Site-archief

Wakker worden

Bea Vianen

.

In mijn collectie poëzie ontbraken in de serie ‘Dichters Omnibus’ uitgegeven door ESSO tussen 1954 en 1971, nog de delen1, 7, 14 en 17. Nu wist ik dat bij tweedehandsboekenwinkel ‘De Boekenwurm’ in Roosendaal er een groot aantal stonden dus trok ik de stoute schoenen aan en inderdaad, nu heb ik de collectie bijna compleet. Ik mis alleen deel 1 nog.

De opeenvolgende edities van deze anthologie werden samengesteld door uit- en vormgever A.A.M. Stols (van 1954 t/m 1963) en daarna door Ad den Besten (vanaf 1964 tot het laatste, achttiende deel, dat in december 1971 verscheen). Zowel Stols als Den Besten wisselden gedichten van bekende dichters af met werk van ‘jong’ of ‘nieuw’ talent, dat doorgaans uit eigen dichtersstal afkomstig was.

In één van de nieuwe delen die ik rijk ben (17) staat een gedicht van Bea Vianen (1935 – 2019). Bea Vianen was een Surinaamse schrijfster van romans, verhalen en poëzie. Zij wordt gerekend tot de belangrijkste Nederlands-Caraïbische auteurs van de jaren ’70 van de 20ste eeuw. Zij debuteerde met poëzie en proza in het tijdschrift Soela (1962-1964). In 1965 kwam haar bundeltje Cautal uit, ingeleid door Trefossa: liefdesliederen aan Krishna, al komt hier al de migrantenpsyche naar buiten. Haar poëzie werd gepubliceerd in tijdschriften als De Gids, Avenue en Podium. In totaal zou ze 6 bundel publiceren.

In Dichters Omnibus deel 17 is het gedicht ‘Wakker worden’ dat eerder verscheen in De Gids.

.

Wakker worden

.

Vijf uur was het denk ik

toen ik het hoorde

Ik vermoedde dat het een kind was

dat huilde

Je zei dat het een vogel was

.

Je mond had daarbij iets van een overweging

lief, onuitgesproken –

zoals ik die ken bij het zien van een brief

van een onbekende en

ik wist opnieuw hoe bruin je mij vond

.

Je las uit het landschap

waarover ik je vertelde,

van de bladeren in hun proces van eeuwig groen

van de dingen die mij leidden naar het toeval

dat ik naast je lig

.

 

Terugblikken en vooruit kijken

Maak van een mug een olifant!

.

Bij het terugkijken op 2021 wil ik graag stilstaan bij wat ruim anderhalf jaar geleden begon als een wild plan en een gevoelde behoefte. Een paar jaar geleden was ik in Engeland en daar kwam ik in een museum allerlei kleine, persoonlijke magazines tegen van dichters en kunstenaars. De meeste gekopieerd of getypt in zwart wit en een enkele in kleur of op gekleurd papier. Ze lagen daar om gelezen te worden of om mee te nemen. Die kleine tijdschriftjes op A6 formaat maakte wat bij mij los; zoiets wilde ik al lang ook maken.

Het eerste wat ik mij afvroeg was of de wereld daar eigenlijk wel op zat te wachten, kleine amateuristisch in elkaar gezette vlugschriftjes met de poëzie (in mijn geval) van een enkele dichter? Het tweede wat ik me afvroeg was hoe je zoiets dan zou kunnen maken? Ik liet het idee los en vervolgde mijn leven. Tot ik in contact kwam met MarieAnne van Poetry Affairs. Zij had een verleden en ervaring met het maken van een (digitaal) magazine. En zoals dat soms gaat, als je twee mensen bij elkaar brengt die een zelfde enthousiasme kennen, dan komt daar wat van. In ons geval MUGzine. Maar voor het zover was werd er nagedacht over vorm, inhoud en vormgeving. En door dat laatste kwam Bart van BRRT.Graphic.Design erbij.

Samen kwamen we tot een concept waar we in geloofden, een klein maar eigenwijs (daar over zo meer) poëziemagazine met daarin gedichten van beginnende dichters en van (al wat) bekendere dichters in combinatie met illustraties van illustratoren en kunstenaars. Dat was het basisidee. Maar er moest meer mogelijk zijn, er zou ruimte zijn voor het experiment, meerdere dichters in een nummer, lange gedichten of juist heel korte gedichten, thematische nummers, nummers n.a.v. (poëzie) manifestaties of evenementen, beeldgedichten etc.

