Site-archief
Veiligheid
Dichter des Vaderlands
.
Waar wij Anne Vegter hebben als dichter des Vaderlands, daar hebben ze in België Laurence Vielle. Laurence Vielle, in 1968 geboren te Brussel, moet je vooral zien en horen lezen. ‘Wat ik schrijf is spreekmateriaal, klankmateriaal. Ik lees graag hardop wat geschreven is,’ zegt ze. Laurence Vielle noemt zichzelf een sprokkelaarster. ‘Ik sprokkel woorden, de woorden van anderen, van mij en de ritmen van de wereld. Daarna schrijf ik, en ik zeg graag die woorden.’ Bij Poëziecentrum verscheen in 2013 haar bundel ‘Herschepping van de wereld’, vertaald door Jan H. Mysjkin.
Haar missie als Dichter des Vaderlands is vooral om de Belgische dichters en hun poëzie in het hele land meer ruchtbaarheid te geven. Ik zie het als mijn missie om ook onbekende(re) dichters bekendheid te geven en daarom hier een gedicht van Laurence.
Ze schreef dit gedicht een dag voor de aanslagen in Brussel. Vielle woont in Brussel, samen met haar twee dochters. De dramatische gebeurtenissen in Brussel vonden plaats één dag na de publicatie van haar gedicht.
.
veiligheid
gemoeds-
rust
geef mij wat
gemoedsrust
heren dames zonder scrupules
ik heb een dak
nodig
eten voor mijn kinderen
verzorging en wie weet een
tuin om in te werken
benoem in mijn land
een minister van geluk
voor mijn veilig/gelatenheid
en een hart open voor de ander
en reizen wil ik ook
reeën en wolken bespieden
wegen om op te stappen
om zonder herrie met elkaar te verbinden
mooie banken om met elkaar te praten
bomen die naast ons staan
die ons aanzetten om te blijven
breng me muziek bij
breng me gedichten bij
wakker onze verlangens
naar schoonheid aan
iedere dag zeggen jullie
“ durf nog meer te
besparen
de kosten van de sociale zekerheid
blijven maar oplopen
die stijging moet gestopt”
en de zekerheid de sociale
die welvaart onder iedereen
verdeelt, onder sterken en zwakken
die rust brengt in de ziel
de zekerheid die bijdraagt
aan mijn zielenrust
wordt nog een beetje ingekort
terwijl een man in mijn woonwijk
van koude sterft
de andere veiligheid
jullie zwaaien ermee
tanks tanks op onze keien
“ burgers vrouwen mannen
voor jullie welzijn maken wij
miljoenen en miljoenen euros vrij
vei veilig veilighei
veiligheidheidheidheidheidheid heidheidheidheid
het is voor jullie veiveiligheidheidheidheidheidheidheid”
moeder vader het hele gezin
zit bang voor de teevee
blijft thuis
in die veiligheid
heren dames die voor ons besturen
neen daar geloof ik niet in
.
Vertaling: Pierre Geron, Danielle Losman, Bart Vonck en Katelijne De Vuyst (vertalerscollectief van Passa Porta)
Op speciaal verzoek ook de Franse tekst van het gedicht.
sécurité
tranquillité
d’esprit
donnez-moi un peu de
tranquillité d’esprit
messieurs dames sans état d’âme
moi j’ai besoin
d’un toit
de quoi manger pour mes enfants
des soins et peut-être un
jardin à cultiver
nommez dans mon pays
un ministre au bonheur
pour ma sécu/sérénité
et coeur ouvert à l’autre
et voyager aussi
guetter biches et nuages
des chemins pour marcher
relier sans boucan
des bancs jolis pour se parler
des arbres à nos côtés
pour nous pousser à demeurer
apprenez-moi musique
apprenez-moi poèmes
avivez nos désirs
de beauté
vous dites chaque jour
« il faut oser encore
faire des économies
le coût de la sécu
il ne fait que grimper
arrêtons cette hausse »
et la sociale sécurité
qui partage bien-être
pour tous, forts et fragiles
qui porte paix à l’âme
s’étrique encore un peu
tandis que meurt de froid
un homme dans ma cité
l’autre sécurité
vous nous la brandissez
tanks tanks sur nos pavés
« citoyennes citoyens
pour votre bien nous débloquons
millions millions d’euros
sécu sécucu sécurrr
sécuritétététététété tétététététététété
c’est pour votre sécucurrritétététététététété »
père mère toute la famille
devant télé a peur
reste chez soi
à cette sécurité-là
messieurs dames qui pour nous gouvernez
je n’y crois pas
.
