Site-archief

Wachten tot er een gedachte uit de lucht valt

Coming soon: MUGzine 26

.

Soms wou ik dat de aarde plat was. Dat de zwaartekracht wat makkelijker losliet, zodat de woorden zweven en zich als vanzelf poëzie vormt, in het luchtledige. Dat gebeurt doorgaans niet. Wat wel gaat gebeuren: MUGzine nummer 26 is op komst! Dat wordt het eerste nummer van 2025, in het bekende broekzakformaat maar met een volledig nieuwe opmaak dankzij Bart de vormgever. Toegegeven, een tikkie aan de late kant, maar we hadden begin van het jaar wel de L.uule special.
.
In MUGnummer 26 nieuwe gedichten van Juan Heinsohn HualaRien VroegindeweijEric Vandenwyngaerden en illustraties van dubbeltalent  Lies Van Gasse, van wie we in het vorige nummer al gedichten publiceerden.
.
Nog een paar dagen geduld, dan ploft ‘ie op de mat. Tot die tijd is het “wachten tot er een gedachte uit de lucht komt vallen die de spiegelende werkelijkheid doorbreekt”.
.
Ook elke MUGzine een jaar lang op papier thuis via de post ontvangen? Mail naar mugazines@yahoo.com
Als voorproefje van #26, hier een gedicht zonder titel van Juan Heinsohn Huala (1958) uit zijn bundel ‘Verblijf op papier’ uit 2009.
.

op het land van mijn vader
van mijn grootvader
van mijn overgrootvader
kwamen mensen uit een ander land

en bouwden hun huis
en nog een

mijn kinderen rennen binnen de grenzen
van een vluchtelingenkamp

en ik moet mijn kinderen leren
dat het land van mijn vader
van mijn grootvader
van mijn overgrootvader
niet meer hun land is

als je geen vrede kent
hoe bouw je vrede in het hart van kinderen?

 

Dit was het voerde gastblog van Marianne, samen met Bart, medemaker van MUGzine.


Dit was het vierde gastblog van Marianne, m

Gedichten van de Honger en zijn Hond

Ricardo Cuadros

.

De Chileens dichter Ricardo Cuadros (1955) kwam als vluchteling  in 1979 naar Nederland. Zijn poëzie is een mengeling van traditionele Zuid-Amerikaanse poëzie en sobere Hollandse horizonten. In de bundel ‘Gedichten van de Honger en zijn Hond’ of ‘Poemas del Hambre y su Perro’ uit 1993 uitgegeven door uitgeverij Papieren Tijger, is een keuze opgenomen van de poëzie die Cuadros schreef tussen 1980 en 1993.

“In deze bundel speelt Cuadros met het (on-)vermogen van de taal om de werkelijkheid weer te geven. Zijn gedichten zijn momentopnamen, waarin subtiele wendingen verrassende surrealistische effecten teweegbrengen” zo lees ik op de binnenflap.

Naast een roman schreef Cuadros ook de poëziebundel ‘Navegar el Silencio / De Stilte Bevaren’. De volledige naam van Ricardo Cuadros luidt Ricardo Cuadros Mercado lees ik op een aankondiging uit 2016 waar hij onder andere samen met Lisa Heinsohn Huala (dochter van Juan Heinsohn Huala en beide actief als dichter) optrad bij het Gran Peña Chilena of het Chili Festival in Rotterdam.

De bundel ‘Gedichten van de Honger en zijn Hond’ is net als zijn voorganger een tweetalige bundel waarin korte gedichten steeds gespiegeld in het Spaans en het Nederlands zijn opgenomen. De vertaling van de gedichten werd verzorgd door Henno Brandsma en René Moerland en zij kregen daarbij advies van Robert Lemm. Uit deze mooi uitgegeven bundel koos ik het gedicht ‘Zelfportret’ en voor de liefhebbers plaats ik het Spaanse origineel ‘Autorretrato’ eronder.

.

Zelfportret

.

Na de droom te hebben benoemd en horen

vallen op de grond als bloed uit een neus

.

Na de rug te hebben getoond, de borst

en het geheim van het eigen verlangen

.

Na vergeefs het woord

te hebben gegeven aan het bedreigde gras

.

God en Gier

in een heelal van harten

.

onder de zachtmoedigheid van de kastanje

in oktober, in het noorden van Europa.

.

Autorretrato

.

Después de nombrar el  sueño y sentirlo

caer al suelo como sangre de narices

.

