Site-archief
Gemaal de Zaayer
Tineke van Gils
.
De keramiste Tineke van Gils uit Schipluiden, is beroemd geworden met haar aardewerk en ze is vooral bekend om haar asglazuren , celadon en Dehua porselein. Haar werk is onder andere te vinden in de belangrijkste Chinese musea. Zij is echter ook neerlandica en schrijft ook poëzie.
Woonachtig in de gemeente Midden-Delfland heeft zij over deze prachtige plattelandsgemeente in het hart van de randstad (tussen Den Haag, Delft, Maassluis en Rotterdam) een gedicht geschreven.
Dit gedicht is door het Hoogheemraadschap van Delfland geplaatst op het gemaal de Zaayer in Maassluis. Hieronder kun je het gedicht lezen.
.
Midden-Delfland
Van Krabbeplas tot Woudsepolder,
van Mandjeska’ tot Boonervliet,
het wintervoer ligt hier op zolder,
de kikker huist hier in het riet.
Dit grazige land met zijn greppen en vlieten
en kreekruggen waar boerderijen staan,
met trekkades waar de paarden liepen
en kwakels om over het water te gaan,
waar de wind vrij waait uit alle streken,
het geluid tot aan de einder draagt,
waar de mist in de avond als een deken
het water ontstijgt en het vee vervaagt.
Weids is dit land met zijn vaarten en tochten
waar wilgen geknot langs de paden staan;
voortdurend wordt hier met het water gevochten –
laat dit land niet ten onder gaan.
Want – dit is het land tussen kassen en steden,
de gastvrije grond waar verleden en heden
langs Gaag en Schie elkaar ontmoeten,
waar stad en land elkaar begroeten.
Sta op uit de veren
er is heel wat te doen,
nóg rust hier de hemel
op een bedje van groen.
.
Zang Di over Seamus Heaney
Chinees eerbetoon aan Seamus Heaney
.
Toen de dichter en Nobelprijswinnaar Seamus Heaney in 2013 overleed werd er over de hele wereld veel over geschreven. Ook werd er in gedichten stil gestaan bij het overlijden van deze bijzondere dichter. Zo ook in China. Daar schreven verschillende dichters over hem in het Chinees en één van deze dichters was de in China bekende dichter Zang Di.
Hieronder zijn eerbetoon aan Seamus Heaney in dichtvorm in het Chinees en in het Engels. De vertaling is van Eleanor Goodman.
.
After the New Society for Wisdom
–in memory of Seamus Heaney 1939-2013
The love of Ireland. Far enough
but not unfamiliar. With every dig,
Ireland’s orchids follow
that new wisdom, and find in the language of loneliness
a supreme support. The deep green tips of leaves sway
the careful heart. How will the pistils trembling
in those worded intentions regard
this side of human life, now poetry’s prisoners.
As for the hole left by the digging, only sweat
can fill it. Only this kind of hole
leads to a deeper trust in this wearisome world.
Call the after-images—
they’ve already persisted this long
in a landscape set in the landscape. Love is ice.
If you don’t believe it, you can go see for yourself.
The last day of August came like an elephant.
Don’t look at me that way—for now, I’m blind.
Blind men for dark times.
As Delmore Schwartz, Humboldt’s model
in Humboldt’s Gift, painfully said—
“For like a gun is touch.” All grim,
but still you open the blacksmith’s oily shop curtain,
to teach me to be like a hammer, to trust in every touch.
.