Foto: Andy Huysmans
Met dank aan Poëzieweek.com
De Poëziebus Deel 9
Andrea van Herk
Na Brussel (waar ik de dichters van de Poeziebus even ben wezen opzoeken) trekt de karavaan dichters vandaag door naar Oostende. In Oostende wordt Vrijstaat O en ’t Kroegske aangedaan in de middag (na 14.00 uur) waarna men ’s avonds door zal rijden naar Antwerpen waar bar Paniek zal worden voorzien van veel poezie. Of Andrea van Herk daar aanwezig zal zijn weet ik niet, wel zal het aantal dichters groeien want op zondag is in Antwerpen de grande finale waar ook ik zal voordragen.
Andrea (1984), regelmatig bij De Poetsclub te vinden in Rotterdam, trad op op het Lezersfeest Rotterdam als Dichter in de lift, exposeerde een gedicht op festival Lost&Sound, klom op het podium bij Speak XL en Dichter bij de Bar. Schrijft graag over het alledaagse, liefde en het leven, alhoewel zij denkt, dat dat hetzelfde is. Is graag onderweg, omdat dit de momenten zijn waarop de geest zich opent, de ziel spreekt. Werkt aan een novelle waar ook poëzie in te vinden zal zijn.
.
Langzaam
Ik wil het zien
zoals het niet eerder was
zonder schaamte, angst
hoe je boven mij
tussen verlopen uren
minuten zwijgen zal
hoe we langzaam
de regen schaken
je je hand verplaatste
op geraakte plaatsen
omdat jij mij ziet
zoals ik altijd al was
.
Lees alles over het programma van de Poëziebus op http://poeziebus.nl
De Poëziebus Deel 8
Jan Ducheyne
.
Na Turnhout en Maastricht (waar de Poëziebus vanmorgen nog blijft) nu verder Vlaanderen in of eigenlijk Brussel want als me een ding is opgevallen is aan Brussel dan is het dat men hier vrijwel alleen maar Frans spreekt. Des te beter dat de Nederlandstalige Poëziebus Brussel aandoet voor een bezoek aan de Pianofabriek. Vanaf 18.30 aan de Fortstraat 35. Vanavond kom ik zeker even binnenwandelen want; vlakbij! De bus doet Vlaanderen aan (Vlaams Brussel) en dus vandaag een Vlaams dichter in de spotlight.
Jan Ducheyne (1970) vat al meer dan twintig jaar het leven en wat ermee gepaard gaat in woorden. Van zijn laatste bundel Beat is Beat/Jazz is Jazz (Vita) zijn ondertussen meer dan 350 exemplaren verkocht, het is het voorlopige hoogtepunt van een dichter die bovendien de kunst verstaat om op een podium zijn gedichten de push te geven die ervoor zorgen dat de woorden tot leven komen. Zijn project De Roes zorgt telkens weer voor scherpe voorstellingen waar de energie vanaf spat, spuit, spettert en splasht! Beat is Beat! Jazz is Jazz! En de Zee…
.
OVER HAAR
Haar gaat zijn eigen weg.
Tegen de stroom in,
of net braafjes & netjes.
Maar in elk geval:
Haar kan niet worden gedresseerd,
haar moet krullen, invallen,
Gewassen worden.
