Site-archief

Helle van Aardeberg

Gedicht bij presentatie

.
Bij de presentatie van de laatste nieuwe bundel van Alja Spaan ‘Iets dat op een route leek en een kaart van die andere wereld’ was een van de door Alja gevraagde dichters Helle van Aardeberg (1962). Helle ken ik al heel lang maar ik had haar ook al lang niet gesproken. Haar werk (ze maakt al sinds jaar en dag de uitnodigingen voor Reuring, het poëziepodium van Alja in Alkmaar) ken ik goed, maar poëzie van haar hand had ik al lang niet meer gelezen. Bij de bundelpresentatie droeg ze haar gedicht ‘On the Liberal Hill overlooking the Bible Belt’ voor en haar voordracht maar ook zeker het gedicht zelf waren weer ouderwets overtuigend. Daarom heb ik haar de tekst van dit gedicht gevraagd die je hieronder kunt lezen.

Helle won in 2011 de Poëziewedstrijd van het Bureau voor Ontwapeningszaken van de Verenigde Naties (UNODA) en ze werd door de Japanse Minister van Buitenlandse Zaken in Den Haag in 2012 onderscheiden met een certificaat voor deze wedstrijd (ik was een van de gelukkigen die Helle destijds had meegevraagd). Ook is zij Erelid voor het Leven van The Literarian Society (sinds 2014) in Richmond, Virginia (Verenigde Staten).

.2011, 2012

On the Liberal Hill overlooking the Bible Belt
.
“Speak the King’s English!”
.
Fell from her overworked,
underpaid lips
from her place at the kitchen table
hissing out of sociologically
pressure-cooked table manners
southern-fried sit up straights
Sunday supper elbow chasing
throwing us academic lifesavers
hard single-parent lessons.
.
“I will have none of THAT!, No Madame! Not under my roof!”
.
She did not bring us
back to her homeland
to be bastardized
by its use of folk language
of twangs and twongs
grunts and muttering moans.
Calling it intellectual suicide
You will never make anything of yourself
.
“But mama, ain’t it true culture, what refines us all?”
.
“Like yo’ said fo’ yo’self
Never be ‘shamed of yo’ roots
Like you said it’s th’ hatin’,
that’s what’s wrong, the hatin’
and what of my daddy
the brilliant inventor gone ‘n
thems ‘at come before?
Them thar was good folk, fine folk
yes indeedy
They wus Pioneers and War Heroes
Refugees and Trailblazers
Nation builders and fancy genealogy
book figures
Freed’m fighters ‘n freed’m takers”
“I did not raise my children to be ignorant”, she pointed out –
of her generation and sheer sullen wits
.
backed by her study of History
under proud shields
of family heraldry
imprinted in the walls
of William & Mary
In her beautiful maverick way
that galloped
many a battlefield
in its day,
always surviving
against odds, enormous
and yet never ever
winning her true dreams
and built
of sacrifice
.
“Now, mama which King are you tolkin’ ‘bout?”
.
This here s’Merika
We ain’t had no King fo’ a long piece
last I checked just like the hen house
I ain’t gonna tolk no bloody British
Ain’t t’at thar a bit far back down the line?
W’at cent’ry is you livin’ in mama?
I AM tolkin’ the King’s tolk!
The ‘merikan king, Elvis Presley!
.
Ain’t t’at jus the skinny?
dumber than a bag of hammers
and on stage
.
At nine.
.

Poëzienieuws

Presentatie bundel, voordrachten en podia

.

Gisteravond was ik bij De Groene Fee, het sympathieke poëziepodium van Louis van Londen in Breda. Louis weet elke keer weer andere dichters voor zijn podium te krijgen en dit keer waren dat onder andere Serge van Duijnhoven, Tom Driessen en Yvon Né. Dit keer was Stijn Charpentier de muzikant van dienst en het was weer een gezellige avond met een Serge van Duijnhoven die op dreef was (zoals altijd), Driessen die een lang gedicht volledig uit zijn hoofd voordroeg en Yvon Né met bijzondere gedichten.

Vanavond mag ik dan zelf voordragen tijdens de museumnacht. In de energiekas (op het dak van het gebouw aan de Helena van Doeverenplantsoen in Den Haag, entree Lange Beestenmarkt-zijde bij Billytown) treden in drie blokken verschillende dichters op waaronder Hans Franse, Alexander Franken, Gerrit Venema, Eelco van der Waals (organisator) en ik dus. De tijden van de blokken zijn: 19.30 – 20.00 uur, 21.00 – 21.30 uur en 22.30 – 23.00 uur. Ik draag voor in blok 2 en 3.

Op 1 november is het Dichter bij de Dood op begraafplaats Oud Eik en Duinen. Georganiseerd door Marjon van der Vegt in samenwerking met mij via poëziestichting Ongehoord! Ook ik zal hier die avond voordragen. Dichter bij de Dood 2025 staat in het teken van licht en donker. Op de begraafplaats wordt een route uitgezet met fakkels en op verschillende plekken staan dichters die hun gedichten voordragen. Plaats: Laan van Oud Eik en Duinen 40 in Den Haag, aanvang 18.45, gratis toegang.

Op 15 november presenteer ik in Alkmaar het programma van de bundelpresentatie van de nieuwe bundel van Alja Spaan. Daar zullen Margreet Schouwenaar, Helle van Aardeberg, Leo Peeraer en Pom Wolff voordragen en verzorgd Rob van der Plas de muziek. Ook ik zal daar poëzie van Alja voordragen. De presentatie is in de Alkenaer, Ritsevoort 36 in Alkmaar. De middag begint om 15 uur.

