Site-archief
Als kind moest ik een walvis eten
Wiel Kusters
.
Pasgeleden liep ik lang de universiteitsbibliotheek in Maastricht en ik werd daar gewezen op een gedicht van Wiel Kusters dat daar op een zijmuur was aangebracht. Naast het fietsenhok zodat alle studenten het regelmatig tegen komen. Ik heb gelijk even gecheckt of het al op https://straatpoezie.nl stond en dat was al het geval (wat ik al dacht maar je weet het nooit zeker).
Wiel Kusters (1947) is dichter en was hoogleraar letterkunde aan de universiteit van Maastricht. Kusters is naast dichter ook schrijver van proza, brieven, theaterstukken, kinderboeken en hij heeft verschillende vertalingen op zijn naam staan. Naast landelijke bekendheid als dichter was en is hij vooral actief in Limburg onder meer als voorzitter van de Zuidelijke Afdeling van het letterkundig-historisch genootschap de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.
De foto is van de muur bij de universiteitsbibliotheek, het gedicht komt uit de bundel ‘Als kind moest ik een walvis eten’ uit 2002.
.
Dubbelganger
.
Het is zomer en ik lig
met andere jongens in het gras
op mijn buik zodat ik ruik
hoe vroeger alles anders was
of moet ik zeggen dat ik rook
hoe later alles eender wordt?
er is een meisje bij dat zit
met bruine benen in het gras
zij lacht beweegt zodat iets wits
soms even zichtbaar wordt
of moet ik zeggen dat het zwart
voor ogen mijn verlangen was?
het gras staat vol met klavertjes
het gras ruikt naar geluk
zolang het niet gemaaid was
want dan rook het naar geruk
of moet ik zeggen dat de geur
weemoedig en opstandig is?
ik was er nu ik ben er toen
er is geen prikkeldraad geen heg
een open veldje veertien jaar
het gras staat hoog je ziet me niet
of moet ik zeggen dat ik lieg
dat ik me met mezelf bedrieg?
.
Goblin
Merlijn Huntjens
.
In 2013 stond hij op een podium van Ongehoord! in Maassluis en sindsdien volg ik hem, tegenwoordig is hij stadsdichter van Heerlen, en consulent Literatuur bij het Huis van de kunsten in Limburg. Ik heb slechts zijn kleine bundel ‘Ja, blokfluit’ in huis maar telkens als ik hierin lees word ik vrolijk.
De bijzondere, iet wat bevreemdende gedichten toveren altijd een glimlach op mijn gezicht. Toch eens informeren bij hem of er al nieuw werk van hem is, ik las ergens dat hij twee bundels heeft gepubliceerd maar ben er nog niet achter hoe de andere is getiteld.
Merlijn Huntjens (1991) heeft samen met theatraal performer Nina Willems (1986) PANDA (“Poetry And New Dramatic Arts”) opgericht. Dit is een multidisciplinair kunstenaarscollectief dat op eigen initiatief of in opdracht projecten bedenkt en uitvoert. Daarnaast heeft Merlijn aan verschillende Poetry Slams meegedaan.
Uit ‘Ja, blokfluit’ het gedicht ‘Track #5: Goblin’.
.
Track #5: Goblin
.
Al lig je zo goed,
de kleine staat er.
Hij lacht,
hij pakt je bij je slurf,
ademt in je mond, in je neus,
hij liegt.
.
De lichten, lampen, het kunstmatige helder;
ze zijn niet prettig noch fijn noch lekker geil.
achter elk sterrenlicht, achter elke prettige maan,
schuilt een fuckertje, een demon, een goblin,
van het zwart.
.
Nina Willems & Merlijn Huntjens
Staande tapijten
Annemarie Estor
.
Annemarie Estor (1973) is een Nederlandstalig dichter en essayist. Ze groeide op in Limburg en studeerde daar Cultuur- en Wetenschapsstudies aan de Universiteit Maastricht. Tussen 2006 en 2009 was ze wijkdichter van Zurenborg (Antwerpen). Zij was poet in residence bij het Nederlands Instituut voor Hersenwetenschap te Amsterdam (onder auspiciën van Dick Swaab) en bij het Labo voor Theoretische Neurobiologie (Universiteit Antwerpen) onder begeleiding van Erik De Schutter. Ze woont en werkt afwisselend in Antwerpen (België) en Aragon (Spanje).
