Site-archief
Eerste gedicht
Chrétien Breukers
.
Ik lees het boek ‘Over het eerste gedicht: over het lezen van poëzie’ van Chrétien Breukers. Ik zag het boek bij de nieuwe boeken in de poëziecollectie liggen en werd vooral door de titel getrokken. Welk eerste gedicht? Dat blijken eerste gedichten te zijn uit 36 bundels van verschillende dichters.
Voordat Breukers zijn zeer lezenswaardige besprekingen van eerste gedichten begint beschrijft hij in 9 pagina’s zijn ideeën over de hedendaagse poëzie. Zeer vermakelijk want Breukers heeft een nogal uitgesproken visie op de poëzie in Nederland. Zo merkt hij op dat de verkoop van poëziebundels in Nederland (en België) de laatste 20 jaar is ingezakt en dat er steeds minder poëzie wordt gelezen. Er is volgens hem een verschuiving gaande van het lezen en doorleven van poëzie naar het ondergaan van poëzie (tijdens manifestaties e.d.). De mens van nu heeft geen tijd/zin/concentratie om poëzie op een goede manier tot zich te nemen. De poëzie heeft zijn urgentie verloren, het is verworden tot een poëzie Teletubbieland met hartverscheurend saaie toestanden.
Daarnaast vindt hij dat Gedichtendag, Gedichtenweek en de Dichter des Vaderlands terstond moeten worden afgeschaft of tenminste 5 jaar moeten verdwijnen. Gedichtendag en Gedichtenweek zorgen ervoor dat er op één moment in het jaar een overdaad aan aandacht is voor poëzie en de Dichter des Vaderlands is een vredig en gezellig instituut geworden
Volgens Breukers is de poëzie haar fundament kwijt. Heel boeiend om te lezen allemaal. Deels ben ik het wel met Breukers eens maar of zijn oplossing de redding van de poëzie in Nederland gaat worden, ik vraag het me af. Wat ik zelf merk is dat de poëzie de laatste jaren steeds meer aanwezig is. Juist door de Gedichtenweek, de Dichter des Vaderlands maar ook vooral door de podia her en der in het land, de stichtingen die zich met literaire activiteiten bezig houden, de dichterskringen, de dichtersgroepen en de vele (vaak amateur) dichters die ervoor kiezen om hun werk in eigen beheer uit te geven.
Ik ben niet van de school die vindt dat poëzie er is om een verschil te maken. Poëzie mag ook genoten worden om haar schoonheid, als troost, als motivatie. Poëzie gaat de wereld niet veranderen, ze kan er (op onderdelen) hooguit een bijdrage aan leveren. Dichters (semi-professioneel, professioneel en amateur) geven het leven van zeer veel mensen kleur. Een aantal dichters zal door de aard van hun poëzie vallen binnen de groep waarvan Breukers vindt dat zij een verschil maken en een hele grote groep zal hierbuiten vallen. Desalniettemin heb ik de inleiding met zeer veel plezier gelezen.
De manier waarop Breukers vervolgens de verschillende eerste gedichten behandeld zijn ook zeer lezenswaardig. Vaak geeft hij een bijzondere kijk op de gedichten en een enkele keer geeft hij ook eerlijk aan dat hij ook niet weet waar een gedicht precies over gaat. En zo vergaat het de lezer van poëzie ook, de ene keer begrijp je een gedicht volledig en de andere keer niet maar kun je toch genieten van dat gedicht om taalgebruik, vorm of iets anders. Een boek om te lezen kortom. Van de behandelde eerste gedichten hieronder het gedicht ‘Tsjechov’ van Erik Bindervoet.
.
Tsjechov
.
De Russische toneelschrijver Tsjechov
Woonde in Baltimore
Met een emoe die kon apporteren.
Zelf gaf hij een cursus,
Laatste hulp bij zelfdoding.
Toen ik dit bedacht zag ik
Acht flamingo’s boven de Ceintuurbaan,
Maar niemand geloofde me
En ik wilde bloemen.
.
Uit: Het spook van de vrijheid, 2010
![het-spook-van-de-vrijheid---erik-bindervoet[0]](https://woutervanheiningen.com/wp-content/uploads/2014/10/het-spook-van-de-vrijheid-erik-bindervoet0.jpg)
Gedichten op vreemde plekken
Op een WC rol
.
