Site-archief
Lobbertang
en de notlebbarg
.
Al eerder schreef ik hier over bijzondere versvormen (meestal light verse en vaak bedacht door Drs. P.) als de hexaduade, de villanelle en de Katja. Vandaag de Lobbertang en de notlebbarg.
De lobbertang is, net als de grabbelton in principe een vijfregelig versje (pentameter, abaab, waarbij a vrouwelijk en b mannelijk rijm). Het laatste rijmwoord bevat alle letters drie in de voorafgaande rijmwoorden optreden. Als uitbreiding boven de grabbelton, geldt als eis dat het eerste rijmwoord een anagram van het laatste is.
De grabbelton is een vinding van Drs. P. De notlebbarg is nog moeilijker te maken want hierbij is het eerste rijmwoord een palindroom van het laatste rijmwoord.
Hieronder een voorbeeld van een notlebbarg van Drs. P.
.
O, mocht ik dat moment weer eens doorleven
.
Meer voorbeelden van de labbertong en andere light verse versvormen lees je op http://www.hetvrijevers.nl
.
Rijmende endjes
Of de bouts-rimés
.
Binnen de vaste versvormen zijn er vele mogelijkheden en er komen er ook nog steeds bij. Een leuke variant is de bouts-rimés of de rijmende endjes. Dit is een poëtisch spel waarbij men de rijmwoorden van een gedicht neemt en hiermee een volledig nieuw gedicht maakt. Bouts-Rimés is bedacht door de, verder onbelangrijke, 17e eeuwse Franse dichter Dulot, van wie verder geen werk bewaard is gebleven. Hij klaagde ooit dat hij was beroofd van 300 sonnetten. Toen zijn omgeving hierover nogal verbaasd was (over het aantal) verklaarde hij dat het hier louter ging om de rijmwoorden en dat hij de sonnetten later zou schrijven. In die tijd vond men dat reuze amusant en wat Dulot als serieuze zaak had gedaan (het opschrijven van rijmwoorden om daar later sonnetten van te maken) werd als spel een hit en bleef dit tot ver in de 18e eeuw.
.
In Nederland heeft (wie anders) Drs. P. zich aan deze vorm overgegeven maar ook Remko Koplamp op de rijmwoorden van een sonnet van Jean Pierre Rawie. Hieronder zie je waar zo’n bout-rimés toe kan leiden.
.
Kringloop
Wij hebben ook vannacht weer niet geslapen,
wij hadden wel wat anders aan ons hoofd:
we leken even voor elkaar geschapen,
en alle leugens werden weer geloofd.
Toch hebben we zeer van elkaar gehouden,
het is gekomen als het is gegaan;
verder blijft alles altijd bij het oude:
de Moor kan gaan hij heeft zijn plicht gedaan.
Er stonden ’s morgens mannen in de bomen
en zaagden zinvol in de takken rond.
Ik ben gegaan zoals ik ben gekomen,
maar met de smaak van sterven in mijn mond.
Ik heb dus ook vannacht weer niet geslapen
Die hele wedstrijd bonkte door mijn hoofd
We hadden toch een kans of vier geschapen
En eventjes had ik erin geloofd
Ik heb een poos de moed erin gehouden
(Er zijn wel twintig biertjes doorgegaan)
Maar nu is alles verder bij het oude
De fan kan gaan, hij heeft zijn plicht gedaan
Ik haal de vaantjes morgen uit de bomen
Nu hang ik futloos nog een dagje rond
Dan zal ik gaan zoals ik ben gekomen
Maar met een wrange nasmaak in mijn mond
Remko Koplamp
Versvormen
Van hexaduade tot villanelle
.
In mijn zoektocht naar de uithoeken van de poëzie kwam ik op een website van google terecht met versvormen. Op deze website https://sites.google.com/site/versvormen/home is een enorm aantal versvormen bijeen gebracht en uitgelegd. Bekende versvormen als de ballade, de limerick en de ollekebolleke staan erbij maar ook voor mij volledig onbekende versvormen als de rimas dissolutas (bekend van de Provençaalse troubadourzang), de Balassi stanza (coupletvorm vernoemd naar de Hongaarse dichter Balint Balassi) en de rupsband (bedacht door Drs. P.).
.
Om een mooi voorbeeld te geven van zo’n onbekende versvorm met een gedicht hieronder een voorbeeld van de Aquariumvorm. Deze door Drs. P. bedachte vorm kent 5 regels, een rijmschema abcdb en in de 4e regel een vierlettergreping woord met klemtoon op de 2e lettergreep.
.
Hij groeit op schrale grond,
Hij smaakt ook wel
Betamelijk.
Hij bracht de Kasha aan de Rus,
Polenta de Romein.
Bij ons smaakt hij
Gemenelijk
Daarnaast is hij volstrekt geschikt
Als hypertensie-kruid;
Voorkomt wellicht
Spataderkous,
Hij minimeert gevolgen
Van straling door atoom.
Mij trekt meer de
Verruk’lijkheid
Van blini’s met veel room!
.
ZICHTBAAR ALLEEN 