随着那新鲜的深度协会
——纪念谢默斯·希尼( Seamus Heaney 1939- 2013)
爱尔兰的爱。足够遥远
但绝不陌生。每一次挖掘，
爱尔兰的兰，都会随着
那新鲜的深度，在孤独的语言中
找到美妙的支撑。深绿的叶尖摇动
一个细心。动摇的花蕊
在这样的口风中，会如何看待
人生的片面，已成为诗的俘虏呢。
至于挖掘留下的坑，只有汗水
才能填满。也只有这样的坑，
才能在时世的艰难中加深一次信任。
给倒影打一个电话吧——
既然它们已在风景中的风景里
坚持了这么久。爱是冰。
不信的话，你可以自己动手试一试。
八月的最后一天，像一头大象。
别这么看着我。我现在是个盲人。
这样的底线，就该有这样的盲人。
德尔默·施瓦茨，即“洪堡的礼物”中
洪堡的原型，他悲伤地说过——
“接触是一杆枪”。情况的确很严峻，
但是你，坚持掀开油腻的铁匠铺门帘，
教会我像铁锤一样，去信任每一次触摸。
.
Met dank aan http://blog.bestamericanpoetry.com/
Ballustrada
Literair periodiek
.
Van Job Degenaar, voorzitter van ‘The Writers in Prison Committee’ van PEN Nederland ontving ik het meest recente nummer van Ballustrada (jaargang 29, nummer 1/2). Dit literair tijdschrift of boekwerk moet ik eigenlijk zeggen is ontstaan en volwassen geworden in Zeeland. Tweemaal per jaar verschijnt er een uitgave van minsten 100 pagina’s.
Het biedt een podium aan jonge onafhankelijke schrijvers (zeg maar dwars). Behalve poëzie staan er ook columns, essays, grafiek, verhalen en prozaschetsen in het blad. Toen in 2014 de subsidie voor het blad werd stopgezet werd samenwerking gezocht en gevonden met uitgeverij Liverse in Dordrecht.
Een abonnement van 4 nummers kost € 20,- en een los nummer € 12,50. In het laatste nummer een uitgebreid artikel over de poëzie van Korea onder de titel Taal Ver Taal, Noord en Zuid, poëzie van een verscheurd Korea. De gedichten zijn vertaald door Job Degenaar. Een van de (vertaalde) gedichten is van Baek I-Mu (1985). Zij nam deze naam als dichter aan in China. Ze werd als kind in Noord Korea als literair wonderkind beschouwd. Nadat haar moeder omkwam van de honger werd ze een bedelkind en stak over naar China, waar ze de afgelopen 10 jaar heeft gewerkt in een restaurant. Het weinige geld dat ze verdient stuurt ze naar Noord-Korea om haar zus en neefjes te helpen zoals haar moeder het wilde.
.
Moedermelk
.
Zich verbergend in de uitgemergelde moederborst
huilt de baby.
.
Bedroefd om haar van honger huilende baby
laat de moeder haar tranen de vrije loop,
.
tranen die neervallen, de een na de ander,
.
drup – drup
.
De baby likt ze als een razende op.
.
.
Meer informatie over PEN Nederland is te vinden op http://www.pennederland.nl/pen-nederland
Meer informatie over Job Degenaar staat op zijn website http://jobdegenaar.nl/
Meer informatie over Ballustrada staat op de website http://www.liverse.nl/ballustrada.html
Moderne Chinese poëzie
Hsia Yu en Shang Ch’in
.
In 2012 bracht uitgeverij Voetnoot uit Antwerpen twee dichtbundels uit van moderne Chinese dichters. Vertaalster Sylvia Marijnissen maakte een selectie uit werk van Hsia Yu (1956) en Shang Ch’in (1930-2010). De bundels, getiteld ‘Als kattenogen’ (Yu) en ‘Ontsnappende hemel'( Ch’in), voorzag Marijnissen van een nawoord waarin ze ingaat op de vertaalkeuzes waarvoor zij zich gesteld zag.
De bundels werden mogelijk gemaakt door het Nederlands Letterenfonds. De poëzie van Yu is erg talig en biedt de lezer verschillende in- en uitgangen, waar Ch’in prozagedichten en verzen schrijft. Als jongeman werd Shang Ch’in als deserteur gevangengezet. In een van de cellen waar hij zat opgesloten lagen dichtbundels van Lu Xun en Bing Xian, nieuwe literatuur die de klassieke schrijftaal verruilde voor de spreektaal.
