Site-archief
Poëzie op pootjes
Poster in de centrale bibliotheek van Den Haag
.
Net als in 2011 heb ik ook in 2014 meegedaan aan een poëzieproject van de R.G. Ruijs stichting en het Prins Bernhard Cultuurfonds met als aanstekelijke titel Poëzie op pootjes. Poëzie op pootjes organiseert om de drie jaar (vanaf 2005) een gedichteninzamelingsproject. Of zoals ze het zelf zeggen:
Iedere Hagenaar heeft wel een eigen verhaal over zijn of haar leven in de stad, dan wel zijn of haar beleving van de stad. Den Haag staat dus centraal, maar niet zozeer de stad alswel dat wat de bewoners van Den Haag zelf voelen over hun leven in de stad. Het gaat bij Poëzie Op Pootjes nadrukkelijk niet om een wedstrijd. De bedoeling is simpelweg om op deze manier zoveel mogelijk gedichten over de persoonlijke Haagse beleving te vergaren. Wel zal er nadrukkelijk worden gezocht naar (potentiële) kwaliteit en nieuw talent.
Zoals gezegd ook in 2014 een gedicht van mijn hand. Na ‘Oud Eik en Duinen’ in 2011 (zie onder gedichten) nu dus een gedicht dat mij ‘overkwam’ het afgelopen jaar met als titel ‘Lijn 24’ met een prachtig voorbeeld van Haagse humor. Vandaag ontving ik van de organisatie het bericht dat mijn gedicht te lezen zal zijn (vanaf 5 januari) op grote posters in de centrale bibliotheek van Den Haag.
.
Lijn 24
Voor de chauffeur is de mens, de
menigte, groepje, stroom of clubje
mensen, bron van zijn bestaan
Onderscheid maakt hij niet
zolang ze zich maar gedragen.
Sommigen ziet hij liever;
De rokjes, strakke truitjes,
goeiedag zeggers, vrolijke
vriendelijke vroegemorgenvrouwen.
Anderen maken zijn werk tot een last,
blijven hangen in het pad, gaan niet
zitten, houden op. Dan roept hij om:
Dames en heren,
het achterste deel van deze bus
gaat ook naar het Centraal Station
.
Fix you
Coldplay
.
In het kader van poëzie en muziek én in de sfeer van kerst vandaag een nummer van Coldplay ‘Fix you’ van hun album ‘X & Y’ uit 2005. De tekst mag als zodanig misschien niet iedereen meteen aanspreken of heel poëtisch zijn maar in combinatie met de muziek is het zeer de moeite waard.
Tijdens het schrijven van het nummer was zanger Chris Martin beïnvloed door de band Muse, die een kerkorgel gebruikten in hun nummer “Megalomania” (van het album Origin of Symmetry). Omdat geluid na te maken gebruikte hij een oud keyboard dat Bruce Paltrow had gegeven aan Martins vrouw Gwyneth Paltrow. Martin heeft echter ook vaak gezegd dat het nummer een kopie is van Elbows ‘Grace under pressure’.
Het is het enige nummer van Coldplay waarin alle 4 de bandleden tegelijk zingen.
.
Fix you
When you try your best but you don’t succeed
When you get what you want but not what you need
When you feel so tired but you can’t sleep
Stuck in reverse
And the tears come streaming down your face
When you lose something you can’t replace
When you love someone but it goes to waste
Could it be worse?
Lights will guide you home
And ignite your bones
And I will try to fix you
And high up above or down below
When you’re too in love to let it go
But if you never try you’ll never know
Just what you’re worth
Lights will guide you home
And ignite your bones
And I will try to fix you
Tears stream down your face
When you lose something you cannot replace
Tears stream down your face
And I
Tears stream down your face
I promise you I will learn from my mistakes
Tears stream down your face
And I
Lights will guide you home
And ignite your bones
And I will try to fix you
.
Puur Gelul
Uit de bundel
.
Sinds een aantal edities geleden ben ik een regelmatig bezoeker van Puur Gelul in het Paard van Troje in Den Haag. Vanaf 2005 organiseren Boozy, Karel Kanits en Jeffrey Huf een mini literair festival op Haagse leest geschoeid, waar de groten uit de literatuur voor in de rij staan. Mooie herinneringen heb ik aan de editie met Kees van Kooten, Freek de Jonge en Heleen van Royen (die werd weggejoeld omdat ze een supersaai stuk uit haar boek plichtmatig voorlas dat ook nog eens veel te lang duurde). Maar ook dichters en stand up comedians treden op. Zo is Nico Dijkshoorn een graag geziene gast op Puur Gelul.
