Site-archief
Topdog
Anne van Amstel
.
Ik las in de bundel ‘Trapezista’ van Anne van Amstel (1974) het gedicht ‘Alfaman’ en ik moest meteen aan mijn gedicht ‘Mannenman‘ denken. Hoewel anders van aard en toon gaan beide gedichten over een soort man dat, naar het schijnt, langzaam aan het uitsterven is. Ik geloof dat niet, dit soort mannen zullen er altijd zijn. En er zullen altijd, zo nu en dan, gedichten over worden geschreven.
Anne van Amstel studeerde maar liefst in drie richtingen af ( Engelse letterkunde, klinische psychologie en gezondheidszorgpsycholoog) en is werkzaam als hoofddocent aan de RINO in Amsaterdam, maar debuteerde desondanks in 2004 met de dichtbundel ‘Het oog van de storm’. In 2009 verscheen de bundel ‘Vlinderslag’ waarbij een CD zat met het gelijknamige poëzie- en slagwerkprogramma dat ze samen met Rob Kloet ontwikkelde. In 2007 won Anne de VU-podium poëzieprijs en in 2015 een schrijversbeurs in de categorie poëzie van Hollands Maandblad.
Haar werk verscheen in verschillende verzamelbundels en (poëzie-)tijdschriften als De Tweede Ronde en Hollands Maandblad. In 2016 verscheen haar bundel ‘Geef me nu ik wil’ en in 2022 de bundel ‘Trapezista’ waar dus het gedicht ‘Alfaman’ in is opgenomen.
.
Alfaman
.
alfaman al wat stram in de schouders
maar ongeslagen want zonder rivalen
.
spiegel ik je koude blik
dan spijt het je dat je niets voelt
.
je leeuwinnen zouden doden
als ze konden maar klauwen naar
zweepslag naar woorden naar lucht
.
geef me een lange haal van je tong
laat me lui tegen je aan liggen
tot je brult tot je gromt
.
wie zoekt er warmte
in de vacht van een leeuw
les lions ont peur aussi hein
.
ja ook leeuwen zijn bang
maar nog het minst in de slipjas
van mijnheer de dompteur
.
Reisgenoten
20 jaar poëzietijdschrift Awater
.
In 2002 richtte Gerrit Komrij, destijds Dichter des Vaderlands, het poëzietijdschrift Awater op. Een tijdschrift om de Nederlandstalige poëzie toegankelijk te maken voor een breed publiek. Nu, 20 jaar later, komt Awater met een bloemlezing van dichters die de afgelopen 20 jaar aan het tijdschrift hebben meegewerkt. De bloemlezing is getiteld ‘Ik vond vele reisgenoten’ en ik kreeg hem bij mijn abonnement op dit tijdschrift met het zomernummer van 2022 meegestuurd.
De bundel wordt ingeleid door Myrte Leffring en bevat 20 gedichten van bekende dichters die een gedicht schreven rond het thema ‘Ik zoek een reisgenoot’ het motto van het gedicht ‘Awater’ van Martinus Nijhoff uit 1934 (waar het tijdschrift naar vernoemd is). Zoals op het achterflap te lezen staat is het resultaat een rijk scala aan poëtische bestemmingen, met de nodige obstakels én prachtige uitzichten onderweg.
Als er voor mij één ding blijkt uit deze jubileumbundel dan is het dat de poëzie in Nederland (en de andere Nederlandstalige gebieden) leeft en veelzijdig is en dat er voor een poëzietijdschrift altijd ruimte is. Wat mij betreft op naar het volgende jubileum.
Onder de deelnemende dichters in de jubileumbundel grote bekende dichtersnamen en een enkele wat minder bekende. Ik koos voor het gedicht ‘Een wat langere reis’ van Jan Glas (1958) een Gronings beeldend kunstenaar, schrijver, dichter, zanger, fotograaf en redacteur van het Groningse tijdschrift Krödde. Ik koos dit gedicht omdat de laatste strofe mij heel erg deed denken aan het gedicht ‘Mannenman’ dat ik schreef in 2013.
.
Een wat langere reis
.
Voor een wat langere reis zoek ik gezelschap.
Een ezel. Een met harde hoefjes. Sterk, koppig en lief.
.
