Site-archief
Kunst n.a.v. mijn gedichten
Project Kunst en Cultuur Academie
.
Begin dit jaar werd ik benaderd door een bestuurslid van de Kunst en Cultuur Academie Maassluis met de vraag of ik het leuk zou vinden als mijn gedichten gebruikt zouden worden in een project van de KCA. Het project bestaat eruit dat mijn gedichten (en voor cursisten die graag een ander gedicht willen is die mogelijkheid er) gebruikt zouden gaan worden ter inspiratie voor allerlei kunstzinnige uitingen zoals aquarel, keramiek, tekening en schilderijen.
Je zult begrijpen dat ik me zeer vereerd voelde en uiteraard ja heb gezegd op dit verzoek. De gedichten die worden gebruikt komen uit mijn bundels ‘Zoals de wind in maart graven beroert’ en ‘Winterpijn’ die gratis is te downloaden via https://mugbookpublishing.wordpress.com/2014/03/14/eerste-titel-nu-te-downloaden/
De tentoonstelling van de kunstwerken zal plaats vinden in juli, augustus en september 2015 in het Museum Maassluis en in de bibliotheek van Maassluis. Uiteraard zal ik hier verslag doen van dit, zeker voor mij, bijzondere evenement.
Uit ‘Zoals de wind in maart graven beroert’ het gedicht: ‘Nacht’.
.
Nacht
Waar tussen kastanjes en eiken
grondig het hoofd wordt geschud,
een grijze jas afgelegd wordt,
glijden warm voedende stralen binnen
in hoofd en nest
de eerste muggen rond de regenton,
razernij nog in het verschiet
in een nacht die niet meer lengt
zich prijs geeft aan de ochtendzon
wortels van elastiek die zich vastzetten
in de zwetende klei, op zoek naar ruimte
daar meen ik in de luchtdans van de
pimpelmezen, een bijenvolk te herkennen
de laatste zomer indachtig
.
Vuurtoren
Oosterleek
.
Van Stefanie van Ruijven ontving ik een paar fraaie voorbeelden van gedichten op vreemde plekken. Dit keer gedichten op de vuurtoren van Oosterleek, gemeente Drechterland (West Friesland). De vuurtoren blijkt bij nader inzien een lichtopstand genaamd het ‘Vuurtje van Leek’, een waarschuwingssein in de vorm van een torentje met een lichtbaken, bij de Leekerhoek voor het scheepvaartverkeer op het Markermeer.
De lichtopstand bevindt zich even ten zuiden van Oosterleek in een haakse bocht van de Zuiderdijk langs het Markermeer. Het torentje werd in 2001 gebouwd ter vervanging van een soortgelijk exemplaar, dat sinds 1939 op deze plaats heeft gestaan. Ook voor 1939 was er al een waarschuwingslicht op deze plaats.
In het kader van het project Land in dicht is er op de ronde groene ketel met zwarte letters een citaat uit een gedicht van Emily Dickinson aangebracht: “We wouldn’t mind the sun, dear, if it didn’t set -“. Aan de andere zijde van de toren is de vertaling van Louise van Santen in witte letters aangegeven: “De zon zou ons niet kunnen schelen, lief, als zij niet onderging -“
Toen in 2013 de lichtopstand geschilderd werd verdwenen de teksten van de gedichten onder de verf. Een aantal inwoners was hierover zeer teleurgesteld en daarop werden de teksten opnieuw aangebracht.
.
De teksten zoals ze aangebracht waren voor 2013.
En de teksten zoals Stefanie ze tegen kwam.
Dichter bij (de) zee
Dichter, Kunst en poëzie en poëzie en muziek
.
Behalve dat ‘Dichter bij zee’ de titel is van een dichtbundel van Dirk Devroye, zijn er meer mensen en organisaties op het idee gekomen iets met ‘dichter’ en ‘zee’ te doen.
Zo is er het Kunstproject ‘Dichter bij Zee’ op Texel. Op de strand-afgang van Paal 9 op Texel staan 10 strandhuisjes. Zij vormen de expositie Dichter bij zee. Elk huisje is omgetoverd tot een kunstwerk door een kunstenaar in verbinding met een dichter. Dit initiatief is een onderdeel van Kunst- en Cultuurmaand Texel die loopt van 31 mei t/m 30 juni.
Dan was er op het nabij gelegen Terschelling afgelopen zaterdag in Midsland het poëzie-evenement Dichter bij zee georganiseerd door Stichting Actief Midsland (SAM). Voor de pauze konden dichters van het eiland hun poëzie ten gehore brengen en na de pauze trad dichteres Ellen Deckwitz op. Bij de entreeprijs van dit evenement zat behalve een drankje tevens een gelegenheidsbundel van die middag voorgedragen poëzie van de eilanders.
