Primo Levi
Dichter in verzet
.
In dit geval mag je de titel Dichter in verzet letterlijk nemen. De Joodse Primo Levi (1919-1987) raakte in 1942 betrokken bij het verzet. In eerste instantie als een soort loopjongen maar in 1943 bij de gewapende partizanengroep Giustizia e Libertà (Recht en Vrijheid).
Na verraden te zijn werd hij in december 1943 op transport gezet naar concentratiekamp Auschwitz waar hij te werk werd gesteld in de Buna-Werke (Waar Buna rubber werd gemaakt en wat vandaag nog steeds bestaat als BASF) als ‘bruikbare Jood’ omdat hij scheikundige was. Van de 650 Italiaanse Joden die naar Auschwitz werden getransporteerd was Levi één van de 5 overlevenden.
Na de oorlog begint Primo Levi aan een trilogie over zijn oorlogsjaren (Deel 1: Se questo è un uomo, Deel 2: La Tregua, Deel 3: I sommersi e i salvati). Naast deze werken schreef Levi Primo nog talloze andere verhalen, essays en gedichten. Een mooi voorbeeld van een gedicht waarin de oorlog een rol speelt is Ik zocht jou in de sterren.
.
Ik zocht jou in de sterren
.
Ik zocht jou in de sterren
Toen ik hen als kind ondervroeg.
Ik heb jou aan de bergen gevraagd,
Maar ze gaven mij slechts af en toe
.
Eenzaamheid en rust van korte duur.
Omdat jij er niet was, in de lange avonden
Bedacht ik de dwaze lastering
Dat de wereld een vergissing van God was,
Ik een vergissing van de wereld.
.
En toen ik, in het aangezicht van de dood,
Neen heb geschreeuwd uit al mijn vezels,
Dat ik nog niet klaar was,
Dat ik nog te veel moest doen,
Was dat omdat jij me voor ogen stond,
.
Jij met mij naast je, zoals vandaag gebeurt,
Een man een vrouw onder de zon.
Ik ben teruggekomen omdat jij er was.
.
Geplaatst op 3 mei 2013, in Dichter in verzet, Favoriete dichters en getagd als 1919, 1942, 1943, 1987, Auschwitz, BASF, bruikbare Jood, buna rubber, Buna-Werke, concentratiekamp, essays, gedicht, gedichten, Giustizia e Libertà, Ik zocht jou in de sterren, Italië, oorlogsherinneringen, overlevenden, Partizanengroep, poëzie, Primo Levi, proza, Recht en Vrijheid, scheikundige, trilogie, Tweede wereldoorlog, verhalen. Markeer de permalink als favoriet. 1 reactie.
ZICHTBAAR ALLEEN 
Hij faalde nimmer mij te ontroeren; hij faalde nimmer mij zijn schreeuw te doen voortzetten… Niets is meer vernederend, niets ondermijnt meer ’s mens diepste wens om Eutopia, dan de arrogantie van iedere ideologie, beleid of religie die beweert de enige en totale waarheid te zijn… vooral als men daaraan alle menselijke waardigheid, handen wassend in ‘onschuld’, meent te mogen opofferen. Laten wij de generatie zijn – (een diepe zucht, leunend tegen neiging tot twijfel, welt in mij op…) – die hieraan in ieder geval het begin van een einde maakt.