Site-archief

Twiet twiet

Muggen zoemen, vogels fluiten

.

Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is. Jan Hanlo wist het al toen hij zijn fameuze gedicht ‘Mus’ schreef. Verander 1 letter en die Mus is een Mug. De nieuwe Mugzine #22 wordt voor een groot deel gevuld door gevogelde vrienden. ‘Vogels tellen’ van Rosalie Vogelaar, Rogier Cornelisse van ‘Dagvogels’ een Luule met een dwaasgier, eenden van Jeroen van Wijk, gierzwaluwen in het voorwoord en korte snedige gedichten van de Vlaamse dichter Roger de Neef.

De zomer begint bij #22 van Mugzines. Haal hem in huis, download de webversie of word donateur en ontvang elk nummer op papier. Om tijdens regenachtige zondagmiddagen toch nog even de vogels en daarmee het voorjaar in huis te halen. Om het je nog gemakkelijker te maken hebben we achterop de MUGzine een QR code aangebracht. Wanneer je deze scant word je meteen doorgelinkt naar de donateurspagina.

Niet in de MUGzine dit keer maar wel van een van de bijdragers Rosalie Vogelaar het gedicht ‘Clementines’.

.

Clementines

.

Nooit zal ik zomaar kijken naar mandarijnen

in een schaal. Het zullen clementines zijn

van een zeldzaam oranjegoud. Ik zal zitten

aan de keukentafel en zien hoe de ene zon

van de andere houdt.

.

 

 

Je naam

Dubbelgedicht

.

Het is alweer even geleden dat ik een dubbelgedicht hier plaatste. Een dubbelgedicht zijn twee gedichten van twee dichters die qua inhoud of titel iets gemeen hebben. Zo ook de twee voorbeelden die ik vandaag aan elkaar wil koppelen. Het betreft hier twee gedichten waar je naam een belangrijke rol in speelt.

Allereerst het gedicht ‘Je naam ben ik vergeten’ van dichter Hans Verhagen (1939-2020). In zijn dichtbundel ‘Duizenden Zonsondergangen’ uit 1971 staat het gedicht ‘Je naam ben ik vergeten’ . Daartegenover wil het het gedicht ‘Mus’ zetten dat ik schreef en staat in mijn bundel ‘Zoals de wind in maart graven beroert’ uit 2012. Aan de ene kant is er de naam die vergeten is en aan de andere kant de naam die nooit meer vergeten zal worden. Een mooi thema voor een dubbelgedicht leek me.

.

Je naam ben ik vergeten

.

Ik heb geen naam,

ik heb geen kleren aan,

ik heb geen lichaam.

.

Ik heb jou,

jij hebt mij,

meer hebben we niet nodig,

En mocht je mij niet treffen,

zo zal het altijd zijn,

Maria Magdalena.

.

Mus

.

Ook als je echt zo heet
vergeet ik nooit je naam

.

hoe je wegdook
na een zachte streling van je wang
de rode blos tot diep
in je hals

.

je voorzichtige lach
die de ochtend deed smelten
tot een zee van tijd

.

de dagen dat ik je zocht
in veel te volle straten
en altijd weerkeerde
tot het plaats delict

.

je naam nog korter
dan mijn liefde was gegeven

.

als je echt zo heet

.

 

Een absolute mus

Yvonne Kroonenberg

.

In 2009 was het thema van de Boekenweek ‘Tsjilp Tsjilp, de literaire ZOO’, ik schreef destijds naar aanleiding van dit thema het gedicht ‘Mus’. In het kader van de Boekenweek verscheen toen ook het bijzonder amusante boek ‘Een absolute mus, mussenwoorden in tekst en tekening’, samengesteld door Peter Müller en Bert Keizer. In dit boek worden allerlei woorden waarin het woord mus voorkomt voorzien van een (kort) verhaal of gedicht. Zo zijn er bijdragen over Amusement, Humus, Museum, Musicus, Camus, Hypothalamus en Erasmus. Maar ook het Orgasmus wordt niet overgeslagen. Schrijfster Yvonne Kroonenberg schreef de bijdrage hierbij.

.

Orgasmus

,

Voor de mannen een makkie

voor de vrouw vaak een klus

voor beiden begeerlijk

in liefde en lust

stel je hart hart voor hem hem open

terwijl je liefste je kust

streef dan naar de

hoogste

bereikbare

Mus.

.

Waarover zal ik zingen

Jan Hanlo

.

Jan Hanlo kennen we natuurlijk allemaal van zijn gedichten ‘Mus’ en ‘Oote’. Beide bijzondere gedichten (over de laatste werden zelfs kamervragen gesteld) in een typische Hanlo stijl. Jan Hanlo schreef echter ook zeer toegankelijke en mooie poëzie, denk bijvoorbeeld aan ‘Zo denk ik dat ook jij bent’ en ‘Ik noem je bloemen’, beide intieme liefdesgedichten. Ook ‘Waarover zal ik zingen’ is zo’n voorbeeld. Uit de bundel ‘Verzamelde gedichten’ uit 2006.

