Site-archief
Boomgedichten
Leo Herberghs Poëzieprijs
.
Loes van Vliet wees mij op een mooi initiatief in Limburg. De Limburgse stichting Dichter in Beeld organiseert onder andere de Leo Herberghs Poëzieprijs. Deze prijs wordt vanaf 2014 vijfmaal jaarlijks uitgereikt. De winnende dichter ontvangt € 750,- en schrijft een kort gedicht dat door stichting Dichter in Beeld wordt uitgevoerd in een boomstam en geplaatst in het Limburgse landschap. De literaire boomstammen met hun dichtregels liggen in Voerendaal.
De laatste nieuwe boomstam met dichtregels, dit keer van de naamgever van de poëzieprijs zelf, komt te liggen in het veld bij Ubachsberg. Letterhouwer Tycho Flore kapt het gedicht of delen van het gedicht in een gerooide boomstam. Dichter in Beeld plaatst deze boomstammen in het Limburgs landschap en samen vormen zij een poëtisch wandelroute door het oostelijk deel van zuid Limburg.
Meer informatie is te lezen op http://www.dichterinbeeld.nl/Dichter_in_Beeld/Welkom.html
Straatpoëzie
Kila van der Starre
.
Vorig jaar werd ik benaderd door Kila van der Starre. Zij is PhD onderzoeker aan de Universiteit van Utrecht en wilde straatpoëzie in beeld gaan brengen. Dat wil zeggen gedichten die je op straat kan tegenkomen (zoals ik al een tijd behandel in gedichten op vreemde plekken en gedichten in de openbare ruimte) op een kaart bijeen brengen en dan zo, dat iedereen in Nederland en België bijdragen kan leveren aan deze kaart, om zo straatpoëzie te ontsluiten.
Ik heb hierover verschillende keren met Kila gemaild en werd erg enthousiast en vandaag, op Nationale Gedichtendag gaat de website live. Daarom, en om iedereen op te roepen om vooral te kijken naar straatpoëzie die nog niet is opgenomen en die als bijdragen te plaatsen, hier het persbericht dat door Kila de wereld wordt ingestuurd en dat ik, uiteraard, graag deel.
Straatpoëzie voor het eerst in kaart gebracht
Universiteit Utrecht lanceert interactieve website met inventarisatie van gedichten in de openbare ruimte.
Er zijn ontzettend veel gedichten te lezen in de openbare ruimte van Nederland en Vlaanderen, maar niemand weet precies hoeveel, waar en van wie. De nieuwe website ‘Straatpoëzie’ heeft als doel om een inventarisatie te maken van alle poëzie in de openbare ruimte van Nederland en Vlaanderen. De website archiveert hiermee literair erfgoed. ‘Straatpoëzie’ wordt in de Poëzieweek gelanceerd.
Interactieve kaart
Op http://straatpoezie.nl/ staat een interactieve kaart waarop de locaties van de gedichten in de openbare ruimte staan aangegeven. Iedereen kan hierop gedichten zoeken. Bijvoorbeeld als je benieuwd bent waar in jouw buurt gedichten te vinden zijn. Of als je wilt weten op welke locaties er gedichten te lezen zijn van jouw lievelingsdichter.
De website presenteert van ieder gedicht de locatie en indien mogelijk de tekst van het gedicht, de naam van de dichter, een foto, de datum waarop het gedicht is aangebracht, eventueel de datum van verwijdering, de relatie tussen het gedicht en de locatie, die initiatiefnemer, de vormgever, het boek waarin het gedicht eventueel is opgenomen, wetenswaardigheden en een link naar meer informatie.
Poëzie buiten het boek
De website ‘Straatpoëzie’ is onderdeel van het PhD-onderzoek van Kila van der Starre (http://kilavanderstarre.com/). Zij doet aan de Universiteit Utrecht onderzoek naar ‘poëzie buiten het boek’. Poëziebundels verkopen slecht, maar toch zijn gedichten onderdeel van het alledaags leven. Mensen komen bijvoorbeeld met poëzie in aanraking op tv, op de radio, op social media, op gedichtenwebsites, in kranten en tijdschriften, op festivals, tijdens speciale gelegenheden en in de openbare ruimte. Van der Starre gebruikt de gegevens in de database van ‘Straatpoëzie’ om onderzoek te doen naar het fenomeen ‘poëzie in de openbare ruimte’.
Voeg ook een gedicht toe
Op dit moment bevat de database van ‘Straatpoëzie’ bijna 500 gedichten. Vermoed wordt dat er nog honderden meer zijn. Met behulp van crowdsourcing wil Kila van der Starre alle straatpoëzie in Nederland en Vlaanderen in kaart brengen. Iedereen die een gedicht in de openbare ruimte kent kan dat gedicht toevoegen via een formulier (http://straatpoezie.nl/gedicht-toevoegen/).
