Site-archief

De vrije bal

Anna Enquist

.

Mocht je denken dat dichter Anna Enquist (1945) pseudoniem van Christa Widlund-Broer, louter en alleen zwaarwichtige zaken behandeld in haar poëzie, dan heb je het mis. Als je kijkt naar hoe haar leven zich heeft ontwikkeld is er alle reden voor haar om serieuze zaken te bespreken en behandelen in haar werk als schrijver en dichter. Toch heeft Anna Enquist wel degelijk ook een speelse, lichte kant die in haar poëzie naar voren komt sinds ze rond 2000 voor Hard Gras ging schrijven.

Hard Gras is het voetbaltijdschrift voor lezers. Opgericht door Matthijs van Nieuwkerk en Henk Spaan (die ook de hoofdredactie vormen, in 2005 aangevuld met Hugo Borst) in 1994 verschijnt dit tijdschrift (in pocketboekformaat) nog steeds . In 2004, ter gelegenheid van het tien jarig bestaan, verscheen ‘Het beste uit 10 jaar Hard Gras’.  Van Nieuwkerk en Spaan deden de samenstelling van de jubileumbundel.

De bundel begint met een gedicht van Anna Enquist getiteld ‘De vrije bal’ (voor Ronald Koeman) dat verscheen in de eerste editie uit 1994. Toen speelde hij nog de sterren van de hemel bij F.C. Barcelona.

.

De vrije bal

(voor Ronald Koeman)

.

Hij heeft een slagersmes in zijn sokken

verborgen. Dat weet alleen vader. Stokken

.

en stenen zijn sinds lang afgeketst. Tenen

wringen in de schoen; het cerebellum

.

registreert wreef, knie en billen sprakeloos.

Als hij gaat trappen wordt het grasveld

.

weide, klinkt de zang van een matroos,

een havenlied. Over de sloot, buiten

.

bereik van vangers trekt de bal gezichten

scheef. Hij haalt de sokken op. Hij bloost.

.

Nou en of

Derek Otte

.

Afgelopen zondag was ik bij de dertigste editie van Puur Gelul in het Paard in Den Haag. Puur Gelul is een avond vol overdonderend zinloos verbaal geweld. Een bonte verzameling van schrijvers, sprekers, verhalenvertellers, dichters, rappers en stand-up comedians komen uit het hele land naar Den Haag om de literatuur een ‘boost’ te geven. Ik kom hier graag en regelmatig om de licht chaotische maar oh zo sympathieke organisatie, de veelheid en verscheidenheid aan literaire en minder literaire woordenaars en vooral om een geweldige avond uit te hebben.

Zondag was de dertigste editie alweer. Aan de lijst met grote namen die op Puur Gelul stonden (Kees van Kooten, Freek de Jonge, Hugo Borst, Ronald Giphart, Nico Dijkshoorn, Ernest van der Kwast, Maarten Spanjer) kon de naam van een van mijn favoriete theatermakers, Harrie Jekkers worden toegevoegd. Naast al deze nationale coryfeeën was een van de gasten dichter en performer Derek Otte.

Derek Otte (1988) schrijft versjes, gedichten en verhalen. Radiozender FunX legde hem in 2013 vast als huisdichter en sinds 2015 is Otte regelmatig op televisie te zien. In datzelfde jaar verscheen zijn succesvolle debuutbundel ‘Regelgeving’.  In de periode 2017-2018 was hij stadsdichter van Rotterdam. Op de Hogeschool Rotterdam introduceerde hij het keuzevak Spoken Word, dat hij zelf doceert. Naast zijn optredens in Nederland en Vlaanderen, organiseert en presenteert Otte sinds 2012 Paginagroots, zijn podium voor jonge woordkunstenaars in de Rotterdamse Schouwburg. Zijn werk is ook in de openbare ruimte te lezen zoals in de vertrek- en aankomsthal op Rotterdam The Hague Airport en het interieur van de cruiseschepen Koningsdam en Harmony Of The Seas.

De toen nog (2017) verse Rotterdamse stadsdichter schreef zijn eerste stadsgedicht in het licht van de Tweede Kamerverkiezingen van dat jaar. In het gedicht beschrijft Derek Otte de ziel van Rotterdam, een stad waarin het niet uitmaakt wat je afkomst of geloof is.

.

Nou en of

.

een soort van onverschilligheid

wellicht nog wel ons grootste goed

omdat het hier uiteindelijk

vrijwel niemand iets kan schelen

of jij mijn of andere kijk

of ik op stand en jij de wijk

of jij nou u terwijl ik jij

één voor allen

allen voorbij

.

mede-, Neder-, anderlander

hier werkt wie er werken ken

wie d’r hier doorgaans weinig vrij

boeit het meestal toch vrij weinig

of jij zondag of toch vrijdag

of ik jou moet of jij mij mag

of jij nou wit terwijl ik zwart

soms hand in hand

vaak hart tot hart

.

al lijken we als dag op nacht

onze strijd gelijkenissen

het zou er hier toe kunnen doen

wat zou het uit moeten maken

of jij van dame of toch heer

of ik met minder jij met meer

of jij nou groots waar ik dan klein

vooruit komt voort

uit anders zijn

.

kaders tralies

hokjes fabels

ik heb jou als

jij dan mij hebt

geen goed of slecht

slechts nep of echt

hier zijn we wij

en zonder zij

.

een soort van onverschilligheid

.

Laat gesprek

Sport en poëzie

.

Schreef ik al eerder over sport en poëzie in het kader van de Olympische Spelen en het Nederlands elftal, vandaag een gedicht van Henk Spaan, vermaard dichter als het om sport gaat. Henk Spaan is een specialist op het gebied van het voetbal. Samen met Matthijs van Nieuwkerk richtte hij in 1994 het ‘voetbalblad voor lezers’ Hard Gras op. Met een vaste kern van Van Nieuwkerk, Spaan, Anna Enquist, Herman Koch, Hugo Borst en P.F. Thomése trok Hard gras tussen 2007 en 2011 langs de Nederlandse theaters.

Henk Spaan publiceerde vier dichtbundels rond het thema. Uit de bundel ‘Maldini heeft een zus’ uit 2000 het gedicht ‘Laat gesprek’.

.

Laat gesprek

Je had gewoon een vader

En een moeder thuis

Op school ‘een goed verstand’

Alsof het hoorde.

Hoe hard je in je korte broek

Ook rende door de straten en het land

Een einder kreeg je nooit in zicht en

Keepers zweefden naar de

bovenhoek.

Laatst aan het dessert

Een laat gesprek over pensioenen

Wie er dood was en

Sophies nieuwe look

Zei ik:

Geen keeper zweeft nog naar de bovenhoek.

.

Spaan

maldini