Op de website van Kinderboekenwinkel De Boekenberg kwam ik een bijzondere plek voor poëzie tegen. Wetenschapper Samir Hanssen studeerde Nanoscale Science and Engineering aan de State University in New York en schrijft kinderpoëzie (bijzondere combinatie). Naar aanleiding van de Nationale Gedichtendag in 2013 schreef hij op een rol toiletpapier een reeks kinderversjes. Op de middag in de Boekenberg droeg hij de gedichtjes voor en maakte gedichten op verzoek.
.
Buiten beeld
K. Schippers
.
Het geschenk bij de nationale Gedichtendag was het bundeltje Buiten beeld van K. Schippers. Dit leuke kleine bundeltje bevat 10 gedichten waarvan er een paar een bijzondere typografie hebben. Dit door de CPNB uitgegeven bundeltje bevat ook het volgende gedicht.
.
Zwart
.
Zie van deze letters,
die u hier leest,
heel even alleen maar
.
het zwart of elke
betekenis is weggeglipt.
.
Staketsels en rondingen,
meer niet.
.
Bekijk ze
als een vijfjarig kind
dat nog nooit
iets heeft gelezen.
.
Gedicht naar aanleiding van Gedichtendag
Gedichtendag
Het lijkt een groet als van
goedemorgen terwijl de
.
middag toch allang is en
de avond alweer bijna
.
leg het maar eens uit
aan al deze kindskinderen
.
opa vertelt maar niemand
luistert, is hij nog wel te
.
verstaan? Het is zo’n dag
als alle andere, zo’n dag
.
die je begroet, niet uit
gewoonte maar meer als
.
beleefdheid, zoals inwoners
van de Verenigde Staten altijd
.
aan je vragen ‘How are you?’
terwijl ze de andere kant opkijken
.
Mooi initiatief Vlaams Fonds voor de Letteren
Ondersteuning dichterslezingen
.
Het Vlaams Fonds voor de Letteren ondersteunt lezingen van Vlaamse en Nederlandse dichters. Scholen, bibliotheken en sociaal-culturele verenigingen uit Vlaanderen kunnen € 100,- subsidie aanvragen wanneer een dichter zijn of haar werk komt presenteren. Maar niet alleen Vlaamse dichters komen hiervoor in aanmerking, ook Nederlandse dichters. Deze dichters moeten dan wel op de schrijverslijst van de stichting Schrijver School en Samenleving (SSS) staan, dat dan weer wel.
Misschien wel een erg goed idee voor het (Nederlandse) Fonds voor de Letteren om dit initiatief over te nemen. Er zijn in Nederland vele stichtingen die poëziepodia organiseren en misschien met deze (kleine) subsidie ook een een dichter kunnen uitnodigen die wat meer kost dan alleen een kleine onkosten – of reisvergoeding.
Vlaamse dichters die voor deze subsidie in aanmerking komen zijn terug te vinden op http://www.auteurslezingen.be . Hier zijn ook de voorwaarden voor subsidiëring en de mogelijkheid tot aanvragen te vinden.
.
Gedichtendag 2014
Expositie rondom de Nationale Gedichtendag
.
Binnenkort is het weer Nationale Gedichtendag (en poëzieweek) van 30 januari tot en met 5 februari. Ik zal hier de komende weken een aantal initiatieven hier bespreken.
De Nationale Gedichtendag vormt voor 40 kunstenaars van Vereniging galerie De Ploegh (Landelijk Kunstenaars Genootschap) uit Soest aanleiding tot het maken en organiseren van bijzondere tentoonstellingen rondom poëzie. Van 26 januari tot en met 17 maart organiseert galerie Duine-Rhee uit Giethoorn een expositie van 40 kunstenaars van De Ploegh met werk gebaseerd op een gedicht . Poëzie in handen van schilders, grafici, beeldhouwers en keramisten krijgt een extra dimensie: POËZIE VISUEEL GELEZEN is een tentoonstelling waarin beeldende kunst en dichtkunst op verrassende wijze samengaan.
.
Een voorbeeld van een gedicht van Cécile van Spronsen bij een schilderij van Wassily Kandinsky.
.