Van Hsia het gedicht ‘Ansichtkaart’.
.
Ansichtkaart
Weinig tijd
Stadje van behoedzaamheid
niet zonder elkaar te vernietigen
op het punt ver weg te gaan
glas kapotslaan
vingernageldoorzichtig
.
Van Shang Ch’in het gedicht ‘Ontsnappende hemel’.
.
Ontsnappende hemel
Dodengezicht is nooit gezien moeras
Moeras in wildernis is ontsnapping van hemeldeel
Vluchtende hemel is overvloedige rozen
Overstromende rozen is nooit gevallen sneeuw
Niet gevallen sneeuw is tranen in aders
Opwellende tranen is bespeelde luitsnaren
Tokkelende luitsnaren is brandend hart
Verbrand hart is wildernis van moeras
.
Mao Tse Tung
The long march
.
Soms kom je onverwachte verrassingen tegen. Zo ook afgelopen zaterdag. Ik was bij een kringloopwinkel in Voorburg en kocht daar onder andere het obscure bundeltje Mao Tsetung: Poems. Een in 1976 door Foreign Languages Press in Peking uitgegeven bundel met vertaalde gedichten van de voormalig leider van China. Mao Zedong (zoals wij hem tegenwoordig kennen) leefde van 1893 tot 9 september 1976. De vraag is dus of hij nog leefde toen deze bundel werd uitgegeven of dat het is uitgegeven naar aanleiding van zijn dood. We zullen het nooit weten.
Het is in ieder geval de eerste editie (en daar zal het waarschijnlijk ook wel bij zijn gebleven). Met voorin een uitvouwbaar handschrift van Mao, een foto met zijn handtekening en 36 gedichten van zijn hand. Achterin een noot van de vertalers over de gedichten die allemaal in traditionele Chinese versvormen geschreven zijn als de tzu, de lu, de chueh en twee variaties op de shih.
De gedichten zijn geschreven tussen 1925 en 1963 met intrigerende titels als The people’s liberation army captures Nanking (1949), Reply to comrade Kuo Mo-jo (1961) en Militia women, inscription on a Photograph (1961).
Omdat de Lange mars van Mao heel bekend is hier het gedicht The long march (1935).
.
The long march
(a lu shih)
.
The red army fears not the trials of the long
march,
Holding light ten thousand crags and torrents.
The Five Ridges wind like gentle ripples
And the majestic Wumeng roll by, globules of clay.
Warm the steep cliffs lapped by the waters of golden
sand,
Cold the iron chains spanning the Tatu river.
Minshan’s thousand li of snow joyously crossed,
The three armies march on, each face glowing.
.
(Five Fidges en Wumeng zijn gebergten, Minshan is een deel van de Yangtze rivier)
Aleksander Jerjomenko
Russisch dichter
.
Aleksander Jerjomenko (1950) werd geboren in de Altaj (een deelrepubliek van Rusland, grenzend aan China, Mongolië en Kazachstan, ook wel het Tibet van Rusland genoemd). Voordat hij ging studeren aan een literatuurinstituut werkte hij als matroos op een vissersschip.
De poëzie van Jerjomenko is typisch postmodernistisch. satire, parodie en veel citaten uit andermans werk waaronder dat van klassieke dichters. Hij behoort tot de ‘metametaforisten’
.
Heer, wijs mij naar de bioscoop de weg,
en geef mij dan frambozenjam te eten.
Al wat wij denken is allang gezegd;
wij kunnen slechts herhalen wat wij weten.
.
Zoals een dichter, door zijn tijd vergeten,
een zei toen hij een kaartje had gelegd:
naar delingregels worden wij gespleten,
dus ruk mijn tong maar uit – het geeft niet echt!
.
De regen zal over de hele breedte
van je gedichten voor je exegeten
accenten zetten. ’t Weer is buiten slecht.
.
Hier wordt elk gen voor wat genie wil heten
steeds aan het aantal botsingen gemeten.