In 2010 werd de bundel Puur Gelul uitgegeven met bijdragen van o.a. Ronald Giphart, Hugo Borst, Susan Smit, Ernest van der Kwast en de Haagse dichter Jeroen de Vos. Nu ken ik Jeroen al een tijd, hij droeg voor bij presentatie van mijn laatste (papieren) dichtbundel en we stonden ooit samen op het podium in Maassluis. Dat hij bij Puur Gelul stond was voor de tijd dat ik daar regelmatig kom.
Uit deze bundel zijn gedicht ‘Eenvoud’.
.
Eenvoud
.
Zoals er boerenbruiloften zijn
kan ik van deze dag niet anders vertellen
dan dat het een boerenbegrafenis was.
.
Zonder pakken, zonder stijfheid.
Het was gebeurd.
.
De ouwe was dood, niet meer niet minder.
God zou over hem waken, zei de man van de kerk.
De ouwe zou bij God zijn.
.
Ik wist wel beter.
Die ouwe had geleefd…. en goed ook.
Hij zat nu zijn handen te warmen aan het hellevuur.
.
Sylvie Marie
Vlaamse dichters
.
Sylvie Marie ( 1984) woont in Gent, waar ze politieke en sociale wetenschappen studeerde. In Brussel voltooide ze haar studententijd met een postgraduaat journalistiek. Ze publiceert sinds 2005 gedichten in literaire tijdschriften en staat regelmatig op het podium. In het voorjaar van 2009 verscheen haar debuutbundel ‘Zonder’. In 2011 volgde een tweede bundel ‘Toen je me ten huwelijk vroeg’ die genomineerd werd voor de Herman de Coninckprijs en de JC Bloemprijs. In 2013 verscheen ‘Speler X’, een voetbalroman waarvan ze co-auteur is. In juni 2014 verscheen haar derde dichtbundel ‘Altijd een raam’.
Tussen november 2009 en juni 2011 schreef Sylvie Marie als huisdichteres regelmatig gedichten voor het weekblad Humo nadat ze Humo’s Gouden Aap won. Tegenwoordig werkt ze als leerkracht literaire creatie aan de academies van Tielt en Ieper en geeft ze regelmatig workshops poëzie. Ze was poëziecoördinator bij Meander en is redacteur bij het literaire tijdschrift Deus ex Machina. Op haar website http://www.sylviemarie.be/ kun je veel meer informatie vinden.
Uit haar bundel ‘Zonder’ uit 2009 het gelijknamige gedicht.
.
zonder
die morgen tref ik woorden aan tussen de lakens,
ze prikken als stukjes spiegel waarin een schim
weerkaatst. ik lees:
ik ben weg, neem niets mee behalve
de geur van je haren, de zachtheid van je wangen,
de smaak van je lippen. de hond
op straat leidt me
af en ik staar naar het raam, nooit zag het ochtendlicht
er zo vaal uit, had het gordijn zo weinig kracht.
het was de eerste keer dat het niet opbollend
in mijn haren snoof, mijn wangen streelde,
me goedemorgen zoende.
.
Dichter van de Antillen
Changa Hickinson
.
Vanuit Trinidad en later Nederland ging Changa Hickinson in de jaren ’80 van de vorige eeuw in Sint Maarten (Nederlandse Antillen) wonen, en het is hier dat zijn eerste boek, Illegal Thruth werd gepubliceerd in 1991. Zijn werk is ook te vinden in een bloemlezing van schrijvers uit Sint Maarten. Daarnaast toerde Hickinson met Winternachten in Indonesië en de Nederlandse Antillen. Het multiculturele aspect van het eiland staat centraal in zijn werk, waarin hij het diverse en soms eigenzinnige karakter van het eiland beschrijft. Hij staat bekend om zijn voordrachtskunst, om de overdonderende stijl van zijn poëzie die hij op verschillende culturele evenementen ten tonele brengt en om zijn geloof, het Rastafari. Changa is niet alleen dichter, hij ontpopt zich ook als acteur. Tevens is hij actief als vakbondsmedewerker: hij heeft zich opgeworpen als organisator van de organisatie van buschauffeurs in het zuiden van Sint Maarten. De grote opkomst van bus- en taxichauffeurs bij de centrale TourMap transport vergadering in 2005 was mede aan hem te danken.
