Site-archief
Women Write Resistance
Dichters in verzet
.
Laura Madeline Wiseman is docente Engelse literatuur en dichter uit Nebraska Lincoln. Zij heeft sinds 2010 zeven poëziebundels uitgebracht waaronder ‘Women write resistance; Poets Resist Gender Violence’ (Hyacinth Girl Press, 2013). In deze bloemlezing wordt poëzie beschouwd als transformerende kunst. Meer dan 100 Amerikaanse vrouwelijke dichters maken het geweld in de Amerikaanse cultuur tegen vrouwen, in geschreven woord zichtbaar. Een kritische inleiding gaat de gedichten vooraf waarin het intellectuele werk van deze dichters zichtbaar wordt, hoe zij de stilte verbreken, hoe zij verstorend werken en hoe zij hun boosheid strategisch inzetten voor verandering. Women write resistance onderscheidt zich door een overtuigende retoriek die de lezer vraagt vooral te handelen.
In deze bloemlezing onder andere werk van Alicia Ostriker, Maureen Seaton, Judy Grahn, Hadara Bar-Nadav, Ellen Bass, Kristy Bowen, Allison Hedge Coke, Jehanne Dubrow, Leslie Adrienne Miller, Khadijah Koningin, Hilda Raz, Evie Shockley, Margo Taft Stever, Judith Vollmer, Rosemary Winslow, Shevaun Branigan en veel, veel meer
Meer informatie over Laura Madeline Wiseman en haar werk kun je vinden op http://www.lauramadelinewiseman.com/
.
Uit het gedicht “Why My Mother is Afraid of Heights” van Shevaun Branigan
.
When he held her by her ankles
upside down on the roof
like she was
a bird he was plucking
.
I wish he doesn’t drop me
I wish this hadn’t
happened,
this being
the molesting, the threats, then
– to come –
the disbelief,
when the girl came forward and said
he made me
touch him,
and she, my mother said, me too,
they told her she was
a naughty girl who just wanted attention
TeekOnMe
Een mooi initiatief
.
Deze week bekeek ik op Facebook wat foto’s en kwam toen een foto tegen die de dichter Daniëlle Danker had genomen tijdens een tentoonstelling . Op de foto was een vrouw te zien met op haar rug geschreven een gedicht. Nieuwsgierig als ik ben heb ik haar een bericht gestuurd met de vraag of ik deze foto mocht gebruiken voor mijn rubriek Gedichten op vreemde plekken. Ik kreeg vrijwel meteen een reactie met het hoe en wat van deze foto.
Want wat wil het geval. Kunstenares Lilith Love heeft een boek gemaakt voor de stichting TeekOnMe, over Risja, een meisje dat lijdt aan de ziekte van Lyme. Op deze wijze wil Stichting TeekOnMe middelen werven voor onderzoek naar de verbetering van de bestrijding van de ziekte van Lyme. Mogelijk krijgt dit voorbeeld navolging bij andere chronische ziekten, waardoor communicatie meer prikkelt en andere doelgroepen worden bereikt.
Toen ik dit las wist ik zeker dat ik hierover wilde schrijven. Nu heb ik al eerder over poëzie op de ruggen van vrouwen geschreven in de rubriek Gedichten op vreemde plekken. Het betrof toen vrouwen van Amerikaanse soldaten die terug kwamen uit de oorlogen waar Amerika bij betrokken is. Deze vrouwen krijgen te kampen met een man die in veel gevallen lijden aan het Post Traumatische Stress Syndroom. Hierover schrijven deze vrouwen gedichten op hun (of elkaars) rug en posten deze op een website om aandacht te vragen voor hun situatie.
Het boek TeekOnMe is eigenlijk iets dergelijks. De foto die in het boek staat van Risja met op haar rug een gedicht van Frans Pollux is in zoverre anders, dat het hier een gedicht van een dichter betreft over de situatie van Risja. Hieronder de foto uit het boek Risja, a story by Lilith, een foto van Frans Pollux die het gedicht aanbrengt op de rug van Risja en het gedicht.
.
De danseres
Er zit een meisje in dit lijf
en dit – dit is haar rug.
Opvallend recht nog
Stug. Taai.
