Site-archief
Luule voor een special
Rupi Kaur en een vraag
.
In 2014 publiceerde Indiaas-Canadese Rupi Kaur (1992) haar eerste bundel ‘Milk and Honey’ (in het Nederlands in 2018 vertaald door Anke ten Doeschate als ‘melk en honing’) en de rest is geschiedenis. Inmiddels is ze wereldberoemd, heeft miljoenen volgers op social media en zet ze zich in voor vrouwen(rechten) en spreekt ze zich uit tegen misbruik van vrouwen.
Toen ik haar bundel ‘melk en honing’ nog eens doorlas merkte ik twee dingen. Allereerst was het haar taalgebruik en het poëtisch gehalte van haar gedichten. Dat is op zijn zachts gezegd nogal mager. Tegelijkertijd realiseerde ik me dat haar poëzie als geen ander kan dienen als opstapje naar wat complexere poëzie. Daarna bedacht ik me dat wat wij doen met @l.uule op Instagram en achterop @mugzines met de Luule die we daar plaatsen, eigenlijk ook iets dergelijks is. Een Luule is een kort grappig, pittig, verwarrend of gewoon mooi gedicht, een aantal poëtische regels of een vorm van statement. Veel van wat ik lees in ‘melk en honing’ voldoen aan die voorwaarden. Daarom hier een paar voorwaarden gevolgd door een vraag.
.
je ziet eruit alsof je ruikt
naar honing en geen pijn
mag ik daar een hapje van
.
je lichaam
is een museum
van natuurrampen
besef je wel
hoe fenomenaal dat is
.
zoek niet naar heling
aan de voeten van degenen
die je gebroken hebben
.
Dan nu mijn vraag naar aanleiding van bovenstaande korte gedichten. Voor een @l.uule zoeken we naar dichters die een luule willen aanleveren. Kijk eens op Instagram bij @l.uule en laat je inspireren. Stuur je luule naar mugazines@yahoo,com en maak kans op plaatsing van je luule in een special die wij van MUGzines gaan publiceren begin van 2025.
.
Swift en Dickinson
Familiebanden
.
In een NRC magazine van vorige maand lees ik een stuk over Taylor Swift, de zangeres uit Amerika met miljoenen fans en volgers (de zogenaamde Swifties). In maart van dit jaar maakte zij bekend dat ze verre familie is van de 19e-eeuwse dichter Emily Dickinson (1830-1886). Beide blijken af te stammen van dezelfde 17e-eeuwse Engelse immigrant in Connecticut. Dat ze dit weet komt door ancestry.com waar je de genealogie van je familie kan laten uitzoeken. Leuk feitje maar veel meer is het niet. Zou je denken.
Maar Taylor Swift haar album ‘Evermore’ verscheen precies op de geboortedag van Dickinson (10 december). Een andere link is dat haar nieuwste album ‘The Tortured Poets Department’ (opnieuw een verwijzing naar poëzie) op de 200ste geboortedag van dichter Lord Byron (1788-1824) verscheen, namelijk op 22 januari van dit jaar. Overigens zijn er geen andere verwijzingen in de teksten van Swift naar beide dichters. Wel naar Patti Smith (1946) en Dylan Thomas (1914-1953) overigens.
Voor de songtekst van het gelijknamige nummer op het album van Taylor Swift kun je deze link aanklikken. Voor hier plaats ik liever een gedicht van Emily Dickinson dat misschien wel een beetje slaat op het voorgaande ‘I’m Nobody! Who are you?’ uit ‘The Poems of Emily Dickinson’ uit 1955. In een commentaar op dit gedicht op Internet las ik: “Dickinsons willekeurige gebruik van hoofdletters in haar werk roept vragen op, maar de praktijk komt in dit korte gedicht goed tot zijn recht. ‘I’m Nobody! Who are you?’ schreef ze. De verteller is misschien niemand, maar ze maakt van zichzelf iemand met die hoofdletter N. Dit is een gedicht over bekendheid en de publieke belangstelling. Misschien is het een toepasselijke mantra voor de social media-onthouders van vandaag die liever genieten van de luxe van anonimiteit, net zoals Dickinson deed.”