Después de mostrar la espalda, el pecho

y el secreto del propio deseo

.

Después de ofrecer inútilmente

la palabra al pasto amenazado

.

Dios u Buitre

en una constelación de corazones

.

bajo la mansedumbre del castaño

en octubre, al norte de Europa.

.

Ons te vroeg ontvallen 2

Hrvoje ‘Pero’ Senda (1945 – 2013)

.

In 1993 vluchtte Hrvoje Senda (Pero) vanuit Gornji Vakuf in centraal Bosnië weg voor de oorlog. Pero een Kroatische Bosniër was zijn leven en dat van zijn gezin niet zeker en vluchtte naar Nederland waar hij in Maassluis kwam te wonen. In Bosnië studeerde hij Zuid-Slavische taal en literatuur aan de filosofische universiteit in Sarajevo. Door de oorlog zijn veel van zijn manuscripten (als professor) verloren gegaan.  In Nederland pakte hij een ander literair genre op namelijk de poëzie. In 1997 was hij één van de winnaars van de Dunya Poëzieprijzen met zijn gedicht ‘De vrouw’.

Naar aanleiding van deze prijs en het geldbedrag dat hij hiervoor kreeg, besloot de gemeente Maassluis haar nieuwe inwoner te belonen en wat extra middelen ter beschikking te stellen voor Pero om een bundel met overdenkingen en poëzie te laten maken. In 1999 verscheen bij uitgeverij De Zeeleeuw de bundel ‘Krhrotine / Brokstukken’ met daarin overdenkingen en gedichten. In die periode was Pero vrijwilliger bij een initiatief van het sociaal maatschappelijk werk in Maassluis het Project InterCulturele Ontmoetingen (PICO) dat onder meer literaire ontbijt en lunches organiseerde.

Ten tijde van het verschijnen van de bundel leerde ik Pero en zijn gezin kennen. De presentatie van de bundel vond plaats in de bibliotheek en vanaf dat moment raakte ik bevriend met Pero. Naast de activiteiten voor PICO organiseerde ik met hem, Juan Heinsohn Huala, Henriette Faas, Otto Zeegers en Lida Kersten onder andere het project ‘Dichter in de buurt’ voor middelbare scholieren en dichters uit Maassluis en omstreken.

Pero Senda was in 2007 een van de tien dichters die meewerkte aan de bundel ‘Verse taal’ met muziek-cd van Wilma Paalman, gepubliceerd door Uitgeverij De Brouwerij te Maassluis. In juni 2010 werd bij dezelfde uitgeverij zijn tweetalige dichtbundel (Kroatisch / Nederlands) ‘Voor de muur’ gepresenteerd.

Samen met Otto Zeegers was hij in 2010 de tweekoppige jury van de gedichtenwedstrijd die ik organiseerde op dit blog en die na 2011 is overgegaan in de Ongehoord! Gedichtenwedstrijd (die dit jaar voor de 7e keer georganiseerd wordt https://woutervanheiningen.wordpress.com/2020/03/02/laatste-jurylid-bekend/ ). Met Otto Zeegers was hij de drijvende kracht achter de poëziewerkplaats waar elke maand in de bibliotheek, samen met andere dichters, poëzie besproken werd.

Pero trad als dichter regelmatig op, voor zijn landgenoten in Nederland maar ook op poëziepodia onder andere het Ongehoord! podium. In 2013 kreeg ik heel onverwacht een telefoontje van zijn vrouw dat Pero na een kort ziekbed was overleden waarmee ik een fijne vriend en een gerespecteerd dichter verloor. Op zijn begrafenis mocht ik samen met Jana Beranová en Juan Heinsohn Huala een gedicht voordragen. Ik denk nog vaak aan Pero, aan zijn grote hart, zijn passie voor het delen en bespreken van poëzie en zijn vriendelijkheid.

.

De vrouw

.

Schilder mij een vrouw, mijn vriend

Een vrouw op een baar van verwelkte bloemen

In het donker bij de flakkerende kaarsen.

Ik zal naar haar kijken met de ogen van een ander

En haar op het altaar plaatsen

Tussen de engelen.

.

Beeldhouw mij een vrouw, mijn vriend

In de rotsen boven de afgrond

Ik zal haar strelen met de handen van een ander

De steen een ziel inblazen

Een steen om mijn hals binden

En gelukkig inslapen

Tussen de mosselschelpen.

.

Zing mij van een vrouw, mijn vriend

Een onbekende vrouw

Laten anderen het lied horen

Met mijn oren.