Haar moet staan, haar moet gaan,
haar moet weerborstelig mogen zijn,
Haar zorgt voor verrassing,
voor verandering,
voor een begin- en eindpunt.
Haar mag puntig, lang of net asymmetrisch
voor controverse zorgen.
Haar is statement, status
of net steriel opgaan
in de gemillimeterde massa.
Haar is eigenwijs, vrij van keurslijf,
haar is kracht, haar is altijd weer jong.
Tot haar niet meer is. Dan is haar een gemis.
Haar knippen, haar laten groeien,
haar met opzet niet wassen,
Of met bruine zeep.
Haar is punk, Haar is rock & roll,
Haar is Bach, Beethoven en Mozart.
Haar is rastafari, haar is nooit klaar,
haar is evolutie, revolutie, discussie..
Haar is ego, haar is uniform.
Haar na een storm,
haar na seks,
haar na verlies,
haar na winst…
Haar op straat,
haar in de slaapkamer,
Altijd weer Haar haar.
Haar blijft …
Eigenzinnig, net precies vallend,
op het juiste moment voor een oog.
Haar is vierentwintig op vierentwintig klaar
om van vorm te veranderen.
Haar is een kameleon. Haar camoufleert,
haar vermomt,
haar verstomt.
Haar groeit.
Haar boeit, haar stoeit, haar vloeit…
Haar rijmt op schaar, maar dat is slechts toeval…
Want haar gaat zijn of haar eigen weg.
Haar blinkt uit in zichzelf zijn.
Want haar is haar.
Zo,
Cut!
.
Alle informatie over het programma van de Poëziebus vind je op http://poeziebus.nl
De Poëziebus
Doe mee!
.
Vanaf deze maand mag ik me voorzitter van de Raad van Toezicht van stichting De Poëziebus noemen. Ik werd hiervoor gevraagd en heb met veel enthousiasme ja gezegd omdat dit een initiatief is om te omarmen. Voor wie nog niet precies weet wat de Poëziebus is of gaat doen:
Hartje zomer (19 juli t/m 26 juli) 2015 gaat voor de eerste keer de Poëziebus met aan boord circa 50 Belgische en Nederlandse dichters een week op tournee langs 12 steden in Nederland en België.
De dichters aan boord van de Poëziebus vertegenwoordigen een dwarsdoorsnede van het poëzielandschap. Ze laten de diversiteit zien die er onder woordkunstenaars bestaat. Maak kennis met dichten anno nu en kom langs op een van de plaatsen waar we optreden. Dit zijn de volgende steden: Den Haag (kick off), Capelle aan den Ijssel, Delft, Amsterdam, Rotterdam, Tilburg, Eindhoven, Turnhout, Maastricht, Brussel, Oostende, en Antwerpen ( slotmanifestatie).
Kijk voor het programma en alle informatie op http://poeziebus.nl/
Om dit bijzondere initiatief te laten slagen is ook geld nodig. Er hebben zich al sponsors van naam gemeld, waar we heel erg blij mee zijn en we willen ook geld ophalen van enthousiaste liefhebbers van poëzie en van podiumkunst middels Voordekunst.nl
Hier kun je vanaf € 10,- donateur worden en het mooie is, je kunt zelf de tegenprestatie kiezen. Van de Poëziebusbutton en een handgeschreven poëtische kaart van een dichter naar keuze, uit één van de steden (€ 10,-) en De Poëziebusbundel én de bundel ‘De Driehoek is Rond’ van Joz Knoop óf de bundel ‘Talisman’ van Martin Beversluis (€ 30,-) tot een Huiskameroptreden van een dichter naar keuze (€ 200,-) of De Poëziebus komt letterlijk naar uw huis/bedrijf/feest/evenement toe, met een flinke delegatie dichters (€ 1000,-).
