Site-archief
Franconia
Robert Frost
.
Hoewel ik op 3 januari nog over Robert Frost schreef, ga ik het nu toch gewoon weer doen. Waarom? Omdat ik een bijzonder aardig Youtube filmpje tegen kwam over het huis van de familie Frost in Franconia, tussen 1915 en 1920 en daarna nog als zomerhuis tot 1939. In dit huis in Franconia schreef Robert Frost vele gedichten (zoals The road not taken, elders op dit blog te lezen). In het stuk grond rond het huis is dan ook een Poetry Trail gemaakt, een wandeling door het bos waarbij je vele gedichten tegen komt van Frost op borden. Een stichting heeft dit pad ingericht in 1997.
Veel mensen zien Robert Frost als de grootste Amerikaanse dichter van de twintigste eeuw. Een mooie quote van hem is: “In three words I can sum up everything I know about life: It goes on.” En zo is het. Zijn leven en werk blijft echter bestaan in het huis in New Hampshire (wat te bezichtigen is) en zijn gedichten. Zoals het gedicht ‘Nothing gold can stay’.
.
Nothing gold can stay
.
Nature’s first green is gold
Her hardest hue to hold
Her early leaf’s a flower;
But only so an hour.
Then leaf subsides to leaf.
So eden sank to grief,
So dawn goes down today.
Nothing gold can stay.
.
To the virgins
Comics en poëzie
Soms kom ik opeens op een idee en dan blijkt dat idee (uiteraard zou ik bijna zeggen) al te bestaan. De combinatie van comics en poëzie was zo’n idee. Al in 1980 schreef Dave Morice het boek ‘Poetry comics, a cartoonverse of poems’. In dat boek comics met de teksten van gedichten.In de inleiding van het boek schrijft Morice:
A few years ago, a friend of mine said, “Great poems should paint pictures in the mind.” Jokingly, I replied that great poems would make great cartoons, and what began as a wisecrack soon evolved into a diabolical plot to overthrow the Foundations of Poetry.
Zover is het uiteraard niet gekomen maar wat is gebleven is een zeer vermakelijk boek met comics en poëzie. Daarnaast wordt de poëzie ook wel gebruikt door cartoonisten. Hieronder zie je een aantal voorbeelden daarvan.
Uit Poetry comics een mooi voorbeeld van een comic rond de tekst van een gedicht van Robert Herrick (1591 – 1674) met de intrigerende titel ‘To the virgins, to make much of time’.
.
To the Virgins, to Make Much of Time Gather ye rosebuds while ye may, Old Time is still a-flying; And this same flower that smiles today Tomorrow will be dying. The glorious lamp of heaven, the sun, The higher he’s a-getting, The sooner will his race be run, And nearer he’s to setting. That age is best which is the first, When youth and blood are warmer; But being spent, the worse, and worst Times still succeed the former. Then be not coy, but use your time, And while ye may, go marry; For having lost but once your prime, You may forever tarry. .
Straatpoëzie
Streetpoetry
.
Ik schrijf al langer over gedichten op vreemde plekken en over gedichten in de openbare ruimte. Daarmee dacht ik openbare poëzie wel te dekken. Tot nu. Hoewel ik al schreef over poëzie op straat blijkt straatpoëzie of streetpoetry een trefwoord te zijn waaronder je op het net veel (vooral) straatdichters kunt vinden. Straatdichters zijn er in vele vormen. Sommigen zijn naast dichter ook kunstenaar, anderen zijn dichter en weten daarnaast hun poëzie ook in de openbare ruimte te plaatsen en weer anderen zijn (soms) illegaal bezig en brengen hun poëzie (soms) onder een pseudoniem aan op gebouwen, huizen en schuttingen.
Waar ze ook vandaan komen en hoe ze hun poëzie ook aan de man brengen, het feit dat hun poëzie op straat te lezen is verenigd ze als straatdichters. Hieronder zie je een aantal voorbeelden van straatdichters of van straatpoëzie uit Luxemburg, Tel Aviv, Brooklyn, Parijs, Rome en Lissabon.
.
Gevouwen gedichten
Bijzondere ready mades
.