Ik zal je lied geloven

Terwijl ik wacht, flonkerend

Tussen de sterren.

.

Verse taal

Mahsai Attai

.

In 2007 werd door uitgeverij De Brouwerij de bundel ‘Verse Taal’ uitgegeven. In deze bundel met CD staan de verhalen en gedichten van een aantal vluchtelingen dichters. Vluchtelingen van alle tijden (van Chili in de jaren zeventig) tot Irak en Kroatië begin van deze eeuw. Wat hen bindt is een gedeelde geschiedenis van vluchten voor onderdrukking, geweld en angst uit hun vaderland naar Nederland. Schrijfster Alejandra Slutzky, fotograaf Jan Kees Helms en muzikanten Wilma Paalman en Marcel van der Schot stelden deze bundel en CD samen.

Een aantal dichters uit deze bundel heeft als dichter of in de poëzie enige naam gemaakt. Zo staan onder andere Sallah Hassan, Juan Heinsohn Huala en de helaas veel te vroeg gestorven Pero Senda in deze mooi en met respect uitgegeven bundel.

Als gedicht en dichter kies ik vandaag echter voor een wat minder bekende, namelijk Mahsa Attai die destijds vluchtte uit Iran met haar gedicht ‘Het leven’. Het gedicht is al meer dan 10 jaar oud maar nog altijd pijnlijk actueel.

.

Het leven

.

Er is in feite geen plek waar God eindigt en je begint

En geen plek waarop je eindigt en ik begin

.

Oh, laten we leven in vreugde, in liefde onder hen die haten!

Laten we onder mensen die haten leven in liefde

.

Ik adem in en word rustig

Ik adem uit en glimlach

Op dit moment weet ik

Er bestaat geen ander moment

.

versetaal

ma

120% Rotterdammer

Jeroen Naaktgeboren

.

Uit mijn boekenkast vandaag een heel aardig bundeltje met de titel ‘120% Rotterdammer’ gedichten en gedachten uitgegeven de SP in Rotterdam in 2005. De SP vroeg dichters, columnisten en andere creatievelingen stelling te nemen tegen de zogenaamde 120% regeling die alle Rotterdammers die minder dan 120% van het minimumloon verdienen tot ongewenste vreemdeling zou verklaren. Bekende en minder bekende Rotterdamse dichters gaven hieraan gehoor zoals onder andere Jana Beranová, Joz Knoop, Edwin de Voigt, Juan heinsohn Huala, Amir Afrassiabi en Menno Smit.

En Jeroen Naaktgeboren van de Woorddansers, de eerste stadsdichters van Rotterdam. Het gedicht ‘Percentagegewijs’ is het eerste uit deze bundel.

.

Percentagegewijs

.

De auto van mijn buurvrouw is voor 70% van haar

De tramconducteur heet voor 25% arbeidsongeschikt

In mijn buurt is 50,2% van de woonachtige mensen man

5% van de kinderen zijn meer op MSN dan op het plein

Het percentage werkzoekenden in mijn wijk is 15

5,3% van de Overschiese bevolking valt onder ‘overig rijk’

Met 2% van mijn huidige salaris kan ik op vakantie

Van Kralingen-Oost behoort 7,1% tot etnische minderheden

Voor mijn theorie-examen mocht ik 10% fout beantwoorden

In 2002 koos 6,5% van het Noordereiland voor de SP

.

Met vier bakken koffie en een bic pen

kon ik op papier niet duidelijk maken

hoe mijn buurman 120% moest zijn,

in de statistieken vond ik niets terug

.

we telden elkaar

één bij één op

kwamen tot twee,

te delen naar samen

.

100% tevreden

120% verbaasd

.

JN

120 Rotterdammer

Jouw bloed, mijn bloed

Dichters uit Delfshaven 2014

.

Van Abu Omar Ramadhan, een bevriend dichter, kreeg ik de bundel ‘Dichters uit Delfshaven’ samengesteld door een andere bevriende dichter Juan Heinsohn Huala en Mohammed Abu Leil. In deze bundel van SPIN die mogelijk gemaakt is door de gemeente Rotterdam, staan een groot aantal Rotterdamse dichters afkomstig uit vele landen.

Van Corien de Gier het gedicht ‘Jouw bloed, mijn bloed’.

.

Jouw bloed, mijn bloed

.

Jouw oor tegen mijn oor,

schelp in mijn schelp,

hoor je de zee mijn kind.

