Site-archief
Gorgelrijmen
C. Buddingh’
.
Binnen de poëzie zijn er vele vormen, ideeën, denkwijzen, richtingen, en meningen met betrekking tot wat nou toch poëzie is. En juist dat gegeven, die veelheid aan meningen en richtingen maakt voor mij poëzie zo aantrekkelijk. Het ene moment wil je getroost worden door een mooi gedicht, het volgende moment uitgedaagd door een complex gedicht, dan weer wil je de taal in al haar schoonheid en vormen tot je nemen en weer een ander keer wil je juist plezier beleven aan diezelfde taal.
Die laatste behoefte wordt door een dichter als C. Buddingh’ (1918 – 1986) altijd ingelost. Wanneer ik blader in ‘Het mes op de gorgel’ gorgelrijmen en andere gedichten uit 1960, moet ik steeds opnieuw (glim)lachen en ben ik verwonderd over de creatieve taalrijkdom van deze dichter. Het plezier van het spelen met de taal spat van elke bladzijde af.
Daarom maar weer eens een gedicht uit deze bundel, dit keer het gedicht met de nieuwsgierig-makende titel ‘You gets no bread with one meat ball’.
.
You gets no bread with one meat ball
.
uit een gestulpte kuip
uit een miesbos vol donkere wakken
sliep hij de ochtend in
een blote klaarwaterzwever
een muitende buitelaar
.
het was zo mooi als een brand om hem heen
o zo lelijk als witte muizen
hij snurkte een gat in de nacht
en liet er een katje door komen
met eiwijze handschoenen aan
.
en ja daar begon de muziek
de westkust met al zijn chirurgen
kerfde hem open en dicht
langs de maan dreef zijn loden ballon
.
nu liet hij zich nooit meer alleen
nu was hij een klein stukje aarde
waar een eigenwijs wormpje door kroop
dat wist waar de appelen groeide
.
Het mes op de gorgel
C. Buddingh’
.
In een kringloopwinkel in Den Haag heb ik weer een paar mooie vondsten gedaan. Zo kocht ik ‘Het mes op de gorgel’ Gorgelrijmen en andere gedichten van C. Buddingh’ (1918 – 1985). Dit fraaie bundeltje in de zwarte beertjes reeks met een omslagontwerp van Dick Bruna uit 1960 heeft als thema: Nonsens of wat daarvoor door moet gaan.
Op de achterkaft staat te lezen: De Gorgelrijmen van C. Buddingh’, in de tweede wereldoorlog voor het eerst in een clandestiene luxe uitgave verschenen en naderhand talloze malen uitgebreid en herdrukt, behoren stellig tot de meest gelezen hedendaagse Nederlandse poëzie. In deze bundel staan ze voorop, doch ze worden gevolgd door een uitgebreide keuze uit de minder bekende gedichten van dezelfde geestige, speelse en originele poëet.
Uit deze bundel een typisch Buddingh’ rijm ‘De Blobber’.
.
De Blobber
.
De blobber heeft een kop van kalk,
Maar ogen als een neushoornvalk.
.
Hij doet echter graag interessant,
En draagt een bril met gouden rand,
.
Die hij, uit vrees hem te verliezen,
Wanneer hij onverwacht moet niezen,
.
En wijl zijn kop wat steun behoeft,
In zijn halswervels heeft geschroefd,
.
Hetgeen zijn houding tevens iets
Bijzonder statigs geeft, of niets
.
Op deze waereld kan gebeuren
Dat zijn sereniteit kan steuren.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 