Site-archief
Aan mijn broer
Christo Botev
.
De Bulgaarse dichter Christo Botev (1848 – 1876) was dichter en nationaal revolutionair . Botev wordt door Bulgaren algemeen beschouwd als een symbolische historische figuur en nationale held.
In 1875 publiceerde Botev zijn poëtische werken in een boek genaamd ‘Liederen en gedichten’, samen met een andere Bulgaarse revolutionaire dichter en toekomstige politicus en staatsman Stefan Stambolov . Botevs poëzie weerspiegelde de gevoelens van de arme mensen, vol met revolutionaire ideeën, strijdend voor hun vrijheid tegen zowel buitenlandse als binnenlandse tirannen. Zijn poëzie wordt beïnvloed door de Russische revolutionaire democraten en de figuren van de Parijse Commune . Onder deze invloed verrees Botev zowel als dichter als revolutionair democraat. Veel van zijn gedichten zijn doordrenkt van revolutionaire ijver en vastberadenheid. Anderen zijn romantisch, zelfs elegisch. Misschien wel de grootste van zijn gedichten is ‘The Hanging of Vasil Levski’ (“Obesvaneto na Vasil Levski”).
Het gedicht ‘Aan mijn broer’ werd vertaald uit het Bulgaars door Ton en Marijke Delemarre.
.
Aan mijn broer
.
Hard is het, broertje, tussen
stupide mafkezen te leven
die mijn zielevuur verblussen
zout in mijn hartewond wreven.
.
Vaderland lief, u bemin ik.
Over uw oude erfgoed beschik ik
maar inwendig broertje, verstik ik,
zo haat ik die dwazen verschrikkelijk.
.
Duistere dromen, woeste gedachten
folteren mijn jonge geest.
Ach wie legt zijn handen zachte
rond dit hart, zozeer verweesd?
.
Niemand, niemand, nooit begeert het
noch geluk, noch vrijheid want
zo uitzinnig resoneert het
op de noodkreet van het land.
.
Waarlijk broertje, heimlijk huil ik
op het graf van het volk geknecht.
Maar zeg mij: wat wint uiteindelijk
op deze aardkloot nog respect?
.
Niets toch. Niets! Er is geen antwoord
op een roep oprecht en vrij.
En ook jouw ziel heeft geen antwoord
op Gods stem – het volksgeschrei.
.
Facetten der Nederlandse poëzie
Jan Prins
.
Vandaag uit mijn boekenkast een bundel gepakt die er op het eerste oog wat saai uitziet. Cremekleurig met op de voorkant slechts een frame met letters (de n en de d van de uitgeverij Nijgh & van Ditmar te) en daarbinnen de titel ‘Facetten der Nederlandse poëzie, van Kloos tot Elsschot’ uit 1964.
Dit is deel 68 uit de Nimmer dralend reeks (enkel deel) en deel 3 uit de ‘Facetten van de poëzie’. Samengesteld door Pierre H. Dubois, Karel Jonckheere en Laurens van der Waal. In de inleiding stellen zij over de totstandkoming en keuze der dichters onder andere: “..dat de litteratuur in Noord en Zuid als één geheel wordt beschouwd en er derhalve naar een redelijk evenwicht tussen beide werd gezocht.” Poëzie en dichters uit Nederland en Vlaanderen dus.
Omdat er vele prachtige gedichten in deze bundel staan, heb ik gekozen voor een gedicht van een, mij onbekende, dichter namelijk Jan Prins.
Jan Prins (1876 – 1948) werd geboren in Rotterdam, werkte van 1892 tot 1924 bij de Marine. In zijn poëzie geeft Prins blijk van zijn liefde voor het Nederlandse (en later ook Indische) landschap. Jan prins kreeg bekendheid door de gedichten die hij schreef over het bombardement op Rotterdam in 1940. Oorspronkelijk uit de bundel ‘Bijeengebrachte Gedichten’ uit 1947 het gedicht ‘De stad’.
.
De stad
.
De stad ligt in den avondgloed, –
De torens en de tinnen blinken, –
En ’t laag gedaalde zonlicht doet
Wat kleurig was in schaduw zinken.
.
De schemerige wegen zijn
Nog vol, en in de nauwe stegen
Ziet men zich in den valen schijn
Een vagen mensendrom bewegen.
.
Chinezen met hun onbehaard
Gelaat en rustige Javanen
En Arabieren, trots-behaard,
In hun wijdzeilende soutanen.
.
De bruggen over de rivier
Bespannen met haar smalle bogen
Het bleke water, waarin hier
En daar iets donkers wordt bewogen.
.
De vrouwen komen af en aan,
Die water in de kruiken halen,
En met een doek gesluierd gaan
Als in de Bijbelse verhalen.
.
De kooplui zitten op den grond
Bij lampen, die nu de gezichten
Der stille kopers, in het rond
Gebukt, beginnen te verlichten.
.
Een enkele beweging slaat
Nog uit de menigte naar voren
En vlamt in ’t rosse licht, en gaat
Weer in de menigte verloren.
.
En vreemder wordt, nu ’t avonduur
Opnieuw de mensen komt vertroosten,
In ’t licht dat zwicht na ’t middagvuur,
De vreemde wereld van het Oosten.
.
Gedicht als paard
Max Jacob
.
Op een Franse website over poëzie kwam ik een gedicht tegen in de vorm van een paard van Max Jacob. Max Jacob (1876 – 1944) was schrijver, essayist, schilder en dichter en was bevriend met Pablo Picasso. Max Jacob stierf in 1944 in het gevangenkamp Drancy.
Dit beeldgedicht is een stuk uit een langer gedicht van Max Jacob en is getiteld ‘Pour les enfants et pour les raffinés’. Uit de bundel “Les œuvres burlesques et mystiques de Frère Matorel“- Henry Kahnweiler, 1912.
.
.
À Paris sur un cheval gris
À Nevers sur un cheval vert
À Issoire sur un cheval noir
Ah ! Qu’il est beau
qu’il est beau
Ah ! Qu’il est beau
Qu’il est beau!
Tiou !
.
Voor wie de Franse taal machtig is en/of van Franse poëzie houdt is er veel te genieten op de website http://lieucommun.canalblog.com/
ZICHTBAAR ALLEEN 