Voor de hele lijst met mogelijkheden kijk je op: https://www.voordekunst.nl/projecten/3411-poeziebus-1/doneer/37095
Geef je vader op vaderdag eens een origineel cadeau, ruil die paar biertjes op zaterdagavond eens in voor iets cultureels en waardevols of doneer gewoon omdat het kan en doe mee!
De Poëziebus
Komt naar je toe deze zomer!
.
De Poëziebus is een initiatief van Irene Siekman en Sven de Swerts en dreigt uit te groeien tot een fenomeen waarvan we nu de omvang nog moeilijk in kunnen schatten. Wat is de Poëziebus? Een project waarbij ruim 50 dichters langs 12 steden in Nederland en Vlaanderen trekken van 19 juli tot en met 26 juli 2015. Een week lang toert de bus langs deze steden waar vervolgens allerlei performances worden gegeven door de dichters.
Dichters die meedoen zijn onder andere Delia Bremer, Martin Beversluis, Jolies Heij, Theo Huijgens, Merlijn Huntjens, Martin M. Aart de Jong, Jaap Montagne, Simon Mulder, Rotterdamse Keet, Von Solo, Frans Terken, Frank Vingerhoets, Andrea van Herk, Ria Westerhuis en Marjolein van Aperen en uit Vlaanderen Gust Gils, Philip Volckaert, Gert Vanlerberghe, Runa Svetlikova, Wim Paeshuyse en Yannick Moyson.
De toer doet in Nederland de steden Rotterdam, Tilburg, Eindhoven, Delft, Maastricht, Denm Haag, Capelle aan den Ijssel en Amsterdam aan en in Vlaanderen Antwerpen, Turnhout, Brussel en Oostende.
Het poëtisch landschap zal na 26 juli niet meer het zelfde zijn!
Wil je weten waar de bus wanneer komt kijk dan voor (alle) informatie op de website http://www.poeziebus.nl
Ga ik zelf ook mee? Helaas (snik) ben ik dan op vakantie maar op de slot manifestatie op zondag 26 juli zal ik zeker aanwezig zijn.
Van een van de vele prachtige dichters die aan dit mooie nieuwe initiatief meedoen een gedicht van Runa Svetlikova die aanstaande 14 juni ook te zien en te beluisteren is op het Ongehoord! podium in de Jacobustuin in Rotterdam (zie elders op dit blog) met als titel ‘EHBO: eerste hulp bij onschuld’.
.
EHBO: eerste hulp bij onschuld
Sinds je spreekt en al mijn woorden naar me terugwerpt
kan ik niet anders dan bekennen dat wij niet meer zijn
dan een vage benadering van wat wij willen zijn.
En nu je leest en het laatste recht op onbevangenheid
kwijtspeelt hoor ik mijzelf voorzichtig suggereren
dat werkelijkheid een vloeibaar begrip is dat wij
in crikelredeneringen wonen dat spreken baren is
dat woorden of kinderen geen goed of slecht maar eigen
leven leiden en dat ik mij misschien ook nu vergis.
Nu je ons dagelijks in vraag stelt kan ik niet anders
dan bekennen dat je gelijk hebt: dit baren is buitensporig
maar ik neem geen woord terug.
.
Gedichten als ringtone
Laat je bellen met een gedicht
.
De stichting Lezen, het Poëziecentrum en HAVAS worldwide Brussel namen, met steun van de Taalunie, in 2015 het initiatief om gedichten als ringtone voor je smartphone te laten maken. Dichters Sylvie Marie en David Troch schreven speciaal hiervoor samen 14 gedichten (Troch 8 en Marie 6) die je kunt downloaden als ringtone.
Op de website van de Poëzieweek http://poezieweek.com/activiteiten/ringtones.html zijn de gedichten te beluisteren en staat een instructie hoe de gedichten als ringtone te installeren.
Bart Stouten en Chantal Pattyn (Klara) lezen de gedichten voor.
.
