Site-archief

Blik vooruit

Drs. P.

.

Bij het afscheid van burgemeester Karssen van Maassluis werd een Cultureel afscheid georganiseerd. Door persoonlijke omstandigheden kon ik daar helaas niet bij aanwezig zijn. Voor het afscheid had ik een gedicht uitgezocht van Drs. P. dat is voorgedragen tijdens de afscheidsmiddag door de voorzitter van de Culturele Raad Maassluis Marcel van Raaij.

Omdat elke gelegenheid om een gedicht van Drs. P. te plaatsen er één is, hier het gedicht (of lied eigenlijk) met de passende titel ‘Blik vooruit’ die oorspronkelijk verscheen op de CD ‘Per pont & slee met drs. P.’ uit 1978.

.

Blik vooruit

Blik niet opzij, blik niet omlaag, maar blik vooruit
Want in die richting moet je toch jezelf bewegen
Voor de doelbewuste mens
Is de horizon de grens
Maar pas op, je komt de gekste dingen tegen
Loop niet in prikkeldraad, dat is nadelig voor de huid
Kijk uit je ogen, zie niet om en blik vooruit

Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit

Kom, laat het hoofd niet hangen, werp de blik vooruit
De wereld heeft je zoveel waardevols te bieden
Nu eens dit en dan weer dat
Vind je op je levenspad
Maar kijk uit voor greppels en voor pyramiden
En val niet door een glazen deur, dat maakt zo’n rotgeluid
Wees dus verstandig, blijf attent en blik vooruit

Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit

Bekijk het goed, trek er een ogenblik voor uit
En dan begrijp je welke kant je op moet kijken
Verreweg de beste keus
Is de richting van je neus
Als je ooit iets in het leven wilt bereiken
Want voor je ligt de toekomst, en misschien een blikje fruit
Dat is dan ook weer meegenomen, blik vooruit

Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit

Denk maar even aan de zeevaart, de historie wijst het uit
Want zo’n kaper zat toch ook niet als een zak in zijn kajuit
Hij stond altijd op de voorplecht in de hoop op rijke buit
Veel serviesgoed en juwelen, bij elkaar een lieve duit
En de koers was Noord ten Oosten, en de wind zo goed als Zuid
En een zeemeeuw vloog voorbij met van dat snerpende gefluit
En de stuurman droomde van zijn meest recente zeemansbruid
Dus ze voeren op een klip en zo verdween de hele schuit

Blik vooruit
Blik vooruit
Blik vooruit, dat is een wijs besluit

.

Blik vooruit

33-27

Herman de Coninck in Tirade

.

Zondag, dus Herman de Coninck. In het literair tijdschrift ‘Tirade’ verschenen in 1978 (jaargang 22) een aantal gedichten van Herman de Coninck. Het gedicht ’33-27′ vind ik persoonlijk erg mooi, grappig en ontroerend.

.

33-27
Jaja, zie titel, eigenlijk schelen wij zes jaar.
Ik ben nog zo oud en jij bent al zo jong,
en aan jouw lichthartigheid til ik soms zwaar,
en dan ben ik boos, terwijl jij gewoon je tong
uitsteekt. Want ik ben helemaal alleen en
jij met zovelen.
Alleen al met je jurken ben je vijf mevrouwen
die om beurten eens mevrouw De Coninck spelen.
Ik vind het bijna overspel nu eens van de ene,
dan weer van de andere te houwen.
Soms neem je voor een paar uur de benen
en moet ik in de kleerkast kijken wie er eigelijk is verdwenen.
Terwijl ik zelf niemand meer ben.
Wat wou ik allemaal niet worden, stichter
van de partij voor minder verdriet,
de vaak geïnterviewde oprichter
van de vereniging voor lofzangen op jouw linkertiet.
Maar ik ben alleen
jouw niemand, jij mijn iedereen.
.
tirade

Ik lees geschiedenis

Ter ere van de goedertieren maan

.

Vandaag op Herman de Coninckzondag een gedicht uit de bundel ‘Ter ere van de goedertieren maan’. In 1978 verscheen deze bundel met vertalingen van gedichten van Edna St. Vincent. Voor deze vertaling kreeg hij de Koopalprijs in 1981.

