Site-archief
Geruchten
Dirk Kroon
.
Een van de voordelen van in een stad wonen is dat er altijd wel een boekhandel is met een voorraad poëzieboeken. Nu woon ik om de hoek van één van de grootste boekhandels van Nederland (Paagman) en laten die nu ook een soort boeken outlet hebben. Uit de ‘erven’ De Slegte hebben zij een pandje aan hun toch al grote boekhandel toegevoegd met tweedehands boeken. Ik mag daar graag struinen en afgelopen zaterdag vond ik daar voor een luttele twee kwartjes de bundel van Dirk Kroon getiteld ‘Geruchten’.
Een kleine bundel met 40 gedichten uit 1986. “Actuele liefdeslyriek vindt gemakkelijk een plaats tussen verzen over historische realiteiten en de confrontatie met gekken en genieën, meesters en slaven, vogels en vrienden bijvoorbeeld” zo lees ik in de flap aan de kaft.
Dirk Kroon (Schiedam, 1946) debuteerde met ‘Materiaal voor morgen’ in 1968 en kreeg meer bekendheid na publicatie van zijn bundel ‘Vijf tijdkringen’ in 1982 en ‘Vindplaatsen’ in 1983. Kroon schrijft behalve poëzie ook boeken over schrijvers en dichters zoals M. Vasalis, J. Slauerhoff en J.H. Leopold.
Uit ‘Geruchten’ heb ik gekozen voor het gedicht ‘Geheim’.
.
Geheim
.
Wat je in je hand houdt
ze zeggen dat het steen is.
.
Span je spieren langzaam
tot je vingers niet meer trillen.
.
Hef het hoofd ten hemel
en geef je volle kracht.
.
Wanneer de eerste druppels
ontspringen in je handpalm
.
en vallen – omstanders zullen
volhouden dat het eerst steen was.
.
Dat je een wonder hebt verricht.
.
Muur-, lucht- en landschildering
Waterland
.
Tussen 2004 en 2008 liep het kunstproject ‘Areopagus. muur-, lucht- en landschilderingen’ in Waterland. Dieren hebben plaats moeten maken door uitbreiding van dorpen en steden. De werkgroep Muurgedichten Waterland bracht daarom in de vorm van fraaie muurgedichten een ode aan de dieren die in Waterland geleefd hebben.
In Uitdam, Ilpendam, Monnickendam, Watergang, Broek in Waterland en een aantal andere plaatsen werden gedicht op muren geplaatst van onder andere K. Schippers, Chr. J. van Geel, Tom van Deel en M. Vasalis.
Hieronder zie je een aantal voorbeelden. Voor een volledig overzicht kijk je op http://www.nancykoot.nl/gedichten.html
.
De vogel Phoenix
M. Vasalis
.
Daags na mijn verjaardag kreeg ik over de post een bijzonder cadeau van een vooralsnog anonieme gever. In het pakje dat ik opende zat de bundel ‘De vogel Phoenix’ van M. Vasalis uit 1948. Een prachtig cadeau natuurlijk maar zonder afzender. Ik zou graag de gulle gever bedanken. Laat even weten wie je bent.
Dat ik heel blij ben met dit cadeau mag duidelijk zijn, Vasalis is al langere tijd één van mijn favoriete dichters en zo’n mooie oude bundel is dan een pareltje.
Daarom, als dank voor zoiets moois, deel ik vandaag een gedicht uit deze bundel getiteld ‘Tusschen de lage kamer’.
.
Tusschen de lage kamer…
.
Tusschen de lage kamer met het groote vuur
en buiten, hoog verrezen en bevroren
is maar een dunne muur.
En ‘k weet niet welke zijde ik moet toebehooren.
.
Ik sta bij ’t raam en ruik het dun beslag van kou
langs ’t glas waar ik zoo veel van hou.
De sterren siddren in onzichtbre netten,
zij zijn zoo licht, zoo schuldeloos en vrij
fonklend verkeerend in hun trotsche wetten.
.
En ik weet niet wat mijn eigenlijke wetten zijn,
ik zoek een ver, onmenschelijk en zeker teeken
uit deze wildernis van pijn
en zelve ben ik te verward, te warm, te klein.
.
liefdespoëzie
M. Vasalis
.
In de nieuwe categorie Liefdespoëzie begin ik vandaag met een dichter die vele mooie liefdesgedichten op haar naam heeft staan, M. Vasalis. Hier een gedicht van haar hand zonder titel.
.
*
.
Je gezicht, sluimrend van tederheid
zichtbaar, tastbaar, binnen mij.
O lief, lief, lief, zeg het, zeg ik
en de lippen beven even
en de ogen, met de wimpers,
gaan even dicht
.
Uit: Vergezichten en gezichten, Amsterdam, 1954
.
Sub finem
Karin Visser
.
Op 3 juni is mijn collega Karin Visser overleden aan de gevolgen van borstkanker. Karin was directeur van de bibliotheek Schiedam en op haar rouwkaart staat een gedicht van M. Vasalis ‘Sub finem’.
Als eerbetoon aan Karin plaats ik hier het gedicht ‘Sub finem’.
.
Sub finem
En nu nog maar alleen
het lichaam los te laten-
de liefste en de kinderen te laten gaan
alleen nog maar het sterke licht
het rode, zuivere van de late zon
te zien, te volgen-en de eigen weg te gaan.