Het eerste nummer vulden we met poëzie van ons zelf, als proef, hoe zou MUGzine eruit komen te zien, wat zou de look & feel worden, welke onderdelen werden vaste onderdelen? Zo kwamen we op Luule, het malle kleine zusje van MUGzine. Een instagram-account (@L.uule) waarop kleine, korte poëtische, grappige, serieuze of dichterlijke gedachten en gedichten geplaatst konden worden en in elk nummer van MUGzine, achterop een Luule (Luule is het woord voor poëzie in Estland). Voeg daarbij in elk nummer een voorwoord met een grafisch vormgegeven mug en je hebt een klein, inhoudelijk kwalitatief hoogstaand en mooi vormgegeven mini poëziemagazine dat elke twee maanden verschijnt, digitaal op mugzines.nl en op papier voor de echte liefhebber.

Elke editie wordt volop gedownload maar juist ook de papieren versie is gewild. Op verzoek sturen we er een toe en wil je, als donateur, elk nummer automatisch, toegestuurd krijgen dan is een minimale donatie van € 20,- genoeg voor elk jaar 5 nummers.

De afgelopen anderhalf jaar hebben we al vele mooie en goede dichters een plek kunnen geven in MUGzine. En nu we 10 nummers hebben gepubliceerd kunnen we spreken van een succes. Maar liefst 32 Nederlandse en Belgische dichters kregen een plek in MUG en in elk nummer verschenen kunstwerken of illustraties van nationale en internationale kunstenaars (woonachtig in Nederland, Verenigde Staten en Australië).

Maar we kijken natuurlijk ook vooruit! Komend jaar willen we wat meer gaan experimenteren, niet zozeer in inhoud (poëzie en kunst/illustraties) maar meer in vorm en vormgeving. Eigenzinniger. En we blijven op zoek naar onbekend talent, nieuwe dichters die we een kans willen geven om te publiceren. Onze strenge maar rechtvaardige redactiefilosoof zal opnieuw richting geven aan de uitgave van elk nummer, Bart onze grafisch vormgever zal met nieuwe uitdagende uitingen komen en we zullen 2022 opnieuw een mooi MUGjaar maken.

Tot slot willen we onze donateurs bedanken voor het in ons gestelde vertrouwen en hun donaties en zien we nieuwe donateurs natuurlijk graag tegemoet. Op naar nummer 11! (februari 2022). En omdat ik altijd een gedicht wil delen uit MUGzine nummer 9 het gedicht van de Vlaamse dichter Mark van Tongele ‘Levenstrekharmonie’.

.

Levenstrekharmonie

.

Druppels op bladeren. Een sijpelend bos

in de motregen. Donderpad en watergeest.

Baggerroet. Drakenbloedbomen. Braakballen.

Hongerende slokoppen. Gele plomp. Mos-

kussens. Sarong en kabaai. Een feeënstern

die haar ene eitje in tuitel evenwicht boven

op een takje legt. Gaasvlieg in slow motion.

Dwaallichtjes. Eksters als witte stippen over

zwarte akkers hoppend. Trekkende mieren.

Plonzende zaagbekken. Nachtpauwooglicht.

Winteradem op de bodem van de waterkant.

Droesem. Riet verstild in bizarre ijsvormen.

.

Nicht Nancy

T.S. Eliot

.

Thomas Stearns Eliot (1888 – 1965) was een Amerikaans-Brits dichter, toneelschrijver, cultuurfilosoof en literatuurcriticus. Hij was een van de belangrijkste figuren uit de wereld van de literatuur van de 20e eeuw, een van de grootste vernieuwers van de poëzie, en kreeg in 1948 de Nobelprijs voor Literatuur. In 1983 verscheen bij uitgeverij Ambo de bundel ‘T.S. Eliot / Gedichten’ een keuze uit zijn poëzie in de Engelse tekst, vertalingen en commentaren samengesteld door W. Bronzwaer met medewerking van Kees Fens en Johan Kuin.

