Site-archief
Opruiming
Geplaatst door woutervanheiningen
Seamus Heaney
.
De beroemde Ierse dichter, toneelschrijver, vertaler en winnaar van de Nobelprijs voor de literatuur in 1995, Seamus Heaney (1939-2013) heeft vele zogenaamde ‘ding-gedichten’ geschreven. Uitgaand van concrete, vaak agrarische instrumenten uit een ver verleden, werkt de dichter in deze bonkige, aardse teksten toe naar een meer metafysische overweging of historische implicatie. Maar niet uitsluitend agrarische instrumenten, ook het instrument van de dichter, de pen, verwerkte hij in een prachtig gedicht met de titel ‘Digging’ waarin hij zijn pen met (toch weer) de spade van zijn vader vergelijkt.
Maar Heaney schreef ook andere poëzie, zoals sonnetten cycli. In literair tijdschrift Bzzlletin jaargang 30 (2000-2001) zijn een paar gedichten uit sonnettencycli opgenomen in het Engels en in vertaling. De vertalingen zijn het resultaat van de gezamenlijke inspanningen van dichter Frans Hoppenbrouwers, taalwetenschapper Stijn Hoppenbrouwers en literatuurwetenschappers Perro de Jong en Jan Frans van Dijkhuizen. De vertalers schrijven erbij dat de in Bzzlletin gepubliceerde vertalingen niet als een eindproduct beschouwd moeten worden, maar dat het een work in progress is.
Specifieke problemen bij het vertalen, zoals Heaneys Noord-Ierse achtergrond, met z’n talloze dialectwoorden, subtiele halfrijmen (en deze dan omzetten naar gangbaar Nederlands eindrijm) leveren soms grote problemen op, zo schrijven de vertalers en verwijzen hierbij naar andere vertalingen waar dit (in hun ogen) nogal eens mis is gegaan.
Van de twee voorbeelden koos ik het meest toegankelijke gedicht ‘Clearanses 3’ waarbij de titel vreemd genoeg niet is vertaald (opruiming). Hier te lezen in het Engels en in de Nederlandse vertaling.
.
Clearanses 3
.
Geplaatst in Favoriete dichters, Ierse dichtersweek, poëzietijdschrift
Tags: 1939, 1995, 2000-2001, 2013, agrarische instrumenten, Bzzlletin, Clearanses 3, dialectwoorden, dichter, Digging, ding-gedichten, eindrijm, Frans Hoppenbrouwers, gedicht, hgedichten, historische implicatie, Ierland, Iers dichter, Ireland, jaargang 30, Jan Frans van Dijkhuizen, literair tijdschrift, literatuurwetenschapper, metafysische overweging, Nobelprijs voor de literatuur, Noord ierland, Noord-Ierse achtergrond, opruiming, PEN, Perro de Joing, poëzie, poem, poet, poetry, Seamus Heaney, sonnet, sonnettencyclus, spade, Stijn Hoppenbrouwers, subtiele halfrijmen, taalwetenschapper, toneelschrijver, vertaler, work in progress