Het werd, het was, het is gedaan.
Aan een boom
M.Vasalis
Aan een boom in het Vondelpark
Er is een boom geveld met lange groene lokken.
Hij zuchtte ruisend als een kind
terwijl hij viel, nog vol van zomerwind.
Ik heb de kar gezien, die hem heeft weggetrokken.
O, als een jonge man, als Hector aan de zegewagen,
met slepend haar en met de geur van jeugd
stromende uit zijn schone wonden,
het jonge hoofd nog ongeschonden,
De trotse romp nog onverslagen.
.
Vasalis vs Moors
Nu u!
.
In de bijzonder aardige bundel Nu u! uit 2009, van literair productiehuis Wintertuin staan gedichten uit de Nederlandse canon, die op verzoek herschreven zijn door dichters van nu.
In 2012 schreef ik er al eens over en in mijn boekenkast zoekend kwam ik de bundel weer tegen. Daarom vandaag nog een mooi voorbeeld van een gedicht van M. Vasalis, ‘De idioot in het bad’ (uit Parken en woestijnen, 1940) dat door Els Moors is herschreven.
.
En elke keer, dat hij uit ’t bad gehaald wordt,
en stevig met een handdoek drooggewreven
en in zijn stijve, harde kleren wordt gesjord
stribbelt hij tegen en dan huilt hij even.
.
En elke week wordt hij opnieuw geboren
en wreed gescheiden van het veilig water-leven
en elke week is hem het lot beschoren
opnieuw een bange idioot te zijn gebleven.
.
M. Vasalis
.
Achter het kniehoge hek liggen velden
zwart van de papaver
en overal aan de kant van de weg liggen lijken
die aarzelen net als hij
en net zoals het licht
.
’s ochtends
.
soms ziet hij ze dansen – de anderen – tussen korenbloem en kamille
ze gaan duizelig maar duizelig waarvan?
hij kan alleen zichzelf omarmen
en hij smoort steeds dezelfde schreeuw
is dat mijn hand? ik zie hem altijd
.
voor het eerst
.
Els Moors
Met dank aan
Met dank aan Tzum.info en Wintertuin
Poëziecafé De Leestafel
Nieuw initiatief
.
Gisteravond was de eerste editie van poëziecafé De Leestafel in bodega De Posthoorn aan het Lange Voorhout in Den Haag. Ik was gevraagd voor te komen dragen. Maar voordat de dichters en muzikanten van start konden gaan werd eerst een gedicht van M. Vasalis onthuld aan de glaswand van het terras van De Posthoorn.
.
Hierna was het de beurt aan achtereenvolgens Maarten Willems, Henny Gusta, Niels Landstra (begeleid door Wout Kwakernaat), Inge Tielman en ik zelf. In een goed gevulde bodega was de sfeer uitstekend. Het publiek dat in grote getale aanwezig was kon van heel verschillende poëzie genieten. Voor een eerste editie een goed succes. De organisatoren Will van Sebille en Anna Djerek, verdienen alle lof voor dit initiatief.
.
Eb
.
Ik trek mij terug en wacht.
Dit is de tijd die niet verloren gaat:
Iedre minuut zet zich in toekomst om.
Ik ben een oceaan van wachten,
waterdun omhuld door ‘t ogenblik.
Zuigende eb van het gemoed,
dat de minuten trekt en dat de vloed
diep in zijn duisternis bereidt.
Er is geen tijd. Of is er niets dan tijd?
.
M. Vasalis
Gedicht
.
Omdat het zo’n prachtig gedicht is.
.
Zoals een hond, verdrinkend in zijn redders handen bijt,
bijt mijn gevoel de reddende gedachte,
dat deze nood voorbij gaat en dat zulke nachten
eenmaal weer zullen blussen in de tijd.
.
Het eerst verdronkene is de verwachting,
de hoop zieltoogt. Maar de herinnering
vecht het hardnekkigst. Lieveling!
.
Uit: Vergezichten en gezichten, 1963
Met dank aan gedichten.nl
.
Met ingehouden stem
Sotto Voce
.
Vandaag was ik me aan het voorbereiden op een kunstveiling van de Kunstuitleen Maassluis waar ik veilingmeester mag zijn. Een kunstwerk was genaamd Sotto Voce en dat deed me denken aan het gelijknamige gedicht van M. Vasalis (pseudoniem van Margaretha Droogleever Fortuyn-Leenmans 1909-1998). Ik zocht het gedicht op en was opnieuw onder de indruk van de indrukwekkende inhoud. Daarom hier dit mooie gedicht.
.
Sotto voce
Zoveel soorten van verdriet,
ik noem ze niet.
Maar één, het afstand doen en scheiden.
En niet het snijden doet zo’n pijn,
maar het afgesneden zijn.
.
Nog is het mooi, ’t geraamte van een blad,
vlinderlicht rustend op de aarde,
alleen nog maar zijn wezen waard.
Maar tussen de aderen van het lijden
niets meer om u mee te verblijden:
mazen van uw afwezigheid,
bijeengehouden door wat pijn
en groter wordend met de tijd.
.
Arm en beschaamd zo arm te zijn.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 