Een metgezel om de bevroren uren in te halen.
Om samen op te trekken door ons laagland
en te krabbelen in de bergen over steile paadjes
langs geïsoleerde dorpen waaruit rook kringelt.
Af en toe iets zeggen.
.
Wat ik te bieden heb, ik val met de deur in huis:
ik ben een truffel, opgegraven door een varken.
Heb slanke handen en haal honden aan. Een eenling
.
met weinig ambities. Ik hoef geen man te zijn.
Ik wil er eentje spelen.
.
Poëzie en Muziek in de Hof
WAK Festival
.
Afgelopen zaterdag was in de Hof van Wouw in Den Haag het eerste WAK festival in het kader van de week van de amateurkunst. Georganiseerd door Cultuurschakel en GMTekst van Geraldina Metselaar. De eerste keer dat dit festival georganiseerd werd en wat mij betreft zeker voor herhaling vatbaar. 6 dichters, 5 koren en een fanfareband waren te zien en te beluisteren op dit soepel georganiseerde, en mede door het prachtige weer, succesvolle festival.
De dichters (en 1 troubadour) die optraden waren in volgorde van opkomst: Simon Mulder, Wouter van Heiningen, Antoinette Sisto, Paulina Vanderbilt, Luuk Imhann en Martijn Breeman (troubadour).
Een zeer kleurrijk gezelschap met heel uiteenlopende poëzie. Simon Mulder, een dandyachtige verschijning, kwam prachtig tot zijn recht in deze historische omgeving met zijn verzen, Antoinette Sisto wist met haar mooie, breekbare poëzie de hof stil te krijgen, Paulina Vanderbilt bracht een paar Engelstalige gedichten (zij heeft 18 jaar in Schotland gewoond) en een paar prachtige gedichten over haar dochter in het Nederlands, Luuk Imhann deed het op zijn eigen, bijna surrealistische manier met wonderbaarlijke maar bijzondere poëzie en Martijn Breeman wist met zijn liederen het publiek te ontroeren en op te vrolijken in een stijl die mij nog het meest deed denken aan die van Cornelis Vreeswijk. Zelf bracht ik wat nieuwe gedichten en wat oudere waaronder ‘Noodzaak van het gunnen’ over cultuur (uiteraard), ‘Mannenman’ en een gloednieuw gedicht ‘Zwart-wit’. Hieronder kun je zien waar wij dichters zicht op hadden (publiek).
.
.
Van Antoinette Sisto kreeg ik haar laatste bundel ‘Dichter bij de dagen’ die ik zondag in het zonnetje heb zitten lezen. Een persoonlijk verslag in gedichten in een sobere maar heldere stijl. Gedichten die je vaker wil lezen om alles goed in je op te kunnen nemen. Uit deze bundel één van de mooiste gedichten wat mij betreft ‘Koorts”.
.
Koorts
.
Steevast daagden we elkaar uit
jij, de late avond en ik
.
Moeiteloos werd je mijn minnaar
met filter deluxe sigaretten
gesprekken aan tafel
die zich uitstrekten
tot bank of bed.
.
We schiepen nieuwe werelddelen
met elkaar, oceanen kleurden we in
vol gedachten
blauwe wolkenloze verwachting.
.
Een hemels visioen
van zwarte stranden, kokospalmen
heet zand dat schuurde
tussen onze tenen.
Het kwik steeg tot boven veertig.
.
Jij, de late avond en ik:
.
we vlogen over hooggebergten
heen en over schiereilanden
Jij, die geen hoogtevrees kende
noch grijze golven van heimwee.
.
Simon Mulder en Martijn Breeman
Paulina Vanderbilt
Luuk Imhann
Antoinette Sisto
Wouter
.
Het was geweldig!
Verslag van een poëziefestival
.
Op zaterdag 15 en zondag 16 maart organiseerde stichting Verzet de Zinnen in Delft het groots opgezette poëzie- en muziekfestival Dichter aan de Bar. Ook ik mocht als dichter deelnemen en hier volgt een persoonlijk verslag van twee bijzondere dagen.