Het ruisen zo dichtbij.

Het is het bloed dat ons verbindt,

en een weg door onze aderen vindt.

Op de achtergrond hoor ik je hart,

dat ternauwernood de elementen tart:

een zee van bloed in goede banen leidt.

.

Jouw bloed, mijn bloed,

oor tegen oor,

schelp in mijn schelp.

.

Op het ritme van jouw hart alleen

zijn wij een.

.


Delfshaven

Verslag van een middag in het Park

Poëzie in het Park

.

In het kader van het Weekend van de Cultuur organiseerde de stichting Ongehoord! voor de 4e maal een poëziepodium in het Park achter theater Koningshof in Maassluis. Dit maal traden op de dichters Yvonne Koenderman, Jelmer van Lenteren, Edwin de Voigt, Luuk Imhann en Sanne van Balen.

Een zeer gevarieerd aanbod aan verschillende stijlen van poëzie, Jelmer met een bijzondere herinnering aan zijn geboortedorp Maasdijk, Yvonne met mooie persoonlijke poëzie, Edwin met zijn typernde taalkundige gedichten met een twist, Luuk met soms bijna surrealistische poëzie en Sanne met treurige en vrolijke poëzie.

In het kader van de Week van de Alfabetisering en de opening van het Taalhuis in de naastgelegen bibliotheek had Vluchtelingenwerk MaasDelta gevraagd of een aantal vluchtelingendichters deel kon nemen onder de titel Verborgen Gedichten. Uiteraard kon dat en in dat kader traden dichters op uit Iran (Shoku Tajammoli), Palestina (Abu Omar Ramadhan), Soedan (Mohammed Abdulmaruf) en Eritrea (Negash Mohamed). De gedichten werden in de eigen taal voorgedragen en de vertaling werd daarna voorgedragen door Lisa Heinsohn.

Na deze dichters was er een hommage aan de vorig, jaar november overleden, Bosnisch-Kroatische dichter uit Maassluis Hrvoje Pero Senda. Ik las een tekst voor van Lida Kersten, vriendin en oud collega van Pero en Margarita Mena en Juan Heinsohn-Huala droegen beide een gedicht voor van Pero.

Op het open podium Piet Hardendood (initiatiefnemer van Dichterskring.nl) met eigen poëzie en Jelle Ravestein op met zijn poëzie.

De muziek werd verzorgd door Ágabága, een duo (gitarist en zangeres) uit Hatvan Hongarije.

Hieronder de foto’s van een geslaagde middag ( van Jan Buijse en Wouter van Heiningen)

.

2014-09-14 14.38.23

 

PP2

 

PP3

 

2014-09-14 13.52.18

 

2014-09-14 14.05.59

 

PP6

 

2014-09-14 14.19.27

 

2014-09-14 14.42.27

 

2014-09-14 15.13.28

 

Juan Heinsohn Huala

Verblijf op papier

Een van de gedichten uit de bundel van Juan Heinsohn Huala die mij bijzonder intrigeert en dat ik één van de mooiste gedichten vind in deze prachtige bundel is het volgende:

je zei
je bent ernstig
en zwaarmoedig

ik streef naar diepgang

dat is helder
maar wie gaat jou straks
omhoog halen
als je blijft graven?

Presentatie ‘Verblijf op papier’

Juan Heinsohn Huala

.

Op zaterdag 28 februari 2009 presenteert uitgeverij Douane de nieuwe dichtbundel van een bevriende dichter, Juan Heinsohn Huala, Verblijf op papier, in het theater in de kelder van boekhandel Selexyz Donner aan de Lijnbaan 150 te Rotterdam. Aanvang 15.00 uur.

In zijn nieuwe bundel laat Juan zien dat taal en poëzie weerloos en onverslaanbaar kunnen zijn, zwak en krachtig tegelijk. Hij laat daarmee een geluid horen dat anders klinkt- de schrille klank van mensen en woorden in levensgevaar, in zijn eigen Chili, in Nazi-Duitsland, in Palestina, overal. De poëzie: een schuilplaats voor de mens?

Verblijf op papier laat in vogelvlucht, in geserreerde, even trefzekere als mysterieuze bewoordingen zien dat ons verblijf als mensen en het verblijf van woorden even kwetsbaar zijn: in beide gevallen is sprake van ‘een verblijf op papier’ dat ingetrokken of verbrand kan worden. Maar de poëzie is óók onkwetsbaar, zoals het kerngedicht ‘poëzie’ laat zien:

.

