Site-archief

Poëzie in een tv serie

Yeats

.

Eergisteravond keek ik naar een nieuwe (politie-) serie op televisie getiteld ‘Redemption’ of zoals het door NPO 2 wordt aangeduid ‘een rauw en onderhoudend Iers misdaaddrama’.  In de misdaadserie Redemption (aflossing) is de dood van een jonge vrouw in Dublin in nevelen omhuld. Aan haar moeder (een poliotie inspecteur) de taak om de zaak te ontrafelen. Rauw en onderhoudend is het zeker want als ik er hier over schrijf dan weet je het al, in de eerste aflevering van dieze serie wordt meteen al een gedicht voorgedragen.

Hoofdinspecteur Colette Cunningham wordt vanuit Liverpool naar Dublin geroepen want haar dochter blijkt daar gestorven te zijn. Een dochter waar ze al 20 jaar niets meer van heeft vernomen. Daar aangekomen blijkt ze oma van twee pubers. Omdat haar dochter gestorbven is en begraven wordt spreekt zij tijdens de kerkdienst (het blijft Ierland) de aanwezigen toe. In haar korte toespraak zegt ze dat haar dochter vroeger als jong meisje een gedicht zo mooi vond dat ze het uit haar hoofd had geleerd.  Vervolgens draagt ze dit gedicht voor.

Hoewel nergens wordt gezegd welk gedicht van welke dichter wist ik meteen, op basis van de gebruikte woorden en het metrum van het gedicht, dat dit van de Ierse dichter William Butler Yeats (1865-1939) moest zijn. Dan is het nog slechts een zin onthouden, daarop googlen en voila, het betreft hier het gedicht ‘Down By the Salley Gardens’. Het gedicht werd eerst gepubliceerd  in ‘The Wanderings of Oisin and Other Poems’ in 1889.

In 1909 werd dit gedicht op muziek gezet door Herbert Hughes op de traditionele ballade ‘The Maids of Mourne Shore’. Sinds dat jaar is het gedicht door meer dan 47 artiesten als James Galway, Angelo Branduardi, Tangerine Dream, The Waterboys en Emma Thompson vertolkt en opgenomen.

.

Down By the Salley Gardens

.

Down by the salley gardens my love and I did meet;

She passed the salley gardens with little snow-white feet.

She bid me take love easy, as the leaves grow on the tree;

But I, being young and foolish, with her would not agree.

.

In a field by the river my love and I did stand,

And on my leaning shoulder she laid her snow-white hand.

She bid me take life easy, as the grass grows on the weirs;

But I was young and foolish, and now am full of tears

.

Schipbreukeling

Poëzie in de film: Castaway van William Cowper

.

William Cowper leefde van 1731 tot 1800 en was een Engels dichter. Cowper had van tijd tot tijd te lijden van hevige depressies, soms in zulke mate dat hij diverse pogingen ondernam zich van het leven te beroven. Hij werd verliefd op zijn nicht Theodora Cowper, maar haar vader stond een huwelijk in de weg, omdat hij twijfelde aan Williams mentale stabiliteit en omdat hij vond dat de twee te nauw aan elkaar verwant waren. In die voor hem ongelukkige periode werden er al wel wat zijn verzen in bladen gepubliceerd en vertaalde hij werk van Voltaire.

In 1763 kreeg hij een baan aangeboden als klerk bij het Hogerhuis. Hij moest hiervoor een eenvoudig examen doen, maar hij zag hier zo tegenop, dat hij in een diepe depressie raakte en een zelfmoordpoging ondernam. Hierop werd hij opgenomen in een tehuis, waar hij onder de zorgen van arts en dichter Nathaniel Cotton langzaam genas. Zijn broer en vrienden bezorgden hem daarna een onderkomen en een klein inkomen in Huntingdon. Hier brak een gelukkige periode aan. Hij maakte kennis met het gezin van Morley en Mary Unwin en hun kinderen en hieruit ontstond een warme vriendschap. Hij trok uiteindelijk bij hen in. Morley Unwin overleed in 1767 en het gezin, inclusief Cowper, verhuisde naar Olney. Hier raakte hij onder invloed van de gedreven evangelische geestelijke en voormalig slavenhandelaar John Newton. Deze zette hem ertoe aan mee te werken aan een liedboek. De aan hem gestelde eisen vielen Cowper echter zwaar en hij geraakte opnieuw in een depressie. Olney Hymns verscheen uiteindelijk in 1779, met een aantal zeker al zes jaar eerder geschreven bijdragen van Cowper, waaronder een aantal liederen die nog altijd gezongen worden. Newton zelf was overigens de schrijver van het nog altijd bekende lied Amazing Grace.

In 1773, Cowper was inmiddels verloofd met Mary Unwin, ontstond bij hem het idee dat hij een verdoemd man was en dat God zijn leven van hem eiste als offer. De huwelijksplannen waren hiermee ten einde, maar Mary Unwin bleef hem verzorgen en bracht hem er weer bovenop.Mary Unwin, met wie hij niet trouwde maar wel altijd goede vrienden bleef, overleed in 1794, wat hem lichamelijk en mentaal hevig aangreep. In zijn laatste jaren schreef hij in zijn wanhoop nog het gedicht The Castaway. Hij overleed in East Dereham, waar hij ook werd begraven.

The Castaway werd gebruikt in de film Sense and sensibility uit 1995 van Ang Lee met Kate Winslet, Emma Thompson, Alan Rickman en High Grant.

.

The Castaway

.

Obscurest night involved the sky,

The Atlantic billows roared,

When such a destined wretch as I,

Washed headlong from on board,

Of friends, of hope, of all bereft,

His floating home forever left.

 .

No braver chief could Albion boast

Than he with whom he went,

Nor ever ship left Albion’s coast,

With warmer wishes sent.

He loved them both, but both in vain,

Nor him beheld, nor her again.

 .

Not long beneath the whelming brine,

Expert to swim, he lay;

Nor soon he felt his strength decline,

Or courage die away;

But waged with death a lasting strife,

Supported by despair of life.

 .

He shouted: nor his friends had failed

To check the vessel’s course,

But so the furious blast prevailed,

That, pitiless perforce,

They left their outcast mate behind,

And scudded still before the wind.

 .

Some succour yet they could afford;

And, such as storms allow,

The cask, the coop, the floated cord,

Delayed not to bestow.

But he (they knew) nor ship, nor shore,

Whatever they gave, should visit more.

 .

Nor, cruel as it seemed, could he

Their haste himself condemn,

Aware that flight, in such a sea,

Alone could rescue them;

Yet bitter felt it still to die

Deserted, and his friends so nigh.

 .

He long survives, who lives an hour

In ocean, self-upheld;

And so long he, with unspent power,

His destiny repelled;

And ever, as the minutes flew,

Entreated help, or cried,

 .

“Adieu!” At length, his transient respite past,

His comrades, who before

Had heard his voice in every blast,

Could catch the sound no more.

For then, by toil subdued, he drank

The stifling wave, and then he sank.

 .

No poet wept him: but the page

Of narrative sincere,

That tells his name, his worth, his age,

Is wet with Anson’s tear.

And tears by bards or heroes shed

Alike immortalize the dead.

I therefore purpose not, or dream,

Descanting on his fate,

To give the melancholy theme

A more enduring date:

But misery still delights to trace

Its semblance in another’s case.

.

No voice divine the storm allayed,

No light propitious shone;

When, snatched from all effectual aid,

We perished, each alone:

But I beneath a rougher sea,

And whelmed in deeper gulfs than he

.

sense_and_sensibility