Als je dat afzet tegenover hoe Taylor Swift omgaat met haar bekendheid en haar gebruik van social media dan is duidelijk dat er naast de overeenkomst (familieband) ook hele grote verschillen zijn.
.
I’m Nobody! Who are you?
.
I’m Nobody! Who are you?
Are you – Nobody – too?
Then there’s a pair of us!
Don’t tell! they’d advertise – you know!
.
How dreary – to be – Somebody!
How public – like a Frog –
To tell one’s name – the livelong June –
To an admiring Bog!
.
Young adults en poëzie
Hebban
.
Op de website van Hebban kwam ik een aardig stukje tegen over Young Adults (zeg maar jeugd van 13 t/m 18) en poëzie. Minca Huiberts schreef het. In dit artikel uit april 2020, de ‘lees eens wat anders maand’ gaat ze in op de verschillende dichters uit Nederland en daarbuiten die voor jeugdigen of young adults (YA) interessant kunnen zijn.
In het artikel schrijft Minca: “Een voordeel van het lezen van poëzie is dat je soms zelf kunt interpreteren waar de auteur het over heeft. Iedereen vindt wel een bepaalde boodschap voor zichzelf of voor een ander in een gedicht. Het gevaar van poëzie kan zijn dat het je niet altijd even veel aanspreekt. Nadat ik een stuk of 20 zowel Nederlandse als Engelse gedichtenbundels heb gelezen, weet ik inmiddels dat mijn voorkeur niet altijd uitgaat naar een rijmend gedicht. Voor mij is de cadans, het ritme in poëzie erg belangrijk. ” Een waardevol inzicht lijkt me.
De Genreclub (zoals dat op Hebban heet) heeft 661 volgers dus het bereik is groot onder young adults, zeker ook als je het aantal reacties onder het bericht bekijkt. De dichters die Minca behandeld zijn de te verwachten dichters die onder young adults populair zijn (Tim Hofman, Lars van der Werf, Rupi Kaur) maar zeker ook een aantal voor mij onbekende ‘grootheden’ zoals Atticus, Chariva, Amanda Lovelace en Caroline Kaufman.
Met name de (anonieme) Canadese dichter Atticus vind ik interessant. Zijn boeken ‘The Dark Between Star’ en ‘The Truth About Magic’ werden New York Times -bestsellers. Hij schrijft gedichten met thema’s als liefde, relaties en avontuur. Inmiddels zijn er vier bundels van Atticus verschenen, de laatste ‘LVOE’ in 2022.
Atticus noemt een breed scala aan kunstenaars en schrijvers als invloeden, waaronder talrijke dichters, muzikanten en publieke figuren uit het midden van de twintigste eeuw, zoals Jack Kerouac, Charles Bukowski, Ernest Hemingway, Mary Oliver, F. Scott Fitzgerald, Monet, Bob Dylan, Robert Frost, Frank Sinatra, Chet Baker en Steve McQueen. Een nogal eclectisch gezelschap dus.
Atticus begon in 2013 met het online delen van poëzie nadat hij bevriend was geraakt met de Amerikaanse acteur en dichter Michael Madsen. Vooral op Instagram zijn zijn gedichten meer poëtische quotes dan echte voldragen gedichten. Tijdens voordrachten draagt hij een masker om zijn anonimiteit te waarborgen. Hij werkt samen met de non-profitorganisatie To Write Love On Her Arms ter ondersteuning van geestelijke gezondheidsdiensten en bewustwording.
Hieronder een paar voorbeelden van zijn poëzie.
.
“I love her because she steals my socks,
I love her because when I find her in them they never match,
I love her because they are too big
and they grey part for the heel sits far too high
but she doesn’t notice.
I love her because she wears them to sleep and one always falls off
and she wakes up in the night and can never find it,
and her foot is cold.
That’s why I love her.”
.
Ash Angels
There we were making rhythms,
jumping ahead of earth’s own heart beat,
setting new time to our universe,
and we drank it in like warming wine.
We the children,
running to deserts,
pockets full of magic,
with whisky spirits and our souls in our
wings.
Us few the bold,
the brave trodden souls,
tobacco stinging bright our gypsy eyes,
kaleidoscopes reaching fingers through our minds
to stir our coloured dreams.
Our dusty hearts set aflame
by setting stars and shooting suns.