Een doorwrocht werk over de poëzie van T.S. Eliot door W.J.M. Bronzwaer, hoogleraar algemene literatuurwetenschap in Nijmegen. En ondanks de uitgebreide teksten en verklaringen van Eliot’s werk is dit boek ook zeker de moeite waard voor de wat minder wetenschappelijk geschoolde lezer want in deze bundel staan nagenoeg alle gedichten van T.S. Eliot die in het Nederlands vertaald zijn steeds samen met de oorspronkelijke tekst in het Engels. De vertalingen voor deze bundel werden verzorgd door een aantal vertalers waaronder Bert Voeten die het gedicht ‘Cousin Nancy’ vertaalde.

In ‘Cousin Nancy’ is Nancy de vertegenwoordigster van de geëmancipeerde vrouw, jong, mondain, sportief, oppervlakkig, rebellerend tegen de tradities van haar familie en haar culturele milieu, destructief, kortom een type dat zo uit de verhalen van Scott Fitzgerald gestapt zou kunnen zijn.

.

Cousin Nancy

.

Miss Nancy Ellicott
Strode across the hills and broke them,
Rode across the hills and broke them —
The barren New England hills —
Riding to hounds
Over the cow-pasture.
.
Miss Nancy Ellicott smoked
And danced all the modern dances;
And her aunts were not quite sure how they felt about it,
But they knew that it was modern.
.
Upon the glazen shelves kept watch
Matthew and Waldo, guardians of the faith,
The army of unalterable law.
.
.
Nicht Nancy
.
Miss Nancy Ellicott
Schreed de heuvels over en bedwong ze,
Reed de heuvels over en bedwong ze –
De dorre Nieuw Engeland-heuvels –
Op vossejacht
Over de koeiewei.
.
Miss Nancy rookte en danste
Al de moderne dansen;
En haar tantes wisten niet goed wat ervan te denken,
Maar zij wisten dat het modern was.
.
Op de glanzende boekenplank hielden
Matthew en Waldo de wacht,
Geloofsbeschermers, het leger,
Van de onwrikbare wet.
.

Poëziebus weer on tour!

Augustus 2018

.

Ook dit jaar gaat de poëziebus weer rijden en on tour door Nederland en Vlaanderen. En opnieuw zullen bezoekers, dichters, bejkenden en onbekenden worden verrast door bijzondere poëzie uitingen en prachtige poëzie. De tour gaat dit jaar langs de volgende steden:

Maandag 6 augustus: Kortrijk
Dinsdag 7 augustus: Gent
Woensdag 8 augustus: Antwerpen (middag) & Hoogstraten (avond)
Donderdag 9 augustus: Maastricht
Vrijdag 10 augustus: Zwolle
Zaterdag 11 augustus: Rotterdam
Zondag 12 augustus: Amsterdam

De organisatie van de Poëziebus heeft ook dit jaar weer voor een spannend, gevarieerd en multicultureel dichtersveld gezorgd met de winnaars van de van Dale spoken word award 2015 en 2017, rappers, stadsdichters en oud stadsdichters, jong talent en poetry slam finalisten. Dit zijn de namen van de dichters die meegaan:

Lucie de Droom, Laure-Anne Vermaercke, Lindah Nyirenda, De Alchemist, Erika De Stercke, Onias Landveld, Karin van Kalmthout, Kristien Spooren, Maxime Garcia Diaz, Steven Graauwmans, Insayno, Sabina Lukovic, Flow 5, Tijgerlelie Wijnhard, Jan Wagenaar, Noctu, Dorien Dijkhuis, Rommelhond, Hind Eljadid, Nick J. Swarth.

Hou de website van de https://poeziebus.nl in de gaten voor de programmering.

Uit deze bonte verzameling van dichters koos ik Maxime Garcia Diaz. Dit jonge Amsterdamse talent behaalde met haar gedicht ‘Hou op met in de honger wonen’ een 39ste plaats bij de Turing gedichtenwedstrijd 2017.

.

Hou op met in de honger wonen

.

Het lichaam begint te kloppen

misselijk zoals een carcinogenisch hart

klopt of zoals           Het holt zichzelf uit.

Het vult zichzelf traag met zwellende rook

en je voelt jezelf als een kale boomtak uitreiken

om een wolk, of een gitzwart maagdenvlies

te perforeren.

.

(de bus rijdt over het bankaplein, een oude man

struikelt, je ademt als een zieke hond of een

spijkerbroek gedragen door een meisje van elf

dat niet naar school wil)

.