Uit de NBD recensie (recensies op basis waarvan bibliotheken boeken bestellen) van destijds:

Herman de Coninck is in contact gekomen met een onbekende Amerikaanse schrijfster Edna St. Vincent Millay. Zij blijkt in 1950 gestorven te zijn en volgens de inleiding een feministe, die vooral in de jaren ’20 eigentijds werk maakte dat terecht vergeten is. Tussen al dat werk verschenen echter ook sonnetten, die de geest van het feminisme van de jaren ’70 ademen. De vertaler biedt op weinig bescheiden wijze 27 vertalingen aan, waaruit de onconventionele opvattingen van de schrijfster blijken. Het is moeilijk te beoordelen, wat origineel is en wat van de vertaler.  De gedichten ademen een soort luguber realisme.

Hoe het ook zij, dit gedicht wil ik graag met je delen.

.

Ik lees geschiedenis. Ik oefen mijn bescheidenheid.

Ik leer wat voor een kleine plek je hier krijgt toevertrouwd

en hoe krankzinnig je moet werken voor hoe korte tijd

en hoe je daar niet beter van wordt maar wel oud.

.

En toch bouwt iedereen hier aan een onderkomen

en zorgt dat hij zich van de andere dieren onderscheidt

door rechtop-lopen en door een surplus aan dromen

en door de absurde energie, daaraan gewijd.

.

Want moeilijkheden krijgen we allemaal: de rat

heeft, in gevaar, altijd haar aanvalsmoed gehad.

Maar hoeveel moediger is niet een man

.

die weet, als pijn bedaart, dat het nog erger kan,

dat erger nog moet komen, en die toch kan schrijven,

kan lachen, tennissen en zelfs vooruitziend blijven.

.

vincent-millay1

 

 

Vogels

Bert Schierbeek

.

Bert Schierbeek (1918-1996) was een van de dichters die aan de wieg stonden van de Vijftigers beweging. Hij was behalve dichter ook schrijver, essayist en toneelschrijver In Twente geboren groeide hij op in Groningen en studeerde hij in Amsterdam.

In 1946 sloot hij zich aan bij de Cobra-groep, die voornamelijk bestond uit beeldend kunstenaars en werd hij redacteur van het tijdschrift Het WoordSchierbeek verzette zich tegen traditioneel taalgebruik en literaire patronen. In 1951 publiceerde hij ‘Het boek Ik’, dat wordt beschouwd als het eerste Nederlandse experimentele prozaboek. De breuk met de traditie was compleet. De roman lijkt opgebouwd te zijn zonder verhaallijn en uit niet meer dan associaties van woorden en gedachten te bestaan.

Hij werkte samen met Lucebert en Karel Appel en hij won verschillende literaire prijzen zoals de Henriette Roland Holst-prijs in 1960, de Herman Gorterprijs in 1978 en de Constantijn Huygensprijs in 1991.

Uit de postuum verschenen bundel ‘Vlucht van de vogel’ uit 1996 het titelgedicht.

.

Vlucht van de vogel
.

soms op een vleugje wind

soms in een storm

vliegen zij op

een wolk van vogels

voor de zon

.

welke dromen

bevliegen de vogels

dat zij zich

lichtvaardig

in zoveel lucht

begeven

.

vogels

 

Het gedicht Vlucht van de vogel is ook aangebracht op de gevel van een school aan de Jac. P. Thijsselaan in Oegstgeest
schierbeekMet dank aan Wikipedia.

 

 

Fernando Pessoa

Vrijheid

.

Fernando Pessoa (1888-1935) is één van de belangrijkste dichters in het Portugese taalgebied en misschien wel de meest betekenisvolle dichter uit de 20ste eeuw. Reeds op jonge leeftijd leest en bestudeert hij de grote dichters en schrijvers uit de wereldliteratuur zoals William Shakespeare, John Milton, William Wordsworth, Edgar Allan Poe, Lord Byron, John Keats, Charles Dickens, Charles Baudelaire, Paul Verlaine en Arthur Rimbaud maar ook de grote dichters uit de Portugese literaire traditie.