Van zijn hand het gedicht: Raffia
.
Raffia
While wicked rule
An’ righteous labor
Freedom fighters planning
While masses sweat red
Fe daily white bread
Freedom fighters training
While govament promising
An’ opposition lapsin
Freedom fighters surveyin
While students graduatin
An’ wuk not forthcomin
Urgency steamin/livin/tensin
While congregation rejoycin
Syn/a/gog/ues gamblin
collection missin
Preachers bles/sin
Elites toastin
Cocktails of henbane
Freedom fighters advancin
Like Afrikan drum beat
Warrior charge form ancient graves
An’ modern beliefs
In offensive defence
Of I an’ I.
.
Voordragen met huisarrest
Liu Xia en Liu Xiaobo
.
Liu Xia is een Chinees dichter, schilderes en fotografe uit Beijing en de vrouw van Nobelprijswinnaar voor de Vrede (2010) Liu Xiaobo. Liu Xiaobo was de president van het onafhankelijk Chinese PEN centrum. International PEN (ook geschreven als P.E.N.) is een internationale organisatie van schrijvers, die zich onder andere inzet voor de vrijheid van meningsuiting en voor schrijvers die om hun meningen worden onderdrukt. Verder heeft de organisatie ten doel vriendschap en samenwerking tussen schrijvers overal ter wereld te bevorderen en de rol van literatuur bij de ontwikkeling van goede wederzijdse verstandhoudingen en cultuur in de wereld onder de aandacht te brengen. De organisatie heeft op dit moment (2005) 141 centra in 99 landen en is georganiseerd naar taalgebied.
Van 1996 tot 1998 zat Liu Xiaobo in een Chinees werkkamp en in die periode schreef hij het volgende gedicht voor zijn vrouw.
.
Voor Xia
De hemel is te weids en vaal
om met mijn zielsogen te doorgronden
Geef me één druppel regen
die de betonnen vloer laat glanzen
geef me één straal licht
die laat zien wat de bliksem wil
Zeg me één woord
en je opent deze deur
waardoor de nacht naar huis kan gaan.
.
Nadat Liu Xiaobo 11 jaar gevangenisstraf had gekregen als mensenrechtenactivist omdat hij had meegeschreven aan Charter 08 (in 2008) waarin de ondertekenaars een aantal eisen neerlegde met betrekking tot verschillende mensenrechten in China. Liu Xia wordt wel gezien als de spreekbuis van Liu Xiaobo en kreeg daarom in oktober 2010 huisarrest opgelegd door de Chinese regering.
In 2013 werd een video het land uit gesmokkeld en afgeleverd bij PEN waarop Liu Xia poëzie van haar hand voordraagt.
.
Met dank aan Wikipedia, Amnesty.nl, vertaling gedicht Liu Xiaobo: Daan Bronkhorst.
Belvedere
Bakkeveen
.
In recreatiepark Dúndelle in Bakkeveen (Friesland) staat het Belvedere, een soort stalen uitkijkpost. Vanaf deze Belvedere heb je een mooi uitzicht over het natuurgebied/recreatie[park. Toen het Belvedere in 2005 werd geopend hingen er op de verschillende niveau’s gedichten van vermoedelijk plaatselijke dichters in het Fries.
Ik vraag me dan af of die gedichten er nog altijd hangen of niet? Wie het weet mag reageren. In ieder geval een bijzondere plek voor gedichten.
.
Stadsdichters
In Nederland (en België)
.
Nederland kent vele stadsdichters. Om precies te zijn waren het er vorig jaar 50. Volgens mij zaten daar ook dorpsdichters bij maar voor het gemak (waarom ook niet) houden we het op stadsdichters. Nederland telde op 1 januari 2013 precies 408 gemeenten. Dat wil zeggen dat maar 12,3% van de Nederlandse gemeenten over een stadsdichter beschikt. In Vlaanderen is het aantal inmiddels gegroeid naar 5 (van 3).
Wat is eigenlijk een stadsdichter? Stadsdichters zijn dichters die officieel door een college van burgemeester en wethouders zijn benoemd. Hun taak is meestal een aantal gedichten schrijven over de gemeente of over activiteiten en gebeurtenissen in de gemeente. Dat varieert van een paar gedichten per jaar tot maandelijks een gedicht. Sommige stadsdichters hebben daarnaast de rol van aanjager. In hun functie van stadsdichter mogen of moeten ze de inwoners van de gemeente kennis laten maken met poëzie of activiteiten op het gebied van de poëzie.