Het lichaam zwijgt. Het lichaam weigert

uit te ademen,

schuimbekt. Golven slaan

tegen het gehemelte: alsof er nog nooit iemand

in de zee gelegen heeft,

naar de wolken keek en zei: dit is wat ik wil worden.

Dit wil ik zijn als het donker wordt.

.

Je krult op als een garnaal of     het opkrullen

– iets dat verrotten kan, en dan verkruimelen.

Je waant jezelf onkruid

en beseft dat dit ook een soort narcisme is.

Het lichaam begint zichzelf te annuleren.

.

 

 

Tentoonstelling poëzie en verbeelding

Bibliotheek en museum Maassluis

.

Ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan van de Kunst en Cultuur Academie (KCA) in Maassluis,  is vanaf zaterdag 27 juni a.s. een tentoonstelling te bezoeken en te bewonderen van de deelnemers en cursisten van de KCA in de bibliotheek, de Kunstuitleen en het Museum Maassluis. Als uitgangspunt voor deze expositie is gekozen voor mijn gedichtenbundel ‘Zoals de wind in maart graven beroert’ maar ook diverse andere dichters (o.a. Annie M.G. Schmidt) boden inspiratie aan de exposanten. Zij werkten de gedichten uit in aquarellen, acrylschilderijen, houten en stenen beelden plus keramiek.

De officiële opening is op zaterdag 27 juni om 14.00 in de bibliotheek van Maassluis en de feestelijke receptie, waar ook een film over 50 jaar KCA wordt vertoond, is vanaf 15.00 uur in het Museum Maassluis.

Ik ben zeer vereerd dat men mij heeft gevraagd om met mijn gedichtenbundel als uitgangspunt te dienen voor deze tentoonstelling. Vooral ook omdat de 86! kunstenaars zich (voor de grote meerderheid) hebben laten inspireren op gedichten die ik  geschreven heb. Heel verrassend ook om te zien hoe deze inspiratie heeft geleid tot de kunstwerken die nu te zien zijn.

De tentoonstelling is tijdens openingsuren van het museum en de bibliotheek te bezichtigen. In het museum van 27 juni t/m 30 september  en in de bibliotheek van 27 juni t/m 31 augustus.

Speciaal voor deze tentoonstelling is mijn bundel ‘Zoals de wind in maart graven beroert’ te koop € 10,-.

De bibliotheek (en de Kunstuitleen) is gevestigd aan de Uiverlaan 18 in Maassluis (http://www.debibliotheekmm.nl), het museum is gevestigd aan de Zuiddijk 16 (http://www.museummaassluis.nl).

Hieronder een aantal foto’s van de tentoonstelling in de bibliotheek.

.

IMG_0491

 

Schilderijen en aquarellen bij ‘Stiltegebied’

IMG_0493

 

Schilderijen en aquarellen bij  ‘Stiltegebied’

IMG_0494

 

Schilderijen bij ‘Kijk’ en ‘Jong’

IMG_0495

 

Juryrapport 'Jong'

Poëziewedstrijd Uilenspiegel

Vandaag ontvangen, het juryrapport van de poëziewedstrijd Uilenspiegel (zie blog 16 januari 2010)

JURYVERSLAG 3DE KRONKELPOEZIEWEDSTRIJD 2009

*****************************************************

Organisatie: vzw UilenSpiegel

Juryleden : July Vanoplynes (jvol) , Kristof Van Hooymissen (kvh),

Vitalski (v), Johny Verelst (jv), Kurt Vanden Berghe (kvdb)

Dit jaar waren er 54 inzendingen voor de poëziewedstrijd. Dat zijn er 24 meer dan het jaar ervoor, wat betekent dat het voor de deelnemers steeds moeilijker wordt om bij de top tien van beste gedichten te geraken, en zeker om de uiteindelijke winnaar/winnares van de kronkelpoëzieprijs te worden. Aan allen alvast een hartelijk proficiat voor de geleverde prestatie! De 54 inzendingen betekent ook dat 54 mensen zich de moeite hebben getroost een gedicht neer te pennen, en vooral ook, de moed hebben betoond hun gedicht ter beoordeling aan anderen voor te leggen en op die manier hun gedicht de wereld in te sturen. Los van de eigenlijke jurering in punten uitgedrukt (wat nu eenmaal moet in een wedstrijd) waarderen we dit en willen we dan ook alle deelnemers danken voor hun inzending.