Ik heb al verschillende malen geschreven over ready mades of recycle poetry. Vandaag een vorm die ook voor mij nieuw is, de gevouwen gedichten of folded poetry. In 2011 publiceerde Erica Baum de collectie ‘Dog Ear’. Erica Baum (1961) woont en werkt in New York.
Dog Ear (of Ezelsoor) bestaat uit een serie gescande en gevouwen vierkante pagina’s met tekst uit verschillende bronnen. Deze zijn vervolgens gebonden als boek. De teksten die Baum selecteerde worden zo van anonieme delen van vergeelde bladzijden met proza teksten veranderd in een nieuwe vorm van ready made poëzie. Ze nodigt de lezer uit om op deze manier deze anonieme teksten opnieuw nauwkeurig en zorgvuldig te ervaren.
Op deze manier gebruikt Baum de selectie van teksten (zonder zelf een woord te schrijven) om lezers deze ‘nieuwe teksten’ (of ready mades opnieuw als een poëtische tekst of gedicht te beschouwen en tot zich te nemen.
.
Dog Ear
Fallout, 2010
Differently, 2009
Dog Ear collage
.
Meer lezen of zien? kijk op http://jacket2.org/galleries/photographs-dog-ear
De mooiste van Yeats
William Butler Yeats
.
Lannoo | Atlas gaf in 2010 de bundel ‘De mooiste van William Butler Yeats’ uit. Een bundel samengesteld door Koen Stassijns en Ivo van Strijtem. In deze bundel de mooiste gedichten van Yeats met vertalingen van Ben Cami, Paul Claes, Jan Eijkelboom, Adriaan Roland Holst, Hedwig Schwall, Koen Stassijns, Geert van Istendael en Ivo van Strijtem. Met een gedegen uitgebreide inleiding van professor doctor Hedwig Schwall is dit een bijzondere bundel. In de bundel een kleine vijftig gedichten met hun vertalingen.
Uit deze bijzondere bundel het gedicht ‘All things can tempt me’ met de vertaling van Geert van Istendael en Koen Stassijns met de titel ‘Haast alles lokt mij’.
.
All things can tempt me
All things can tempt me from this craft of verse:
One time it was a woman’s face, or worse —
The seeming needs of my fool-driven land;
Now nothing but comes readier to the hand
Than this accustomed toil. When I was young,
I had not given a penny for a song
Did not the poet Sing it with such airs
That one believed he had a sword upstairs;
Yet would be now, could I but have my wish,
Colder and dumber and deafer than a fish.
.
Uit: The green Helmet and other poems, 1910
.
Haast alles lokt mij
.
Haast alles lokt mij van dit dichtwerk weg:
Ooit was ’t een meisjeslach of, brute pech –
De valse noden van mijn dwaze land;
Nu neem ik niets zo makkelijk ter hand
Als dit gewoon karwei. Als jonge vent
Gaf ik voor liederen geen rooie cent,
Tenzij de dichter zong met een aplomb
Of hij een zwaard had liggen in ’t salon;
Kreeg ik mijn zin, dan was ik nu gewis
Kouder en stommer en dover dan een vis.
.
Poempainting
George McKim
.
George McKim is een dichter en blogger op http://georgemckim.wordpress.com/.
Op zijn blog en in de header van zijn blog is een schilderij/gedicht opgenomen dat hij heeft gemaakt middels de techniek van de stiftgedichten. Hiervoor gebruikte hij een bladzijde uit een boek over Vincent van Gogh. Daarna heeft heeft hij dit opgenomen in het schilderij.
Van zijn hand ook nog een gedicht.
picasso
barefoot
in the bald glare
of the seafood aisle
painting
caskets of fish
with their silver
geometries of skin
not unlike
cocteau’s sinuous
sparkle of dreams
curved into tribes
of ancient bone music
not unlike
guernica
and the slaughtered gray
half-light of war
.
Phenomenal Woman
Maya Angelou
.
Op de geweldige poëziewebsite http://www.poemhunter.com/ staat onder andere een top 500 van gedichten. Ik vroeg me af hoe ze tot deze top 500 zijn gekomen. Het aantal punten dat de lezers gaven aan de gedichten (User rating, je kunt van 1 tot 10 punten geven) blijkt geen reden te zijn tot een topnotering. Wat ook de lijst niet bepaald is het aantal keer dat er is gestemd en dat er dus punten gegeven zijn. Wie kan me vertellen op basis waarvan de lijst wel is samengesteld?
