Site-archief

Het leven zelf

Bart Chabot

.

Ik vind het weer eens tijd voor Bart Chabot, Haags dichter en schrijver en bekend en erkend biograaf van Herman Brood. Laat ik nu net de bundel ‘De Bril van Chabot’ aan het lezen zijn (toeval bestaat niet) uit 2008 met daarin “De mooiste gedichten van Bart Chabot gekozen door Martin Bril”.

In de inleiding schrijft Martin Bril dat dit boek uit vriendschap is geboren en dat merk je tijdens het lezen. Uit deze bundel een paar gedichten.

.

Het leven zelf

.

levering van stro.

afvoer van mest.

.

.

Het gebeurde in Coevorden

.

op doorreis naar emmen,

we beleefden een van de eerste lente-

dagen van maart,

liep ik in de pothofstraat

kort na sluitingstijd,

de winkels waren gesloten

en de meeste rolluiken al neer,

elvis tegen het lijf

.

hij sprak vloeiend

nederlands

.

.

Dagsluiting

.

aanstonds,

voor u het weet,

zal het alweer pasen zijn

en zal ik chocolade-eithes

voor u verstoppen

voor u allemaal

in een groot en ver bos

waar de kabouters dwalen

en de elfen

.

chabot

Foto: Anton Corbijn

.

Het leven zelf werd gepubliceerd in ‘Genadebrood’ 1993

Het gebeurde in Coevorden werd gepubliceerd in ‘Zand erover’ 2003

Dagsluiting werd gepubliceerd in ‘De kootjesblues’ 2000

Claus

Hugo Claus (1929 – 2008)

.

Hugo Claus was was een Vlaams dichter, kunstschilder, filmmaker en roman- en toneelschrijver. Hij was de meest bekroonde auteur uit het Nederlands taalgebied. In  50 jaar werd hij 46 keer gekroond. In de loop van zijn lange carrière schreef Claus duizenden gedichten, meer dan 20 romans en vele toneelstukken. Zijn meest bekende meesterwerk is Het verdriet van België uit 1983.

In totaal publiceerde hij tussen 1947 en 2004 in totaal 75 dichtbundels. In de vuistdikke bundel Hugo Claus ; Gedichten 1948 – 1993 staat een overzicht van gedichten uit 27 bundels. ruim 1100 pagina’s uitgegeven door de Bezige Bij in 1994.

Uit deze bundel een gedicht ‘Een kwade man’.

.

Een kwade man

.

Zo zwart is geen huis

Dat ik er niet in kan wonen

.

Zo wit is geen morgen

Dat ik er niet in ontwaak

Als in een bed

.

Zo waak en woon ik in dit huis

Dat tussen nacht en morgen staat

.

En wandel op zenuwvelden

En tast met mijn nagels

In elk gelaten lijf dat nadert

.

Terwijl ik kuise woorden zeg als:

Regen en wind appel en brood

Dik en donker bloed der vrouwen

.

claus

 

Uit: Een huis dat tussen nacht en morgen staat, 1953

Boudewijn Buch

Gedicht

.

Tijdens zijn leven was ik groot fan van Boudewijn Buch. Zijn niet aflatende energie, zijn enthousiasme voor de dingen waar hij van hield, de verhalen over eilanden, bibliotheken, boeken, The Rolling Stones, Goethe, de Dodo en ga zo maar door, ik kon er geen genoeg van krijgen. Zelfs toen na zijn dood bleek dat Boudewijn over een wel heel grote fantasie had beschikt bleef ik hem trouw. Nog altijd heb ik verschillende boeken van zijn hand in mijn boekenkast staan.

Een aspect van Buch dat minder bekend is, is zijn dichterschap. Dit terwijl het daar ooit mee is begonnen in Leiden. Tussen de enorme hoeveelheid boeken die hij heeft gepubliceerd zitten dan ook een flink aantal dichtbundels. Dat hij vooral als presentator en verzamelaar bekend is geworden heeft alles te maken met zijn verschijnen op de televisie.

