Site-archief
Merwedeplein
Rotterdamse dichters
.
Op de zeer informatieve website http://www.rotterdamsedichters.nl staat “een grote, zo compleet mogelijke bloemlezing van Rotterdamse poëzie, zowel oud als nieuw”. Het idee voor deze website kwam van Daniël Dee, voormalig stadsdichter van Rotterdam. Een mooi initiatief dat navolging verdient in andere steden wat mij betreft.
Toen ik wat aan het rondneuzen was op deze website kwam ik de naam van Abdelkader Benali tegen. Nu ken ik Abdelkader als romancier en programmamaker (zo bezocht hij de bibliotheek van Maassluis en haar Nationaal Documentatiecentrum Maarten ’t Hart voor zijn boekenprogramma) maar dat hij ook poëzie schrijft wist ik niet.
Zo schreef hij ‘Gedichten voor de zomer’ (2003, deel 5 in de serie De Sandwich-reeks, onder redactie van Gerrit Komrij) en ‘Panacee’ (2006).
Om deze website wat meer bekendheid te geven en een gedicht van Abdelkader Benali te delen, hier het gedicht ‘Merwedeplein’ van zijn hand.
.
Merwedeplein
‘Liever het been dan het…’
Cees Nooteboom
.
Begin jaren tachtig van de vorige eeuw las ik zijn roman Rituelen en was meteen een fan van zijn werk. Dat hij ook poëzie schreef, daar kwam ik pas veel later achter. De hagenaar Cees Nooteboom (1933) heeft tientallen boeken op zijn naam staan, ontving talloze nationale en internationale prijzen voor zijn werk, werd in vele talen vertaald en wordt sinds jaar en dag genoemd als kanshebber voor de Nobelprijs voor de Literatuur. Uit de bundel ‘Vuurtijd, ijstijd; gedichten 1955 – 1983’ het gedicht ‘Liever het been dan het…’ over poëzie.
.
‘Liever het been dan het …’
.
Liever het been dan het vel, liever
het oog dan de tranen, liever ik
dan de anderen, liever geheimen,
het geslotene, liever de dichter.
.
Laten de anderen de heldere stelsels openen
en er in sterven.
Ik sluit de geheimen, en als enige,
sterf zelf.
.
VPRO poëzie
Dichterbij
.
Afgelopen zaterdag was de 33ste ‘Nacht van de poëzie’. De VPRO was weer zeer actief rondom deze Nacht. Op de website van de VPRO http://www.VPRO.nl/boeken is veel informatie te vinden rondom deze 33ste Nacht. Dichtersinterviews, poëziebundels en gedichtentips maar ook de rubriek ‘Dichterbij’.
In ‘Dichterbij’ zijn inmiddels 29 afleveringen te bekijken (ook via het Youtube kanaal van de VPRO, waarop je je kunt abonneren). In deze korte portretten wordt een korte schets getoond uit het leven van de dichter en gedurende deze schets wordt een gedicht voorgedragen.
Hieronder een voorbeeld met de dichter Erik Jan Harmens.
En voor de liefhebbers van geschreven poëzie een ander gedicht van deze dichter.
.
Tussenstuk
zou u het willen herhalen
niet steeds weer opnieuw één keer
ik zal er niet meer doorheen praten
het woord is aan u en utoen we kwamen wisten we eigenlijk niet of we al mochten komen
we wisten ook niet bij wie we kwamen we schoven gewoon maar aan
en lieten het ons smaken maar wat er tussen onze kiezen achterbleef wisten we niet
en we konden het ook niet vragen want de andere gasten aan tafel bliezen geen adem meer uit
ze werden afgeruimd als een tafellaken en highfiveden een hemel in
het is niet dat ik geen woord heb verstaan van wat u zei
ik verstond alleen de zelfstandige naamwoorden niet
als u die nu even op dit opengevouwen tafelservet wilt opschrijven
met de lipstick van de vrouw die ik ontvallen ben
toen we gingen wisten we eigenlijk niet of we al mochten gaan
bij iedere stap verwachtten we een securicorhand tussen de bladen
maar daar was de deur al met de fooivragende apen
en buitenlucht als een kamp in je gezicht
met al mijn tandplak heb ik u vader lief
.
Vuilnisbaklevens
Charles Bukowski
.