Ook dat was lang gelden al gezegd.
.
Met dank aan Spiegel van de Russische poëzie
Leanne O’Sullivan
Vrouw, jong en Iers
.
Een Ierse dichtersweek is niet compleet zonder jong Iers talent. En ook een vrouwelijk dichter ontbrak nog. Leanne O’ Sullivan vult dit gat. Leanne (1983) studeerde Engelse literatuur aan het University College in Cork. Op 21 jarige leeftijd verscheen van haar hand ‘Waiting for my clothes’ bij The British House Bloodaxe. Ze heeft inmiddels verschillende belangrijke poëzieprijzen gewonnen waaronder de eerste prijs in The seacat poetry competition, de RTE Rattlebag poetryslam, de Rooney prize for Irish literature, de Davoren Hannah award for young emerging Irish poet en the Lawrence O’Shaughnessy Award for Irish Poetry . Wat haar werk kenmerkt is niet zozeer het feit dat ze nog jong is maar het feit dat ze durft te schrijven over hoe dat nou precies is, jong zijn. Haar poëzie heeft haar al op festivals en lezingen gebracht in Frankrijk, China en India.
.
when you snap me up on your lizard tongue
and wrap yourself around me as if I was a spool.
Vague as metaphors you tease, trawling
your shadows as feathering clouds do,
shedding infant vowels in your vaporous image.
You will never be perfected, and while
you are half- born I will never sleep.In pickling ink I preserve all your fruits;
Perhaps you are a prophecy,
a mouthing of the boundless, or some
God or other Minerva festering
like secrets in empty lines.
Years gone now, labouring to drain
the reddest blood from your throat,
and I am none the wiser.
Gedichten op vreemde plekken
Op een muur van 450 vierkante meter
.
Op een 450 vierkante meter grote muur op de Yunyang Normal University Attached Elementary School campus in het Chinese Chongqing staan 72 klassieke Chinese gedichten geschilderd. Deze muur is opgericht om de studenten te deze traditionele kunstvorm aan te leren.
Voordragen met huisarrest
Liu Xia en Liu Xiaobo
.
Liu Xia is een Chinees dichter, schilderes en fotografe uit Beijing en de vrouw van Nobelprijswinnaar voor de Vrede (2010) Liu Xiaobo. Liu Xiaobo was de president van het onafhankelijk Chinese PEN centrum. International PEN (ook geschreven als P.E.N.) is een internationale organisatie van schrijvers, die zich onder andere inzet voor de vrijheid van meningsuiting en voor schrijvers die om hun meningen worden onderdrukt. Verder heeft de organisatie ten doel vriendschap en samenwerking tussen schrijvers overal ter wereld te bevorderen en de rol van literatuur bij de ontwikkeling van goede wederzijdse verstandhoudingen en cultuur in de wereld onder de aandacht te brengen. De organisatie heeft op dit moment (2005) 141 centra in 99 landen en is georganiseerd naar taalgebied.
Van 1996 tot 1998 zat Liu Xiaobo in een Chinees werkkamp en in die periode schreef hij het volgende gedicht voor zijn vrouw.
.
Voor Xia
De hemel is te weids en vaal
om met mijn zielsogen te doorgronden
Geef me één druppel regen
die de betonnen vloer laat glanzen
geef me één straal licht
die laat zien wat de bliksem wil
Zeg me één woord
en je opent deze deur
waardoor de nacht naar huis kan gaan.
.
Nadat Liu Xiaobo 11 jaar gevangenisstraf had gekregen als mensenrechtenactivist omdat hij had meegeschreven aan Charter 08 (in 2008) waarin de ondertekenaars een aantal eisen neerlegde met betrekking tot verschillende mensenrechten in China. Liu Xia wordt wel gezien als de spreekbuis van Liu Xiaobo en kreeg daarom in oktober 2010 huisarrest opgelegd door de Chinese regering.
In 2013 werd een video het land uit gesmokkeld en afgeleverd bij PEN waarop Liu Xia poëzie van haar hand voordraagt.
