Site-archief
Dagboeken
Bram Vermeulen
.
In 2019 schreef ik al eens over de bundel ‘Rust!’ uit 2005 van Bram Vermeulen (1946-2004) https://woutervanheiningen.wordpress.com/2019/04/09/waardeloze-beelden/ en ik deelde een gedicht uit deze bundel. Wat ik toen vergat te vermelden is dat alle teksten en gedichten in deze bundel uit de dagboeken van Bram Vermeulen komen. In ‘Rust!’ staan 40 ‘boeken’ of afscheid van een dagboek.
Vanaf dagboek 15 werd het een vaste gewoonte van Vermeulen ieder afzonderlijk boekje af te sluiten met een gedicht. Een persoonlijke traditie, een ritueel. Ongemerkt werd het meer en meer een dwingende gebeurtenis. En ook meteen een onderzoek. Waar schrijf je een dagboek voor? Voor wie? Voor wat? Dat schrijft Shireen Stroker, zijn geliefde en samensteller van de bundel als soort van voorwoord voor het hoofdstuk met de ‘boeken.
Uit deze serie boeken koos ik voor ‘Boek 54’ waarin de bovenstaande vragen aan de orde komen zoals de vraag voor wie schrijf je, waarom schrijf je, wat beoog je ermee, vragen die elke schrijver of dichter zich op enig moment in het schrijvend leven zal hebben gesteld.
.
Boek 54
.
Zie deze dunne poging
het verval te bedwingen.
Het in elk geval te bewaren
voor de herinnering.
.
Lees deze kleine zinnen
waarin het dreigend zinloos
bestreden wordt door schrijven
van steeds opnieuw beginnen.
.
En waar het koude lege
door de regels kiert
schrijf ik het razend vol,
hou ik de waanzin tegen.
.
Zo blijven er woorden staan,
die wellicht nooit gelezen,
mijzelf de troost verlenen
ooit te hebben bestaan.
.
Waardeloze beelden
Bram Vermeulen
.
De zanger, componist, cabaretier, volleyballer, kunstschilder en liedschrijver Bram Vermeulen (1946 – 2004) was, zo blijkt uit de dingen die hij deed, een zeer veelzijdig mens. Ik heb verschillende herinneringen aan hem, van Neerlands Hoop, zijn mooie liedjes tot aan een programma op televisie waarin hij naar de zuidwesthoek van Vlaanderen reisde op zoek naar overblijfselen van de Eerste Wereldoorlog (vooral de scene waarin hij middenin een akker gewoon begint te graven en daar op iets meer dan een meter diepte allerlei overblijfselen tegenkomt zoals onderdelen van uniformen, wapens en munitie).
Tegenwoordig wordt Bram Vermeulen door een grote groep mensen vooral ook gewaardeerd om zijn prachtige liedjes. In 1995 won hij met ‘Een doodgewone jongen’ de Annie M.G. Schmidtprijs voor het beste kleinkunstlied. Ook kreeg hij enkele Edisons voor albums als ‘Doe het niet alleen’ en ‘Bram Vermeulen’.
Vlak na zijn dood vindt zijn geliefde Shireen Stroker op haar computer een ‘boek’ die Bram haar voor zijn overlijden heeft toegestuurd met de titel ‘RUST!’. In 2005 wordt dit als boek uitgegeven en in RUST! staan allerlei literaire teksten van Bram, waaronder veel liedteksten en gedichten. Uit deze bundel heb ik gekozen voor het prachtige ‘Waardeloze beelden’ waarin een heel mooie melancholische ondertoon zit.
.
Waardeloze beelden
.
De lage gele zon over de heuvels.
Een meisje met mijn trekharmonica.
Glimmende varens onder in een bos.
Het eindeloze koren van Noord-Frankrijk.
.
Het uitzicht van een steiger op een meer.
Een zwarte hond in een groene wei.
Drie zoons met hun vader op de hei.
Mijn lief, lang voor zij dat was van mij.
.
Waardeloze beelden voor een ander
waar ik uit besta.
Een stapel foto’s in een la.
.
Het uitzicht uit een raam waar ik niet meer woon.
Drie stenen op elkaar in een rivier.
Een kleine vrouw op een breed leeg strand.
Twee oma’s samen op een bank.
.
Een pratende groep mannen op een plein.
Een wolk die rolt over een kam.
Een tekening van een kind van twee.
Een zwarte hond in een blauwe zee.
.
Waardeloze beelden voor een ander
waar ik uit besta.
Een stapel foto’s in een la.
.
En het is oppassen,
als een bos heel stil is,
als ik de rivier hoor,
als het vuur glanst in mijn glas.
Dan winnen die beelden één voor één
en ben ik niet meer dan wie ik was.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 