Poëzie kom je werkelijk overal tegen. Dat beweer ik al lange tijd en wie er oog voor heeft zal dit beamen. Vorige week kreeg ik bij het afscheid van Henk Das, directeur van de NBD Biblion (dat is de organisatie die o.a. bibliotheken in Nederland voorziet van hun boeken) een Liber Amicorum of een vriendenboek. Lezend in dit boek kwam ik in een bijdrage van collega bibliotheekdirecteur Jacques Malschaert twee gedichten tegen van Charles Bukowski.
Uit ‘De genoegens van de verdoemden’ daarom hier één van deze gedichten ‘Vuilnisbaklevens’.
.
Vuilnisbaklevens
.
de wind waait hard vanavond
en het is een koude wind
en ik denk aan
de jongens van de daklozenopvang
ik hoop maar dat er een paar bij zijn
met een fles rood
.
’t is als je bij de daklozen bent
dat je merkt dat alles
van iemand is
en dat er een slot zit op
alles.
dit is de manier waarop een democratie
werkt
je pakt wat je krijgen kan,
probeert dat te houden
en er wat bij te krijgen
als het kan
.
dit is ook de manier waarop een dictatuur
werkt
alleen knechten ze daar
hun paupers of
maken ze kapot.
.
die van ons vergeten we
gewoon.
.
in beide gevallen
staat er een harde
koude
wind.
.
Boudewijn Buch
Gedicht
.
Tijdens zijn leven was ik groot fan van Boudewijn Buch. Zijn niet aflatende energie, zijn enthousiasme voor de dingen waar hij van hield, de verhalen over eilanden, bibliotheken, boeken, The Rolling Stones, Goethe, de Dodo en ga zo maar door, ik kon er geen genoeg van krijgen. Zelfs toen na zijn dood bleek dat Boudewijn over een wel heel grote fantasie had beschikt bleef ik hem trouw. Nog altijd heb ik verschillende boeken van zijn hand in mijn boekenkast staan.
Een aspect van Buch dat minder bekend is, is zijn dichterschap. Dit terwijl het daar ooit mee is begonnen in Leiden. Tussen de enorme hoeveelheid boeken die hij heeft gepubliceerd zitten dan ook een flink aantal dichtbundels. Dat hij vooral als presentator en verzamelaar bekend is geworden heeft alles te maken met zijn verschijnen op de televisie.
Uit de bundel ‘Het androgyn in Ska en andere gedichten’ uit 1985 een gedicht dat me na aan het hart ligt.
.
Bibliomanie
Soms denk ik dat mijn huis
uit boeken is gebouwd
en staat als dwangbuis
om mij heen gestouwd
door die ene deur
ontvlucht ik deze stad
maar ruik op straat nog geur
van dat beduimelde bedrukte blad
ga gedreven binnen bij antiquaren,
dwaal langs banden in hoge kasten,
koop “onvindbaar” in “schone exemplaren”
om die thuis weer op te tasten
het is steeds verhuizing van de dood:
oud papier om afgereden lood
.
Verknipte poëzie
Gebeeldhouwde gedichten door Ragnhildur Jóhanns
.
In een tijd waarin boeken, gedrukte teksten en uitgeverijen op zoek zijn naar vernieuwingen omdat het boek en boeken op papier onder druk staan, zie je dat kunstenaars zich in steeds sterkere mate gaan bezig houden met teksten en boeken. Alsof ze, juist in hun kunst, dat willen behouden wat boeken en teksten op papier zo bijzonder maakt.
Een van de kunstenaars die zich bezig houdt met boeken is de IJslandse (Reykyavik) kunstenaar en dichter Ragnhildur Jóhanns. Deze jonge visuele en performance kunstenares verwerkt boeken en poëzie in de meeste van haar werk. Van tekstcollages tot sculpturale stukken en performances. Ragnhildur Jóhanns neemt de toch al mooie boeken en maakt hiervan interessante en mooie kunstwerken. Ze doet dit bijvoorbeeld door nauwgezet afgesneden stroken tekst uit boeken vast te maken aan boekpagina’s, of omgekeerd, het creëren van hiaten en streepjes in de pagina’s met de uitsparingen.