Poëzie

wat de vrees de wond en
de afstand overleeft

een hand die je uit de nacht trekt
je voedt

het leven zoekt zijn toevlucht in haar
wordt sterker

de bestemming van de woorden:
meer zijn dan de bestemming van ons.

.

 

"Bij een dichter denk je toch aan iemand anders"

Verslag van een debuut

Op zaterdag 22 december was dan eindelijk de presentatie van het debuut van Wouter van Heiningen en Ruben Philipsen. Hun boek ‘Zichtbaar alleen’ werd gepresenteerd voor een zaal met zo’n 100 belangstellenden.
De middag werd geopend door burgemeester Karssen van Maassluis die in zijn openingswoord aanhaalde dat hij zelf uit de boekenwereld afkomstig was. Poëzie is een kleine maar belangrijke markt, sprak hij. Ook sprak hij zijn verwondering uit over het feit dat Wouter als Dichter ging debuteren. Dichters dat zijn meestal wat warrige types met rommelig haar en erg op zichzelf. Daar kon hij zich bij Wouter niets bij voorstellen. Zijn favoriete gedicht (Zichtbaar alleen, het titelgedicht) werd na zijn toespraak vertolkt door zangeres/celliste Wilma Paalman. Zij had voor deze gelegenheid twee gedichten op muziek gezet.
Hierna was het de beurt aan uitgeefster Henriette Faas. Zij sprak over het proces van het maken van het boek, dat ze te maken had met twee mensen, de een een perfectionist en de ander heel nuchter. Dat juist deze combinatie werkt bleek uit haar woorden dat dit een prachtig, met veel zorg omgeven boek had opgeleverd. Ook ging zij nog in op de titel. Voor uitgevers is het belangrijhk dat er niet al een boek is met dezelfde titel. Zij had de titel gegoogeld en daar bleken vele hits te zijn op zichtbaar alleen maar telkens met een komma tussen de zichtbaar en de alleen.
Daarna was het woord aan Wouter.
Hij refereerde aan het voorpagina artikel dat in de Kersteditie van de Schakel (Maassluise courant) was verschenen. In dit interview verteld hij dat hij met zo min mogelijk woorden zo veel mogelijk probeert te zeggen maar dat in het dagelijks leven hij juist heel veel woorden gebruikt. Ook in deze speech zou hij zichzelf geen beperkingen opleggen.
Daarna vertelde hij over de ontdekking die hij deed op 15 jarige leeftijd. Toen schreef hij zijn eerste gedichtje (een heel slecht gedichtje zo melde hij). Vanaf dat moment wist hij dat gedichten schrijven zijn ding zou worden, met een paar goed gekozen woorden zoveel mogelijk zeggen. In de jaren die volgde zou hij nog vele gedichten schrijven, heel veel slechte ook maar in de loop der tijd had hij zichzelf verbeterd en had hij zijn eigen stijl ontwikkeld die goed genoeg was om mee naar buiten te treden.

Hierna vertelde Wouter over de werkgroep Letteren waarvan hij deel uitmaakt. Deze werkgroep heeft de afgelopen jaren vele projecten georganiseerd in Maassluis rondom poëzie. In eerste instantie met het sociaal maatschappelijk werk, de werkgroep PICO (project InterCulturele Ontmoetingen) en later met de mensen uit de huidige bezetting. Hij vertelde ook dat hij met deze werkgroep in contact was gekomen met Henriette Faas, als dichter en als uitgever. Zij heeft in 2006 de bundel Dichter in de buurt uitgegeven waarvoor amateur dichters en scholieren gedichten hadden geschreven.
Wouter sprak de hoop uit dat onder deze scholieren er 1 of 2 zouden zijn die dezelfde ontdekking hebben gedaan die hij deed op zijn 15e jaar.
Daarna riep hij de werkgroep leden naar voren (Lida Kersten, Henk Kuipers, Juan Heinsohn, Otto Zeegers en de afwezige Pero Senda) en overhandigde hij de eerste exemplaren van het boek aan hen.
Tot slot droeg hij een tweetal gedichten voor.
Hierna vertolkte Wilma Paalman op bijzondere wijze het gedicht Luiheid (uit de 7 hoofdzonden) en sloot Henriette het officiële gedeelte.
Wouter en Ruben namen plaats achter de boekentafel om te signeren.
Het was een prachtige middag met vele mooie ontmoetingen waaraan beide auteurs zeer goede herinneringen zullen bewaren.

.