Site-archief
Bokito
Ko de Laat
.
Afgelopen week stierf de troetelgorilla van Rotterdam en omstreken Bokito. De zilverruggorilla Bokito kwam in 2007 op een minder leuke manier in het nieuws toen hij een vrouw, die hem dagelijks bezocht, oogcontact zocht en meende een vorm van een liefdesrelatie te hebben met de gorilla, meesleurde, en meer dan 100 keer beet. Daarom, nadat hij met een verdovingsgeweer was beschoten en verdoofd weer in zijn hok was beland, zette men hem achter extra (naar ik meen spiegelend) dik glas zodat hij geen oogcontact meer kon maken met bezoekers.
Ondanks of misschien wel dankzij, wat er gebeurd was, bleef Bokito een ware trekker en favoriet van vele bezoekers van Diergaarde Blijdorp. Nu is hij dus, op 27 jarige leeftijd, overleden. Reden voor sommige mensen om hem toe te voegen aan de Club van 27 (een groep muzikanten die op te jonge leeftijd, namelijk 27 jaar, overleed). In dit geval is er wel iets voor te zeggen. Gorillamannetje in gevangenschap worden namelijk gemiddeld veel ouder dan 27 jaar (tot wel 50 jaar namelijk).
Ik moest, toen ik dit bericht hoorde, denken aan het gedicht van Ko de Laat op Gedichten.nl. In het geval van het gedicht van de Laat gaat het weliswaar niet over Bokito maar Koko, een testgorilla (het woord alleen al). Test-gorilla Koko kon al in gebarentaal met de mensen communiceren, maar wetenschappers hadden ontdekt dat hij in principe de stem- en ademcontrole heeft om te leren praten. Naar aanleiding van dit bericht schreef Ko de Laat in 2015 het gedicht ‘Monkey Business’.
.
Monkey Business
.
Gebarentaal beheerst hij sowieso
En straks leert hij waarschijnlijk converseren
Zo blijft men een gorilla transformeren:
De vlees-noch-vis-noch-aap-noch-mens Koko
.
Totdat men horen kan of lip kan lezen:
“Rot op en laat mij een gorilla wezen!”
.
Gebarentaalgedicht
Polder
Van Stefanie kreeg ik een tip dat er in Leiden wordt gewerkt aan een nieuwe vorm van muurgedichten, namelijk in de vorm van gebarentaal. Dit muurgedicht in gebarentaal, wordt weergegeven in de vorm van een videokunstwerk. Dit gedicht zal worden aangebracht op een muur in de Leidse Hortus Botanicus. De keuze voor het gedicht ‘Polder’ is een eerbetoon aan Wim Emmerik (1940-2015), een belangrijke pionier van de gebarentaal. ‘Polder’, één van Emmeriks op beeld vastgelegde gedichten, gaat over zijn relatie tot het vlakke Nederlandse polderlandschap. Initiatiefnemers zijn onder meer het Taalmuseum Leiden en het Leiden University Centre for Linguïstics (LUCL), één van de instituten van de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden. Wim Emmerik heeft een belangrijke rol gespeeld in het gebarentaalonderzoek in Nederland. In de jaren ’80 en ’90 was hij betrokken bij onderzoek van de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK)) en aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij ook vele generaties studenten gebarentaalles gaf.
Leiden staat bekend om zijn muurgedichten. Die zijn geschreven in allerlei verschillende talen, en laten de schoonheid zien van die diversiteit. Een gedicht in de Nederlandse gebarentaal – de moedertaal van de Nederlandse dovengemeenschap – mag daar natuurlijk niet aan ontbreken. Tenslotte is gebarentaal één van de uniek Nederlandse talen is, net zoals het Fries. Steek je de grens over naar België of Duitsland, dan hanteren ze daar een andere gebarentaal.’
Op de website van Voor de kunst https://www.voordekunst.nl/projecten/6035-muurgedicht-in-nederlandse-gebarentaal is het mogelijk om een bijdrage te leveren aan het verwezenlijken van dit bijzondere muurgedicht.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 