Site-archief

Drie keer de Hef

Beranová, Moonen en Sleutelaar

.

De Rotterdamse Hansje de Reuver (1947) is fotograaf (autodidact) en heeft haar eerste sporen verdiend met foto’s (stills) voor speelfilms van Bob Visser. Haar project ‘De Hef in Woord en Beeld’ ontstond in de jaren tachtig. In de inleiding van deze bundeling foto’s en gedichten schrijft Hansje: ‘Mijn fascinatie voor de Hef stamt al uit de jaren tachtig toen de Hef dreigde te worden afgebroken. In die tijd ben ik een project gestart met Rotterdamse dichters. Met de Hef in woord en beeld’, foto’s met handgeschreven gedichten. Hieraan werkten in eerste instantie 22 Rotterdamse dichters mee.

Voor wie niet weet wat de Hef is: De Hef is de populaire benaming van de Koningshavenbrug, een in 1927 geopende en sinds 1993 voor het treinverkeer buiten gebruik gestelde spoorweghefbrug over de Koningshaven in Rotterdam. De brug vormde deel van de spoorlijn Breda – Rotterdam.

Na een goed verkochte expositie is het in boekvorm uitgekomen onder de titel ‘Hé, de Hef – een kranige brug’ in 2000. In dit boek staan dus foto’s van de Hef steeds in combinatie met een gedicht van een Rotterdamse dichter. Vrijwel alle bekende Rotterdamse dichters uit die periode komen voorbij en ik heb er drie uitgekozen met een gedicht, te weten Jana Beranová (1932), A. Moonen (1937-2007) en Hans Sleutelaar (1935-2020).

.

Treinen die over ijzer razen

De Hef kampioen zwaargewicht:

.

de eerste trein een woeste kater

blaast me regelrecht in de Maas en

bij de tweede scheert vederlicht

een roofvis door het water

.

Jana Beranová

.

Overbodig

.

naast de Hef

komt een overbodige

spoortunnel

.

aldus wordt de

weidse Maas

aan het zicht

der treinreizigers

ontnomen.

.

A. Moonen

.

Rotterdam revisited

.

Wolken varen boven palingkleurig water;

het licht blinkt net als toen, maar later.

De Hef waakt stil over dit verbeten leven.

Ik keer me, duizelend, om. En huiver even.

.

Hans Sleutelaar

.

 

Hoe de stemming er in te houden

20 jaar Paard

.

Je kan je de verrassing, die zich meester van mij maakte, voorstellen toen ik in een kringloopwinkel in Drouwenerveen de bundel ’20 jaar Paard’ literaire bundel tegen kwam. In al de jaren dat ik in Den Haag kringloopwinkels bezoek en daar naar poëziebundel speur was ik deze bundel nimmer tegen gekomen. Sterker nog, ik wist van het bestaan niet af. In 1992 werd deze bundel uitgegeven ter gelegenheid van het 20 jarig bestaan van Cultureel Centrum ’t Paard en samengesteld door Adriaan Bontebal, Erik Lindner en Marianne Kukler.

Nu is het op zichzelf niet heel bijzonder dat er een literaire bundel wordt uitgegeven door ’t Paard, deze Haagse poptempel heeft een lange geschiedenis van literaire activiteiten (denk aan ‘Puur Gelul’). Het is dan ook niet verwonderlijk dat er grote en bekende namen hebben bijgedragen aan deze bundel zoals Joost Zwagerman, Carla Bogaards, Alfred Birney, Frank Starik, Ingmar Heytze en Jan Rot. Maar ook Haagse namen als Bart Chabot, Boozy en A. Moonen en er is zelfs een bijdrage van Allen Ginsberg opgenomen.

Ik heb uit al deze namen die van Arthur Lava gekozen. Arthur Lava, (1955) is het pseudoniem van Howard Krol, Arthur naar Rimbaud. Hij was in 1988 één van de initiatiefnemers van de groep dichters die zichzelf de Maximalen noemden, naar hun eerste bundel.  Deze dichters, streefden naar een soort poëzie waarin meer straatrumoer zou doorklinken. Zij keerden zich tegen de verstilde, ingekeerde en autonome poëzie van veel van hun voorgangers en eisten daarentegen een poëzie van het volle en eigentijdse leven. De Franse dichter Arthur Rimbaud was voor de meeste Maximalen het grote voorbeeld.

.

Hoe de stemming er in te houden

.

Hé bermtoerist

langs de uitvalsweg van je verlangens.

.

Hé vaandelzwaaier

op de afslag Wanhoop-Noord.

.

Laat je toch niet verneuken man,

je hoofd is echt geen voddenkraam

vol halfvergane geestdrift.

Wie heeft je dat ooit wijsgemaakt?

.

Kom op, de vlegeljaren zijn

nog altijd op de pof.

Vannacht gaan we de kroegen af

en maken zelfbedrog het hof.

.