Van Pessoa is veel vertaald door August Willemsen, zo ook de bundel ‘Gedichten uit 1978’ . Uit deze bundel het gedicht Vrijheid.

.

Vrijheid

.

Hoe heerlijk, ach hoe licht

is het verzaken van een plicht,

het boek dat voor ons ligt

blijft ongelezen, dicht!

Lezen vergt geduld.

Studeren stelt niets voor.

De zon verguldt

zonder één moeilijk woord.

.

De rivier stroomt voort, uiteindelijk,

zonder eerste druk.

En de bries die blaast,

zo vanzelfsprekend ochtendlijk,

heeft, daar ze tijd heeft, geen haast…

.

Boeken zijn vellen papier met inkt bedrukt.

Studeren is iets dat onduidelijk verduidelijkt

het verschil tussen niemendal en niets.

.

Hoeveel beter is het, wanneer het mist,

te wachten op Dom Sebastião,

of hij nu komt of niet!

.

Groots is poëzie, goedheid, schone kunsten…

Maar kinderen zijn ’s werelds schoonste gunsten,

en bloemen, muziek, maanlicht, en de zon die op z’n hoogst

teleurstelt als hij niet doet groeien maar verdroogt.

.

En al het overige is dus

Jezus Christus

.

fpessoa16

Hoe dingen soms lopen

James Franco

.

In haar column van 9 april in de Metro, schrijft Elfie Tromp over James Franco. Onder de column staat bij gerelateerd nieuws: James Franco komt met nieuwe dichtbundel. Op dat moment is mijn nieuwsgierigheid gewekt.

Voor wie niet weet wie James Franco is; Deze Amerikaans acteur, regisseur, schilder en producer (1978) is bij het grote publiek vooral bekend door zijn rol in de Spiderman trilogie. In deze films speelt hij de rol van Harry Osborne. Maar hij speelde ook mee in films als Eat, Pary, Love en Datenight. Hij werd genomineerd voor een Oscar en voor drie Golden Globes waarvan hij er een won.

Een typisch geval van een celebrity die een dichtbundel uitbrengt. Nu schreef ik al eens eerder (24 december 2012) over de pogingen van (met name Amerikaanse) celebreties om poëzie te schrijven. De ene keer valt dat beter uit dan de andere. In het geval van James Franco lopen de meningen uiteen.

Zo wordt zijn gedicht Los Angeles Proverb op http://la.curbed.com/archives/2013/12/heres_a_bad_poem_james_franco_wrote_about_los_angeles.php getypeerd als “Not very good”. Oordeel zelf zou ik zeggen.

.

Franco

 

Aan de andere kant wordt een ander gedicht van zijn hand wel gepubliceerd op The American Poetry Review. Dit gedicht gaat over de film industrie.

.

Film Sonnet 3

He walks mindlessly, maniacally
Across the desert, like a Sam Shepard man,
A man who has been down to Mexico to die
Of a broken heart but didn’t die,
So he comes back to Texas, and then to Los Angeles,
Because all the cowboys retired to the movies.
Now they don’t even make Westerns anymore.
Paris, Texas, the name of the place
Where he bought some land, like a slice of Paradise,
But only in his mind. The real place
Is just a deserted plain in the middle of nowhere,
And his wife is working in a peepshow palace,
And you never think, but you should,
He was too old and ugly for her in the first place.

.

Zijn bundel Directing Herbert White is inmiddels te koop en op http://www.goodreads.com krijgt hij van de lezers een beoordeling van 3,5 ster (van de maximaal 5).

.

Franco 2

 

Plant, Vis en Regen

Gedichten in vreemde vormen door Joan Brossa

.

Op 16 juni 2012 plaatste ik een stuk over Joan Brossa (1919-1998) over Transitable visual poem in three times dat te zien is in het Velodrome’s park in Barcelona. Brossa, een van de eerste vertegenwoordigers van visuele poëzie in Spanje was een bijzondere man. Zo vocht hij op 18 jarige leeftijd tijdens de Spaanse burgeroorlog mee met de Republikeinen waar hij ook zijn eerste literaire werk schreef voor het strijdblad voor frontsoldatenNa de oorlog keerde hij terug naar Barcelona waar hij bevriend raakte met o.a. Joan Miró i Ferrà en andere vertegenwoordigers van de vooroorlogse avant-garde beweging.