De namen van twee van deze serie werken zijn Sculpturale Gedichten en Visuele Poëzie. Dat Jóhanns niet de eerste de beste is blijkt wel uit het feit dat ze vertegenwoordigt wordt door Saatchi’s Art. Daarnaast is ze een van de oprichters van the Living Arts Museum´s sound poetry quire performance group en is ze lid van The Weird Girls Project.
Meer informatie over Jóhanns kun je binden op haar website http://ragnhildurjohanns.wordpress.com/
.
Visuele poëzie
Sculpturale gedichten
Veel voor weinig
De boekenkast van Lucebert
.
Stichting Perdu staat voor het uitdragen en ontwikkelen van de poëzie in het Nederlandse taalgebied in samenhang met andere kunsten. Daartoe brengt zij op haar podium experimentele en geëngageerde vormen van literatuur met de dichtkunst als focus en reflectie als uitgangspunt.
Bij Poëziecentrum Perdu wordt op 1 december een feestelijke bijeenkomst georganiseerd rond het thema ‘De boekenkast van Lucebert’. Naast een film en een voordracht van Lisa Kuitert (als hoogleraar Boekwetenschap verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en schrijfster van ‘De lezende Lucebert’) wordt er een verkoop georganiseerd van een deel van het nagelaten boekenbezit van Lucebert. Een deel van zijn uitgebreide bibliotheek is op verzoek van de erven Lucebert geschonken aan Perdu.
De boeken worden in pakketjes van steeds 4 exemplaren verkocht voor € 12,- per stapeltje. Een aantal van de boeken bevat een handtekening of een stempel en ben je niet tevreden met een titel in je pakket dan kun je deze achteraf met andere kopers ruilen.
.
Goodreads
Poëzie op Goodreads
.
Op 14 februari 2012 schreef ik al eens over Goodreads. http://www.goodreads.com/ is een soort digitaal netwerk van lezers. Een soort Facebook over boeken en literatuur. Wat mij vooral aantrekt in Goodreads is het feit dat je je eigen leesgedrag kunt archiveren en anderen kunt voeden en enthousiasmeren over boeken.
Toch gebruik ik Goodreads het meest voor het discussieforum. Met name de Poetryforums zijn zeer lezenswaardig. Zo is er elke maand rond een thema een poëziewedstrijd (wel alles in het Engels) maar de poëzie die gepost wordt is de moeite waard om te lezen.
Een voorbeeld van een finalist voor de maand juli Sara C. (Koeeoaddi).
.
At Home with the Dead
The afterlife at 2 am
is a closed system of memories, a flashlight
that flicks away from the grey contrivance
of consciousness
and lights up another
room where you have been
all along, where you are right
now, unaware of this restless
house, listening to Ruby Tuesday
with your legs crossed under you
and every possible year in your face.
I do not claim I can see you
reading maps with a magnifying glass,
a glass of bourbon on the butcher block
table in this kitchen of yours
that is mine now. I do hear the melody
of an alto recorder that suggests your presence,
though I insist I believe none of it
except your impatient nod
to our old debate, that yesterday
is not gone and matters.
.
Het Vliegend Varken
Website met poëzie
.
Hebben ze in Vlaanderen het Liegend Konijn, in Nederland hebben we het Vliegend Varken. Deze website met en over poëzie is een mooie aanvulling op de poëziewebsites die er al zijn. Juist omdat er aandacht wordt besteed aan dichters die wel al bekend zijn bij een kleiner publiek of waarvan het werk wel al wat bekendheid geniet. Deze dichters worden in de spotlight gezet en van hen verschijnen er gedichten op de website.
Naast Meander, De Contrabas, Hanta, Krakatau en Hernehim (en vele andere) nu dus een vernieuwde website voor een ieder die zich interesseert in poëzie of het lezen van gedichten.
.
Je kunt de website vinden op http://www.hetvliegendvarken.nl/index.html
.
Pile of books
Anouk Kruithof
De kunstenaar Anouk Kruithof maakte een kunstwerk van 3000 boeken. Door ze zo te stapelen met de ruggen op kleur ontstond een kunstwerk met poetische kracht. Of het 3000 dichtbundels waren verteld het verhaal niet maar ik denk van niet. Onderdeel van het kunstwerk was het laten ineenvallen van de stapel boeken, vandaar de tweede foto.
ZICHTBAAR ALLEEN 