En dwarrelt naar beneden
In ijle fluittonen dringt het binnen
Galerie Duine-Rhee bevindt zich aan de Molenweg 36 / hoek Kloostersteeg
Een oud geluid
Dichtbundel van Poetry International en De Bezige Bij
.
Op maandag vond ik in mijn postvak een stapeltje dichtbundeltjes van Remco Campert met de titel ‘Een oud geluid’. Uit de begeleidende brief blijkt het hier om een gelegenheidsbundeltje te gaan met 10 gedichten, uitgegeven ter gelegenheid van de Gedichtendag in 2011 door Poetry International en De Bezige Bij. Omdat er nog bundels over waren en ze het zonde vonden om ze weg te gooien (en terecht!) worden ze aangeboden aan bibliotheken om deze uit te delen aan poëzieliefhebbers.
In 2014 komt er opnieuw een geschenk n.a.v. de Poëzieweek namelijk ansichtkaarten met gedichten van K. Schippers (uitgegeven door het CPNB). De Poëzieweek vindt plaats van 30 januari tot en met 5 februari heeft als thema ‘Verwondering’.
Omdat ik een liefhebber ben van de poëzie van Remco Campert hier een gedicht uit de bundel. Mocht je ook zo’n bundel willen hebben, kom dan naar de poëziehoek van de bibliotheek Maassluis of informeer ernaar bij je eigen openbare bibliotheek.
.
Poëzie
.
Eergisteren was het oorlog
gisteren ook
en nog altijd in mijn heden
dat niet alleen van mij is
.
geld sluipt rond over de wereld
betaalt zichzelf met oorlog
.
oorlog mag zijn naam niet dragen
noemt zichzelf defensie
.
poëzie is het struikgewas
waarin ik me verberg
als de soldaten komen
in hun gierende tanks
.
Before the wind
Gedichtendag 2013
.
Een dag voor gedichtendag 2013 leek het me aardig een gedicht te plaatsen dat zou refereren aan precies dat feit. Zoiets is niet eenvoudig. Als je echter nagaat hoeveel ‘wind’ er morgen gaat waaien door poëtisch Nederland en Vlaanderen dan is dit eigenlijk een best aardige poging.
Het gedicht Before the wind is van Kathleen Jamie. Jamie (1962) is een dichter uit Schotland en op 19 jarige leeftijd won zij de prestigieuze Eric Gregory award en op 20 jarige leeftijd debuteerde ze met de bundel Black Spiders. Jamie schrijft muzikale gedichten waarbij de natuur, de geschiedenis, sexe en de taal een belangrijke rol spelen.
.
Before the Wind
If I’m to happen upon the hill
where cherries grow wild
it better be soon, or the yellow-
eyed birds will come squabbling,
claiming the fruit for their own.
Wild means stones barely
clothed in flesh, but that’s rich
coming from me. A mouth
contains a cherry, a cherry
a stone, a stone
the flowering branch
I must find before the wind
scatters all trace of its blossom,
and the fruit comes, and yellow-eyed birds.
.
Wil je het gedicht beluisteren ga dan naar http://castroller.com/podcasts/PoemOfThe/3256077
.
Gedichtendag 2013
Activiteiten gedichtendag 2013
.
De gedichtendag 2013 komt dichterbij. Overal in het land zijn initiatieven en activiteiten rondom de gedichtendag. Jammer genoeg zijn de meeste op gedichtendag zelf (31 januari) terwijl er dit jaar toch voor het eerst sprake is van een poëzieweek. Nu heb ik hier op dit blog al eerder een lans gebroken voor een poëziemaand, zoals in het buitenland wel voorkomt, maar misschien moet ik gewoon geduld hebben. Het blijft echter jammer voor de ware poëzieliefhebber dat er keuzes gemaakt moeten worden.
Een kleine zoektocht leverde een groot aantal activiteiten op. Hieronder een selectie van wat er allemaal te doen is op en rond 31 januari.
.
Maastricht: Het Centre Céramique organiseert een Poëziewandeling met Jet van Aalst langs de etalages van het poëzieparcours. Deelname kost € 3,- (inclusief teksten van de gedichten) Meer info op: http://www.centreceramique.nl
.
