Site-archief
Zijwaarts springen
Een recensie
.
Van Méland Langeveld kreeg ik de bundel ‘Zijwaarts springen’. Een bundel die op een bijzondere manier tot stand kwam, maar daarover straks meer. Méland Langeveld is (tekst)schrijver, redacteur en dichter. Langeveld deed meerdere malen mee met de Turing gedichtenwedstrijd. Zes gedichten in deze bundel eindigden hoog in de Turingprijs ranglijst. Gedichten uit de edities van 2012, 2013 en 2014 en ongetwijfeld zal ook dit jaar zijn naam niet ontbreken op de ranglijst (als hij weer meedoet) want zijn poëzie heeft een heel eigen toon.
Uit eerdere besprekingen van zijn gedichten door de Turingprijs redactie: “Fantasie en werkelijkheid lopen door elkaar heen, vooral als er een vergelijking wordt gemaakt tussen een vader die lispelt en meubelen die praten.”
Maar ook: “zeer ontroerende, beeldende beschrijving van de relatie tot een dementerende ouder. Nergens wordt dit gedicht zeemzoet – wat met een gevoelige thematiek niet gemakkelijk te vermijden is.”
De verwachtingen voor lezing waren dan ook hoog gespannen bij mij. Dan als eerste de bundel. Deze is een gevolg van het feit dat Langeveld in de zomer van 2015 de eerste prijs bij de door uitgeverij aquaZZ georganiseerde gedichtenwedstrijd, won.
Als prijs werd deze bundel uitgegeven. Mooi vormgegeven door Angélique Kersten en opgedragen aan Leonie en Roos. De bundel is ingedeeld in zes hoofdstukken met titels als: Huilend leeg landschap’, ‘Sleetse loper naar het avondland’ en ‘Lepe ogen van de melancholieke koe’. Dit zijn mijns inziens willekeurig gekozen titels, ik heb tenminste geen directe link kunnen vinden met de gedichten die na de hoofdstuktitels volgden en de titel van een desbetreffend hoofdstuk. Overigens vind ik dit totaal geen probleem, misschien zie ik iets over het hoofd, misschien zijn het slechts vehikels om enige structuur aan te brengen in de bundel.
Uit deze titels komt al naar voren wat voor soort dichter Méland Langeveld is, wat ik een bijvoeglijke naamwoordendichter zou noemen. Dat is overigens zeker niet altijd een negatieve connotatie. In het geval van Langeveld zeker niet. Juist door de ongebruikelijke manier van toepassen. Voorbeeld: ‘Het vochtig ruisen van rul water’, ‘Fris gewassen sneeuw’ en ‘onverschillige regen’. Juist door het gebruik van dit soort ongebruikelijke combinaties van bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden is het lezen van deze bundel een plezier.
De gedichten zijn dan weer heel ‘down to earth’ en even later weer volledig ontspoord (op een positieve manier). Hierbij speelt de fantasie van de dichter een belangrijke rol. Voor de ervaren poëzielezer valt er veel te genieten maar ook voor de minder ervaren lezer zijn de gedichten zeer te genieten (ik heb de proef gedaan!). Een bundel die ik kan aanraden kortom.
Ik heb voor het gedicht ‘Stilte’ gekozen omdat dit voor mij heel duidelijk illustreert wat Langeveld kan.
.
Stilte
.
Vandaag rouwt de treurwilg paars
haar takken reiken tot aan
het somber, vileine water
haar lijzige bladeren
ruizelen in de schrale wind
.
voor even toont ze me een grimas
speelt met haar uitgerekte schaduw
aaibaar groen in nevelslierten omhuld
.
tijd is verzonnen door verlangen
lauwwarm water laat me erin wiegen
schudt me wakker
in fluisterend geschreeuw
.
zwalkend licht zindert uit de verte
drijft weg in ’t cadans van het getij
verstarring voorgoed doorbroken
.
in spraakloze taal ademt ze
zonder te ademen
.
ISBN: 978 94 91897 50 4
86 pagina’s, prijs € 13,95
Tussen duim en wijsvinger
Els Huurman
.
Afgelopen zondag was ik uitgenodigd voor te dragen op het Open Podium Hellevoetsluis, een poëziepodium zoals er vele zijn, in de Kunstuitleen van Hellevoetsluis. De gastvrouw en dichter Els Staneke Huurman zet daar samen met Sanderien Vermeulen een mooi podium neer in een kleurrijke omgeving. Het was dan ook een genoegen voor te mogen dragen in Hellevoetsluis.
Van Els kreeg ik haar 6e! dichtbundel ‘Tussen duim en wijsvinger’ overhandigd. Deze bundel met “ruim vijftig verrassende, grappige maar ook ontroerende gedichten” zoals de achterflap ons verteld is uitgegeven door uitgeverij AquaZZ. Ik had nog niet gehoord van AquaZZ maar op de website van de uitgeverij blijkt ze een groot aantal auteurs te herbergen.
Maar terug naar de bundel van Els. Mooi vormgegeven met gedichten in 6 hoofdstukken met titels als “Dingen dichten”, “Vroeger”, “Oude wonden” en “Onderweg”. Ietwat bevreemdend vond ik dat in het eerste hoofdstuk “Dingen dichten” de titels van de gedichten onderaan de pagina staan terwijl in de rest van de bundel de titels van gedichten gewoon boven de gedichten staan. Wat hier de reden van is, is me nog steeds onduidelijk.
Grappig genoeg zijn de gedichten in “dingen dichten”misschien wel de persoonlijkste gedichten terwijl de titel toch anders doet vermoeden. Er is in vrijwel alle gedichten sprake van een ik, mij een hij of een jij. Uit vrijwel al de gedichten blijkt trouwens dat het dichten voor Els een heel persoonlijke zaak is, vooral in “Vroeger” komt dit naar voren maar ook in de rest van de bundel. Vrolijke herinneringen vermengd met observaties. Uit de gedichten blijkt ook dat Els een vrije geest is die frank en vrij de wereld aanschouwt.
In de reeks van gedichten zitten voor mij betere en iets mindere gedichten. Waar er rijmdwang is (want als ik ze lees voelt het zo) vind ik persoonlijk minder goed geslaagd dan degene waar Els zich helemaal vrij laat gaan in de taal. Gelukkig zijn de gedichten in die eerste categorie ver in de minderheid.
Het titelgedicht geeft voor mij de bundel goed weer (dus een goed gekozen titel).
.
Tussen duim en wijsvinger
.
Tussen duim en wijsvinger
eindeloos geschreven
.
gegeten
gedronken
.
Een heel leven word je
ergens op gewezen
met zwaaiende wijsvinger
.
Van kleine stapjes
tot grote
Met duim omhoog geprezen
.
Tussen duim en wijsvinger
zit een heel leven
ZICHTBAAR ALLEEN 