De website ‘Straatpoëzie’ wordt gerealiseerd met behulp van de afdeling ICT & Media van de Universiteit Utrecht en met steun van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)
Schommelstation
Merlijn Huntjens
.
In mijn nimmer rustende zoektocht naar poëzie op vreemde plekken kwam ik via dichter Merlijn Huntjens terecht op weer een bijzondere plek met ‘buiten’poëzie. Op een een voormalig militair tankstation in hartje Maastricht staat sinds april vorig jaar een echt schommelstation. Een aantal ondernemers in Maastricht, verenigd in het Werkgebouw, hebben dit oude tankstation veranderd in een heuse attractie.
Naast het pompbediendehuisje zijn aan een massief stalen buizenconstructie, vijf schommels bevestigd. Geen alledaagse schommels maar schommels in de vorm van een picknicktafel met stoeltjes voor 8 personen, een loungechair, een schommel voor baby’s en een loveseat.
Tussen twee oude legerpompen (voor diesel en benzine) staat het voormalige pompbediendehuisje. Op dat huisje is het gedicht ‘Schommelstationgedicht’ van Merlijn Huntjens (tegenwoordig stadsdichter van Heerlen) aangebracht.
.
Anton van Wilderode
Gedichten in de publieke ruimte
.
Ook in Vlaanderen kan men er wat van, het plaatsen van gedichten op vreemde plekken in de openbare ruimte is daar al bijna net zo gewoon als hier in Nederland. De dichter Anton van Wilderode mag zich in een grote belangstelling verheugen van de aanbrengers van zijn poëzie in de buitenruimte. Anton van Wilderode is het pseudoniem van Cyriel Paul Coupé (1918-1998). Hij was een Vlaams auteur, dichter, classicus, vertaler en scenarist.
Op de website http://antonvanwilderode.com/INIT/init_blijvend.html staan alleen al 27! voorbeelden van (stukken van) gedichten van zijn hand in evenzoveel Vlaamse steden en dorpen. Hier een mooi voorbeeld van zijn gedicht ‘Oostende’ aangebracht op een wal van het fort Napoleon aldaar.
Het gedicht leest zich als volgt;
.
Oostende
.
Het werd vroeg avond, einde van september,
toen ik het lege strand opliep. Ik zag
en hoorde plotseling de helle stemmen
van meeuwen met krakeel en schaterlach
en naar elkander langs elkaar bewegen
neerduikend uit een opgetilde vlucht
en rusten op de wind, de branding tegen
tegen het bloed van de gevlamde lucht.
Achter mijn rug de halve stad Oostende
einde seizoen, onttuigd en afgemeerd.
Hoog boven mij als ingetogen keert
zich landinwaarts één vogel uit de bende.
.
Muur-, lucht- en landschildering
Waterland
.
Tussen 2004 en 2008 liep het kunstproject ‘Areopagus. muur-, lucht- en landschilderingen’ in Waterland. Dieren hebben plaats moeten maken door uitbreiding van dorpen en steden. De werkgroep Muurgedichten Waterland bracht daarom in de vorm van fraaie muurgedichten een ode aan de dieren die in Waterland geleefd hebben.
In Uitdam, Ilpendam, Monnickendam, Watergang, Broek in Waterland en een aantal andere plaatsen werden gedicht op muren geplaatst van onder andere K. Schippers, Chr. J. van Geel, Tom van Deel en M. Vasalis.
Hieronder zie je een aantal voorbeelden. Voor een volledig overzicht kijk je op http://www.nancykoot.nl/gedichten.html
.
Compass project
Audrey Dimola
.
De uit New York afkomstige Audrey Dimola omschrijft zichzelf als ” a poet, performer, curator, connector, and lifelong artist” en als je op haar website https://audreydimola.com/about/ kijkt dan kun je zien en lezen dat daar geen woord van gelogen is.
In 2012 was ze de drijvende kracht achter ‘The Compass Project’ waar ze met stickers met daarop poëzie en poëtische teksten, de stad New York probeerde te verfraaien. Werkelijk op allerlei objecten plakte ze haar stickers om zodoende, middels wat zei zelf noemt, guerrilla tactiek, haar poëzie onder de mensen te brengen.
Hieronder een paar voorbeelden van geplakte stickers. Op haar website https://audreydimola.com/poetry-performance/compass-project-guerrilla-poetry/compass-project-phase-one/ staan, veel, heel veel meer voorbeelden.
.
who are you really?
Harmony and energy
try not to forget
.
Gedicht op een bijzondere plek
Grosvenor Square, Londen
.
