Site-archief
Bij gebrek aan piano
Paul Cox
.
Eerlijk gezegd had ik van de Vlaamse dichter Paul Cox (1946) nog nooit gehoord. Tot ik in Brugge een bundeltje van hem tegenkwam in een boekenwinkel. Deze bundel ‘Bij gebrek aan piano’ uit 2014 is voor zover ik het heb kunnen terugvinden zijn 6e bundel. Hij debuteerde in 2003 met de bundel ‘Niemand kon dit weten’ bij het Poëziecentrum Gent. Hierna verschenen nog ‘De morgen van het paard’ (2005), ‘Genade met wijnvlek’ (2007), ‘Herinneringen aan morgen’ (2010) en ‘Ik zweeg daarover’ (2012). Na de bundel ‘Bij gebrek aan piano’ heb ik verder geen publicaties van zijn hand kunnen ontdekken.
Op jonge leeftijd behaalde hij de poëzieprijs van de stad Genk, maar later wilde hij om principiële redenen niet meer aan wedstrijden deelnemen. Door zijn argwaan voor traditionele uitgeverijen heeft hij vele jaren zijn gedichten vooral tentoon gesteld, gedecoreerd met eenvoudige aquarelvlekken of pentekeningen. Wel trad hij onder meer op in het gezelschap van Herman De Coninck, Miriam Van hee en Gerrit Kouwenaar. Later haalde vrienden hem over om toch zijn poëzie te publiceren en daar kwamen dus 6 bundels van. Naast dichter is Cox kunstenaar, net als zijn vader was en zijn broers Marc en Manu zijn.
De Bundel ‘Bij gebrek aan piano’ is van tekeningen voorzien door broer Marc die ook voor de omslagtekening en het ontwerp zorgde. Ik koos uit deze bundel het gedicht ‘Winters’ omdat de eerste strofe zo mooi aansluit bij deze winter.
.
Winters
.
Omdat het ook deze winter
winter hoort te zijn
hoewel het maar niet sneeuwen wil
of vriezen
.
denk ik terug aan voorgaande winters
waarin we samen
sneeuwmannen maakten,
met sleden door de lege gladde straten
slierden,
.
met gebreide wanten en rode neuzen
kinderen leken
tegen een wit decor
dat toen nog winters was
met steeds meer en dikker vlokken
.
tot er uiteindelijk niets meer zichtbaar was,
geen boom, geen huis, geen lucht,
niets meer
dan wat we dachten.
.
Schapen poëzie
Poësheep
.
In 2002 verwierf Valerie Laws wereldwijde bekendheid toen ze een North Arts beurs kreeg , voor een project dat een brug moest slaan tussen kunst en wetenschap, voor het creëren van willekeurige poëzie en tegelijkertijd als illustratie van de werking van het universum.
De schapen, uit de kudde van Donald Slater van Whitehouse Farm Centre, Morpeth, Northumberland, werden bespoten, met behulp van de verf waarmee boeren van oudsher hun kuddes markeren, met de woorden van een “haik-ooi”:
CLOUDS GRAZE THE SKY;
BELOW, SHEEP DRIFT GENTLE
OVER FIELDS, SOFT MIRRORS,
WARM WHITE SNOW.
.
Daarna werden de schapen losgelaten om te gaan grazen en nieuwe poëzie ontstond terwijl ze in verschillende formatie rondliepen. Deze formaties werden genoteerd en dat werden de volgende gedichten”:
SNOW CLOUDS THE SKY,
GENTLE SHEEP GRAZE;SOFT WHITE MIRRORS BELOW
DRIFT WARM.WARM DRIFT, GRAZE GENTLE,
WHITE BELOW THE SKY;
SOFT SHEEP, MIRRORS,
SNOW CLOUDS.SHEEP BELOW DRIFT,
SOFT SNOW CLOUDS;
WARM MIRRORS GRAZE
WHITE,THE SKY GENTLE.
.
Niet alleen produceerde de schapen “random” of toevallige poëzie (een vorm die Valerie sindsdien verder is gaan onderzoeken onder andere met poëzie Bingo en strandballen in een zwembad), ze demonstreerde ook de principes en uitgangspunten van de kwantum mechanica. Of zoals Valerie het omschreef: Kwantum mechanica is een onderdeel van de Natuurkunde dat voor de meeste mensen niet is te bevatten omdat het tegen het logische denken in gaat. Toevalligheid en onzekerheid staan in het centrum van hoe de wereld is samengesteld en is moeilijk voor mensen die gewend zijn volgens regels te leven. Daarom heeft zij de principes van de kwantum mechanicagebruikt om het toeval te onderzoeken op een poëtische manier met gebruik van schapen.
Hoewel het een zeer serieus project was vond Valerie het geen probleem dat sommige verslaggevers het niet te serieus namen; sommige gedichten zijn ook bedoeld om mensen aan het lachen te maken. Donald Slater, de eigenaar van de schapen, was blij dat na de uitbraak van mond en klauwzeer, zijn branche nu weer eens positief in het nieuws kwam.
Valerie publiceerde na dit project een collectie met schapen poëzie. Voor meer over dit project lees je http://www.valerielaws.co.uk/publications/qsheep.html
ZICHTBAAR ALLEEN 