Het CODA in Apeldoorn organiseert een podium met muzikale poëzie in het auditorium van het CODA. Met o.a. koperblazerskwintet Per Sonare en dichters Willem Bierman, Anton Ent en Ria Borkent. Meer info op: http://www.coda-apeldoorn.nl
.
De Bibliotheek Schiermonnikoog organiseert Poëzie voordragen en beluisteren in de bibliotheek. Iedereen wordt uitgenodigd eigen werk of een gedicht van een ander voor te dragen. Gratis toegang. Meer info op: http://www.lytjepole.nl/item/5911
.
SLAZ (Stichting Literaire Activiteiten Zeist) organiseert Ruben van Gogh presenteert. Dichter Ruben van Gogh presenteert deze avond, draagt uit eigen werk voor introduceert Zeister dichters als Laura Reedijk, Hanneke Verbeek en Kees Domselaar. Toegang € 5,- Meer info op: http://bibliotheek.ideacultuur.nl
.
In de centrale van de bibliotheek van Den Haag treedt Lillian Viveira op (zangeres van Zuco 103) gevolgd door het dichtersspreekuur. Op het Dichtersspreekuur kan iedereen terecht die zelf gedichten schrijft of vragen heeft over poëzie. Speciaal voor de Gedichtendag zijn er ook optredens van bekende Haagse dichters. Meer info op: http://www.denhaag.nl/home/bedrijven-en-instellingen/kunst-en-cultuur/to/Gedichtendag.htm
.
In de Balkhoeve te Leek (Groningen) wordt onder leiding van Christel Elshout en Foleor van Steenbergen, bekende en minder bekende auteurs uit de regio hun gedichten komen voordragen. Ze zullen kort worden geïnterviewd en uiteraard wordt gezorgd voor een passende muzikale omlijsting. Meer info op: http://westerkwartier.groningen.nl/evenementen-westerkwartier/gedichtendag-2
.
Ook in het Vlaanderen is het Gedichtendag. De bibliotheek Scharpoord (Knokke-Heist) organiseert een dagprogramma van 10 tot 22 uur. Met onder andere een poëtische strandwandeling, poëtische kalligrafie, een tentoonstelling van poëziealbums en verschillende voordrachten en muziek. Meer info op: http://bibliotheek.knokke-heist.be/activiteiten/volwassenen/gedichtendag
.
In Alkmaar organiseert stadsdichterMargreet Schouwenaar samen met het Alkmaars dichtersgilde verschillende activiteiten. Van het bezoeken van verzorgings- en verpleeghuizen tot het maken van poëziekaarten en voordrachten. Meer info op: http://www.alkmaarsnieuwsblad.nl
.
Veel meer informatie is te vinden op de website van de gedichtendag http://www.gedichtendag.com/
.
Taaltalentenjacht
Bibliotheek Rotterdam
.
Het jaarlijkse project Verzet je zinnen van de bibliotheek Rotterdam staat dit jaar in het teken van de gedichtendag.
Heb jij een gedicht geschreven? Laat dit dan horen tijdens Verzet je zinnen en maak kans op mooie prijzen!
Wat moet je doen? In maximaal vijf minuten laat je je zelfgeschreven gedicht(en) horen. Voorwaarde is dat het in het Nederlands is. De deskundige jury beoordeelt de optredens en bepaalt wie de winnaar is. In de jury zitten Myrte Leffring en Sevdaliza Alizadeh. Myrthe is bureauredacteur van poëzietijdschrift Awater, eigenaar van tekstbureau Wolken van krijt en docente van schrijfworkshops. Sevdaliza is een jonge Iranese die dicht op muziek. Ze maakte haar debuut tijdens De Grote Prijs van Nederland 2005 en bracht onlangs haar debuut EP ZwartGoud uit.
.
Prijzen: De eerste prijs is € 150,- en een optreden bij Radio Rijnmond, de tweede prijs is € 50,- en een optreden bij Radio Rijnmond en de derde prijs is een optreden bij radio Rijnmond.
.
De stichting Ongehoord! heeft besloten de prijswinnaar ook een optreden op hyet podium van Ongehoord! aan te bieden. Op deze manier wordt talent op meerdere plaatsen en op meerdere momenten de kans gegeven zich te laten horen en zien.
Meer informatie vindt je op http://www.bibliotheek.rotterdam.nl onder de agenda.
ZICHTBAAR ALLEEN 