Uit de bundel ‘Het androgyn in Ska en andere gedichten’ uit 1985 een gedicht dat me na aan het hart ligt.

.

Bibliomanie

Soms denk ik dat mijn huis
uit boeken is gebouwd
en staat als dwangbuis
om mij heen gestouwd

door die ene deur
ontvlucht ik deze stad
maar ruik op straat nog geur
van dat beduimelde bedrukte blad

ga gedreven binnen bij antiquaren,
dwaal langs banden in hoge kasten,
koop “onvindbaar” in “schone exemplaren”
om die thuis weer op te tasten

het is steeds verhuizing van de dood:
oud papier om afgereden lood

.

Buch

 

 

Paul Siegell

Gedichten in vreemde vormen

.

Zo nu en dan kom ik nog wel eens een gedicht tegen in een bijzondere vorm, of eigenlijk in een vorm die het gedicht ondersteunt als afbeelding. Zo kwam ik dit gedicht van Paul Siegell tegen. Paul Siegell is een dichter die verschillende poëziebundels heeft uitgegeven in de Verenigde Staten zoals ‘Jambandbootleg’, ‘Wild life rifle fire’ en ‘Poemergency room’.

Hij werkt als dichter in Philadelphia, is senior editor bij de Painted Bride Quarterly, heeft bijdragen geleverd aan de American Poetry Review, Black Warrior Review, Rattle en vele andere magazines en bladen.

Van zijn hand is het gedicht ‘Acrobatic macaroni, or at a music-boiled battle scene’ uit 2008.

.

Paul-Siegell-American-Poetry-Review-July08

Christy Brown

My left foot

.

Christy Brown (1932 – 1981) was een Iers schrijver, schilder en dichter die aan een serieuze hersenverlamming leed.  Hij wist zijn handicap echter te overwinnen door te leren hoe hij met zijn linkervoet kon tekenen en schrijven. Hij is vooral bekend geworden voor zijn autobiografie My left foot, die in 1989 ook verfilmd (Met Daniel Day-Lewis in de hoofdrol) en bekroond werd met een Oscar. 

Christy Brown werd in Crumlin, Dublin geboren als één van 22 kinderen (waarvan er 13 wisten te overleven). Hoewel hij gehandicapt was en jarenlang nauwelijks kon bewegen of spreken bleef zijn moeder met hem praten, werken en hem onderwijzen. Toen hij vijf jaar oud was kon hij alleen zijn linkerenkel bewegen. Op een dag pakte hij met zijn linkervoet een krijtje en begon daarmee te tekenen. Zijn moeder leerde hem het alfabet en dat was het begin van zijn schrijverschap.

Toen Browns moeder tijdens de bevalling van haar 21ste kind in het ziekenhuis lag ontmoette ze Katriona McGuire, die in de verpauperde binnenstad van Dublin werkte bij dokter Robert Collis. Ze vertelde Dr. Collis over het unieke verhaal van Christy en zijn moeder. Collis bezocht Brown en onderzocht hem. Hij stelde vast dat Collis hersenverlamming had en besloot dat hij het eerste behandelingscentrum in Ierland zou oprichten voor hersenverlamde mensen, en dat Brown zijn eerste patiënt zou worden. Dankzij hun voorliefde voor literatuur werden Brown en Collis levenslange vrienden. Collis kende ook veel Ierse dokters en auteurs, waaronder Cecil Day-Lewis, de vader van acteur Daniel Day-Lewis die later Christy zou vertolken in de film “My Left Foot” (1989). Christy stelde Brown voor aan deze auteurs en hielp hem ook zijn debuutroman te schrijven: “My Left Foot” (1954).

Behalve deze roman schreef Christy Brown een paar dichtbundels. Uit de bundel ‘Of snails and skylarks’ het gedicht ‘Girl in the wind’.

.

“Girl in the wind
blowing wide open
the closed doors of my life –
which way are we going?

Standing against the lurid sky
on the stark brink of ocean
arms outstretched
as if your love and hunger
would embrace the world
and I in my inner room
playing my poetic premutations
can only look and ask the unanswerable.