In 2011 kreeg zij de Herman de Coninckprijs voor het beste debuut ‘Vuurdoorn me’ en in 2013 diezelfde prijs voor de beste dichtbundel ‘De oksels van de bok’. In 2015 werd ze genomineerd voor de Pernathprijs. Estor vertaalt ook incidenteel hedendaagse poëzie van het Arabisch naar het Nederlands. Uit haar bundel ‘Vuurdoorn me’ uit 2010 het gedicht ‘Staande tapijten’.
.
Staande tapijten
.
Als je met je nagels op mijn billen schrijft
verschijnen op de doodgestaarde muur
tussen de palen van het hemelbed,
staande tapijten met uitzinnige partijen
en patronen: ontworpen voor stelsels
waar mensen door vluchten naar andere plaatsen,
tekens achterlatend voor wie hier niet leven kan.
.
Als je met je vingers rozenkruizen krieuwelt
over mijn gebladerte, camelia,
dan wellen geuren op
uit gebergten van hoofdkussens,
doordrenkt met rotte perzikken,
ajuin uit bergen waar de waarheid schuilt,
zwarte pruimen uit monden van mannen.
.
Foto: Knack, Charlie De Keersmaecker
Boomgedichten
Leo Herberghs Poëzieprijs
.
Loes van Vliet wees mij op een mooi initiatief in Limburg. De Limburgse stichting Dichter in Beeld organiseert onder andere de Leo Herberghs Poëzieprijs. Deze prijs wordt vanaf 2014 vijfmaal jaarlijks uitgereikt. De winnende dichter ontvangt € 750,- en schrijft een kort gedicht dat door stichting Dichter in Beeld wordt uitgevoerd in een boomstam en geplaatst in het Limburgse landschap. De literaire boomstammen met hun dichtregels liggen in Voerendaal.
De laatste nieuwe boomstam met dichtregels, dit keer van de naamgever van de poëzieprijs zelf, komt te liggen in het veld bij Ubachsberg. Letterhouwer Tycho Flore kapt het gedicht of delen van het gedicht in een gerooide boomstam. Dichter in Beeld plaatst deze boomstammen in het Limburgs landschap en samen vormen zij een poëtisch wandelroute door het oostelijk deel van zuid Limburg.
Meer informatie is te lezen op http://www.dichterinbeeld.nl/Dichter_in_Beeld/Welkom.html
Brief aan de spiegel
Pierre Kemp
.
Via Facebook werd ik gewezen op een artikel dat verscheen http://www.literatuurmuseum.nl/artikelen/het-noodzakelijke-cliche-van-een-dichtende-forens over Pierre Kemp (1886 – 1967). Ik weet niet veel over deze Limburgse dichter, ik las eens een artikel over hem en bekeek een documentaire over zijn leven. Wat me ervan is bij gebleven, is dat hij een muze had, een vrouw die niet zijn vrouw was, en dat hij zijn poëzie vooral in de korte treinreizen schreef tussen de mijn Laura, waar hij werkte als loonadministrateur en zijn huis in Maastricht.
In het zeer lezenswaardige artikel staat ook te lezen dat hij altijd in het zwart gekleed ging zodat het kolengruis niet zichtbaar was. Kemp heeft veel gedichten geschreven (19 bundels) en zijn werk werd o.a. bekroond met de P.C. Hooft-prijs en de Constantijn Huygensprijs voor zijn hele oeuvre.
Uit zijn verzameld werk uit 1976 het gedicht ‘Brief aan de spiegel’.
.
Brief aan de spiegel
.
spiegel, als ik straks nog maar een lege onderbroek ben
en hemd, waarin vergolft mijn laatste harteklop;
als ik van het bestaande niets meer erken
dan wat nog welt uit mijn zingende kop
van onder het eerzame, schaarse haar,
kom ik nog eens vorsend voor je staan
en kijken wij elkander nog eens heel lang aan.
