Site-archief

De planken kathedraal

Les Murray

.

Bij uitgeverij De Harmonie is een overzichtswerk verschenen in vertaling (door Maarten Elzinga)van de Australische dichter Les Murray(1938) met als titel De planken kathedraal. De carrière van Murray omspant al meer dan 40 jaar en hij heeft meer dan 30 bundels doen verschijnen. Hij heeft vele prijzen gewonnen en wordt als een van de leidende dichters uit zijn generatie gezien. Daarnaast is hij door de National trust of Australia benoemt als een van de 100 levende schatten van Australië. Zijn naam wordt regelmatig genoemd als het gaat om het mogelijk winnen van de Nobelprijs voor Literatuur. In 1997 noemde Michael Zeeman hem een van de belangrijkste Engelstalige dichters van deze tijd samen met Brodsky, Walcott en Heaney.

.

Terrassculptuur

.

Prachtig genadeloos werk

rond de hellingen van aarde

met bruuske hak gehouwen

terrassen op last van honger

of de wenk van een vorst.

Van grazers afgekeken

op rijm geoogde hoogten

rond om steilten van aarde

tree voor tree afdalende

water filterende balkons.

Kleuren van rimpelend gewas

zwellen in betreden dammen

mijlen dungerande  potten

van de top gehaalde oogsten

door handen lang in de aarde.

Manden rijkgemaakte  grond

armzalig door armen vergaarde

langs ladder en zandstenen stut

strofen van hymnische lengte

dankzij wrikkend zwoegen, vóór

geld, gaven eten en drank

maar scheuren nu als stugge zeilen

(sommige altijd al verdomme )

neer in ravijnen van aarde.

 .

The farm terraces

.

Beautiful merciless work

around the slopes of earth

terraces cut by curt hoe

at the orders of hunger

or a pointin lord.

Levels eyed up to rhyme

copied from grazing animals

round the steeps of earth,

balconies filtering water

down stage to stage of drop.

Wind-stirred colours of crop

swell between walked bunds

miles of grass-rimmed contour

harvests down from the top

by hands long in the earth.

Baskets of rich made soil

boosted up poor by the poor,

ladder by freestone prop

stanzas of chant-long lines

by backwrenching slog, before

money, gave food and drunk

but rip now like slatted sails

(some always did damn to)

down the abrupts of earth.

murray

Digging

Seamus Heaney (1939 – 2013)

.

Eerder deze week overleed Seamus Heaney, Iers dichter en Nobelprijswinnaar voor de Literatuur in 1995, In 1966 debuteerde Heaney met de bundel ‘Death of a Naturalist’ waaruit het onderstaande gedicht komt. Voor een uitgebreide analyse van het gedicht kijk je op http://www.shmoop.com/digging-heaney/summary.html onder Stanza.

.

Digging

.

Between my finger and my thumb
The squat pen rests; snug as a gun.

.

Under my window, a clean rasping sound
When the spade sinks into gravelly ground:
My father, digging. I look down

.

Till his straining rump among the flowerbeds
Bends low, comes up twenty years away
Stooping in rhythm through potato drills
Where he was digging.

.

The coarse boot nestled on the lug, the shaft
Against the inside knee was levered firmly.
He rooted out tall tops, buried the bright edge deep
To scatter new potatoes that we picked,
Loving their cool hardness in our hands.

.

By God, the old man could handle a spade.
Just like his old man.

.

My grandfather cut more turf in a day
Than any other man on Toner’s bog.
Once I carried him milk in a bottle
Corked sloppily with paper. He straightened up
To drink it, then fell to right away
Nicking and slicing neatly, heaving sods
Over his shoulder, going down and down
For the good turf. Digging.

.

The cold smell of potato mould, the squelch and slap
Of soggy peat, the curt cuts of an edge
Through living roots awaken in my head.
But I’ve no spade to follow men like them.

.

Between my finger and my thumb
The squat pen rests.
I’ll dig with it.
 

Dichter aan het woord

Poetry Archive

.

Het Poetry Archive is opgericht om een bijdrage te leveren aan de toegankelijkheid, de relevantie en het plezier in poëzie voor een breed publiek te vergroten. Het is ontstaan ​​als gevolg van een vergadering, in een opnamestudio, tussen Andrew Motion, kort nadat hij Dichter des Vaderlands werd in Groot Brittannië in 1999 (Poet Laureate), en de opname producent, Richard Carrington. Ze waren het al snel eens over hoe leuk en verhelderend het is om dichters  hun werk te horen voordragen en over hoe spijtig het was dat, zelfs in het recente verleden, veel belangrijke dichters  niet in geluid vastgelegd zijn.

Poëzie was een gesproken vorm van kunst voor het ooit werd opgeschreven. Het horen van een dichter terwijl deze zijn of haar werk voordraagt blijft uniek en verhelderend. Het helpt ons om het werk goed te begrijpen en er optimaal van te genieten. Wanneer een dichter sterft zonder het maken van een opname, is een waardevolle bron voor altijd verloren en na verloop van tijd wordt dat verlies meer en meer voelbaar.

Aldus de oprichters van deze website. In het Poetry Archive zijn geluidsopnames van vele hedendaagse Engelstalige dichters ontsloten. President van the Poetry Archive is Seamus Heaney waar ik op 28 april jongstleden nog over schreef.

De website is verdeeld in de categorieën: dichters, gedichten, voor leraren, voor studenten en voor kinderen. Er is zelfs een toolkit ontworpen voor bibliotheken om poëzie te promoten. Voor zover ik weet is er in Nederland geen audio archief van dichters en hun werk. Zou het niet mooi zijn als over 100 jaar we nog konden luisteren naar al die dichters die nu populair zijn maar dan misschien al lang vergeten?

Het adres van the Poetry Archive is: http://www.poetryarchive.org/poetryarchive/home.do Zeer de moeite waard om eens te bezoeken.

.

archive

 

Seamus Heaney

District en circle

.

In de Volkskrant las ik in de boekenbijlage over de tweetalige (vertaalde) bundel van Seamus Heaney ‘District en circle’. Ik kende de naam Heaney wel maar had eigenlijk nog nooit iets van hem gelezen. Seamus Heaney (1939) is een beroemd Iers dichter/vertaler/toneelschrijver en won in 1995 de Nobelprijs voor de literatuur. Omdat de vertaling van deze bundel in 2010 werd teruggetrokken (waarschijnlijk omdat de vertaling geen eer deed aan het origineel) was mijn verwachting dat de poëzie van Heaney waarschijnlijk niet eenvoudig zou zijn om te lezen.

Dat valt dus erg mee. Melodieus en beeldend, zo omschrijft de recensent Erik Menkveld de poëzie van Heaney. Dat klopt en zeer aangenaam om te lezen voor diegene die het Engels machtig zijn.

Hier een voorbeeld (niet uit deze bundel):

.

Song

.

A rowan like a lipsticked girl.
Between the by-road and the main road
Alder trees at a wet and dripping distance
Stand off among the rushes.
.
There are the mud-flowers of dialect
And the immortelles of perfect pitch
And that moment when the bird sings very close
To the music of what happens.

.

seamus