Site-archief
Angel Island
Chinese immigranten poëzie
.
Angel Island is een eilandje in de San Fransisco Bay (waar ook Alcatraz Island ligt) waar tussen 1910 en 1940 ongeveer een miljoen Aziatische immigranten de Verenigde Staten in kwamen. Daarom wordt Angel Island ook wel het Ellis Island van de westkust genoemd.
Door de Chinese Exclusion Act uit 1882, welke één van de meest belangrijke beperkingen was als het ging om vrije immigratie naar de VS, werd het Chinese arbeiders verboden naar de VS te emigreren. Toch kwamen er tussen 1910 en 1940 ruim 55.000 Chinezen naar de Verenigde Staten.
De meeste van hen moesten jaren verblijven in barakken op Angel Island. Tijdens hun verblijf begonnen de Chinezen met het kalligraferen van Chinese poëzie op de muren van de barakken in zwarte inkt. Toen de districts commissioner langs kwam rapporteerde hij graffiti op de muren waarna deze werden overgeschilderd.
De Chinese bewoners begonnen toen met het uitsnijden van de poëzie in kalligrafie in de houten muren. In de periode tussen 1910 en 1940 werden vervolgens alle muren maar liefst 8 maal over geschilderd.
In 1931-1932 werd door twee bewoners onafhankelijk van elkaar gesproken van 80 tot 90 gedichten die op deze manier de wanden sierde. In 1970 kwam men tot 135 gedichten en nader onderzoek in 2004 toonde aan dat er maar liefst 200 gedichten en tekstfragmenten te vinden waren op de muren in de voormalige barakken.
In 1964 werd onder druk van de Chinees-Amerikaanse gemeenschap geijverd voor het behoud van de barakken. Het eiland met zijn historische gebouwen is nu een National Landmark.
Een aantal vertalingen van de teksten in het Engels:
*
This is a message to those who live here not
to worry excessively.
Instead, you must cast your idle worries to
the flowing stream.
Experiencing a little ordeal is not hardship.
Napoleon was once a prisoner on an island.
*
In the quiet of night, I heard, faintly, the whistling of wind.
The forms and shadows saddened me; upon
seeing the landscape, I composed a poem.
The floating clouds, the fog, darken the sky.
The moon shines faintly as the insects chirp.
Grief and bitterness entwined are heaven sent.
The sad person sits alone, leaning by a window.
Geen uitweg
Ewa Lipska
.
Ewa Lipska (1945) is een Pools dichter, columnist. Daarnaast was ze redacteur van de poëzie sectie Literaire uitgeverij (1970-1980), directeur van het Pools Instituut in Wenen (1995-1997), lid van de Poolse en de Oostenrijkse PEN Club, stichtend lid van de Vereniging van Poolse Schrijvers (1989) en lid van de Poolse Academie van Wetenschappen.
In 1967 debuteerde ze met de bundel ‘Gedichten’ en sinds die tijd publiceerde ze vele bundels, won ze vele literaire prijzen en was ze regelmatig te zien en te horen op literaire festivals in Europa en de Verenigde Staten. Daarnaast werden veel van haar teksten op muziek gezet. In vertaling van Esselien ’t Hart hier het gedicht ‘Geen uitweg’ uit 1990.
.
Geen uitweg
.
Dit is dat hotel. Deze kamer.
Het bed waarin zij hebben geslapen.
De roze magnolia’s hangen nog in de kast.
Zij hebben bijna de hele stad met liefde besmet.
Mensen vielen elkaar in de armen.
Meisjes hingen mannen om de hals
als namaaksieraden.
In de wisselkantoren
werden kussen gewisseld.
Men stierf niet meer.
De lijkwagen vervoerde pasgehuwden.
Ambtenaren lazen de gedichten van Ronsard.
Censors schrapten de horizon.
Corrigeerden het uitzicht uit het raam.
Midden op het marktplein werd
Feest der liefde van Watteau opgehangen.
Uit luidsprekers klonken
de liederen uit Dichterliebe van Schumann.
De dieren kregen vleugels aangemeten
in de vorm van harten.
De terreur der liefde regeerde het stadje.
Weigeraars werden in de afgrond gestort.
Was het mogelijk dat zij niet wilde liefhebben?
Iemand trachtte een rede te houden maar het sloeg nergens op.