Zoals de dagenrij.
Weer een dag
Weer een lach
die blij haar kamerwereld claimt
over kreunend zuchten heen
leunt ze op haar rechte rug en
één voor één
de benen uit het bed
bijtend, balancerend
net
op tijd bij steun:
pap, mam, rolstoel
of de leuning van
de Mont Ventoux van Risja’s Reuver:
de trap.
In dit lijf een jonge vrouw
die bergen kan bedwingen
die alle dingen die ze
denken kan ook doet
Niet nou; later.
Straks.
Hou moed.
Hou iedereen die twijfelt voor:
Deze danseres danst door
.
.
Mijn hartelijke dank gaat uit naar Lilith Love, Daniëlle Danker en Frans Pollux.
Meer informatie over TeekOnMe is te vinden op: http://teekonme.nl/content/files/crowdfunding-leaflet-2.pdf
Informatie over Lilith Love: http://www.lilithlove.eu
Informatie over Frans Pollux: http://www.franspollux.nl
en natuurlijk bij deze personen op hun Facebookpagina
Op 4 januari geboren
Andreas Altmann en Max Forrester Eastman
.
Op de bijzonder informatieve blog van Romenu is een schat aan informatieve te vinden over schrijvers en dichters. Zo ook hun geboortedag (waarop ze zijn gerangschikt). Zelf ben ik ook te vinden op deze blog maar vandaag 4 januari 2013 is de geboortedag van twee totaal verschillende dichters. Het zijn de Duitse dichter Andreas Altmann (1963) en de Amerikaanse dichter Max Forrester Eastman (1883-1969).
Hieronder een gedicht van beide dichters.
.
Groß und still
knietief ragen brückenpfeiler aus dem boden,
durch gestrüpp und junge bäume getrennt.
ihnen wurde die zeit abgenommen. einen ruf
weit stellt sich das haus seiner leere.
der april hängt grüne tücher ins holz.
zwölf tauben, als ich ihnen zu nahe komm,
steigen mit schweren flügeln durch die zweige.
einige brechen. leg zwei federn ins grab,
damit die seele sie trägt, las ich in deinem an
gefangenen brief. solche worte kannten
dein schweigen. wieder hatten sie einen weg
in die breite gezogen. das feuer dafür brannte
wochen. die augen. das haar. deine hand.
ich fühl noch wie sie in meiner liegt, groß
und still, wenn ich dich anseh.
.
Andreas Altmann
.
In a Red Cross Hospital
Today I saw a face–it was a beak,
That peered, with pale round yellow vapid eyes,
Above the bloody muck that had been lips
And teeth and chin. A plodding doctor poured
Some water through a rubber down a hole
He made in that black bag of horny blood.
The beak revived, it smiled–as chickens smile.
The doctor hopes he’ll find the man a tongue
To tell with, what he used to be.
.
Max Forrester Eastman
.
Meer informatie op: http://romenu.skynetblogs.be/
Readymades
Gevonden poëzie
.
Al eerder schreef ik hier over een vorm van readymades of gevonden poëzie, namelijk de flarf. Maar er zijn meer vormen van readymades of gevonden poëzie. Waar de Flarf volledig at random woorden en stukjes zinnen bij elkaar plaats kan een readymade ook op een andere manier ontstaan.
De definitie van gevonden poëzie:
Gevonden poëzie is een vorm van poëzie die ontstaat als van de schoonheid van bepaalde, meestal gesproken woorden, zinnen en soms hele alinea’s wordt onderkend dat ze de eigenlijke boodschap overstijgt, waarna de oorspronkelijke taaluiting zo wordt vormgegeven dat ze op een gedicht lijkt. Anders geformuleerd, gevonden poëzie is het vermogen dichterlijke schoonheid te zien waar de maker het niet zag. De auteurs intentie wordt hier dus, zoals in zoveel recente literatuur, beschouwd als niet ter zake. Gevonden poëzie is het literaire equivalent van wat in de beeldende kunsten een “readymade” wordt genoemd.
.