Geen bericht zonder gedicht en daarom uit de bundel ‘Gevangen in een tekening’ van Louis van Londen uit 2023, die hij samen met beeldend kunstenaar Nita Steketee maakte, een gedicht.

.

als God een deejay is,

doet hij dan ook

aan verzoekjes?

.

draait hij dan

speciaal voor ons

die ene plaat

waarop wij samen

dansten die nacht?

.

alle bewegingen,

alle pasjes kwamen

als vanzelf,

.

omdat we er niet bij

nadachten, dat deden

vanuit ons hart

.

Ongehoord! podium februari

Verslag

.

Op zondagmiddag 15 februari was het dan zover, het Ongehoord! podium verhuisde. Na jarenlang in de Glazen te zijn georganiseerd van de centrale bibliotheek van Rotterdam vertrokken we naar het podium op de 4e etage van diezelfde bibliotheek. Een interne verhuizing dus. In tegenstelling tot de Glazen zaal (of de Maarten Toonderzaal zoals deze tegenwoordig heet) is het podium op de 4e etage veel toegankelijker omdat het geen afgesloten zaal is.

Of het kwam door dit gegeven of door de geweldige programmering weet ik niet maar de middag trok over ruim twee en een half uur meer dan 60 bezoekers en belangstellenden. Door het open karakter van dit podium kwamen er steeds mensen aanlopen die de dichters zagen voordragen of werden gelokt door de klanken van Roos Blufpand. Hoe dan ook, het was een mooi podium met goeie, verrassende dichters, een prachtige prozaschrijfster en een betoverende Roos Blufpand met Nederlandstalige luisterliedjes.

Na de opening van de voorzitter Peter de Knegt, waarin hij afgaf terug te treden i.v.m. zijn gezondheid en het stokje over te geven aan Ton Huizer en het voordragen van een gedicht van de Rotterdamse dichter Jan Prins, was het de beurt aan Roel Weerheijm. Hij trapte af met zijn poëzie, persoonlijke gedichten, met bij elk gedicht een introductie.   Roel warmde het publiek op met poëzie waar je over na kan denken.

Hierna was het de beurt aan Yvonne van der Haven. In een set zonder woorden (zonder af en aankondigingen van haar gedichten) en met tweemaal een bijzondere bijdrage van Roos kreeg ze de zaal doodstil.

Cynthia Stijger vertelde over de totstandkoming van haar roman ‘Aurora’. De roman verhaald over de kracht van verbondenheid tussen twee mensen die in een maatschappij die hen voorschrijft hoe te leven, hun eigen pad kiezen omdat ze slechts naar één ding verlangen; elkaar. In het stuk dat ze voorlas kwam dit, naast de prachtige beschrijvende passage, goed naar voren.

Na de pauze was het de beurt aan Renato Miguel. Renato stond heel ontspannen voor te dragen, met een uitstekende timing en in contact met het publiek  kwamen veel (persoonlijke) zaken voor het voetlicht. Zijn gedicht ‘Gooi een roos naar de zangeres’ werd door het publiek maar vooral door Roos van Roos Blufpand die op de eerste rij zat, met groot enthousiasme ontvangen.

A.H. van de Elst ging er vervolgens eens goed voor zitten. Anekdotisch maar met een onderliggende serieuze ondertoon bracht hij vanuit de bonte stoel een reeks korte gedichten die het publiek regelmatig in de lach deed schieten.

Roos Blufpand deed verschillende nummers op de piano en begeleid door haar mannen op Cello en elektrische gitaar. Luisterliedjes die in de sfeervol verlichte zaal mooi tot zijn recht kwamen.

Op het open podium kwamen Rob Hilz (bedankt weer voor de mooie foto’s voor op de website), Helle van Aardeberg en Dennis Kras een aantal gedichten voordragen.

Het was een mooie middag en de volgende editie van het Ongehoord! poëziepodium is op zondag 19 april 2015 opnieuw in de bibliotheek van Rotterdam.

.

renato O

Roel O

Cynthia O

Yvonne O

Roos O

Arthur O

mannen van Roos O

 

Met dank aan Rob Hilz

Poetry for peace contest

Helle van Aardeberg

Vandaag was de uitreiking van de Poetry for peace prize in de Japanse ambassade te Den Haag.

De Japanse ambassadeur Koezuka reikte de eerste prijs van deze internationale poëzieprijs (ingesteld door Japan en de Verenigde Naties) uit aan de Leidse dichter Helle van Aardeberg van Amerikaanse origine. Uit de 740 inzendingen wereldwijd werd haar gedicht Explosion Affected Reflection, over de verschrikking van de atoombom, als beste gekozen.

.

Explosion Affected Reflection

Blasted into a wasteland,

behind an old torn photo

Father silently weeps

for what were once his people

their voices and love forsaken

while Mother has grown old

torn in recollection with grief

her children’s young kisses

still innocent upon het cheek;

memorizing, unborn babies

hear exploding bombs

as yet she stares, despondent,

out the broken window,

in remembrance for peace

Uitreiking in de Japanse ambassade

Helle van Aardeberg

Vandaag een uitnodiging gekregen van de ambassade van Japan in Den Haag, of ik bij de uitreiking van de prijs voor de Poetry for Peace Contest aanwezig wil zijn. Deze wedstrijd is uitgeschreven door de UN Office for Disarmaments Affairs (UNODA). Een mij bekende dichteres, Helle van Aardeberg heeft de eerste prijs gewonnen en ik mag bij de uitreiking zijn. Zo kom je nog eens ergens. Wie zei er dat poëzie saai was?