In 2004 werd in Hoek van Holland de kunstroute Dichter bij Zee georganiseerd. Langs de route, vanaf het centrum van Hoek van Holland tot aan de pier, waren op afzonderlijke locaties, tien kunstwerken te zien. hAAi realiseerde de objecten van Tjitske Jannsen en Wilfried de Jong. Elk kunstwerk verbeelde een ander telefoonnummer. Wanneer men dit nummer belde was er een gedicht te horen dat speciaal geschreven was voor de betreffende locatie en door de dichter zelf was ingesproken.
Tot slot was er in 2012 en 2013 in Vlissingen de ‘Dichter bij de Zee’, een soort stadsdichter waarbij de zee een prominente rol speelt. Dichter Jan Kortsmit nam op de nationale gedichtendag, afgelopen januari afscheid met het gedicht ‘Dichter van het Park’.
.
DOG!
The laughing housewife
.
Op haar blog http://thelaughinghousewife.wordpress.com/tag/poetry/ schrijft deze lachende huisvrouw Tilly Bud, over een project van The Stockport Art Gallery. Bij dit project konden gedichten worden ingezonden en de beste werden verwerkt in een kunstwerk van kunstenares Nicola Dale. Omdat het gedicht van Tilly Bud ‘On the park’ als zodanig al een bijzondere vorm heeft schenk ik er hier graag aandacht aan. Het uiteindelijke kunstwerk van Nicola Dale vind ik eigenlijk minder interessant dan de oorspronkelijke vorm van het gedicht omdat het kunstwerk feitelijk niets meer is dan het gedicht verwerkt in een wordcloud in de vorm van een hond.
Hieronder allereerst het gedicht van Tilly en daaronder het kunstwerk van Nicola Dale.
.
Atari computer en poëzie
Super Atari Poetry
.
Poëzie is overal en in de meest onverwachte vormen. Zo kwam ik de Super Atari Poetry multiplayer game tegen. Nu kennen de meeste van ons de Atari vooral als een van de voorlopers van de huidige generaties spelcomputers uit de jaren 80 van de vorige eeuw. Atari Inc. is een voormalige Amerikaanse producent van arcadespellen, spelcomputers en homecomputers dat in 2013 failliet ging.
Super Atari Poëzie is een multiplayer game installatie die spelers in staat stelt om meer 1000 verschillende gedichten te maken. Het werk is gemaakt van 3 Atari 2600 consoles, joysticks, zelf vervaardigde cartridges en oude televisies. Elke patroon bevat een groep verzen die constant in kleuren veranderen en kunnen worden gemanipuleerd met een joystick. Op deze manier kan het publiek ofwel de gedichten bevriezen of bewegen in kleuren of gewoon voor- en achteruit in de gedichten scrollen. De 3 gedichten die te lezen zijn op de schermen produceren een interactief en samenhangend gedicht waarbij de betekenis en chromatische structuur steeds verandert.
Deze opstelling is bedacht door kunstenaar Yucef Merhi en is een vervolg op eerdere projecten van deze kunstenaar als The Poetic Klok, 1997; De Poëtische Machine, 1998 en Poetic Dialogues, 2000- 2005. Meer informatie over het werk van deze kunstenaar/dichter/computerprogrammeur uit Venezuela is te lezen op http://www.cibernetic.com/
.
Poëzie als Olympische Sport
Poëzine
.
Poëzine, het onvolprezen digitale magazine vol poëzie en kunst had in één van haar eerste afleveringen als thema “Een zomer zonder doping’. Ik heb daar toen een bijdrage voor geschreven waar ik laatst aan moest denken toen de hele discussie over Sochi en de corruptie binnen de Spelen weer eens aan de orde kwamen. Ik las mijn stuk nog eens terug en besefte toen dat alleen de lezers van Poëzine dit hadden kunnen lezen. Dat zijn er inmiddels al heel veel, maar om het ook met diegene die (nog) geen lid zijn (doen hoor!) te delen alsnog de tekst.
Tijdens de Olympische spelen van 2012 kwamen vele dichters (50 talen) uit allerlei landen bij elkaar in Londen op een festival met de naam Poetry Parnassus. Daar droegen zij hun poëzie voor en van deze voordrachten werden 100.000 kopieën van hun verzamelde werk uitgestort door helikopters boven het olympisch terrein aan de Thames. Een ander poëzie project ‘The Written World’ bestond uit het dagelijks voorlezen van een gedicht uit één van de 204 deelnemende landen, door de BBC. Tot slot waren er op stenen, houten en metalen gedenkplaten gedichten aangebracht die her en der op het Olympisch terrein stonden.