De stadsdichter van Hengelo, Fred van de Ven heeft nu voorgesteld om te komen tot een instituut voor stadsdichters. Zo’n instituut zou dan aanbevelingen kunnen doen aan de colleges: over het aantal gedichten dat geschreven zou kunnen worden, over de publicatie en over de vergoeding. Want in de regel is het liefdewerk, oud papier.
In 2005 werd de eerste stadsdichtersbundel ‘De stad en ik’ uitgegeven door uitgeverij Kontrast, onder redactie van Gerard Beense (Stadsdichter van Lelystad) gevolgd door ‘Verzen van verbondenheid’ in 2008 en ‘Stadsdichters bijeen’ in 2009 tijdens de 5e stadsdichtersdag in Lelystad. Inmiddels is de 9e stadsdichtersdag geweest in Lelystad, georganiseerd door de stichting Poëtikos, met een stadsdichtersgedichtenwedstrijd, dus volgend jaar het tweede lustrum.
De winnaar van deze wedstrijd was stadsdichter van Hengelo Lowie Gilissen met het gedicht ‘Amsterdam’.
.
Amsterdam
Nabij gehei dreunt, dreunt, dreunt,
in een dwingend ritme
als van een metronoom.
Op die doffe beat houden trams
met hun triangeltringtingtinggetinkel
en ssschurend sssnerpen
van weerbarstig wentelende wielen
helemaal geen maat.
Opgevoerde brommers overstemmen
met knalpijphard geknettterrrr
en passant moeiteloos
nerveuze claclaxons van schildpadtrage taxi’s.
Doppleriaans nadert met steeds meer nadruk
de viertonige ta-ti-ta-ta sirene
van een slalomambulance.
Te midden van deze ongeorkestreerde kakofonie
staat een straatmuzikant op zijn viool
een ti-ta-ti-ta partita van Bach te spelen,
alsof al die helse herrie om hem heen niet bestaat.
En warempel,
ik denk dat ook,
één hemels ogenblik.
.
Spelen met taal
Joshua Hoogveld
.
Op http://actualiteitactuality.webs.com/ schreef Joshua Hoogveld tot 2010 zijn zogenaamde actualities. Een vorm van poëzie, spel met teksten en woorden waarin hij de actualiteit behandelde. Na 2010 is hij verder gegaan op http://www.joshua-actuality.nl/ waar hij al vanaf 2005 actief was met het spelen met taal. Zijn stukken zijn steeds organischer geworden, het leest alsof het in een keer is opgeschreven waarbij het lijkt alsof de woorden die bij hem opkwamen in gedachten 1 op 1 opgeschreven zijn. Altijd inspelend op de actualiteit, soms heel melig, vaak scherp in zijn teksten.
Na lezing van een aantal van zijn blogstukken deed het me denken aan een boekje dat ik ooit las van Hans Liberg; Pablo Pablo uit 1991. Daarin laat Hans Liberg zijn gedachten de vrije loop, associeert erop los, voegt samen, laat weg, en speelt met veel fantasie met woorden, begrippen en taal.
Joshua Hoogveld doet iets dergelijks op zijn blogs. Niet altijd even makkelijk om te volgen maar voor de taalliefhebber zeker de moeite waard. Een ander blog van Joshua is http://www.discutantes.nl
Een voorbeeld uit 2010:
.
My W O R D S
In de Eerste kamer
Tien Pond Grrr r u t t e
zijn wij electoraal
nog steeds de Baas
..
Urban Poetry
Poëzie in de publieke ruimte
.
De vaste lezer van dit blog weet dat ik zeer geïnteresseerd ben in vormen van poëzie die bijzonder zijn of plaats vinden in de publieke ruimte. De Engelse kunstenaar / dichter Robert Montgomery werkt al sinds 2005 in de buitenruimte waarbij hij billboards en publieke communicatiemogelijkheden ‘kaapt’ en met gebruikmaking van allerlei guerilla technieken zijn werk onder de aandacht brengt.
Zijn werk is door het hele land (Groot Brittanië) te zien en is melancholisch maar altijd uitdagend. Naast zijn werk op billboards en ander publiek meubilair is hij bekend van zijn vuurwerkgedichten en werk op papier.
.
Meer over Robert Montgomery op zijn website: http://www.robertmontgomery.org
ZICHTBAAR ALLEEN 