Site-archief
Op de rug van een stier
Hanneke van Eijken
.
Dat je poëzie op vreemde plekken kan aantreffen blijkt wel uit de vele (meer dan 100) voorbeelden die je kan vinden in de categorie ‘Gedichten op vreemde plekken’ op dit blog. En meestal zijn de plekken dan overal behalve in boeken. Daar staan gedichten normaal gesproken al tenslotte. En toch kun je ook gedichten in boeken aantreffen waarvan je het van te voren nooit verwacht zou hebben. Toen ik was aan het rondsurfen was op het net op zoek naar iets volledig anders, kwam ik in ‘FIDE, The XXIX congress in The Hague 2021’ een gedicht van Hanneke van Eijken tegen getiteld ‘Op de rug van een stier’.
Hanneke van Eijken (1981) is dichter en jurist. Ze publiceerde in literaire tijdschriften (o.a. Tirade, Het Liegend Konijn, Deus ex Machina, De Poëziekrant). In 2012 stond Hanneke op een podium van de poëziestichting Ongehoord! in Rotterdam dat ik mocht presenteren. Toen al was ik onder de indruk van haar dichtkunst. In 2014 debuteerde ze met de bundel ‘Papieren veulens’ gevolgd in 2018 door ‘Kozijnen van krijt’.
Maar terug naar het congresboek van FIDE (International Federation of European Law). Hanneke van Eijken is naast dichter namelijk ook universitair docent en onderzoeker bij de leerstoel Europees recht. In 2014 promoveerde ze op haar proefschrift “EU citizenship and the constitutionalisation of the European Union”, waarin ze de rol van het Europees burgerschap in het proces van constitutionalisering van de Europese Unie analyseert. In haar positie als postdoc onderzoeker blijft Hanneke onderzoek doen op het terrein van Europees burgerschap, in het multidisciplinaire onderzoeksproject bEUcitizen. Het is dus niet heel verwonderlijk dat dit gedicht een plekje kreeg bij de inleiding van dit congresboek.
Liliane Waanders schreef over dit gedicht op Hanta: Uit haar woorden maak ik op dat ik het gedicht vrij letterlijk moet nemen. Dat Hanneke van Eijken het erg vindt dat er zo slordig met Europa omgesprongen wordt dat zelfs de voordelen over het hoofd gezien worden. Oordeel zelf.
.
Op de rug van een stier
.
Iemand zei dat Europa niets meer is
dan een grillige vlek op een wereldkaart
zonder te beseffen
dat goden van alle tijden zijn
.
dat Europa vele vormen kent
ze is een eiland in de Indische oceaan
een maan bij Jupiter
zevenentwintig landen die als koorddansers
in evenwicht proberen te blijven
.
er leven godenkinderen die vergeten zijn
wie hun vader is
.
Europa is een vrouw
met een kast vol jurken
ze houdt er niet van een vlek genoemd te worden
.
over de wraak van goden en vrouwen met jurken
kun je beter niet lichtzinnig doen
.
Muriel Rukeyser
Dichter in verzet
.
Muriel Rukeyser (1913-1980) was dichter en politiek activiste vooral bekend van haar gedichten over gelijkheid, feminisme en sociale gerechtigheid. In de zomer van 1936 werd ze op 22 jarige leeftijd gevraagd door het Londense Culturele magazine Life and letters today, om een reportage te schrijven over de Volks Olympiade in Barcelona , het antifascitische alternatief voor de Olympische spelen in Berlijn. Vijftien kilometer voor Barcelona werd de trein waarin ze op weg was beschoten. de eerste oorlogshandelingen van de Spaanse burgeroorlog waren een feit. In de trein zat ook een Duits atleet Otto Boch. Ze kregen een relatie en terwijl Boch in Spanje bleef om de fascisten van Franco te bestrijden keerde Rukeyser terug naar New York waar ze ging werken voor the American Medical Bureau to Aid Spanish Democracy.
Tot 1938 kreeg ze brieven van Boch waarna het stil werd. Later zou Rukeyser over de vijf dagen dat ze in Spanje verbleef zeggen dat dit haar een aanval van realisme had bezorgd. Het moment dat ze begreep wat haar creatieve verantwoordelijkheid was. Vanaf dat moment begon ze te schrijven waar ze echt in geloofde. Ze schreef dit in de inleiding van haar boek The life of poetry waarin ze de vele lezingen die ze gaf tijdens en na de tweede wereldoorlog in bundelde.
Muriel Rukeyser bleef actief als dichter, schrijfster, gaf vele workshops en was actief als universitair docent.
In de oorlog schreef ze een aantal gedichten in Poetry, a magazine of verse. Uit 1941 het gedicht The child in the great wood.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 