Een ander had een misdaad op het puntje van zijn tong.
De ratten verlieten massaal de stad
zonder om te kijken naar het vuurwerk.
Men danste juist op het verplichte bal.
En alleen zij wisten al dat
een stap vooruit de dood betekende
en een stap achteruit slechts moord.
.
Congregation
Parneshia Jones
.
Over de dichter Parneshia Jones schrijft recensente Ellen Hagan: “ze is een vloeiende, gestage golf , ze is het coole Chicago vermengd met de het late en langzame kruipen van de zondagochtend in New Orleans. Ze is een wereld van een vrouw, een Renaissance moderne priesteres van de planeet aarde”. Parneshia Jones groeide op in de openbare bibliotheek van Evanston, Illinois, en de keuken van haar moeder. Het lezen en schrijven werden voor haar een tweede natuur.
Na haar studie ging ze aan het werk als marketing assistent voor de Northwestern University Press. De laatste twaalf jaar werkte ze voor schrijvers van Pullitzerprijzen, Nobelprijzen en winnaars van de Academy Award. Hierdoor en door het feit dat ze veel ervaring heeft opgedaan met auteurs vanuit de hele wereld op het gebied van poëzie, fictie, theater, voordrachtskunst, literatuur en filosofie, maken dat ze een zeer brede kijk heeft gekregen op het geschreven woord. Dit is ook van grote invloed geweest op haar eigen werk.
Zo schreef ze veel over zwarte vrouwelijke auteurs, maar met name haar debuutbundel ‘Vessel : poems’ werd zeer goed ontvangen en kreeg meerdere prijzen. Uit deze bundel het gedicht ‘Congregation’.
.
Congregation
.
Weir, Mississippi, 1984
Sara Ross,
Great and Grand-mother of all
rooted things waits on the family porch.
We make our way back to her beginnings.
Six daughters gather space and time
in a small kitchen.
Recipes as old as the cauldron
and aprons wrap around these daughters;
keepers of cast iron and collective
Lard sizzles a sermon from the stove,
frying uncle’s morning catch
into gold-plated, cornmeal catfish.
Biscuits bigger than a grown man’s fist
center the Chantilly laced table of yams,
black eyed peas over rice and pineapple,
pointing upside down cake.
The fields, soaked with breeze and sun,
move across my legs like Sara’s hands.
Chartreuse colored waters, hide and seek
in watermelon patches, dim my ache for Chicago.
Peach and pear ornaments
hang from Sara’s trees. Jelly jars tinted
with homemade whiskey,
guitar stringing uncles who never left
the porch, still dream of being famous
country singers.
Toothpick, tipped hats and sunset
linger as four generations come from
four corners to eat, pray, fuss and laugh
themselves into stories of a kinfolk,
at a country soiree, down in the delta.
.
Naked women are the best
VQR
.
De Virginia Quarterly Review (VQR) heeft in 2012 een aantal mini poëzieposters uitgebracht. Elke vrijdag werd een miniposter op PDF formaat online gezet. VQR is een ‘nationaal tijdschrift voor literatuur en discussie’. Op de website is veel poëzie te vinden (http://www.vqronline.org/).
Hieronder de eerste miniposter van David Lehman met het gedicht ‘Poem in the Manner of the 1960s’.
.
Haven
Chronogram
.
Gisteren was ik wat aan het opruimen toen ik twee pagina’s uit een tijdschrift tegen kwam. Het waren twee pagina’s uit de Chronogram met allerlei gedichten in het Engels. In 2011 was ik in de Verenigde Staten op vakantie en toe moet ik deze pagina’s uit een tijdschrift hebben gescheurd.
The Chronogram is overigens niet alleen een tijdschrift maar ook een website en daar is veel poëzie te vinden. Op http://www.chronogram.com/hudsonvalley/poetry/Category?oid=2124613 bijvoorbeeld is veel, door lezers ingestuurde, poëzie te lezen.
Van de twee pagina’s met gedichten heb ik het gedicht ‘Haven’ gekozen van Catherine Wald. Ik kende haar helemaal niet, het was het gedicht dat me aansprak. Het mooie van Internet is dat ik vervolgens naar haar op zoek ben gegaan en wat schetst mijn verbazing?