Wat dan de eigenlijke jurering betreft. De onderwerpen en thema’s die werden aangebracht door de deelnemers waren veelal interessant en intrigerend. Grosso modo kunnen we naar inhoud drie grote groepen onderscheiden: Een eerste groep vertolkte vooral het verlangen naar

persoonlijke en spirituele groei ; een verlangen naar herstel van het bewust-zijn, van het onvervreemd mens-zijn. Een tweede groep zouden we kunnen omschrijven als ‘afscheidsgedichten’ : afscheid van de jeugdjaren, van een geliefde, van het leven. En in een derde grote groep gaat het vooral over het verlangen naar echte, authentieke vriendschap en liefde in een dikwijls moeilijk en eenzaam leven. Maar naar inhoud interessante en intrigerende teksten leveren niet altijd goede gedichten op. Ook stijl, vorm, sfeer zijn belangrijk. De meest geslaagde, de mooiste gedichten waren dan ook in grote mate die gedichten die op beide vlakken kwaliteit leverden op een originele, kunstzinnige, elkaar versterkende wijze.

* Op de 6de plaats het gedicht “Jong” van Wouter van Heiningen

Dit gedicht problematiseert het jong-zijn door inhoudelijk verschillende deelthema’s met elkaar te laten botsen (opstandigheid t.o.v. conformisme, vrijheid t.o.v. groepsdruk, subkultuur t.o.v. commercialisering, enz.) in een goed gestructureerd netwerk van betekenissen én in een origineel, creatief taalgebruik dat o.m. verwijst naar de ‘Vespa-generatie’ (KVDB).

.

'Jong' gedicht van de maand

Bibliotheek Maassluis

Na ‘Zichtbaar alleen’ is nu ook mijn gedicht ‘Jong’ gedicht van de maand. Dit keer bij de bibliotheek van Maassluis (ik ben gevraagd!).

Zie de link.

http://www.bibliotheekmaassluis.nl/index.php?paginaid=41

Maassluis

Sint Jans Molenbeek 16 januari 2010

Voordracht ´Jong´

Vanmorgen in alle vroegte opgestaan om in een kleine 2 uur naar Brussel te rijden. Je kunt je afvragen waarom ik dat doe? Ik ging daar een gedicht voordragen, wat ongeveer een halve minuut duurt.

En toch was het meer dan de moeite waard. Aangekomen in Sint Jans Molenbeek, een wat afbladderende wijk van Brussel, viel mijn oog meteen op de bibliotheek waarachter het secretariaat van Uilenspiegel vzw gevestigd is. De bibliotheek had de naam De Boekenmolen, dezelfde naam als mijn eerste bibliotheek in Wateringen. Ik voelde me meteen thuis.

De zaal, een soort hoge kantinezaal, was niet direct een plaats waar je poëzie verwacht. Een ouderwetse, hoge, met TL verlichting en vaal gele kleuren uitgedoste eetzaal.

Maar de aanwezigen maakte veel goed. De presentatie in handen van Rafaël Daem was van hoog niveau. Aflopend naar de eerste prijs werd de dichters gevraagd hun gedicht voor te dragen. Van de dichters die niet aanwezig konden zijn, werden de gedichten voorgedragen door een dame die dit overduidelijk vaker had gedaan. Van de elf laureaat gedichten was mijn gedicht op de zesde plaats geëindigd. Een jaar lang de uitgave van het tijdschrift van Uilenspiegel ontvangen, een vulpen met inscriptie (mijn naam) met 25 vulpatronen en het juryrapport kreeg ik uit handen van de Schepen (wethouder) Sjef van Damme, net als alle deelnemers.

Nu kun je verdrietig zijn dat je niet wint maar 6e van 54 inzendingen is toch een mooi resultaat. Persoonlijk vond ik het gedicht van de heer de Vos (voorgedragen door zijn zoon Wouter, what´s in a name!) erg mooi. Als alles goed gaat krijg ik alle gedichten en het juryrapport binnenkort toegestuurd. Ik zal het hier publiceren samen met het gedicht.

Samenvattend was het de reis naar Brussel meer dan waard, leuke, vriendelijke mensen, mooie poëzie, een herzien met Brussel en een ervaring rijker.

 

O ja, en dan nog dit: Ik weet nu wat vzw betekent achter zowel Uilenspiegel als Ambrozijn: vereniging zonder winstoogmerk, zoiets als stichting in Nederland.

.

%d bloggers liken dit: