Arnon Grunberg

.

In de afgelopen jaren ben ik een aantal keer verrast door, in mijn ogen, romanschrijvers, die ook dichterlijke aspiraties hebben en dichtbundels hebben uitgegeven. Denk daarbij aan Rita Mae Brown, Michel Houellebecq, Hella Haasse, Abdelkader Benali en Maarten ’t Hart (winnaar van de P.C. Hooftprijs 2024). Aan die lijst die nog steeds groeit kan wat mij betreft nog een naam worden toegevoegd namelijk die van Arnon Grunberg (1971).

Helemaal nieuw voor mij is deze schrijver als dichter niet want in 2018 deelde ik al eens een gedicht van hem dat in het literaire tijdschrift Hard Gras was geplaatst. Toen was ik nog in de veronderstelling dat dit een eenmalige iets was, niet wetende dat Grunberg in 1999 al een dichtbundel publiceerde getiteld ‘Liefde is business’.

De recensies waren destijds verschillend van toon maar er was een gedeelde opmerking: de poëzie van Grunberg is al zijn proza maar dan in stukjes gehakt en achter elkaar gezet. Zo schrijft Thomas van den Bergh: “De vraag blijft: is dit poëzie? Natuurlijk kan poëzie vele, zo niet alle vormen aannemen. Maar als het verhalend proza en de gedichten van één en dezelfde auteur alleen typografisch van elkaar verschillen, dan mogen er op z’n minst vraagtekens gezet worden bij de noodzaak van deze ‘poëzie’ en de drijfveren van de schrijver.”

Maarten Doorman is iets positiever maar vooral waar het gaat om de stijl van schrijven van Grunberg: “De gedichten lijken een soort bijproduct van Grunbergs romans en verhalen. Zoals de lever gal afscheidt, zo scheidt het proza van Grunberg kennelijk gedichten af. Maar ik houd van zijn stijl dus ik lijd er niet onder.”.

De gedichten in ‘Liefde is business’ gaan over de verhouding van de ‘ik’ met ‘Hoer C.’. Hoer C. komt vanuit Nederland naar New York, raakt aan lager wal, woont vervolgens in, of beter: huist, zichzelf verkopend, bij een tax-free shop op JFK Airport om uiteindelijk uit zicht te verdwijnen. Hieronder het gedicht ‘mooi’, ik zou zeggen oordeel zelf.

.

mooi

.

als je heel erg dronken bent

komt er geen einde

aan het neuken

.

het gaat de hele tijd mis

zodat je weer van voren af aan

kunt beginnen

.

en als je dan eindelijk klaar bent

hoor je jezelf

merkwaardige zinnen mompelen

zoals

ik zou je wel willen adopteren

.

terwijl hoer C.

twee

hooguit drie jaar jonger is

.

en ’s ochtends vroeg

staand voor de wc

ontdek je een verschrompeld condoom

en je herinnert je

hoe je genoemd bent

door hoer C.

.

sukkel

macho

oud wijf

maar ook

lief zacht teder

verschrikkelijk lief

en één keer

een minuut of twee

na het neuken

mooi

.

ik moest heel hard lachen

kon het niet helpen

.

hoer C.

was weer erg hygiënisch geweest

die nacht

ze had haar tanden gepoetst

het wenkbrauwpotlood

van haar wenkbrauwen geschrobd

en

dit verklaart een hoop

haar lenzen uitgedaan

terwijl ze vertelde

hoe ze als kind

regelmatig

over het grind werd gesleurd

maar dat ze veel begreep

.

en dat het leven

voor haar vader

tenslotte

óók

geen lolletje was geweest

.