Site-archief

Spiegel internationaal

René Char

.

In 1988 verscheen bij uitgeverij Meulenhoff de bundel ‘Spiegel Internationaal’ moderne poëzie uit 21 talen. De bundel werd samengesteld door Maarten Asscher en Laurens Vancrevel en bevat poëzie uit 21 taalgebieden van over de hele wereld (met een nadruk op Europese landen). Een aantal dichters is zeer bekend en beroemd (Günter Grass, T.S. Eliot, Seamus Heaney, Primo Levi, Octavio Paz, Anna Achmatova) maar er staan ook, voor mij, verrassingen in zoals de dichter René Char (1907 – 1988) uit Frankrijk.

Char publiceerde in 1929 zijn eerste poëziebundel en werd in zijn beginjaren aangemoedigd door Paul Éluard, een van de bekendste Franse Surrealisten. Hij trok naar Parijs, waar hij onder meer André Breton en Louis Aragon leerde kennen. In 1934 vestigde hij zijn naam met de ‘Le marteau sans maître’, een van de belangrijkste dichtbundels voortgekomen uit het surrealisme van de periode 1929-1934. Uit de bundel spreekt een samenballing van krachten die ook zijn latere werk zal kenmerken. Invloeden van Nietzsche zijn herkenbaar, maar wel steeds vanuit een originele eigen visie.

In de oorlog zit Char in het verzet maar blijft schrijven. Kort na de oorlog publiceert hij zijn bekende bundel ‘Fureur et mystère’ (1948), waarin een intense bewogenheid doorklinkt en het mysterie van de tederheid centraal staat. Deze bundel werd opgenomen in Les Mondes ‘100 boeken van de eeuw’. Char nam na de oorlog vaak openlijk politieke standpunten in. Vanaf de jaren zestig klinkt steeds sterker de angst en de hoop van het tijdsgewricht door in zijn poëzie. In die periode keerde hij zich onder andere publiekelijk tegen de stationering van atoomraketten in de Provence.

Char was goed bevriend met veel (bekende) kunstenaars als Albert Camus, Pablo Picasso, Joan Miró en Wassily Kandinsky.

In Spiegel Internationaal staat onder andere het gedicht ‘Pyreneeën’ in vertaling van Clasine Heering.

.

Pyreneeën

.

Gebergte van de grotelijks bedrogene,

Op de spits van uw koortsige torens

Verzwakt de laatste lichtschijn.

.

Niets dan leegte en lawine,

Treurnis en nood!

.

Al die karig-beminde troubadours

Zagen binnen het bestek van die éne zomer

Hun zoet en pessimistisch koninkrijk wit kleuren.

.

O! onverbiddelijk is de sneeuw

Die zich verheugt in lijden aan haar voeten,

Die wil dat wie geleefd heeft in het zand

IJskoud verstijfd zal sterven.

.

Gedichtendag 2014

Expositie rondom de Nationale Gedichtendag

.

Binnenkort is het weer Nationale Gedichtendag (en poëzieweek) van 30 januari tot en met 5 februari. Ik zal hier de komende weken een aantal initiatieven hier bespreken.

De Nationale Gedichtendag vormt voor 40 kunstenaars van Vereniging galerie De Ploegh (Landelijk Kunstenaars Genootschap) uit Soest aanleiding tot het maken en organiseren van bijzondere tentoonstellingen rondom poëzie. Van 26 januari tot en met 17 maart organiseert galerie Duine-Rhee uit Giethoorn een expositie van 40 kunstenaars van De Ploegh  met werk gebaseerd op een gedicht . Poëzie in handen van schilders, grafici, beeldhouwers en keramisten krijgt een extra dimensie: POËZIE VISUEEL GELEZEN is een tentoonstelling waarin beeldende kunst en dichtkunst op verrassende wijze samengaan.

.

Een voorbeeld van een gedicht van Cécile van Spronsen bij een schilderij van Wassily Kandinsky.

.

Giethoorn2

Het blauw, blauw verheft zich, stijgt
En dwarrelt naar beneden
In ijle fluittonen dringt het binnen
Strijkt zonder scherpte neer
.
giethoorn
Galerie Duine-Rhee bevindt zich aan de Molenweg 36 / hoek Kloostersteeg