Dit is de top 5 met daarachter de gemiddelde rating en het aantal raters.
1. Maya Angelou : Phenomenal woman, gemiddelde rating 8,4 aantal stemmen 2781
2. Robert Frost : The road not taken, gemiddelde rating: 9,2 aantal stemmen 1640
3. Pablo Neruda : If you forget me, gemiddelde rating 8,5 aantal stemmen 1385
4. Maya Angelou : Still I rise, gemiddelde rating 8,7, aantal stemmen 2289
5. Langston Hughes : Dreams, gemiddelde rating 8,3 aantal stemmen 1453
Hier het nummer 1 gedicht van Maya Angelou ‘Phenomenal woman’.
Phenomenal woman
Pretty women wonder where my secret lies.
I’m not cute or built to suit a fashion model’s size
But when I start to tell them,
They think I’m telling lies.
I say,
It’s in the reach of my arms
The span of my hips,
The stride of my step,
The curl of my lips.
I’m a woman
Phenomenally.
Phenomenal woman,
That’s me.
I walk into a room
Just as cool as you please,
And to a man,
The fellows stand or
Fall down on their knees.
Then they swarm around me,
A hive of honey bees.
I say,
It’s the fire in my eyes,
And the flash of my teeth,
The swing in my waist,
And the joy in my feet.
I’m a woman
Phenomenally.
Phenomenal woman,
That’s me.
Men themselves have wondered
What they see in me.
They try so much
But they can’t touch
My inner mystery.
When I try to show them
They say they still can’t see.
I say,
It’s in the arch of my back,
The sun of my smile,
The ride of my breasts,
The grace of my style.
I’m a woman
Phenomenally.
Phenomenal woman,
That’s me.
Now you understand
Just why my head’s not bowed.
I don’t shout or jump about
Or have to talk real loud.
When you see me passing
It ought to make you proud.
I say,
It’s in the click of my heels,
The bend of my hair,
the palm of my hand,
The need of my care,
‘Cause I’m a woman
Phenomenally.
Phenomenal woman,
That’s me.
Paul Siegell
Gedichten in vreemde vormen
.
Zo nu en dan kom ik nog wel eens een gedicht tegen in een bijzondere vorm, of eigenlijk in een vorm die het gedicht ondersteunt als afbeelding. Zo kwam ik dit gedicht van Paul Siegell tegen. Paul Siegell is een dichter die verschillende poëziebundels heeft uitgegeven in de Verenigde Staten zoals ‘Jambandbootleg’, ‘Wild life rifle fire’ en ‘Poemergency room’.
Hij werkt als dichter in Philadelphia, is senior editor bij de Painted Bride Quarterly, heeft bijdragen geleverd aan de American Poetry Review, Black Warrior Review, Rattle en vele andere magazines en bladen.
Van zijn hand is het gedicht ‘Acrobatic macaroni, or at a music-boiled battle scene’ uit 2008.
.
Slammin’
Marc Kelly Smith
.
De meeste mensen zullen niet meteen de naam Marc Kelly Smith kunnen plaatsen. Ik denk dat maar weinig mensen, inclusief slam dichters weten dat hij de grondlegger was van de Slam Poetry in Chicago in de jaren 80 van de vorige eeuw.
In november 1984 begon bouwvakker en dichter Marc Kelly Smith een poëzieavond serie in een jazzclub in Chicago genaamd de ‘Get Me High Lounge’, op zoek naar een manier om nieuw leven in poëziepodia te blazen. Hij noemde dit podium ‘The monday night poetry reading’. Hoewel gevestigde dichters de vorm die hij koos bespotte (op deze manier voordragen in plaats van gedragen voorlezen) groeide het podium en werd snel populair. Smith zag zijn aanpak als een opgestoken middelvinger naar de gevestigde dichters die hij verwaand en versleten beschouwde want op hun evenementen “luisterde niemand naar ze”.
Of zoals Smith het verwoorde, nadat hij zelf ooit naar een dergelijk evenement was geweest met zijn manuscripten verborgen in een krant:
“Het woord ‘poëzie’ stoot mensen af. Waarom is dat? Door wat de scholen er mee hebben gedaan. De slam geeft het terug aan de mensen .. We hebben mensen nodig om via poëzie met elkaar praten. Dat is hoe we onze waarden communiceren, onze harten, de dingen die we hebben geleerd, die maken dat we zijn, wie we zijn.”