Voorbeelden van gedichten:
Als ik spreek van David Troch
http://poezieweek.com/downloads/ringtones/Als%20ik%20spreek_DavidTroch.mp3
Ergens elders van Sylvie Marie
http://poezieweek.com/downloads/ringtones/Ergens%20elders_SylvieMarie.mp3
.
Hoekkamer
Clara Haesaert
.
Vandaag wil ik een vrouwelijk Vlaamse dichter Clara Haesaert belichten. En wel om de volgende reden. Toen ik informatie over haar las waarin stond dat ze zich professioneel inzette voor bibliotheekvoorzieningen en de kwaliteit van jeugdboeken scoorde ze als mens al punten bij me, toen ik op zoek ging naar haar poëzie was het duidelijk; ik ging een blogpost over haar schrijven.
Geboren in 1924 was Clara Haesaert na haar studie werkzaam als ambtenaar bij het Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur (kom daar tegenwoordig nog maar eens om, ministeries met zulke ronkende namen). In die functie zette ze zich dus in voor bibliotheekvoorzieningen en de kwaliteit van jeugdboeken.
Op 29 jarige leeftijd debuteerde ze als dichter met de bundel ‘De overkant’ waarna er nog 8 bundels volgden. Haar laatste bundel ‘Voorbij de laatste vijver’ verscheen in 1995. Ze was medeoprichtster en redacteur van het tweemaandelijkse tijdschrift ‘De Meridiaan’ tijdschrift voor kunst en letteren, en oprichtster van Internationaal Kunstcentrum Taptoe in Brussel. Tot slot was ze mede-stichtster van de “Middagen van de Poëzie” en van het Haiku-centrum voor Vlaanderen in Overijse.
Naast de Basiel de Craeneprijs voor haar gedicht ‘de Man’ in 1952 , de Mathias Kempprijs voor Poëzie voor haar bundel ‘Medeplichtig’ in 1984 en ‘Het gulden boek voor Verdiensten bewezen aan het Boekwezen’ in 1991 werd ze in 2001 bevorderd tot Officier in de Leopoldsorde.
Uit jaargang 8 van De Brakke Hond uit 1991 het gedicht Hoekkamer van haar hand.
.
Hoekkamer
Het gulden boek voor verdiensten bewezen aan het boekwezen, bibliotheken, jeugdboeken,
Met dank aan dbnl.org en Wikipedia
Sylvie Marie
Vlaamse dichters
.
Sylvie Marie ( 1984) woont in Gent, waar ze politieke en sociale wetenschappen studeerde. In Brussel voltooide ze haar studententijd met een postgraduaat journalistiek. Ze publiceert sinds 2005 gedichten in literaire tijdschriften en staat regelmatig op het podium. In het voorjaar van 2009 verscheen haar debuutbundel ‘Zonder’. In 2011 volgde een tweede bundel ‘Toen je me ten huwelijk vroeg’ die genomineerd werd voor de Herman de Coninckprijs en de JC Bloemprijs. In 2013 verscheen ‘Speler X’, een voetbalroman waarvan ze co-auteur is. In juni 2014 verscheen haar derde dichtbundel ‘Altijd een raam’.
Tussen november 2009 en juni 2011 schreef Sylvie Marie als huisdichteres regelmatig gedichten voor het weekblad Humo nadat ze Humo’s Gouden Aap won. Tegenwoordig werkt ze als leerkracht literaire creatie aan de academies van Tielt en Ieper en geeft ze regelmatig workshops poëzie. Ze was poëziecoördinator bij Meander en is redacteur bij het literaire tijdschrift Deus ex Machina. Op haar website http://www.sylviemarie.be/ kun je veel meer informatie vinden.
Uit haar bundel ‘Zonder’ uit 2009 het gelijknamige gedicht.