Het gedicht ‘Haven’ is, samen met een aantal andere gedichten van haar, te beluisteren en te bekijken op Youtube waar Catherine het voordraagt op het kanaal van Writersread ( zie ook de website http://www.writersreadonline.com/).
Catherine Wald is een “wordsmith and communications artisan” zoals ze zichzelf beschrijft, van wie al vele gedichten gepubliceerd zijn.
.
Haven
.
When the thunder started
rolling in, a cat and a dog
rained into my tiny office
.
Maybe they thought I
could keep electricity at
bay. Or that my
superior intelligence
would make sense of it all.
.
I’m not a very good God
but I did stroke Jerry
into purrs, pat Molly’s nerves
towards a ponderous sigh, a sinking
back into carpet.
.
For fifteen minutes we shared
safe haven.
Then the storm withdrew
the sky re-blued
and we went our separate
ways.
.
Nog meer bussen
Poëzie en bussen gaan goed samen
.
Nu de Poëziebus-toer erop zit ( 19 t/m 26 juli) ben ik eens gaan zoeken en wat blijkt? Poëzie en bussen gaan heel goed samen. De bedenkers van De Poëziebus bevinden zich dus in goed gezelschap.
Zo vond er in 2013 een poetry-flash plaats in een bus in Nepal door Gunjan Ghimire, John en Anuja (zie de video hieronder.
Maar ook in de Verenigde Staten en Canada reed een, door uitgeverij Wave, gesponsorde Poetry Bus die in 50 dagen, 50 steden aandeed in 2006. Deze Poetry Bus deed bars, scholen, gevangenissen, boekwinkels, musea en culturele centra aan. Een volledig verslag staat op http://www.wavepoetrybus.com/
In Ierland is The Poetry Bus dan juist weer een magazine met als inhoud poëzie van over de hele wereld.
Ook in Ierland (in Limerick !) reed in 2011 The Spirit Store Poetry Bus. Hier deed men aan zogenaamde ‘bespoke poetry’. Je kon in de bus terecht met een zelf gekozen onderwerp, besprak dit met een dichter en deze maakte ter plekke een gedicht voor je. Lees meer hierover op http://bocktherobber.com/2011/09/the-spirit-store-poetry-bus-culture-night-in-limerick/
.
Nepal
De VS en Canada
Ierland het magazine
Limerick Ierland
Grootvaders gedichten
Alpay Ulku
Alpay Ulku is een in Turkije geboren dichter, die opgroeide in Canada, zijn middelbare school doorliep in Engeland en daarna woonde en woont in de Verenigde Staten. Daar ontving hij onder andere zijn Master of Fine Arts titel van de Iowa Writers’ Workshop en een fellowship van de Helen Wurlitzer Foundation en de Fine Arts Work Center in Provincetown, Massachusetts .
Zijn werk werd in vele literaire magazines gepubliceerd. Alpay woont samen met de schrijfster Anne-Marie Gallagher in Chicago. Meer over hem is te vinden op zijn website http://www.alpayulku.com/homepage.htm
Grandfather’s poems
only a few copies left, passed from hand to hand.
fireflies in a field. it is summer:
long days of sleep. back and forth across the years.
long days of waiting under the earth.
of two of your predictions: the end of the nation-states comes true.
look up, look up at me.
those who wished in secret for mourning as great as yours to transform them,
never mourned anyone.
.
Alpay Ulku
First published in the Antioch Review
Franconia
Robert Frost
.
Hoewel ik op 3 januari nog over Robert Frost schreef, ga ik het nu toch gewoon weer doen. Waarom? Omdat ik een bijzonder aardig Youtube filmpje tegen kwam over het huis van de familie Frost in Franconia, tussen 1915 en 1920 en daarna nog als zomerhuis tot 1939. In dit huis in Franconia schreef Robert Frost vele gedichten (zoals The road not taken, elders op dit blog te lezen). In het stuk grond rond het huis is dan ook een Poetry Trail gemaakt, een wandeling door het bos waarbij je vele gedichten tegen komt van Frost op borden. Een stichting heeft dit pad ingericht in 1997.
Veel mensen zien Robert Frost als de grootste Amerikaanse dichter van de twintigste eeuw. Een mooie quote van hem is: “In three words I can sum up everything I know about life: It goes on.” En zo is het. Zijn leven en werk blijft echter bestaan in het huis in New Hampshire (wat te bezichtigen is) en zijn gedichten. Zoals het gedicht ‘Nothing gold can stay’.