Tot dan,
je incomplete luisteraar
en leeggelopen man!
.
Gedichten langs de Geul
Limburg: 3 routes, 41 dichters
.
In Zuid-Limburg meandert een riviertje de Geul: van de Belgische grens, tussen grenspaal 8 en 9, tot aan de Maas boven Maastricht. Van Cottessen bij Epen tot Voulwames bij Bunde. Ze lijkt maar klein, de Geul: een bescheiden riviertje, een beetje verborgen in het landschap maar overal in Zuid Limburg kom je haar tegen.
Voor een literaire of poëzieroute zijn 41 gedichten uitgezocht, en die op zuilen in het landschap geplaatst. Zo is er een wandelroute ontstaan, waarbij je als wandelaar regelmatig een gedicht tegenkomt: gedichten die tot vrolijkheid stemmen of tot nadenken, die ontroeren en beroeren, die enthousiasmeren en motiveren; die in elk geval, net als het landschap, u niet onverschillig laten.
De totale route is zo’n 35 km lang. Ze is verdeeld over drie trajecten in de drie gemeentes waar de Geul in Nederland doorheen stroomt: Gulpen-Wittem, Valkenburg aan de Geul en Meerssen.
Bij de 41 dichters zitten alle grote namen uit het Nederlands taalgebied zoals Herman de Coninck, Vasalis, Rutger Kopland, Jan Hanlo, Remco Campert maar ook Diana Ozon, Miriam van Hee en Seline Bastings.
Zo staat bij de Oliemolen in Meerssen een gedicht van Anna Enquist getiteld ‘De veldtocht’ uit haar bundel ‘De gedichten’ uit het jaar 2000.
.
De veldtocht
.
Niet in je omhelzing, niet in je armen,
niet in jouw weten ga ik verloren. Niet
in de brandende auto, toneel voor verbijsterd
publiek, maar lopend door een schamel bos.
.
Altijd het eind van de middag. O laat
de middag snel komen. De kinderen gingen
het huis uit; mist kruipt langs de grond.
Zo, zelf, ga ik stapvoets verloren.
.
De Oliemolen
Tussen Heimansgroeve en de brug over de Geul
Stella Maris
De Volmolen
Meer informatie vind je op http://gedichtenlangsdegeul.nl/
Verloofden
Pierre Kemp
.
De dichter en kunstschilder Pierre Kemp (1886 – 1967) woonde zijn hele leven in Maastricht (op een jaar Amsterdam na, waar hij zo’n heimwee kreeg dat hij al snel terugkeerde naar zijn geboorteplaats). Tientallen jaren reisde hij met de trein van Maastricht naar Eygelshoven waar hij bij de mijn ‘Laura’ werkzaam was. Tijdens die vele treinreizen schreef hij veel van zijn poëzie. Pierre Kemp had vele anonieme muzen. Naar aanleiding van contacten en gesprekken die hij had tijdens de vele treinreizen schreef hij menig gedicht.
In de jaren vijftig van de vorige eeuw was zijn meest succesvolle periode. In die periode ontving hij maar liefst 4 belangrijke poëzieprijzen waaronder de Constantijn Huygensprijs en de P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre.
Uit ‘Verzameld werk’ uit 1976 het gedicht ‘Verloofden’.
.
Verloofden
.
Als hij mij een hand geeft,
kleedt hij mijn vingers uit.
Toch verlang ik zo naar dit
contact met mijn huid.
Als hij met een vinger de split
van mijn vingers beroert, word ik rood
en voel ik mijn schoot.
Wij glimlachen, het doet ons goed.
Is het wel, als het moet?
Maar ik geef toe
en doe, en doe, en doe.
.
Foto: Henri de Bouter
Beeld van Pierre Kemp in het stadspark in Maastricht.
Foto: Pivos
De Poëziebus Deel 7
Miranda de Haan
.