And here the sparks became our loves,
and so with them we danced up,
into airless skies and cloudless nights,
to make ash angles on moons,
and snowflakes of milky ways.
.
Twitterlijst
Dolf Jansen
.
Jaren geleden was er een website waarop je lijsten kon bekijken van Twitter accounts per onderwerp Twittergids.nl Je kon dan in Nederland op Dichter zoeken en dan kon je precies zien welke Twitteraccount met het woord Dichter in de informatie de meeste volgers had. Zelf heb ik nog even in dat lijstje gestaan maar ergens onderaan. Wat opvallend was in die lijst was dat de meeste dichters ergens maximaal zo’n 2000 -3000 volgers hadden maximaal maar dat er één met kop en schouders bovenuit stak en dat was Dolf Jansen met maar liefst 128.600 volgers. En het klopt, in de account informatie van Dolf Jansen staat naast grappenmaker, grootspreker en hardloper ook dichter vermeld. En het is ook duidelijk dat het enorme aantal volgers waarschijnlijk niet op zijn dichterschap is afgekomen maar op zijn populariteit als cabaretier en ‘grappenmaker’ maar toch.
De categorie Dichter staat niet op de homepage van de Twittergids.nl en helaas is de zoekfunctie op deze website verdwenen (het was best handig om op dichters te zoeken om te volgen) en is het niet meer mogelijk om op die manier naar (mogelijke˜) dichters of volgers te zoeken om zelf te gaan volgen. Van Dolf Jansen bezit ik een bundel getiteld ‘Gedichten om te huilen’ uit 2005 met als ondertitel Gedichten en liedteksten.
In deze heel aardige bundel is goed te lezen waar de dichter Jansen goed in is; in observeren en in in mooi rijmende (en niet rijmende) gedichten over wat hem allemaal opvalt in het leven. Als voorbeeld een mooi gedicht over (wat ik denk dat) zijn kind (moet zijn) getiteld ’22 mei 5 over 5′.
.
22 mei 5 over 5
.
je weet niet dat ik je zag:
hangend uit mijn zolderraam
overbrugt mijn blik
de 100 meter naar jou
in een tel
een moment
een oogopslag
.
je voert de eendjes langs het water:
je bent alleen gegaan
met je zakje brood
in je felgroene jasje
twee keer keek je nog om
toen niet meer
.
de eendjes vinden je lief:
verdringen zich aan je voeten
ik fluit
je hoort me wel maar ziet me niet
een traan drupt van mijn wang
zo in de dakgoot
.
god wat ben je nog klein
god wat ben je al groot
.
1 oktober 2007
Negen jaar verder
.
Ik kwam er zojuist achter dat ik dit blog precies, op de kop af, negen jaar geleden ben begonnen. Van wat begon als een soort ego-document (ik was in het proces van het publiceren van mijn debuutbundel ‘Zichtbaar alleen’ samen met kunstenaar/fotograaf Ruben Philipsen, en dacht na over hoe ik daar enige ruchtbaarheid aan kon geven. Ik weet niet meer precies hoe of wat maar ik ben toen begonnen op web-log.nl met de blog Zichtbaar alleen.
Inmiddels zijn we 9 jaar verder. Dit blog is allang geen ego-document meer (is het eigenlijk ook maar heel kort geweest) al blijft het ook een prima medium om mijn eigen poëzie te delen. De hele breedte van de poëzie, dichters en alles wat daar mee samen hangt zie ik als mijn speeltuin, een wereld waar ik me als een vis in het water voel. Mijn blog is een bron van poëzie geworden, een naslagwerk ook voor een aantal mensen. Ik heb in de loop van die negen jaar 2216 keer een bericht geplaatst, in 61 categorieën (en nog elke keer loop ik tegen de beperkingen daarvan aan), heb ik 12.590 tags gebruikt en heb ik maar liefst 347 volgers van mijn blog die blijkbaar veel van poëzie houden (waarvoor mijn dank).
Negen jaar is geen jubileum (dat is volgend jaar) maar ik vind het toch elke keer weer bijzonder als ik zie hoelang ik al bezig ben en hoe de poëzie in al haar verschijningsvormen mij nog steeds weet te boeien, interesseren, emotioneren, verblijden, verrassen en nog zo wat zaken.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 