Brave and cunning I speak to my typewriter
knowing it will not answer back
knowing it will not reply
what I ask and do not want to hear
as you with the vast sunset merge
a multitude of dreams away
uniquely alone and outside of me
in the purity and rarity of this moment
immeasurably beyond my love and my rage

and with the dying call of gulls
the echo resounds:

Girl in the wind
throwing aside
the tight shutters of my life –
which way are we going?” 

.

Christy_Brown

 

My_Left_Foot

Maar hoe zit het met de poëzie?

Bibliotheek.nl en de E-books  

.

De gezamenlijke openbare bibliotheken bieden sinds januari van dit jaar 5000 e-books aan aan leden van de bibliotheek. Te streamen en te downloaden en 100% legaal. Vanuit mijn functie in een openbare bibliotheek ben ik blij dat er eindelijk een regeling is getroffen met een groot aantal uitgeverijen zodat de bibliotheek nu ook E-books kan gaan uitlenen aan de leden.

Uiteraard was ik erg nieuwsgierig naar de poëzie die wordt aangeboden. Van de 5000 titels zijn er precies 149. Voorwaar geen slechte score voor de rechtgeaarde poëzieliefhebber die vanaf zijn tablet, pc of telefoon graag poëzie leest. Veel bekende namen; (veel) Bernlef, Kouwenaar, Anker, Nolens, Eybers, Hamelink en Jellema maar ook een dichter als Antoine de Kom (dit jaar winnaar van de VSB Poëzieprijs) is vertegenwoordigd. Om precies te zijn 27 dichters (dat is gemiddeld 5,5 bundel per dichter!).

Zeker de moeite waard om eens te bekijken. Als lid van de bibliotheek meldt je je gratis aan en kun je tot na de zomer een keuze maken uit die 5000 titels. Na de zomer zal een deel van de titels worden aangeboden als (betaald) abonnement. Mijn inschatting is echter dat de poëzietitels gratis zullen blijven (net zoals het gros van de beschikbare titels).

.

Uit de bundel ‘Voorgoed, gedichten 1960 – 2010’ van J. Bernlef het gedicht ‘Gelukkiger leven’.

.

Gelukkiger leven

.

De billen van de mandril

lijken te zeggen: hoera, hier eindig ik

daar begint de wereld

.

Ik daarentegen ben zo anders bloot

als een avond aan het strand de rollende stenen

mijn handpalmen buigen en wuiven

.

Wuiven en buigen

en mijn stem lijkt uit een ets te komen

ik vergelijk, ik luister en soms

.

Rangschikkend als een kind zijn speelgoed

heerst er orde in mijn kamer

trek ik een grens, steeds weer verdwenen

.

Hoe goed kon ik luidruchtige billen gebruiken

die ik de wereld zou toedraaien –

met gekleurde billen zou het gelukkiger leven zijn.

.

Bernlef

Kijkgedichten

Niels Landstra

.

Van Niels Landstra kreeg ik de volgende tip over gedichten op vreemde plekken. Nu is een gedicht op glas, een raam of op een winkelruit niet zo bijzonder (ik heb er hier al vaker over geschreven en er zijn verschillende voorbeelden te noemen) maar dat 1 dichter verschillende ramen van winkels in een (relatief) klein gebied krijgt toegewezen is dan weer wel bijzonder.

Winkeliers zoals een slager, een juwelier, een snackbar en een reisbureau nabij het centrum van Breda, aan het Van Coothplein hebben hun etalageruiten laten beletteren met een aantal van de gedichten van Niels uit zijn bundels ‘Waterval’, ‘Wreed het staren’ en ‘Licht in overvloed’ (werktitel derde bundel, te verschijnen in het najaar van 2014).

.

Hieronder een aantal voorbeelden.

.

Foto's Dichter in Breda 006

 

Foto's Dichter in Breda 013

 

Foto's Dichter in Breda 019

 

Foto's Dichter in Breda 022

The poets passage

San Juan, Puerto Rico

.