Was de Poeziebus gisteren nog in Brabant, vandaag wordt voor het eerst Vlaanderen aangedaan. Vanaf 12.30 uur zijn de dichters op diverse locaties te vinden in het stadscentrum van Turnhout waarna men eind van de middag afreist naar Maastricht. Om 19.30 zijn de dichters en de bus te vinden bij het Werkgebouw aan de Tapijtkazerne 24 aldaar.
Vandaag weer een vrouwelijke busdichter in het zonnetje namelijk Miranda de Haan. Miranda is geboren in Rotterdam, maar getogen in respectievelijk Vlaanderen en Saoedi-Arabië. Ze heeft een sociaal-pedagogische achtergrond, doceerde Engels in Catalonië en beheerde een Irish bar aan de Costa Daurada. Sinds 2013 literair programmeur bij CAPSLOC Cultuurpodium, Capelle aan den IJssel en initiator van sPEAK, open podium voor schrijvers, dichters & songwriters.
.
alle straten dragen sporen
maar bouwen onbewogen
mensen tot kastelen
op de trappen van jouw stad
dragen kinderen op ruggen
benen werden bomen
vastgegroeid tot muren
ruwer dan jouw ongeschoren wang
ze drinken stierenbloed en zweten
doornen, branden
vlees met hete stenen,
en ik verdwaalde elke dag
versliep me op de stranden
brak golven van de branding
met scherven van je glas
en zocht naar jou in ruzie,
loog van gouden kusten
waar niets me nog vertelde
dat jij er niet meer was.
.
Alle info over de Poëziebus vind je op http://poeziebus.nl
Gedichten in licht
Wèntjerdruim’s gedichten in licht
.
In samenwerking met de bibliotheken van BiblioNova (in Limburg) zijn een aantal dichters en schrijvers met een binding met Sittard-Geleen, in januari 2014 gevraagd om een kort verhaal of gedicht te schrijven met als thema ‘Sittard’ of ‘Winter’. Uit de ingezonden gedichten en verhalen zijn vervolgens zeven gedichten/verhalen geselecteerd, die in de binnenstad van Sittard op diverse locaties in de openbare ruimte zijn geprojecteerd.
De geselecteerde dichters en schrijvers zijn: Jack Jacobs, Meindert Muller, Maurice Hermans, John Hertogh, Leonne Cramers, Bep Mergelsberg en Niek Bremen. Naast de lichtprojecties, zijn er in diverse etalages en winkels in de binnenstad van Sittard schermen geplaatst waarop een ‘storytrail’ te bekijken is. Dit ‘spoor’ van tv-schermen toont het programma van Wèntjerdruim, afgewisseld met oude winterse foto’s van Sittard en gedichten over ‘Sittard’ en/of ‘winter’.
Gedichten op vreemde plekken
Deel 78: op een landgoed
.
Van Greta ontving ik een foto die ze nam op landgoed Elsloo in Limburg. Dit is er een van meerdere gedichten die daar te zien en te lezen zijn.
.
Gedichtenroute Elsloo
De Gedichtenroute rond om Elsloo is naar een idee van Jack Jacobs en met gedichten van hem ontstaan. Bij het schrijven van de gedichten heeft hij zich laten leiden door de historische rijkdommen en de natuur.
De Gemeente Stein heeft zijn idee in 1993 met blijdschap en accuratesse uitgevoerd. Zij heeft de gedichten en zijn wandeling gebundeld. Omdat de intentie van de poëzie het best tot zijn recht komt op de plek van de inspiratie heeft zij ook de gedichten op platen laten graveren en op artistiek bewerkte arduinstenen zuilen laten bevestigen. Wandelaars die van poëzie houden kunnen op acht mooie plekken hun hart ophalen met een gedicht.
Het is een permanente wandelroute om in alle seizoenen te lopen, hij duurt ongeveer drie uur. Om en in het dorp zijn goede wegaanduidingen aangebracht om het begin van de route te vinden. Voor meer informatie kunt u terecht in het gemeentehuis, de VVV’s en boekhandels rond Stein.
ZICHTBAAR ALLEEN 