Toch gaat de relatie tussen sport en poëzie verder terug dan je zou denken. In het oude Griekenland waren literaire activiteiten een onlosmakelijk onderdeel van atletiek evenementen. Dichters waren toen minstens zo populair als de atleten. Beroemde atleten uit die tijd lieten dichters odes schrijven over hun belangrijkste zeges. Bij een Grieks atletiek festival bij Delphi, de god van muziek en poëzie, was het voordragen van poëzie een even competitief onderdeel als de atletiekwedstrijden.
Voor een groot deel van de Olympische spelen in de 20ste eeuw was poëzie een officieel wedstrijdonderdeel waarbij medailles waren te winnen. Baron Pierre de Coubertin stond erop dat dit soort Griekse kunsten werden toegestaan naast de sportieve onderdelen. In 1912 werd zijn droom gerealiseerd toen literatuur, muziek, schilderkunst, beeldhouwkunst en zelfs architectuur olympische onderdelen werden tijdens de zogenaamde Pentathlon der Muzen waarbij alle inzendingen direct geïnspireerd moesten zijn door sporten.
Tijdens 7 opeenvolgende Olympische spelen werden gouden, zilveren en bronzen medailles uitgereikt aan zowel schrijvers (meestal dichters) als atleten als sprinters, worstelaars en gewichtheffers. De Coubertin, slim als hij was, deed de eerste keer onder pseudoniem mee en ‘won’ een medaille voor zijn ode aan de sport. Toch was er al snel kritiek op dit onderdeel. Beroemde dichters (T.S. Elliot, Jean Cocteau) werden genegeerd en mindere goden wonnen de medailles voor vaak kritiekloze en ophemelende poëzie. Daarnaast was de regel dat alleen amateurs mochten meedingen terwijl kwaliteit juist meestal niet van amateurs kwam. Toen tijdens de Olympische spelen in en rond de crisistijd en de oorlog deze vorm van competitie ook nog eens werd ingezet als propaganda was dit het eind van de kunsten als competitief onderdeel van de spelen. In 1952 tijdens de Olympische spelen van Helsinki werd poëzie stilletjes van het programma geschrapt. Vandaag de dag zijn alle niet sport uitslagen uit de boeken van de Olympische spelen geschrapt. En misschien is dat maar beter ook. Je kunt je afvragen of poëzie zich leent als Olympisch onderdeel.
Dat tijdens de Olympische spelen van 2012 weer een vernieuwde interesse was voor poëzie kan je alleen maar toejuichen. In plaats van een zomer zonder doping zou je hier kunnen spreken van een sportzomer zonder doping maar met poëzie. En dat is alle doping die je nodig hebt lijkt me.
Tot slot twee coupletten uit het winnende gedicht van Pierre de Coubertin (onder het pseudoniem M. Eschbach geschreven van 1912. Het complete gedicht telt 9 coupletten. Voor de volledige tekst kun je terecht op http://library.la84.org/
I.
O Sport, pleasure of the Gods,
essence of life, you appeared suddenly
in the midst of the grey clearing
which writhes with the drudgery of
modern existence, like the radiant
messenger of a past age, when
mankind still smiled. And the glimmer
of dawn lit up the mountain tops and
flecks of light dotted the ground in the
gloomy forests.
II.
O Sport, you are Beauty! You are the
architect of that edifice which is the
human body and which can become
abject or sublime according to whether
it is defiled by vile passions or improved
through healthy exertion. There can be
no beauty without balance and proportion,
and you are the peerless master
of both, for you create harmony, you
give movements rhythm, you make
strength graceful and you endow suppleness
with power.
.
Poetry in a box
Kate Winter, Leonie Cornelius en Kevin Callaghan
.
Poetry in a box, of Poëzie in een doos is een initiatief van schrijfster Kate Winter en Kevin Callaghan van Callaghan Construction and Architect en Leonie Cornelius van Blume Design House. Wat houdt het project in?
Deze drie personen bedachten het project waar ze 5 gedichten uitzochten, deze op een doos schreven en als je de doos open doet zit in de doos de representatie van het gedicht. De 5 gedichten zijn:
– The owl and the pussycat van Edward Lear
– The Moon Wakes van Federico Garcia-Lorca
– Advice to a Discarded Lover van Fleur Adcock
– A Birthday van Christina Rossetti
– The Door van Miroslav Holub
.
Hieronder de gedichten en de inhoud van de dozen. Foto’s zijn van Maeve O’Sullivan.
.
Het leven van alledag in poëzie
Americain Life in Poetry
.