Op 11 september 2003 werd in Londen op Grosvenor Square een monument onthuld dat is gewijd aan de 67 Britse slachtoffers van de terroristische aanval op de Twin Towers in New York op 11 september 2001. Een gedicht van de Amerikaanse dichter Henry van Dyke werd gekozen als inscriptie op een herdenkingssteen, waaronder een stuk staal van de Twin Towers is begraven.
Het monument werd mogelijk gemaakt door bedrijven en individuen die te maken hadden met de aanval op het World Trade Center. De opzet en bouw werd in nauw overleg met de familie van de slachtoffers gedaan en biedt een plaats voor rust en beschouwing.
Het monument bestaat uit een soort tempeltje van hout. In het fries boven de ingang staat te lezen ‘Grief is the price of love’ en op drie lange bronzen platen ‘Those United Kingdom citizens who lost their lives are remembered here by name:’ gevolgd door de 67 namen van de slachtoffers.
De palen van de omringende pergola zijn elk gemaakt van een stam van een eik. Voor het ‘tempeltje’ ligt de herdenkingssteen met daarop het gedicht van Henry van Dyke. Het gedicht schreef van Dyke in 1904 als inscriptie op een zonnewijzer.
Henry van Dyke (1852 – 1933) was een Amerikaans protestants predikant, schrijver en dichter. Hij was zeer populair in de eerste decennia van de 20e eeuw. Hij publiceerde diverse korte verhalen, gedichten en essays.
.
Time is
.
Time is
too slow for those who wait,
too swift for those who fear,
too long for those who grieve,
too short for those who rejoice,
but for those who love,
time is not.
.
Onzichtbare gedichten
Regenpoëzie
.
Poëzie komt in vele vormen, ik schreef er al vaker over. Op de meest bijzondere plekken. Dit keer is de poëzie echter onzichtbaar totdat het gaat regenen. In Boston hebben plaatselijke dichters in samenwerking met Mass Poetry op de stoepen gedichten gestempeld die alleen zichtbaar zijn als het regent of als er water over wordt gegoten.
Op de betonnen stoepen zijn de gedichten gestempeld door middel van biologisch afbreekbare waterafstotende spray.
De laatste gedichten die zijn toegevoegd zijn van ‘Still Here’ van Harlem Renaissance dichter Langston Hughes , ‘The Red Thread’ van Elizabeth McKim, en gedichten zonder titel van Gary Duehr en Barbara Helfgott Hyatt.
.
Still here
.
been scared and battered.
My hopes the wind done scattered.
Snow has friz me,
Sun has baked me,
Looks like between ‘em they done
Tried to make me
Stop laughin’, stop lovin’, stop livin’–
But I don’t care!
I’m still here!
Gedicht op een kas
Jos Vandebergh
.
Van Jos Vandebergh kreeg ik via de mail deze foto toegestuurd. Dit gedicht (of deel van het gedicht) van Geert de Kockere staat geschreven op de ruit van een kas van de Kinderboerderij van Kiewit bij Hasselt in België.
Geert de Kockere (1962) is een Vlaams schrijver van vooral kinderboeken. Maar hij schreef ook verschillende poëziebundels. Hij kreeg verschillende literaire prijzen voor zijn kinderboeken en in 1995 kreeg hij de Prijs Letterkunde van de Vlaamse Provincies voor kinderliteratuur voor zijn poëziebundel ‘Een fruitje van zilver’. Geert werkte ook mee aan de Vlaamse ‘Man bijt hond’ en ‘Woestijnvis’.
.
Ongehoord goed
Voorburg
.
Nietsvermoedend liep ik pas geleden door een winkelstraat in Voorburg toen Inge mij wees op een gedicht onder het viaduct waarover de Utrechtse baan loopt en waar het snelwegverkeer raast over de A12.
Toen ik de titel van het gedicht las moest ik glimlachen. Ongehoord, ja dat ken ik. In 2009 werd dit gedicht in opdracht van Rijkswaterstaat geschreven door Arthur Lava.
Arthur Lava, (1955) is het pseudoniem van Howard Krol, Arthur naar Rimbaud. Hij was in 1988 één van de initiatiefnemers van de groep dichters die zichzelf de Maximalen noemden, naar hun eerste bundel. Deze dichters, streefden naar een soort poëzie waarin meer straatrumoer zou doorklinken. Zij keerden zich tegen de verstilde, ingekeerde en autonome poëzie van veel van hun voorgangers en eisten daarentegen een poëzie van het volle en eigentijdse leven. De belangrijkste andere vertegenwoordigers van de maximalen zijn Joost Zwagerman, Pieter Boskma en René Stoute.De Franse dichter Arthur Rimbaud was voor de meeste Maximalen het grote voorbeeld.
ZICHTBAAR ALLEEN 