Op het Caraïbische eiland San Juan (Puerto Rico) staat een bijzondere winkel / passage. Achter de winkel is een klein café met drankjes als een metaphor café latte, een espresso met de naam Haiku of een drankje als The rhyme (een latte met vanille, caramel en amandel), makkelijke stoelen, uitzicht op de plaats en gebakjes.  Daarachter tegenover de hal is het poëziegedeelte, er worden poëziebundels verkocht leuke kleine handgemaakte items verkocht evenals schilderijen en foto’s.

Iedere dinsdagavond is er een open podium waar poëzie wordt voorgedragen, muziek wordt gemaakt en soms lopen deze avonden uit en gaat het geheel door tot op straat. Een podium in maart trok bijna 2000 mensen waardoor de hele passage vol zat en het podium doorging tot 3 uur ’s nachts.

poetry passage1

poeziepassage

Poëziewandeling

Nederhemert noord

.

In het plaatsje Nederhemert noord staat de Bed & Breakfast van Thom en Inge Ummels. Vanuit deze B&B organiseren zij onder andere op de zaterdagen (maar ook op andere dagen in overleg) een poëziewandeling.

Tijdens een ontspannen wandeling met dichter Thom Ummels staat poëzie centraal, maar is er ook, zoals zo vaak bij poëziewandelingen, voldoende oog voor het landschap. Thom draagt voor uit eigen werk, en leest gedichten voor van bekende Nederlandse dichters. De gedichten hebben vaak een relatie met de plek waar de wandelaars staan.

De Poëziewandeling duurt ongeveer 1,5 uur, en voert via de Maasdijk en het veerpontje over de Maas naar het eiland Nederhemert Zuid. De wandeling is toegankelijk voor losse individuen en voor groepen vanaf vier personen.  De tijd wordt in overleg met Thom Ummels bepaald. De kosten bedragen 14.50 euro, inclusief koffie/thee, koek, en het veertarief.

Een voorbeeld van een gedicht van Thom uit één van zijn bundels is ‘Ouderdom’.

.

Ouderdom

Als je oud bent
grijs en kromgebogen
de ogen vermoeid
bij het open haardvuur
dichtvallen
en soms
starend
in het vervlogen niets
ook dan ben je
die je was
voor mij.

(Vrij naar Yeats)

.

Voordracht Thom Ummels tijdens poeziewandeling

Meer informatie op hun website http://www.ummelsenummels.nl/home

Narcissus in demon

k.n.l. grazell

.

Vandaag uit mijn boekenkast de bundel Narcissus in demon, uitgeverij de Windroos, 1958, van k.n.l. grazell (1928). En nee, je leest het goed, zijn naam wordt met kleine letters geschreven op en in de bundel. Ik had nog nooit van hem gehoord maar was zeer onder de indruk van zijn loopbaan op Wikipedia

Hij studeerde economie, communicatie, massapsychologie (niet af), werkte als aardappelrooier, assistent belastingconsulent, journalist/verslaggever, correspondent, organisator literaire avonden bij vriendin Claartje Eisenloeffel, medeoprichter NiKa avonden (samen met vriend Nico Knapper), juridisch adviseur, officier (Horeca), maker van pick-up elementen, afdelingschef ten stadhuize, copywriter/creatief verantwoordelijke in (inter)nationale reclamebureaus, marketingmanager, account-executive, below-the-line adviseur, en regisseerde audio-video.Op 1 oktober 2006 werd Grazell verkozen tot eerste Stadsdeeldichter van het Stadsdeel ZuiderAmstel van de gemeente Amsterdam.

In deze bundel veel proza gedichten maar ook het volgende gedicht.

.

handpalm

.

ze was negentien jaar oud

eleonore toen prometheus

het nathat ikanaie in haar schoot

ontbranden deed there’s none

like thee among the dancers

none with swift feet

.

en zij werd een bruiloftsfakkel

die de meisjes droegen van tarishni

vòòr hun winterslaap – o tree

at the river – in de galerij

der onvergankelijken

.

grazell