestaat uit een vrij aantal vierregelige strofen, allemaal met dezelfde rijmklank ABCD en afgesloten door een tweeregelig envoi, CD. Het metrum is vrij. Volgens sommige bronnen mogen de coupletten ook 5- of zelfs 6-regelig zijn, waarbij het envoi dan uit drie regels bestaat.
Met deze gedichten werden vroeger tenzon’s (of tenson’s wat ‘lovers debat’ betekent) georganiseerd door troubadours, een competitie in het maken van deze rijmen. Tenzon’s zijn een soort van verbale sparring op basis van dialoog en discussie.
Een voorbeeld:
.
Gesprek van de dag
 

Wat is dat voor een barre, boze zomer?

’t Is koud, het waait, de regen valt steeds neer.

De camping wordt vroegtijdig reeds verlaten.

De erwtensoep, die pruttelt in de pan.

 

De praat van Rutte kan bepaald niet slomer.

De kamer corrigeert hem keer op keer.

Toch schenkt dit Nederland geringe bate:

We zijn voorlopig niet af van die man.

 

Ik ben misschien een hoogst naïeve dromer:

Ik koppel zo maar politiek en weer,

Want beide zijn het issues om te haten

En beide komen nooit meer boven Jan.

 

De politiek, het weer in ruime mate,

Gesprekstof biedt het, maar nu nog een plan!

.

tenson