Site-archief
poëzieles
Acrostichon, Elfje, Haiku of Luule
Les in poëzie
Korte gedichten
.
Na een gastles op het Lyceum Rotterdam was ik opnieuw gevraagd door vriend Bart (docent Nederlands) maar nu voor een gastles aan de Montessori MAVO Rotterdam voor een brugklas. Omdat de lesuren hier 80 minuten duren (in tegenstelling tot het Lyceum waar ze 50 minuten duren) had ik mijn lesstof uitgebreid. Dit keer niet alleen een korte introductie over het korte gedicht met een uiteenzetting van de haiku, het elfje en de luule maar dit keer aangevuld met het naamgedicht of acrostichon.
Een acrostichon (ook: naamdicht of lettervers) is een gedicht waarvan bepaalde, meestal de eerste, letters van iedere regel of strofe, achter elkaar gelezen zelf ook een woord of zin vormen. Betreft het niet de eerste, maar de middelste letters, spreekt men ook wel van een mesostichon. Het woord acrostichon is een samenvoeging van de Griekse woorden akros (uítstekend) en stichos (rij, vers).
Misschien het de beroemdste maar niet perse bekendste naamgedicht is de tekst van het Nederlandse volkslied, het Wilhelmus, waarvan de eerste letters van de coupletten in de originele spelling samen de naam ‘Willem van Nassov’ vormen. In de tijd dat het Wilhelmus werd geschreven waren de u en de v uitwisselbaar.
Dit keer een kleine klas met 12 leerlingen maar de resultaten waren opnieuw verrassend. Na soms een aarzelende start schreven alle leerlingen een gedicht (de meeste een elfje of een naamgedicht). Sommige leerlingen bleken over een goeie fantasie te beschikken. Hier een paar voorbeelden van een luule (in dit geval een klankgedicht), een naamgedicht en twee elfjes.
.
Gesprek
.
bla bla
bla bla
bla bla
bla bla
SCHREEUW
bla bla
bla bla
bla bla
SSST….
.
Lekker buiten
In de zon
Super gezellig met elkaar
Appeltaart erbij en klaar
.
Tas
op school
met de fiets
huiswerk moet je maken
zwaar
.
Potlood
schetsen maken
en dan overtrekken
uitgummen en dan klaar
kunstwerk
.
Ode aan de stedenbouwkundige
Gedicht op een muur
.
In Bergen op Zoom is in april 2016, een gedicht van Bert Bevers onthuld als eerbetoon aan Frans de Looij. Frans de Looij was stedenbouwkkundige van Bergen op Zoom en overleed in 2016 op 59 jarige leeftijd. Frans van Looij was een lopende encyclopedie en een bevlogen mens die de stad van binnen en van buiten kende.
Het gedicht is bijzonder fraai vorm gegeven door Marc Meeuwissen. Het is een Acrostichon (of wel naamdicht of lettervers) geworden waarbij de eerste letters van de zin van boven naar onderen de naam Frans de Looij vormen. Tijdens de onthullingspeech werd al geopperd dat hier een bankje neergezet dient te worden opdat je in alle rust het gedicht tot je kunt nemen, of nog een keer, of wel twee keer! Het is een gedicht dat je aan het denken zet, je herleest elk woord nog een keer en probeert een nieuwe samenhang te vinden of een diepere laag te ontdekken waarmee het recht doet aan de herinnering aan Frans van Looij. Benieuwd of het ook al is aangemeld bij http://www.straatpoezie.nl
.
Ministerie van verhalen
Planting poetry
.
Van mijn broer Bart ontving ik een pakket bijzondere gedichten van The Ministry of Stories in Hoxton UK. Het Ministry of Stories is een centrum waar schrijf- en mentorprojecten worden gegeven en georganiseerd. In april en mei 2014 hebben vijf leerlingen van de William Patten Primary school meegedaan aan een project van het Ministry of Stories waarbij mesostic poetry werd gemaakt. De vorm die we in het Nederlands kennen noemt men achrosticon gedichten; (naamdicht of lettervers) dat zijn gedichten waarvan bepaalde, meestal de eerste, letters van iedere regel of strofe achter elkaar gelezen zelf ook een woord of zin vormen. Betreft het niet de eerste, maar de middelste letters, spreekt men ook wel van een mesostichon).
.
acrostische poëzie
Poëzie en schildklierkanker
.
De website http://dearthyroid.org is geheel gewijd aan schildklierziekten en dan met name schildklierkanker. Op http://dearthyroid.org/tag/acrostic-poetry/ kunnen mensen (acrostische) gedichten plaatsen die dit onderwerp als thema hebben. Een acrostisch gedicht of acrostichon (ook: naamdicht of lettervers) is een gedicht waarvan bepaalde, meestal de eerste, letters van iedere regel of strofe, achter elkaar gelezen zelf ook een woord of zin vormen. Onder het kopje acrostic poetry verwacht je acrostische poëzie maar er worden ook vrije gedichten toegelaten. In het kader van invisible illness week zijn al veel inzendingen geplaatst.
Hieronder een voorbeeld van hoe dat er uit ziet.
.
I suffered 12 grueling, fucked up years
Never relentlessly questioning as I should
Voice coming at you flustered, hushed tones
Instead of
Screaming in your face
I AM HERE and IT HURTS
But, you and the others
Laughed and dismissed me until I questioned my own sanity
Except for one; and, for you, I am indebted
.
ZICHTBAAR ALLEEN 