Site-archief
Ooitgedicht
b. zwaal
.
Door de jaren heen heeft het CPNB (Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek) verschillende boeken en bundels met poëzie uitgegeven. Als geschenk of als uitgave ter promotie van de poëzie, of denk aan de serie bundels uit de jaren ’50 en ’60 (1949-1964) met in de titel steeds ‘De muze’. Maar soms kwam er ook zomaar een boek met poëzie. Zoals in 1985.
Toen werd door het CPNB in samenwerking met het (toen nog) ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur (WVC) het boek ‘Ooitgedicht’ uitgegeven. En hoewel het boek er aan de buitenkant uitziet als een kinderboek (waarschijnlijk mijn associatie met de overigens geweldige tekeningen van Sylvia Weve) is het wel degelijk een poëzieboek voor volwassenen en jongeren (vanaf 14 jaar) en voor iedereen eigenlijk die de poëzie een warm hart toedraagt.
De ondertitel van ‘Ooitgedicht’ is ‘een groot aantal gedichten verzameld in een boek’. Geniale ondertitel natuurlijk, zowel nietszeggend als alleszeggend. De samensteller van dit boek is Willem van Toorn en bestaat uit heel veel gedichten van heel veel dichters, illustraties van Peter van Hugten, Sylvia Weve, Franka van der Loo en Louis Radstaak. Achterin het boek van elke dichter een biobibliografie (ja je leest het goed) en een aantal blanco bladzijden waar je je eigen gedichten in kan schrijven.
Naast de dichters die je verwacht staan er ook teksten in van muzikanten. Zo is van Paul Simon de liedtekst van ‘You’re kind’ opgenomen, van Bruce Springsteen ”The river’ en van Jackson Browne ‘Running on empty’. Ook van een aantal buitenlandse dichters is poëzie opgenomen zoals van Kurt Schwitters, Marin Sorescu, Dylan Thomas, Czeslaw Milosz en Edna St. Vincent (allemaal in vertaling).
Het boek heeft hoofdstukken zonder dat die heel duidelijk worden aangegeven. Over poëzie en het dichten, over de dood, over de liefde, over angst, werk en school en dieren. Een boek kortom om heerlijk in te bladeren en vaak ter hand te nemen om in te lezen. Ik koos voor een gedicht uit het ‘hoofdstuk’ over dieren van de dichter b. zwaal (zo geschreven zonder hoofdletters) zonder titel.
.
een rode mier op het wad jaagt de vloed op de vlucht.
ik ben trots, denkt de mier.
ik, een kleine heerser,
rood op de zwarte kleuren van slib,
verdraag geen bezoek van de zee op mijn vlakte.
duizelig marcheert de mier over de droge landen.
zijn oog valt op het kind,
scharrelend over paaltjes en kluiten.
wat brengt jouw bezoek, kindje?
ik breng je aai, mier, rode aait.
de zee ziet beide aan, lacht wat.
ik kom terug, ik kom eraan.
berg je, mier van het kind.
huppelend nadert de zee het kind en de mier,
tikt ze aan, tilt ze op.
hun roepen waait over de vlakte.
alleen de dijk luistert met aandacht.
.
Sound of silence
Simon & Garfunkel
.
Of je er van houdt of niet, het nummer ‘Sound of Silence’ is niet alleen een heel beroemd en bekend nummer maar het heeft ook een tekst met grote poëtische waarde. Op de website http://straypoetry.com/100-poetic-songs/. staan 100 liedteksten beschreven die volgens de schrijver van deze website Ezra Hilyer ‘poëtisch van aard zijn en uit zijn eigen verzameling komen’. Een mooi subjectief gegeven (want over smaak valt altijd te twisten) maar neem eens een kijkje en je zult zien dat Ezra weet waarover hij praat en schrijft.
The sound of silence dus. In zijn commentaar geeft hij het volle aantal ‘punten’ (10 uit 10) voor dit lied aan het aspect ‘Lyrical poetry’, ongeveer een 6 voor ‘Emotional resonance’en ongeveer een 4 voor ‘Instrumental beauty’. Als je, zoals ik, vooral over geschreven en uitgesproken poëzie schrijft dan zijn de laatste twee voor mij duidelijk van minder belang dan de eerste. Als je daarop 100% scoort moet de tekst dus wel heel poëtisch zijn. En dat is ze dus ook.
The sound of silence werd in september 1965 als single werd uitgegeven door Columbia Records. In 1966 bereikte het de nummer 10 positie in de top 40. Art Garfunkel vatte de betekenis van het nummer ooit samen als “The inability of people to communicate with each other, not particularly internationally but especially emotionally”. Ik zou zeggen, oordeel zelf.
.
Sound of Silence
.
Hello darkness, my old friend
I’ve come to talk with you again
Because a vision softly creeping
Left its seeds while I was sleeping
And the vision that was planted in my brain
Still remains
Within the sound of silence
In restless dreams I walked alone
Narrow streets of cobblestone
‘Neath the halo of a street lamp
I turned my collar to the cold and damp
When my eyes were stabbed by the flash of a neon light
That split the night
And touched the sound of silence
And in the naked light I saw
Ten thousand people, maybe more
People talking without speaking
People hearing without listening
People writing songs that voices never share
And no one dared
Disturb the sound of silence
Fools, said I, you do not know
Silence like a cancer grows
Hear my words that I might teach you
Take my arms that I might reach you
But my words, like silent raindrops fell
And echoed in the wells of silence
And the people bowed and prayed
To the neon god they made
And the sign flashed out its warning
In the words that it was forming
And the sign said, the words of the prophets are written on the subway walls
And tenement halls
And whispered in the sounds of silence
.
A Poem on the Underground Wall
Simon & Carfunkel
.
Sommige liedjes hebben niet alleen een poëtische tekst of zijn poëtisch van aard, een enkele gaat ook over poëzie zoals het nummer van Simon & Carfunkel uit 1966 ‘A Poem on the Underground Wall’. Dit nummer werd geschreven door Paul Simon en verscheen op het album ‘Parsley, Sage, Rosemary and Thyme’.
Hoewel het nummer maar 1 minuut 52 seconden duurt verteld het liedje een heel verhaal. De anekdote over dit nummer is dat de fotoshoot voor de cover van het album op een vroege woensdagochtend (3 uur) werd verpest, omdat de muur van de metro, die ze wilden gebruiken als achtergrond, was bekalkt met allerlei obscene teksten.
.
.
A Poem On The Underground Wall
.
The underground is closing soon,
And in the dark deserted station,
Restless in anticipation,
A man waits in the shadows.
.
His restless eyes leap and scratch,
At all that they can touch or catch,
And hidden deep within his pocket,
Safe within its silent socket,
He holds a colored crayon.
.
Now from the tunnel’s stony womb,
The carriage rides to meet the groom,
And opens wide and welcome doors,
But he hesitates, then withdraws
Deeper in the shadows.
.
And the train is gone suddenly
On wheels clicking silently
Like a gently tapping litany,
And he holds his crayon rosary
Tighter in his hand.
.
Now from his pocket quick he flashes,
The crayon on the wall he slashes,
Deep upon the advertising,
A single worded poem comprised
Of four letters.
.
And his heart is laughing, screaming, pounding
The poem across the tracks rebounding
Shadowed by the exit light
His legs take their ascending flight
To seek the breast of darkness and be suckled by the night.
ZICHTBAAR ALLEEN 