Het klassieke voorbeeld van een readymade of gevonden poëzie is dat van Hart Seely, een Amerikaanse internetjournalist. Hij schreef de letterlijke weergave van Donald Rumsfeld tijdens een persconferentie in 2002 op en wat bleek? Een readymade was born. Seely publiceerde de uitspraak onder de titel The unknown als gedicht.
.
- The unknown
- .
- As we know,
- There are known knowns.
- There are things we know we know.
- .
- We also know
- There are known unknowns.
- That is to say
- We know there are some things
- We do not know.
- .
- But there are also unknown unknowns,
- The ones we don’t know
- We don’t know.
- .
- .
- Een Nederlands voorbeeld gepubliceerd op Dumpert.nl is de tekst van Jack van Gelder uitgesproken tijdens het verslag van de wedstrijd tegen Uruguay. Klik de afbeelding aan voor een vergroting van de tekst.
- .
Stiftgedicht
Wat is het?
.
Deze poëzievorm is een idee van de Amerikaanse schrijver Austin Kleon, die ze Newspaper Blackout Poems noemt. Hij publiceerde ze op zijn website ( www.austinkleon.com) en een bundel ervan verscheen in april 2010 onder de titel Newspaper Blackout. In Nederland maakt onder andere Dennis Gaens (stadsdichter van Nijmegen) stiftgedichten.
.
Een stiftgedicht is een gedicht dat niet ontstaat door te schrijven maar door te schrappen. Je maakt een stiftgedicht door met een merkstift in een bestaande gedrukte tekst (vaak krantenartikelen of een bladzijde uit een oud boek), woorden of delen van woorden te schrappen tot wat overblijft een gedicht vormt, dat niets meer met de oorspronkelijke tekst te maken hoeft te hebben.
.
Hier zijn enkele voorbeelden. De linker is van Judy Elfferich (http://judyelf.edublogs.org/)
Gedichten op vreemde plekken
Deel 53: Op de ruggen van soldatenvrouwen
.
Het Amerikaanse leger kampt met een groot probleem. Het Post Traumatische Stress Syndroom (PTSS) waar veel veteranen, die gelegerd waren in Irak en Afghanistan, last van hebben. Zo ook Rob Wise. Toen hij terugkwam sloot hij zichzelf op in een hotelkamer omdat hij bang was dat hij zijn familie iets aan zou doen. Omdat soldaten geen oneervol ontslag willen verzwijgen ze vaak dat ze kwaad, depressief of de neiging tot zelfmoord hebben. De vrouw van Rob Wise, Ashley was met een vriendin en naar aanleiding van iets dat met Rob gebeurde schreef de vriendin op de blote rug van Ashley een gedicht over haar situatie. Ze maakte er een foto van en zette deze op Facebook. Ze vroeg aan andere soldatenvrouwen hoe zij hiermee omgaan. Al snel was de organisatie Battling Bare geboren.
Steeds meer vrouwen volgde haar voorbeeld en inmiddels is Ashley samen met 7 andere soldatenvrouwen een organisatie (Operation Restored Warrior) begonnen om aandacht te vragen voor dit (grote) probleem. Voor meer informatie lees je: http://shine.yahoo.com/love-sex/military-wives-strip-down-raise-awareness-ptsd-battling-182300698.html
.
Back Home
Amerika
Na 3 weken in de Verenigde Staten te hebben rondgereisd zocht ik naar woorden om deze reis te beschrijven. Maar daarvoor heb je inspiratie nodig en die komt bij het reizen, bij mij vaak, pas veel later. Toen kwam ik dit gedicht van Walt Whitman tegen en hij verwoordt het zoals ik het heb ervaren. Begrijp me goed, het was een fantastische reis en vakantie maar zo kijk ik tegen het land aan (voor zover je je na 3 weken en het bereizen van maar een piepklein stukje van dat immense land een oordeel kunt vormen).
Long, Too Long America
Long, too long America,
Traveling roads all even and peaceful you learn’d from joys and
prosperity only,
But now, ah now, to learn from crises of anguish, advancing,
grappling with direst fate and recoiling not,
And now to conceive and show to the world what your children
en-masse really are,
(For who except myself has yet conceiv’d what your children en-masse
really are?)
Walt Whitman
( Uit: Leaves of grass, 1855)
ZICHTBAAR ALLEEN 