.
Nothing gold can stay
.
Nature’s first green is gold
Her hardest hue to hold
Her early leaf’s a flower;
But only so an hour.
Then leaf subsides to leaf.
So eden sank to grief,
So dawn goes down today.
Nothing gold can stay.
.
Christmas Bells
Henry Wadsworth Longfellow
.
Henry Wadsworth Longfellow (1807 – 1882) was Amerikaans pedagoog en bibliothecaris (en die hebben bij mij een streepje voor). Hij was één van de Firesides poets.
De Fireside Poets (ook bekend als the Schoolroom of Household Poets) is de naam waarmee naar een groep van 19e-eeuwse Amerikaanse dichters uit New England wordt verwezen. Tot deze groep worden William Cullen Bryant, John Greenleaf Whittier, James Russel Lowell en Oliver Wendell Holmes sr. en dus Wadsworth Longfellow gerekend.
De Fireside Poets waren de eerste Amerikaanse dichters die zowel in de Verenigde Staten als in Groot Brittanië in populariteit konden wedijveren met de Britse dichters.
Henry Wadsworth Longfellow kreeg zijn inspiratie voor het gedicht Christmas Bells in 1863 tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog toen zijn zoon (tegen de wil van zijn vader in) zich aanmeldde bij de Noordelijke Staten. Dit gedicht gaat over het Kerstfeest maar er is een ondertoon die over de oorlog gaat (The Wrong shall fail, The Right prevail). Dit gedicht was de basis voor de Christmas carol ‘I heard the Bells on Christmas Day’.
.
Christmas Bells
.
I heard the bells on Christmas Day
Their old, familiar carols play,
And wild and sweet
The words repeat
Of peace on earth, good-will to men!
And thought how, as the day had come,
The belfries of all Christendom
Had rolled along
The unbroken song
Of peace on earth, good-will to men!
Till ringing, singing on its way,
The world revolved from night to day,
A voice, a chime,
A chant sublime
Of peace on earth, good-will to men!
Then from each black, accursed mouth
The cannon thundered in the South,
And with the sound
The carols drowned
Of peace on earth, good-will to men!
It was as if an earthquake rent
The hearth-stones of a continent,
And made forlorn
The households born
Of peace on earth, good-will to men!
And in despair I bowed my head;
“There is no peace on earth,” I said;
For hate is strong,
And mocks the song
Of peace on earth, good-will to men!”
Then pealed the bells more loud and deep:
“God is not dead, nor doth He sleep;
The Wrong shall fail,
The Right prevail,
With peace on earth, good-will to men.”
.
Hieronder the Christmas Carol gezongen door Casting Crowns.
.
Emma Lazarus
The new Colossus
.
Emma Lazarus (1849 – 1887) was een Amerikaans dichter/essayiste. Geboren in een sefardisch-joodse familie schreef ze aanvankelijk sterk melancholische gedichten. Door de progroms in de Oekraïne veranderde haar toon en wijdde ze zich volledig aan de verdediging van het vervolgde joodse volk. Ze werd hierom ook wel ‘mother of exiles’ genoemd.
Het meest bekend is ze gebleven door haar sonnet ‘The new Colossus’ (1883), met de bekende regel “Give me your tired, your poor”, dat in 1886 op het voetstuk van het Vrijheidsbeeld werd aangebracht.
Lazarus reisde twee keer door Europa, eerst in 1885 en daarna in 1887. Na deze laatste trip keerde ze ziek terug en overleed kort daarna, waarschijnlijk aan de ziekte van Hodgkin.
Het gedicht ‘The new Colossus komt in twee films voor; ‘Saboteur’ uit 1942 en ‘Since you went away’ uit 1944.
.
The new Colossus
.
Not like the brazen giant of Greek fame,
With conquering limbs astride from land to land;
Here at our sea-washed, sunset gates shall stand
A mighty woman with a torch, whose flame
Is the imprisoned lightning, and her name
Mother of Exiles. From her beacon-hand
Glows world-wide welcome; her mild eyes command
The air-bridged harbor that twin cities frame.
“Keep, ancient lands, your storied pomp!” cries she
With silent lips. “Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tost to me,
I lift my lamp beside the golden door!”
.
Met dank aan Wikipedia en poets.org
ZICHTBAAR ALLEEN 