.
Met dank aan Wikipedia, Amnesty.nl, vertaling gedicht Liu Xiaobo: Daan Bronkhorst.
Mulan
Films gebaseerd op poëzie Deel 3: Mulan
.
Elke Walt Disneyliefhebber kent wel de Disney klassieker Mulan. Mulan is een Amerikaanse animatiefilm uit 1998 en de 36e grote animatiefilm van Disney. Deze film is losjes gebaseerd op de Chinese legende van Hua Mulan. Een belangrijk onderdeel van de uitgave van de film was de distributie in China. Disney hoopte met Mulan net zo’n grote hit te scoren als met De Leeuwenkoning, die in China een van de meest succesvolle westerse films was. Aanvankelijk werd de film geweigerd daar de Chinese overheid slechts een beperkt aantal westerse films per jaar toestond, maar een jaar na uitgave werd de film alsnog in China vertoond.
Hua Mulan was een heroische vrouw die het leger in ging om China te beschermen tegen de Xiong nu. Beide personen worden beschreven in een ballade.
In Mulan ci wordt het leven en de heldendaden van Hua Mulan beschreven. Deze Chinese poëzie wordt op Chinese scholen en in het voortgezet onderwijs in China en Singapore onderwezen.
.
Hieronder de Engelse vertaling en deel 1 en 2 in het Chinees.
Ode of Mulan
Anonymous (c.5 A.D.)
Tsiek tsiek and again tsiek tsiek, Mu-lan weaves, facing the door. You don't hear the shuttle's sound, You only hear Daughter's sighs. They ask Daughter who's in her heart, They ask Daughter who's on her mind. "No one is on Daughter's heart, No one is on Daughter's mind. Last night I saw the draft posters, The Khan is calling many troops, The army list is in twelve scrolls, On every scroll there's Father's name. Father has no grown-up son, Mu-lan has no elder brother. I want to buy a saddle and horse, And serve in the army in Father's place." In the East Market she buys a spirited horse, In the West Market she buys a saddle, In the South Market she buys a bridle, In the North Market she buys a long whip. At dawn she takes leave of Father and Mother, In the evening camps on the Yellow River's bank. She doesn't hear the sound of Father and Mother calling, She only hears the Yellow River's flowing water cry tsien tsien. At dawn she takes leave of the Yellow River, In the evening she arrives at Black Mountain. She doesn't hear the sound of Father and Mother calling, She only hears Mount Yen's nomad horses cry tsiu tsiu. She goes ten thousand miles on the business of war, She crosses passes and mountains like flying. Northern gusts carry the rattle of army pots, Chilly light shines on iron armor. Generals die in a hundred battles, Stout soldiers return after ten years. On her return she sees the Son of Heaven, The Son of Heaven sits in the Splendid Hall. He gives out promotions in twelve ranks And prizes of a hundred thousand and more. The Khan asks her what she desires. "Mu-lan has no use for a minister's post. I wish to ride a swift mount To take me back to my home." When Father and Mother hear Daughter is coming They go outside the wall to meet her, leaning on each other. When Elder Sister hears Younger Sister is coming She fixes her rouge, facing the door. When Little Brother hears Elder Sister is coming He whets the knife, quick quick, for pig and sheep. "I open the door to my east chamber, I sit on my couch in the west room, I take off my wartime gown And put on my old-time clothes." Facing the window she fixes her cloudlike hair, Hanging up a mirror she dabs on yellow flower powder She goes out the door and sees her comrades. Her comrades are all amazed and perplexed. Traveling together for twelve years They didn't know Mu-lan was a girl. "The he-hare's feet go hop and skip, The she-hare's eyes are muddled and fuddled. Two hares running side by side close to the ground, How can they tell if I am he or she?"
Uit: The Flowering Plum and the Palace Lady: Interpretations of Chinese Poetry
Door Han H. Frankel, Yale University Press, 1976.
.
ZICHTBAAR ALLEEN 