Site-archief
Gedicht in de Poëziekalender 2025
Plint
.
Elk jaar geeft Plint (je weet wel van de posters, kaarten, kussenslopen en nog veel meer met poëzie) een Poëziekalender uit. Voor de kalender 2025 met als thema ‘Liever de liefde’ met liefdesgedichten van de vroege middeleeuwen tot nu, heeft men mij gevraagd of ze een gedicht van mij mochten gebruiken (uiteraard!). Het betreft hier het gedicht ‘Kus’ uit mijn bundel ‘Je hebt me gemaakt met je kus‘ die ik samen met Alja Spaan uitgaf. Van haar is er overigens ook een gedicht opgenomen ‘heldere plekken’ uit haar bundel ‘De hand de beweging laten maken‘. En van nog ruim 300 dichters trouwens.
De kalender is anders dan we gewend zijn van Plint, dit keer staat het gedicht op de voorkant en met de achterkanten kun je zelf maar liefst 46 poëzieposters maken. Op dit filmpje kun je zien hoe je dat doet. De beelden (die de poster maken) zijn van de Utrechtse kunstenaar en fotograaf Willem Popelier. In de kalender is poëzie van veel van mijn favoriete dichters opgenomen. Zo zijn onder andere Herman de Coninck, Maud Vanhauwaert, Vasalis, Alja Spaan en Toon Tellegen opgenomen met gedichten. Voor de hele lijst met namen kun je deze link aanklikken en dan op de link: In deze kalender staan gedichten van..
Zoals geschreven is mijn gedicht ‘Kus’ opgenomen en voor wie niet kan wachten tot de kalender uit is (hij is uit! bestel hem!) hier mijn gedicht.
.
Kus
.
Met je lippen open je een verleden
dat ik had weggestopt in mijn
dagelijkse agenda
.
Proef de vergleden momenten
als zout in mijn brave pap
kruidt mijn honger
met je eeuwig voedsel
.
Ik leef.
Ik leef, ik voel het
je ademt een oostenwind
in mijn verkleumde lijf
.
Ik zweef met jou maar
heel alleen de nacht in
je hebt me gemaakt
.
met je kus
Denkend aan Derrel
Life is a killer
.
Toen ik mijn poëziepaperassen aan het opruimen was (en dat is nogal wat kan ik je vertellen; flyers, kaarten, programma’s, draaiboeken, krantenknipsels, buttons, stickers, stukken van de notaris etc.) kwam ik de op papier geprinte versie van ‘Life is a killer’ complete poetry van William S. Burroughs tegen. Ik herinner me nog goed hoe opgewonden Derrel Niemeijer (1977-2016) was toen hij me vertelde dat hij toestemming had gekregen van de erven William S. Burroughs om de poëzie van deze vertegenwoordiger van de Beatgeneratie te mogen uitgeven. Het zou zijn eerste, en voor zover ik weet, enige uitgave zijn van zijn zelf opgerichte uitgeverijtje MeerPeper. Over Derrel heb ik vaak geschreven, over zijn drive, zijn enthousiasme, zijn rebelse geest. Ik denk nog vaak aan deze bijzondere man en dichter.
Maar terug naar ‘Life is a killer’ dat hij in 2016 liet verschijnen. In deze kleine uitgave is al het poëtisch werk van Burroughs bijeen gebracht. Het zijn niet veel gedichten en in het meeste werk is de zogenaamde cut-up techniek gebruikt (een vorm van readymades) maar ik ben blij dat Derrel dit hoogtepunt heeft mee mogen maken. De poëzie van Burroughs is een niche maar wel een interessante. Ik koos uit deze kleine bundeling het gedicht ‘My Legs Señor’. Dit gedicht werd gepubliceerd in 1973 in ‘Second Aeon’ 16/17: 157. Ed.
‘
My Legs Señor
.
attic room and window my ice skates on the wall
the Priest could see the bathroom pale yellow wood panels
toilet young legs shiny black leg hairs
“It is my legs señor.”
lustre of stumps rinses his lavender horizen
feeling the boy groan and what it meant
face of a lousy kid on the doctor’s table
I was the shadow of the waxing evening and strange window panes.
I was the smudge and whine of missed times in the reflected sky
points of polluted water under his lavender horizen window pane
smudge scrawled by some boy cold lost marbles in the room
the doctor’s shabby table…his face…
boy skin spreads to something else.
“CHRIST WHAT’S INSIDE?” HE screams
flesh and bones rose tornado
“THAT HURTS”
I was the smudge and whine of shinny back leg hairs
silver paper in the wind frayed sounds of distant city.
.
Strandjutten
Straatdichter
.
De eerste keer dat ik Sjaak Kroes tegen kwam was in 2016 bij mij om de hoek op een hoek van de Frederik Hendriklaan. Sjaak zat daar toen nog gewoon achter een tafeltje met zijn typemachine, met aan de andere kant een stoel voor een ieder die wilde aanschuiven en voor wie hij dan een gedicht schreef. Inmiddels zijn we 8 jaar verder en heeft Sjaak Kroes zijn tafeltje en stoelen verruild voor een bureaufiets waarmee hij langs alle grote steden en door het land gaat, publiceert hij in eigen beheer poëziebundels en poëzieansichtkaarten.