Zo’n 40 a 50 dichters en muzikanten namen deel aan dit festival, dat zich door de hele binnenstad van Delft afspeelde. In cafés, eetcafés, restaurants, modewinkels, een platenzaak, een Vintage store, een kunstwinkel, de boekhandel, de bibliotheek DOK, een van alles en nog wat winkel en zelfs op de rondvaartboot werd voorgedragen en gemusiceerd. Zelden werd Delft op zo’n grote schaal onveilig gemaakt door dichters en musici. Vanuit het hoofdkwartier Kadmium aan de Koornmarkt werd dit zooitje ongeregeld op deskundige en enthousiaste wijze de stad in gestuurd door Menno, Hans, Polly en nog een aantal mensen die speciaal voor dit festival hun medewerking hadden toegezegd.
Van zaterdag 1 uur tot zondagavond 6 uur vonden heel veel optredens en voordrachten plaats. De veelal in geel/zwarte t-shirts gestoken dichters en musici vermaakten het Delftse publiek (en dat van buiten Delft) op hun kunsten. Zelf mocht ik op zaterdag met Gijs ter Haar en Trudy van der Wees op pad onder leiding van onze stadsgids Linda Ammerlaan. Een bijzonder drietal met elk zijn/haar eigen manier van dichten en voordragen. Met als één van mijn persoonlijke hoogtepunten de rondvaart door de Delftse grachten waarbij Gijs de paar buitenlandse gasten trakteerde op een gedicht van William Butler Yeats in het Engels én op ‘I carry your heart’ van E.E. Cummings, een van mijn lievelingsgedichten.
Zaterdag eindigde voor mij in Kadmium waar ik 20 minuten lang het publiek mocht vermaken met mijn poëzie. Zondag bestond mijn team uit twee muzikanten, Teus en Michel van Tee Bee Brown & friends, wederom Trudy van der Wees en als stadsgidsen Gerard Jellema en Joke Kouwenhoven. Gaande de voordrachten groeiden dichters en muzikanten naar elkaar toe en de laatste keren dat ik mijn gedicht ‘Mannenman’ deed werd ik muzikaal begeleid door ofwel Michel op de mondharmonica of Teus op de gitaar. Persoonlijk hoogtepunt van de zondag was het stil krijgen van 5 zeer luidruchtige mannen en 2 misschien nog wel luidruchtigere vrouwen in biercafé Doerak met ‘Mannenman’ en mijn drieluik ‘Reasons to be cheerful part 1,2 en 3’.
Het waren kortom twee fantastische dagen en als de organisatie over twee maanden is uitgerust van al het werk dat er in is gaan zitten en ze met veel genoegen nog kunnen nagenieten van al dit moois, hoop ik dat ook volgend jaar Delft weer een weekend onveilig gemaakt zal gaan worden in woorden en muziek.
.
Mannenman (nieuw gedicht)
Man
.
Als je, zoals ik, het grootste gedeelte van je leven werkt en leeft tussen voornamelijk vrouwen, zou je met enige verwondering naar het fenomeen mannenman kunnen kijken. Een mannenman, met een eigen plek in de schuur of garage (the mancave), die het liefst de hele dag doorbrengt met andere mannenmannen.
Ik probeer het fenomeen te begrijpen, heb er zo mijn gedachten over maar een mannenman zal ik wel nooit worden. Vanuit deze gedachten komt het volgende gedicht.
.
Mannenman
.
Was ik maar een mannenman
zo’n bonkig stuk vreten met een mannengrot
in zijn schuur of garage, ver weg van zijn vrouw
vissend, hikend, klimmend of fietsend
met vrienden, drinken en lachen om niets en alles
het leven in overzichtelijke stukken gerangschikt
.
Had ik aan mannenvriendschappen maar genoeg
voetbal op zondag, eten volgens de schijf van drie
aardappelen, vlees en groenten en vooruit, op vrijdag
nasi, pizza’s of friet en bij de eerste zonnestralen
grote stukken vlees op de barbecue en ongecompliceerd
op zaterdag de auto naar de wasstraat
.
Wat je ogen zien maken met je handen, zoals
mijn vader vroeger, direct praktisch aan de slag
’t liefst met andermans ideeën
Zweten, vreten en daarna zuipen en alleen
wat voelen als je per ongeluk verkeerd slaat
met je hamer, op je duim
.
Was ik maar een mannenman, zo nu en dan, even
.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 