Volgens Smith waren de eerste Slams meer een variété show dan een competitie. Hoewel Slams overal anders zijn is Smith verantwoordelijk voor kenmerken als de publieksjury en de cash prijzen. In het begin maakt hij zelfs gebruik van show elementen als het aandoen van bokshandschoenen bij de dichters waarna ze samen in een soort boksring geplaatst werden.
Na het succes in Chicago breidde de Slams zich uit over meer dan 500 plaatsen in de Verenigde Staten. Marc Kelly Smith kreeg de koosnaam slampapi die hij nog altijd voert op zijn website http://www.slampapi.com/
Eind jaren 90 begon poetry slam over te waaien naar Europa. In Duitsland is poetry slam inmiddels een televisiefenomeen. Ook in Frankrijk bestaat een actieve slambeweging. In Nederland worden sinds 1998 slams gehouden. Sinds 2002 wordt er een jaarlijks Nederlands kampioenschap poetry slam georganiseerd.
Van de hand van Marc Kelly Smith het gedicht ‘The sign rattled, it had all these buttons of glass’.
.
The sign rattled, it had all these buttons of glass
Stanley’s store at the end of our alley
Had a dead end sign shaped like a diamond
Set into the ground at the back of the curb
Turned up on a point,
One of its kind left in the world.
Euclid Avenue ran into it.
Eighty-fourth Place crossed it.
Tootie-Fruitie Freddie and Ricky Cooke
Pitched pennies on the sidewalk behind it.
I raced Kenny Knottingham
In a race I regarded
As the race of my life
From the blotched beige bark
Of the big leaf sycamore
Peeling
To within a tag-hand’s reach of winning
Rattling the buttons of glass
That covered the sign
As I fell to the ground —
A hand on the curb,
A hand in the mud.
My face scraped by the pipe
That supported that sign.
It was the race of my life
Lost boarded up abandoned
Block by block purchased and sold.
And try as I may not to
I run it again and again.
Sometimes in my dreams.
Sometimes while sipping coffee in North Shore cafes
Or on the Gold Coast
When the autumn dusk drops its lavender air
And the electric lights in the buildings
Square themselves double on the damp streets
Making the people I do not know
Weave in and out of the mist
To become the people I forgot to keep with me
Walking out of my mind
Into places that will never be again.
Stanley’s store at the end our alley.
A pane of glass framing another world.
A dead end sign.
And I race backwards
Never able to win.
.
Leanne O’Sullivan
Vrouw, jong en Iers
.
Een Ierse dichtersweek is niet compleet zonder jong Iers talent. En ook een vrouwelijk dichter ontbrak nog. Leanne O’ Sullivan vult dit gat. Leanne (1983) studeerde Engelse literatuur aan het University College in Cork. Op 21 jarige leeftijd verscheen van haar hand ‘Waiting for my clothes’ bij The British House Bloodaxe. Ze heeft inmiddels verschillende belangrijke poëzieprijzen gewonnen waaronder de eerste prijs in The seacat poetry competition, de RTE Rattlebag poetryslam, de Rooney prize for Irish literature, de Davoren Hannah award for young emerging Irish poet en the Lawrence O’Shaughnessy Award for Irish Poetry . Wat haar werk kenmerkt is niet zozeer het feit dat ze nog jong is maar het feit dat ze durft te schrijven over hoe dat nou precies is, jong zijn. Haar poëzie heeft haar al op festivals en lezingen gebracht in Frankrijk, China en India.
.
when you snap me up on your lizard tongue
and wrap yourself around me as if I was a spool.
Vague as metaphors you tease, trawling
your shadows as feathering clouds do,
shedding infant vowels in your vaporous image.
You will never be perfected, and while
you are half- born I will never sleep.In pickling ink I preserve all your fruits;
Perhaps you are a prophecy,
a mouthing of the boundless, or some
God or other Minerva festering
like secrets in empty lines.
Years gone now, labouring to drain
the reddest blood from your throat,
and I am none the wiser.
ZICHTBAAR ALLEEN 