Tot het overlijden van Franco in 1978 en de terugkeer van de democratie in Spanje was Brossa vooral actief in deze avant-garde beweging. Na 1978 kan zijn werk eindelijk ongecensureerd worden uitgegeven, het gebruik van het  Catalaans wordt niet meer vervolgd. Tijdens zijn literaire leven werk Brossa veel samen met kunstenaars, schilders, beeldhouwers, musici en fotografen. Daarnaast wordt Brossa, samen met een paar andere dichters beschouwd als de grondlegger van de concrete poëzie.

Het werk van Brossa loopt uiteen van teksten, gedichten, tot beelden en beeldgedichten. In de categorie gedichten in vreemde vormen hier een paar voorbeelden van beeldteksten en beeldgedichten: Peces, Planta en Lluvia (Vis, Plant en Regen).

.

Peces

 

Planta

 

Lluvia

Ik draag van alles

Hugo Claus

.

Vandaag eens wat meer van de gedichten van Hugo Claus gelezen. Claus (1929 – 2008)was tot nu een voor mij minder bekende dichter. Ten onrechte blijkt nu. Claus heeft een bijzondere poëtische stem. Toegegeven, sommige gedichten waren zelfs na meerdere keren lezen nog steeds onbegrijpelijk,   maar ik heb een aantal prachtige gedichten gelezen waarvan ik er hier een wil plaatsen.

.

Ik draag van alles

Ik draag van alles, brood, kaas
een bom of een verminkte kat.
Dragen is mijn redding.

Ook van binnen draag ik,
vragen, tranen, gedaas
en een karrenvracht solaas.

Als ik niet draag
is er een gemis
dat niet te dragen is.

Het dood dier dat ik droeg
heeft mij gelikt
tot ik geen gezicht meer had.

.

Uit de bundel ‘Gedichten 1968 – 1978’
Met dank aan gedichten.nl

.

claus

Gedichtje uit de jaren 70

Ca. 1977

.

Vanaf mijn allereerste gedichtje (ik was een jaar of 13, 14) heb ik alles wat ik ooit heb geschreven bewaard. Niet zo moeilijk want ik schreef al mijn gedichten in kleine boekjes. Leuk om eens wat te publiceren uit pak hem beet 1977 of 1978. Ik schreef toen regelmatig gedichtjes in het Engels. Zo ook deze.

.

Nature

Green skies are as strange

as red rivers in march

almost as beautiful

as a tree at it’s large

.

now we can see

what everyone feels

a reflected tree

spoiled by four wheels

.

Ja ik was toen al heel maatschappijkritisch.

Kees Buddingh

Sinterklaas

.

Omdat het alweer bijna Sinterklaas en ik vandaag als hulp-Sinterklaas weer eens mag komen opdraven, hier een gedicht van Kees Buddingh met een mooie verwijzing. Geen Sinterklaasgedicht want daar ben ik eigenlijk heel slecht in.

.

Zegt men

Je moet, zegt men, een keer volwassen worden.
En bedoelt dan waarschijnlijk: heel serieus
over God, Staat en Vaderland meemummelen,
en nooit eens roepen: ‘Krijg een dikke neus!’
.
Geen grapjes maken over het soort zaken
waarmee zelfs een magnaat te worstelen heeft.
Vooral, wanneer hij door een Hongkonggriepje
geveld is. En plots merkt dat hij nog leeft.
.
De kans bij mij is, volgens de bookmakers
van Londen: 13.000 tegen 1.
En die, zegt men, verstaan hun vak. Helaas:
.
ik zal dus altijd onvolwassen blijven.
En ik moet toegeven: bij elke schimmel,
denk ik nog steeds: ‘Ha ’t paard van Sinterklaas!’

..

Uit de bundel ‘De eerste zestig’ uit 1978.
Met dank aan gedichten.nl