Site-archief
Opruimen
Poëziekalender
.
Als je zoals ik in een huis woont waar je niet beschikt over een eigen bibliotheek (of kamer die daarvoor door zou kunnen gaan) moet je gewoon regelmatig opruimen. En omdat er steeds nieuwe poëziebundels bij komen, moet daarvoor plaats gemaakt worden. Ik kwam in een stapel dichtbundels de Plint poëziekalender 2021 tegen. Een kalender met poëzie & meesterwerken uit het Rijksmuseum. Dat wil zeggen fragmenten van schilderijen uit het rijksmuseum waarbij je wel een beschrijving nodig hebt omdat het om wel erg kleine fragmenten van schilderijen gaat.
Maar de kalender staat vol poëzie van mij (zeer) bekende en soms ook wat onbekendere dichters. Op 29 januari (vandaag dus) drie jaar geleden, staat er een gedicht van K. Schippers getiteld ‘Benn’s rhythm in 3/6′ op de kalender. Een ‘gedicht’ in een bijzondere vorm. Eigenlijk meer een cijfergedicht dan een woordengedicht. Het komt uit zijn bundel ‘Fijn dat u luistert’ uit 2014.
.
Benn’s rhythm in 3/6
.
1 4 7
2 5 8
3 6 9
– – –
6 1+5=6 2+4=6
.
10 13 16
11 14 17
12 15 18
– – –
3=3=6 4+2=6 5+1=6
.
19
20
21
–
6+0=6
7×6=4+2=6
.
Witte handschoenen
K. Schippers
.
In 2014 kwam van K. Schippers (1936-2021) de bundel ‘Fijn dat u luistert’ uit. Literair weblog Tzum schreef over de poëzie van Schippers: In het gros van zijn gedichten komt de opzet en inhoud als simpel naar voren, maar daarachter gaat een wereld aan ideeën schuil. Lezend in deze bundel moest ik hieraan denken. Wanneer ik schrijf over een gedicht of een bundel is dat wanneer ik een aanleiding in het dagelijkse leven heb en dan aan een specifiek gedicht of bundel moet denken, of wanneer ik een bundel lees en dan naar aanleiding van een gedicht in die bundel moet denken aan een gebeurtenis of onderwerp. Bij het gedicht ‘Witte handschoenen’ rijst de vraag of schoonheid van vroeger meer waard is dan schoonheid van nu? Maar er is meer.
In het geval van ‘Fijn dat u luistert’ was er eerst de bundel. Lezend in deze bundel blijft mijn oog en aandacht dus hangen bij het gedicht ‘Witte handschoenen’. De reden is dat in dit gedicht iets wordt gedaan wat zogenaamd niet mag of kan; een tekening aanpakken zonder witte stoffen handschoenen. Je ziet het wel vaker in documentaires of in films of op televisie dat oude, fragiele maar ook minder fragiele tekeningen, boeken of prenten ter behandschoende hand worden genomen. De reden van de handschoen was volgens mij dat de blote handen chemicaliën zouden kunnen bevatten of zweet of belangrijker nog: schimmelsporen, en dat daardoor het papier aangetast zou kunnen worden.
Op de website van het Zeeuws archief lees ik dat de handschoenen daar in de ban zijn gedaan. Want: “ook hier is het de ervaring dat ze meer schade toebrengen dan dat ze het stuk beschermen. De bezoeker kan het papier niet goed vasthouden en ze passen vaak bijzonder slecht. Het risico op onder meer scheuren en kreukels is dan erg groot. Het werkt een stuk veiliger met schone en droge handen.”
Een kort onderzoekje op internet wijst uit dat de witte handschoenen steeds vaker als vooral lastig en overbodig worden gezien, en dat de handen goed wassen voor het aanpakken van oude manuscripten, prenten en papier, meer dan voldoende bescherming is. Dat soort gedachten heb ik dan en daardoor wordt zo’n gedicht van K. Schippers alleen maar meer waard voor mij.
.
Witte handschoenen
.
In de British Library mogen we prenten
bekijken, zorgvuldig, met witte
handschoenen aan, dat wel.
.
De conservator is even weg, komt terug
met een tekening van een vrouw, geloken
ogen, het haar opgestoken.
.
Hij legt het model uit de zeventiende eeuw
neer voor een studente. Ze draait haar
handen om zo van ‘handschoenen’?
.
Hij knikt van ‘laat maar’. Ze mag alles
aanraken, is nog mooier dan de schoonheid
uit de zeventiende eeuw.
.
Muze poëzie
Nieuwe poëzie app
.
In de Volkskrant van maandag las ik een artikel over een mooi nieuw initiatief op poëzie gebied; de Muze poëzie app. Mijn oog viel meteen op dit artikel omdat ik Simon Mulder herkende. een dandy dichter waarmee ik dit voorjaar nog samen op het WAK festival stond in Den Haag. Uiteraard heb ik de (gratis) app meteen gedownload (dit kan via Itunes of uit de Android store) en ben eens een kijkje gaan nemen. Het startgedicht van K. Schippers ‘Het overhevelen van gewicht’ kun je op een prima manier lezen of beluisteren. Boven elk gedicht staat een klein luidsprekertje. Wanneer je hierop drukt open je een audiobestand en wordt het gedicht aan je voorgedragen.
Daarnaast een knopje met een i (info) waar meer informatie over de dichter wordt gegeven. Daarnaast weer een knopje met een hartje. Hier kun je meer gedichten bekijken en beluisteren en als je helemaal enthousiast bent over het gedicht, kun je hier ook zien waar je het gedicht (in een bundel) kunt kopen.
Rechts daarnaast een knop met informatie over Muze en tot slot een knop met informatie over poëzie en aanverwante onderwerpen in een agenda (Op dit moment: Dag van het literatuuronderwijs en het 4e Feest der poëzie).
Uit de informatie die ik op http://www.muzepoezie.nl/ heb kunnen lezen stuurt de app iedere week een gedicht naar de gebruiker van de app. Deze gedichten worden voorgelezen en toegelicht door de dichters zelf. Als de dichter niet meer leeft wordt het gedicht voorgelezen en toegelicht door een dichter die meewerkt aan de app.
Johan Henselmans, Jan Heeren, Michiel Zonneveld en Simon Mulder hebben deze poëzie app ontwikkeld. Ik denk dat de poëziewereld met deze app een mooi nieuw instrument in handen heeft om poëzieliefhebbers te verwennen met een nu nog wekelijks maar hopelijk op enig moment dagelijks nieuw gedicht.
.
Het overhevelen van gewicht
.
Ze loopt naar je toe, wat gebeurt
er als ze iets van je overneemt
voor je draagt
.
een koffer of een bal,
op eigen initiatief
of dat van jou.
.
Maar je hebt niets bij je.
.
Wat ze zelf al lopend meeneemt,
een halve citroen en de lichtste
passen, ze zijn voor jou,
.
net als de citroen die ze geeft.
Je hebt ‘m.
.
Ze loopt van je af en kijkt niet om.
Je ziet haar verder bewegen.
.
’n Glinstering op het water.
De geur van gebakken vis.
Een windvlaag die een gordijn opbolt.
.
Korenaren op bakkerspapier.
De lijnen op een wit tafelkleed.
Lichte gebaren.
.
Alles is naar je toegekeerd.
Je hoeft ’t niet te bezitten.
.
Uit: Fijn dat u luistert, 2014
ZICHTBAAR ALLEEN 