Zijn laatste bundel ‘Liefjes van een straatdichter’ uit 2018 bevat naast de gedichten van Kroes ook verschillende illustraties van Martina Francone en is inmiddels al een paar keer herdrukt. Tegenwoordig schrijft Sjaak door het hele land, op bruiloften en partijen en op verzoek en in opdracht. Uit ‘Liefjes van een straatdichter koos ik het gedicht ‘Strandjutten’.
.
Strandjutten
.
Opgestoven zand rondom
prullenbakken, muntjes
als kersen op taarten
.
We braken golfbrekers
wat vastzat
griste je met een zakmes
.
Tractorsporen
waren geen aanwijzingen
voor vondsten
.
Het gonsde van de jutters
als het zand onder vlonders
braak werd gelegd
.
Wij keken met het blote oog
metaaldetectors logen
.
De echte vermogens
lagen aan de oppervlakte
.
Kaarten
De wereld wordt je huis
.
Poëzie en ansichtkaarten zijn een mooie combinatie van twee dingen die elkaar op een goede manier versterken. Een gedicht leent zich uitstekend voor de vorm van een ansichtkaart (tenzij een prozagedicht) en als boodschap naast wat je op de ansichtkaart op de achterkant schrijft aan degene die je de kaart toestuurt (zeg maar een dubbele ‘boodschap’).
Rutger Kopland heeft al eens in een gedicht verwerkt hoe je een ansichtkaart schrijft, MUGzine heeft een eigen ansichtkaart laten maken, de VSB Poëzieprijs kwam in 2014 met een set ansichtkaarten met daarop gedichten uit de vijf genomineerde bundels van dat jaar, dichters mogen graag gedichten op ansichtkaarten laten afdrukken (net als kunstenaars hun kunstwerken) en ook wordt de poëzie-ansichtkaart wel ingezet als reclame middel voor bijvoorbeeld bier.
En ook de organisatie van de Poëzieweek doet mee aan dit graag gebruikte middel om poëzie onder de mensen te brengen. Dit jaar, voor de Poëzieweek 2024, heeft men drie ansichtkaarten laten maken met gedichten van Jos van Hest, Esohe Weyden en Judith Herzberg. De gedichten sluiten aan bij het thema van de Poëzieweek ‘Thuis’. De mooi vormgegeven ansichtkaarten (illustraties van Leonard Cools) zijn bij bibliotheken en boekhandels gratis verkrijgbaar.
Het gedicht ‘De wereld wordt je huis’ van Jos van Hest verscheen eerder in het tijdschrift ‘Dichter’ nummer 6, Nieuwe buren, uitgegeven door Plint in 2017.
.
De wereld wordt je thuis
.
In de vensterbank bloeien de sterren
bij de voordeur groeit zeldzaam geluk
.
Nachten glanzen als zwarte parels
dagen glinsteren als goven in de zon
.
De wereld wordt een huis met open ramen
wolken zweven naar binnen en buiten
.
Geen land hoeft ooit nog op slot
er zijn kamers voor alle seizoenen
.
Restaurant
Micha Hamel
.
Toen ik mijn tas met poëzie stukken (ideeën, programma’s, draaiboeken, gedichten, kaarten, kranten, MUGzines, verslagen e.d.) te zwaar begon te vinden en besloot eens wat op te ruimen kwam ik omnder andere een brochure met ansichtkaarten tegen van uitreiking van de VSB Poëzieprijs van 2014. De uitreiking vond destijds plaats in het stadhuis van Rotterdam. Ik herinner mij de uitreiking nog goed, een volle zaal, veel vertegenwoordigers van (vooral Rotterdams) poëzieorganisaties en burgemeester Aboutaleb die mooie woorden over poëzie sprak.
De brochure met daarin de informatie over de VSB Poëzieprijs op tournee en bij de VPRO op de radio bij het programma ‘Nooit meer slapen’ bevat dus ook de vijf genomineerde bundels van dat jaar: ‘Jaja de oerknal’ van Maria Barnas, ‘De zon in de pan’ van F. van Dixhoorn, ‘Bewegend doel’ van Micha Hamel, ‘ook daar valt het licht’ van Miriam Van hee en ‘ritmisch zonder string’ van Antoine de Kom. De laatste won dat jaar de prijs maar ik wil graag het gedicht van Mischa Hamel hier plaatsen dat op een van de ansichtkaarten staat getiteld ‘Restaurant’ omdat ik nog een beetje in de nawee zit van de Poëzieweek met het thema natuur.
.
Restaurant
.
De visstand zegt geen zeeduivel
dus kies ik biefstuk van de struis.
.
Een lieveheersbeestje banjert naar
het uiteinde van een oranje rietje.
.
Een muisje schiet onder de klapdeuren
door naar de wittig dampende keuken.
.
Popelend liggen mes en vork naast
een ivoorkleurig vierkanten bord.
.
Bromvlieg legt een onnavolgbaar
parcours af langs lampen en tafels.
.
‘Gebraden dodo meneer?’ vraagt de
ober bevreemd. De kreeften in het
.
aquarium halen opgelucht adem.
Mijn drankje doet een ananas na.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 