In de verenigde Staten is The Poetry Foundation samen met the Library of Congress het project ‘ Life in Poetry’ begonnen tussen 2004 en 2006. De initiatiefnemer was Poet Laureate Consultant bij de Library of Congress. Ted Kooser.
American Life in Poetry ( http://www.americanlifeinpoetry.org) is een gratis wekelijkse column voor kranten en online publicaties waarin een gedicht centraal staat van een modern Amerikaans dichter. Daarnaast wordt er een korte introductie gegeven van de dichter door Ted Kooser. De missie van dit project is om poëzie te promoten. Er zijn geen kosten aan verbonden zolang kranten en online publicaties de tekst in zijn geheel overnemen inclusief de copyrightregels die onder de teksten staan. American Life in Poetry heeft ook een Facebookpagina: https://www.facebook.com/americanlifeinpoetry
Hieronder een mooi voorbeeld, column nummer 155 (van de inmiddels 441) met een gedicht van Marianne Boruch.
.
The American poet Elizabeth Bishop often wrote of how places—both familiar and foreign—looked, how they seemed. Here Marianne Boruch of Indiana begins her poem in this way, too, in a space familiar to us all but made new—made strange—by close observation.
.
Hospital
.
.
American Life in Poetry is made possible by The Poetry Foundation (www.poetryfoundation.org), publisher of Poetry magazine. It is also supported by the Department of English at the University of Nebraska-Lincoln. Poem copyright ©2006 by Marianne Boruch, whose most recent book of poetry is Grace, Fallen from, Wesleyan University Press, 2008. Poem reprinted from “TriQuarterly,” Issue 126, by permission of Marianne Boruch. Introduction copyright © 2013 by The Poetry Foundation. The introduction’s author, Ted Kooser, served as United States Poet Laureate Consultant in Poetry to the Library of Congress from 2004-2006. We do not accept unsolicited manuscripts.
Schapen poëzie
Poësheep
.
In 2002 verwierf Valerie Laws wereldwijde bekendheid toen ze een North Arts beurs kreeg , voor een project dat een brug moest slaan tussen kunst en wetenschap, voor het creëren van willekeurige poëzie en tegelijkertijd als illustratie van de werking van het universum.
De schapen, uit de kudde van Donald Slater van Whitehouse Farm Centre, Morpeth, Northumberland, werden bespoten, met behulp van de verf waarmee boeren van oudsher hun kuddes markeren, met de woorden van een “haik-ooi”:
CLOUDS GRAZE THE SKY;
BELOW, SHEEP DRIFT GENTLE
OVER FIELDS, SOFT MIRRORS,
WARM WHITE SNOW.
.
Daarna werden de schapen losgelaten om te gaan grazen en nieuwe poëzie ontstond terwijl ze in verschillende formatie rondliepen. Deze formaties werden genoteerd en dat werden de volgende gedichten”:
SNOW CLOUDS THE SKY,
GENTLE SHEEP GRAZE;SOFT WHITE MIRRORS BELOW
DRIFT WARM.WARM DRIFT, GRAZE GENTLE,
WHITE BELOW THE SKY;
SOFT SHEEP, MIRRORS,
SNOW CLOUDS.SHEEP BELOW DRIFT,
SOFT SNOW CLOUDS;
WARM MIRRORS GRAZE
WHITE,THE SKY GENTLE.
.
Niet alleen produceerde de schapen “random” of toevallige poëzie (een vorm die Valerie sindsdien verder is gaan onderzoeken onder andere met poëzie Bingo en strandballen in een zwembad), ze demonstreerde ook de principes en uitgangspunten van de kwantum mechanica. Of zoals Valerie het omschreef: Kwantum mechanica is een onderdeel van de Natuurkunde dat voor de meeste mensen niet is te bevatten omdat het tegen het logische denken in gaat. Toevalligheid en onzekerheid staan in het centrum van hoe de wereld is samengesteld en is moeilijk voor mensen die gewend zijn volgens regels te leven. Daarom heeft zij de principes van de kwantum mechanicagebruikt om het toeval te onderzoeken op een poëtische manier met gebruik van schapen.
Hoewel het een zeer serieus project was vond Valerie het geen probleem dat sommige verslaggevers het niet te serieus namen; sommige gedichten zijn ook bedoeld om mensen aan het lachen te maken. Donald Slater, de eigenaar van de schapen, was blij dat na de uitbraak van mond en klauwzeer, zijn branche nu weer eens positief in het nieuws kwam.
Valerie publiceerde na dit project een collectie met schapen poëzie. Voor meer over dit project lees je http://www.valerielaws.co.uk/publications/qsheep.html
ZICHTBAAR ALLEEN 