.
zonder
die morgen tref ik woorden aan tussen de lakens,
ze prikken als stukjes spiegel waarin een schim
weerkaatst. ik lees:
ik ben weg, neem niets mee behalve
de geur van je haren, de zachtheid van je wangen,
de smaak van je lippen. de hond
op straat leidt me
af en ik staar naar het raam, nooit zag het ochtendlicht
er zo vaal uit, had het gordijn zo weinig kracht.
het was de eerste keer dat het niet opbollend
in mijn haren snoof, mijn wangen streelde,
me goedemorgen zoende.
.
Zwaar in mijn borst
Hélène Swarth
.
Naar aanleiding van mijn blog over Gerry van der Linden kreeg ik van Geraldina Metselaar de tip om ook vooral eens aandacht te besteden aan Hélène Swarth. Nu kende ik de naam van Hélène Swarth wel maar niets van haar werk of haar leven. Daar kwam echter snel verandering in toen ik de blog http://heleneswarth.blogspot.nl/ van Dirk Vekemans ontdekte.
Hélène Swarth (1859-1941) was een Nederlands dichteres die gerekend werd tot de Tachtigers. Ze groeide op in Brussel en bleef in België wonen tot haar huwelijk met de Nederlandse schrijver Frits Lapidoth. Ze debuteerde met Franse, door Lamartine beïnvloede gedichten, maar schakelde op aanraden van Pol De Mont over naar het Nederlands. Haar gedichten werden warm ontvangen door Willem Kloos die haar ‘het zingende hart van Holland’ noemde en haar gedichten publiceerde in zijn tijdschrift De Nieuwe Gids.
Door haar zuiverheid van uitdrukking bereikte zij een opvallende eenheid van vorm en inhoud, terwijl anderzijds haar grote zintuiglijke ontvankelijkheid aan haar beste werk een kosmisch-religieuze inslag geeft. Een mooi voorbeeld hiervan is het gedicht ‘Zwaar in mijn borst’ uit de bundel ‘Blanke duiven’ uit 1895.
.
Zwaar in mijn borst
Zwaar in mijn borst en week van ’t vele weenen,
Was toen mijn hart, roodbloedende uit zijn wond,
Vrucht, regenpijp, door zongloed nooit beschenen,
Vermolmd de boom waar ’t Noodlot haar aan bond.
Wie troost beloofde wierp, in hoon, met steenen
En bitter proefde ik ’t leven in mijn mond.
O liever stil ware ik van de aard verdwenen,
Waar ‘k altijd valscheid, nimmer liefde vond!
Toen vleide een stem: – “Kom mee naar Liefde’s Eden!
En ‘k voelde een blik, die al mijn leed verstond.
En ‘k volgde, in hoop, in deemoed en gebeden,
of me, als Tobias, God een engel zond,
Langs koele waatren, ver van woel’ge steden,
Waar kruiden bloeien voor mijn hartewond.
.
Met dank aan Geraldina Metselaar, Wikipedia en http://heleneswarth.blogspot.nl/
Transpoesie of Metro poëzie
Brussel (25 september – 22 oktober)
.
In de maanden september en oktober kan een ritje in de metro van Brussel een poëtische ervaring opleveren. Van 25 september tot 22 oktober hangen er posters in de metro met gedichten uit 24 Europese landen (22 verschillende talen) met daarbij een vertaling in het Nederlands en Frans. De Nederlandse bijdrage is van dr. Onno Kosters, die behalve dichter ook universitair docent Engels is.
.
De affiches met gedichten zijn te zien:
- in de metrostellen: van 25 september tot 22 oktober
- Metrostation Kruidtuin: van 24 september tot 24 november
.
Een voorbeeld van een gedicht van Onno Kosters is het gedicht
.
Alte Galerie, Schloss Eggenberg
In het museum rond de binnenplaats
Brueghel de Oudere, ‘Triomf van de dood’.
Ik neem stiekem een foto
om thuis nader te bestuderen, wie weet
is mijn vader dit jaar
een van de overwinnaars.
.
Meer informatie over dit bijzondere project vind je op http://www.transpoesie.eu/
ZICHTBAAR ALLEEN 