.

Waarover zal ik zingen

.

Waarover zal ik zingen
over regenjassen over het lover van geboomte
of zal ik van de liefde zingen

Waarover zal ik zingen over vliegmachines
blinkend aluminium in de zon en blauwe lucht
of zal ik zingen over de liefde

Over auto’s over steden en historie
of zal ik zingen over de liefde

Over vele vreemde dingen
over de gewone
of zal ik zingen over de liefde

Over bloemen over water
over mooie dingen of wat droevig is
of zal ik zingen over de liefde

Over tabak en vriendschap
over geur en wijn
over schepen zeilen meeuwen over ellende
over de ouderdom over de jeugd
of zal ik over de liefde zingen

.

JH

Een absolute Mus

Dolmus

.

Vandaag uit mijn boekenkast de bijzonder fraai vormgegeven bundel ‘Een absolute mus’. In 2009 verscheen dit boek en werd in de Openbare Bibliotheek van Den Haag de gelijknamige tentoonstelling met alle illustraties uit de boek georganiseerd. In dit boek geven 50 illustratoren hun visie over de 50 versies van het woord mus en 50 schrijvers schrijven daarbij hun reactie. Veel woordspelingen, verhaspelingen en creatieve vondsten met mus in dit vermakelijke boek. Dit alles vanuit de wens om de mus ” weer onder de mensen te krijgen”.

Ik heb gekozen voor een gedicht van Patty Scholten bij een illustratie van Gerrit de Jager.

.

Dolmus

.

De bus zit vol, maar waar is de chauffeur?

Die rookt een sigaretje, wat opzij.

Er kunnen best nog een paar klanten bij

en ook een krat met kippen bij de deur.

.

Zijn passagiers wachten gelaten binnen.

Want in de bus wordt het bloedheet en

zonder de airco zit men flink te zweten.

Dus helpen ze met nieuwe klanten winnen.

.

‘Er is een markt in Korbasi vandaag!’

‘Jij hebt een oom in Ankara. kom zeg!’

Er kan geen mus meer bij, de bus rijdt weg.

Maar of de vering het houdt, is de vraag.

.

IMG_1195

absolute mus

 

Mus / sparrow

Jan Hanlo

.

Ik denk dat er maar weinig mensen zijn die het gedicht ‘Mus’ van Jan Hanlo niet kennen. Jan Hanlo (1912-1969) was dichter en schrijver die tot de Vijftigers gerekend wordt maar binnen de Vijftigers was hij een buitenbeentje zoals hij eigenlijk op ieder gebied een buitenbeentje was.

Vanaf 1944 schreef hij gedichten, waarvan met name ‘Oote’ de aandacht trok. Dit klankgedicht (Hanlo sprak zelf van ‘kinderbrabbeltaal’) verscheen in 1952 in het door het rijk gesubsidieerde tijdschrift Roeping. Het blad Elsevier besteedde daar aandacht aan en het VVD-Eerste Kamerlid Wendelaar stelde vervolgens Eerste Kamervragen over de subsidie aan het blad dat Hanlo’s ‘infantiel gebazel’ publiceerde. Dat leverde de nodige publiciteit op.

De rest van Hanlo’s oevre is over het algemeen minder avant-gardistisch dan ‘Oote’. Schoonheid en (kinderlijke) onschuld zijn terugkerende thema’s. Een ander mooi voorbeeld hiervan is het gedicht ‘Mus’ uit 1954.

In 2009 was het thema van de Boekenweek Tsjielp-Tsjielp; de literaire zoo (naar aanleiding van dit gedicht).

Dat het gedicht wordt gewaardeerd blijkt uit het feit dat het niet alleen in Nederland in de openbare ruimte is aangebracht maar zelfs in het buitenland een muur verfraait. In de dierentuin van Dublin is het gedicht in vertaling aangebracht op de Family Farm Farmhouse. Deze tip kreeg ik door van Yvonne van der Haven, waarvoor dank.

Hieronder een aantal voorbeelden van het gedicht met de gemeente waar deze te vinden is.

mus2

Veenendaal

mus1

Leiden

sparrow

Dublin

mus3

Gorinchem (basisschool)

Voor wie niet genoeg kan krijgen van Jan Hanlo: http://ilibrariana.wordpress.com/2012/12/29/herinneringen-aan-jan-hanlo-1912-1969/

Met dank aan Wikipedia

Mus op 123 video

123video

Vanaf nu op 123video te zien mijn videovoordracht van het gedicht Mus.

Kijk op:  http://www.123video.nl/playvideos.asp?MovieID=631300&View=my

123video

Mus op 123video

Mus

Na 13 stemmen op de poll heb ik besloten dat ik Mus ga plaatsen op 123video.

De opname is gereed. Binnenkort de link.

.